Postanowienie z dnia 4 października 1996 r.
III KKO 1/96

Do rozpoznawania sporów ze stosunku pracy pracowników samorzą-
dowych mianowanych właściwe są sądy pracy.

Przewodniczący Sędzia SN: Jerzy Kwaśniewski, Sędziowie SN: Adam
Józefowicz (sprawozdawca), Andrzej Wróbel, przedstawiciel Ministerstwa Sprawied-
liwości sędzia Tadeusz Szóstakowski, przedstawiciel Ministerstwa Pracy i Polityki
Socjalnej Zofia Neubauer.

Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym, z udziałem prokuratora
Prokuratury Krajowej Iwony Kaszczyszyn, po rozpoznaniu w dniu 4 października 1996 r.
na posiedzeniu jawnym sprawy z wniosku Andrzeja G. o rozstrzygnięcie sporu
kompetencyjnego o właściwość między Sądem Rejonowym w J. a Samorządowym
Kolegium Odwoławczym w K. w przedmiocie zmiany stosunku pracy mianowanego
pracownika samorządowego.

p o s t a n o w i ł:

u z n a ć, że właściwy do rozpoznania sprawy ze stosunku pracy Andrzeja G.
przeciwko Urzędowi Miasta J. jest Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w J.


U z a s a d n i e n i e

Mgr inż. arch. Andrzej G. był zatrudniony w Urzędzie Miejskim w J. na sta-
nowisku Kierownika Wydziału Gospodarki Przestrzennej. Na stanowisko to został
mianowany z dniem 1 września 1992 r. Pismem z dniem 31 maja 1995 r. Burmistrz
Miasta J. wypowiedział Andrzejowi G. stosunek pracy w części dotyczącej stanowiska
Kierownika Wydziału Gospodarki Przestrzennej z propozycją objęcia stanowiska
Kierownika Biura Architekta Miejskiego. Pismo to zawierało pouczenie o możliwości
złożenia w terminie 7 dni odwołania do Sądu Pracy. Wymienione wypowiedzenie
stosunku pracy nastąpiło w związku ze zmianami organizacyjnymi Urzędu Miejskiego w
J., które nastąpiły od 1 stycznia 1995 r. W miejsce zlikwidowanego Wydziału Gos-
podarki Przestrzennej utworzono dwa wydziały, a mianowicie Wydział Geodezji i Gos-
podarki Gruntami oraz Biuro Architekta Miejskiego równoznaczne z funkcją Kierownika
Wydziału według § 32 pkt 1 rozdziału V regulaminu organizacyjnego Urzędu Miasta.
Stanowiska kierowników wydziałów zostały obsadzone w drodze konkursów, do których
Andrzej G. nie przystąpił.
Jednakże Andrzej G. złożył odwołanie od wypowiedzenia stosunku pracy w
części dotyczącej stanowiska służbowego, skierowane do Samorządowego Kolegium
Odwoławczego w K., które w piśmie z dnia 16 sierpnia 1995 r., [...] uznało się niewłaś-
ciwe do rozpoznania sprawy i skierowało odwołanie Andrzeja G. do rozpatrzenia do
Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w J. Jednocześnie w tym samym dniu Andrzej G. wniósł
odwołanie do Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w J. Sąd ten przywrócił powodowi termin
do złożenia odwołania uznając opóźnienie za usprawiedliwione.
Postanowieniem z dnia 28 marca 1996 r. [...] Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w J. na
zasadzie art. 200 § 1 KPC w związku z art. 464 § 1 KPC stwierdził swą niewłaściwość i
sprawę przekazał Kolegium Odwoławczemu przy Sejmiku Samorządowym w K. W
uzasadnieniu postanowienia Sąd Rejonowy stwierdził, że zarówno akt mianowania, jak
również zmiany w tym akcie są decyzjami administracyjnymi, które podlegają
zaskarżeniu w trybie przewidzianym w przepisach postępowania administracyjnego,
gdyż dotyczą pracownika samorządowego mianowanego. W związku z tym
stwierdzenie nieważności decyzji zmieniającej stosunek pracy z mianowanym pra-
cownikiem samorządowym powinno być rozpatrzone przez organ wyższego stopnia w
strukturze samorządu.
W tej sytuacji Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. pismem z dnia 22 maja
1996 r. [...] poinformowało Andrzeja G., że w sytuacji zaistniałego negatywnego sporu
kompetencyjnego może wystąpić z wnioskiem do Pierwszego Prezesa Sądu
Najwyższego o spowodowanie rozpatrzenia sporu.
Andrzej G. zwrócił się na piśmie do Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego z
prośbą o rozstrzygnięcie negatywnego sporu kompetencyjnego, jaki powstał przy
rozpoznaniu jego odwołania od wypowiedzenia zmieniającego stosunek pracy miano-
wanego pracownika samorządowego.

