Postanowienie z dnia 18 września 1998 r.
III KKO 2/98

Między organem administracji publicznej a Naczelnym Sądem Adminis-
tracyjnym nie powstaje spór o właściwość w rozumieniu art. 190 i 192 KPA.


Przewodniczący SSN: Kazimierz Jaśkowski, Sędziowie SN: Jerzy
Kwaśniewski (sprawozdawca), Andrzej Wróbel, przedstawiciel Ministra Sprawiedli-
wości Adam Burkiewicz, przedstawiciel Ministra Finansów Elżbieta Mucha.

Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym, po rozpoznaniu w dniu 18
września 1998 r. na rozprawie sprawy z wniosku Przedsiębiorstwa Produkcyjno-
Handlowego ,,K." spółka cywilna Bogumiły S. i Waldemara S. o rozstrzygnięcie sporu
kompetencyjnego między Generalnym Inspektorem Kontroli Skarbowej a Naczelnym
Sądem Administracyjnym-Ośrodkiem Zamiejscowym w Białymstoku w sprawie od-
wołania od wyników kontroli inspektora kontroli skarbowej

p o s t a n o w i ł:

o d r z u c i ć wniosek.

U z a s a d n i e n i e


We wniosku z dnia 5 czerwca 1998 r. PPH ,,K." Spółka cywilna Bogumiły S. i
Waldemara S. wystąpiła w trybie art. 190 § 1 i 192 § 1 pkt 2 i § 2 KPA o rozpatrzenie
sporu o właściwość między Generalnym Inspektorem Kontroli Skarbowej a Naczel-
nym Sądem Administracyjnym Ośrodkiem Zamiejscowym w Białymstoku.

W uzasadnieniu powyższego wniosku strona powołała się na sprawę ,,Wyniku
kontroli" z dnia 26 września 1996 r. [...] przeprowadzonej przez Inspektora Kontroli
Skarbowej w Urzędzie Kontroli Skarbowej w Ł. w zakresie określającym wartość
sprzedaży wyrobów produkowanych przez spółkę cywilną ,,K." podlegających obo-
wiązkowi zgłaszania do certyfikacji na znak bezpieczeństwa i oznaczenia tym zna-
kiem. W celu weryfikacji tego ustalenia strona wystąpiła najpierw do Generalnego
Inspektora Kontroli Skarbowej, a następnie ze skargą do Naczelnego Sądu Adminis-
tracyjnego-Ośrodek Zamiejscowy w Białymstoku. Każdy z tych organów uznał się za
niewłaściwy do rozpatrzenia sprawy. Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej w piś-
mie z dnia 4 listopada 1997 r. wyraził pogląd, że weryfikacja ustaleń przedmiotowego
wyniku kontroli skarbowej możliwa jest jedynie na drodze zaskarżenia do Naczelnego
Sądu Administracyjnego, na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 11 maja
1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz.U. Nr 74, poz. 368 ze zm.).

Z kolei Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 1 kwietnia 1998
r. [...] odrzucił skargę strony przyjmując, że wynik kontroli wydany przez inspektora
kontroli skarbowej zgodnie z art. 27 ustawy o kontroli skarbowej jest aktem adminis-
tracyjnym w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy o Naczelnym Sądzie Administra-
cyjnym, od którego przysługuje skarga, jednakże można ją wnieść - stosownie do art.
34 ust. 1 tej ustawy - dopiero po wyczerpaniu środków odwoławczych. NSA uznał, że
strona najpierw powinna skorzystać z odwołania do Generalnego Inspektora Kontroli
Skarbowej, które jej przysługuje.


Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym zważyło, co następuje:


Między organem administracji państwowej, do którego właściwości rzeczowej
należy załatwienie określonej sprawy administracyjnej w formie aktu lub czynności z
zakresu administracji publicznej, a Naczelnym Sądem Administracyjnym sprawują-
cym kontrolę wykonywania administracji publicznej (art. 1 powoływanej wyżej ustawy
o Naczelnym Sądzie Administracyjnym) co do zasady nie powstaje spór o właści-
wość w rozumieniu przepisów KPA o rozstrzyganiu sporów o właściwość między or-
ganami administracji publicznej a sądami (art. 190 i art. 192 KPA). Chodzi tu bowiem
o spory dotyczące właściwości - czy określona sprawa podlega rozpatrzeniu na dro-
dze administracyjnej (przed organami administracji publicznej), czy też na drodze
sądowej (przed właściwym dla danej sprawy sądem). Nie jest to, w rozumieniu tych
przepisów, Sąd Administracyjny, do którego nie należy załatwienie sprawy adminis-
tracyjnej, lecz rozpatrzenie skargi w celu sprawowania kontroli pod względem zgod-
ności z prawem (art. 21 ustawy o NSA), przy czym ocena prawna wyrażona w orze-
czeniu tego Sądu wiąże w sprawie organ, którego działanie lub bezczynność była
przedmiotem zaskarżenia (art. 30 ustawy o NSA).

Ponadto należy zwrócić uwagę na to, że w powołanym we wniosku postano-
wieniu z dnia 1 kwietnia 1998 r. Naczelny Sąd Administracyjny odrzucił skargę nie ze
względu na brak właściwości do jej rozpoznania, lecz ze względu na niezachowanie
przez stronę warunków wniesienia skargi określonych w art. 34 ust. 1 ustawy o NSA.

Spór negatywny w rozumieniu art. 192 § 1 pkt 2 KPA powstaje wtedy, gdy w
tej samej sprawie za niewłaściwy uznaje się zarówno organ administracji publicznej,
jak i sąd. Jak to już wyżej wskazano, nie ma tożsamości pomiędzy sprawą adminis-
tracyjną, dotyczącą ustalenia określonej kwestii prawnej przez właściwy organ ad-
ministracji publicznej, a sprawą administracyjną w przedmiocie skargi co do legalno-
ści aktu administracyjnego.

Z powyższych przyczyn Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym
uznało, że nie jest właściwe do rozstrzygnięcia przedstawionego przez PPH ,,K."
spółkę cywilną Bogumiły S. i Waldemara S. wniosku, który nie dotyczy sporu o właś-
ciwość, o którym mowa w art. 190 § 1 i art. 192 § 1 pkt 2 KPA.

W tej sytuacji, przy odpowiednim zastosowaniu art. 199 § 1 pkt 1 Kodeksu
postępowania cywilnego (por. art. 195 KPA) należało postanowić jak w sentencji.
========================================