Rozpatrując powyższy spór kompetencyjny Kolegium Kompetencyjne przy
Sądzie Najwyższym wzięło pod uwagę, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 2 i ust. 4 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracow-
nikach samorządowych (Dz. U. Nr 21, poz. 124 ze zm.) stanowi, że w razie reorga-
nizacji urzędu gminy może nastąpić rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem sa-
morządowym mianowanym w drodze wypowiedzenia z zachowaniem trzymiesięcznego
okresu wypowiedzenia. Stosownie do przepisu art. 31 ust. 2 tej ustawy, spory ze
stosunku pracy pracowników samorządowych rozpoznają sądy pracy. Regulacja ta,
zawarta w szczególnym akcie prawnym, jakim jest ustawa o pracownikach samo-
rządowych, stanowiąca pragmatykę służbową dla pracowników urzędów gminnych
odnosi się do wszystkich osób zatrudnionych w tych urzędach (określonych w art. 2
ustawy) bez względu na podstawę nawiązania stosunku pracy, w tym także pracow-
ników samorządowych mianowanych, zajmujących stanowiska kierownicze. Kompe-
tencja sądu pracy do rozpatrywania sporów ze stosunku pracy pracowników samorzą-
dowych mianowanych jest więc wyraźnie unormowana w pragmatyce służbowej,
dotyczącej tej grupy pracowników. Przepis art. 31 ust. 1 ustawy stanowi, że w kwestiach
nie unormowanych w tej ustawie stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu pracy.
Wynika to także z art. 5 kodeksu pracy, który stanowi, że przepisy kodeksu stosuje się
w zakresie nie uregulowanym przepisami szczególnymi.Przepisy ustawy o
pracownikach samorządowych nie uzależniają wystąpienia pracownika samorządowego
mianowanego do sądu pracy od uprzedniego wyczerpania środków odwoławczych od
decyzji rozwiązującej lub zmieniającej stosunek pracy, skierowanych w postępowaniu
administracyjnym do organu wyższego stopnia w stosunku do organów gmin, to jest do
samorządowego kolegium odwoławczego (art. 17 pkt 1 KPA). Dlatego pracownik
samorządowy może wnieść odwołanie bezpośrednio do sądu pracy. Tak postąpił w
niniejszej sprawie Andrzej G., składając odwołanie do Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w
J. w dniu 24 lipca 1995 r. Tego samego dnia wniósł także odwołanie do
samorządowego Kolegium Odwoławczego w K., które pismem z dnia 19 sierpnia 1995
r. przekazało je bez rozpoznania Sądowi Rejonowemu-Sądowi Pracy w J. według
właściwości. Dla ustalenia kompetencji sądów pracy do rozpatrywania sporów ze
stosunku pracy pracowników samorządowych mianowanych - zdaniem Kolegium
Kompetencyjnego przy Sądzie Najwyższym - nie ma istotnego znaczenia charakter
prawny stosunku pracy tej kategori pracowników. Decydujące znaczenie dla ustalenia
właściwości określonego organu do rozpatrywania sporów z omawianego stosunku
pracy ma regulacja ustawowa, wyraźnie określająca właściwość sądu pracy do
rozpoznawania tych sporów. Niezależnie od tego zwrócić należy uwagę na to, że w
piśmiennictwie prawniczym są podzielone zdania na temat charakteru prawnego
stosunku pracy pracowników samorządowych mianowanych. Na użytek rozstrzygnięcia
niniejszego negatywnego sporu kompetencyjnego nie istnieje potrzeba szerszego
omówienia tego problemu prawnego, bowiem wystarczy tu wskazać wyraźną regulację
prawną, zawartą w art. 31 ust. 2 omawianej ustawy. Zgodnie z tym przepisem Sąd
Rejonowy-Sąd Pracy w J., do którego wpłynęło odwołanie Andrzeja G. nie był
uprawniony do stwierdzenia swej niewłaściwości i do przekazania sprawy Samo-
rządowemu Kolegium Odwoławczemu lecz powinien merytorycznie rozpoznać sprawę,
stosując w tej sprawie przepisy o postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy (art.
476 § 1 pkt 2 KPC). Z ogólnego przepisu art. 464 § 1 KPC zamieszczonego w dziale III,
tytułu VII KPC wynika, że jeżeli uprzednio uznał się za niewłaściwy organ
administracyjny, do którego pracownik samorządowy mianowany skierował
równocześnie odwołanie od wypowiedzenia stosunku pracy, to Sąd Rejonowy-Sąd
Pracy w J. obowiązany był rozpoznać sprawę. Wiążący charakter przepisu art. 464 § 1
KPC przesądza rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego w sposób zgodny z art. 31 ust.
2 omawianej ustawy o pracownikach samorządowych.
Z tych względów Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym na zasadzie
art. 190 § 1 KPA postanowiło, jak w sentencji postanowienia.

========================================