Postanowienie z dnia 20 lutego 2002 r.
III DS 1/02

Podniesiony w kasacji obwinionego od orzeczenia Wyższego Sądu Dys-
cyplinarnego Naczelnej Rady Adwokackiej zarzut naruszenia art. 448 § 1 w
związku z art. 428 KPK oraz § 1 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 23 lipca 1998 r. w sprawie postępowania dyscyplinarnego w stosunku do
adwokatów i aplikantów adwokackich (Dz.U. Nr 99, poz. 635), przez niedorę-
czenie mu odwołania osoby pokrzywdzonej od orzeczenia Sądu Dyscyplinar-
nego Izby Adwokackiej, jest bezzasadny, jeżeli obwiniony nie zgłosił wniosku o
odroczenie rozprawy, celem umożliwienia mu zapoznania się z treścią odwoła-
nia i złożenia stosownej odpowiedzi na piśmie.


Przewodniczący SSN Józef Szewczyk, Sędziowie SN: Andrzej Wasilewski
(sprawozdawca), Andrzej Wróbel.

Sąd Najwyższy, przy udziale zastępcy rzecznika dyscyplinarnego Naczelnej
Rady Adwokackiej adw. Tadeusza Krzemińskiego, po rozpoznaniu na rozprawie w
dniu 20 lutego 2002 r. sprawy obwinionego Dariusza Ż., na skutek kasacji obwinio-
nego od orzeczenia Wyższego Sądu Dyscyplinarnego przy Naczelnej Radzie Adwo-
kackiej w Warszawie z dnia 10 listopada 2001 r. [...]

p o s t a n o w i ł:

o d d a l i ć kasację,
kosztami postępowania kasacyjnego obciążyć obwinionego.

U z a s a d n i e n i e


Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w W. orzeczeniem z dnia 21 maja 2001
r. [...] uznał obwinionego - adwokata Dariusza Ż. za winnego popełnienia zarzuca-
nych mu czynów, a mianowicie: po pierwsze - że w okresie od 1998 r. do październi-
ka 2000 r., pomimo przyjęcia zlecenia do prowadzenia postępowania sądowego oraz
pobrania niezbędnych dokumentów od mandanta - Henryka K., nie podjął w tej spra-
wie zleconych czynności procesowych, zapewniając jednocześnie - niezgodnie z
prawdą - swojego zleceniodawcę o procesowym biegu przyjętej do prowadzenia
sprawy; oraz po drugie - że w okresie od stycznia 1998 r. do sierpnia 2000 r., pomi-
mo przyjęcia zlecenia przeprowadzenia postępowań sądowych oraz pobrania nie-
zbędnych dokumentów od dwojga mandantów - Leszka M. i Marioli K.-M., nie podjął
w tych sprawach żadnych czynności procesowych, informując jednocześnie swych
zleceniodawców - niezgodnie z prawdą - o procesowym biegu powierzonych mu
spraw - czym dopuścił się przewinień dyscyplinarnych z art. 80 ustawy z dnia 26
maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz.U. Nr 16, poz. 124) oraz naruszenia obo-
wiązków zawodowych adwokata i zasad godności zawodu określonych w § 6, § 8, §
49 oraz § 55 pkt 1 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu, a w konse-
kwencji na podstawie art. 81 pkt. 3 Prawa o adwokaturze wymierzył mu za pierwszy
czyn karę pieniężną w wysokości 3.000 zł i za drugi czyn karę pieniężną w wysokości
2.000 zł oraz na podstawie art. 84 ust. 2 pkt. 3 Prawa o adwokaturze łączną karę
pieniężną w wysokości 5.000 zł, a także kwotę 1.000 zł tytułem kosztów postępowa-
nia.

W wyniku odwołania pokrzywdzonych od powyższego orzeczenia Sądu Dys-
cyplinarnego Izby Adwokackiej w W. i zakwestionowania przez nich zbyt łagodnego
wymiaru orzeczonej kary, Wyższy Sąd Dyscyplinarny Naczelnej Rady Adwokackiej w
Warszawie orzeczeniem z dnia 10 listopada 2001 r. [...], na podstawie § 36 ust. 1 i
ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lipca 1998 r. w sprawie po-
stępowania dyscyplinarnego w stosunku do adwokatów i aplikantów adwokackich
(Dz.U. Nr 99, poz. 635), zmienił zaskarżone orzeczenie w ten sposób, że w miejsce
orzeczonych kar pieniężnych w wysokości 3.000 zł i 2.000 zł oraz kary łącznej 5.000
zł, na podstawie art. 84 ust. 1 pkt. 4 oraz art. 84 ust. 3 Prawa o adwokaturze orzekł:
za pierwszy czyn - karę dyscyplinarną zawieszenia w czynnościach zawodowych na
czas pięciu miesięcy i zakaz wykonywania patronatu na okres czterech lat oraz za
drugi czyn - karę zawieszenia w czynnościach zawodowych na czas pięciu miesięcy i
zakaz wykonywania patronatu na czas czterech lat, a w rezultacie na podstawie art.
84 ust. 1 i ust. 2 Prawa o adwokaturze wymierzył obwinionemu - adwokatowi Dariu-
szowi Ż. łączną karę dyscyplinarną zawieszenia w czynnościach zawodowych na
czas sześciu miesięcy i zakaz wykonywania patronatu na czas pięciu lat, obciążając
go równocześnie kosztami postępowania dyscyplinarnego za postępowanie w drugiej
instancji w kwocie 1.000 zł na rzecz Izby Adwokackiej w W.

Obwiniony - adwokat Dariusz Ż. wniósł w dniu 11 stycznia 2002 r. kasację od
powyższego orzeczenia Wyższego Sądu Dyscyplinarnego z dnia 10 listopada 2001
r. [...], w której na podstawie art. 91b Prawa o adwokaturze zarzucił: po pierwsze - ra-
żące naruszenie prawa procesowego, wobec niedoręczenia obwinionemu odpisów
odwołań złożonych przez pokrzywdzonych oraz nieujawnienia ich treści na rozprawie
przed Wyższym Sądem Dyscyplinarnym, co pozbawiło obwinionego możliwości
realizacji prawa do obrony; oraz po drugie - w jego opinii - niewspółmierność orze-
czonej kary do stopnia zawinienia obwinionego, ponieważ: ,,prawidłowa ocena zgro-
madzonego materiału dowodowego nie uzasadnia tak brzemiennej w skutki kary,
jaką jest zawieszenie w czynnościach adwokata". W konsekwencji, obwiniony wniósł
o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpo-
znania. W odpowiedzi na kasację, pokrzywdzony - Henryk K. wniósł o jej oddalenie,
wskazując w szczególności na to, że: po pierwsze - jeżeli prawdą jest, iż odwołanie
nie zostało obwinionemu doręczone przed rozprawą, to nie zmienia to faktu, że mógł
on zwrócić się na rozprawie o jej odroczenie, celem umożliwienia mu zapoznania się
z treścią odwołania, czego jednak nie uczynił; oraz po drugie - podniósł, że powoły-
wanie się obwinionego na nieadekwatność orzeczonej kary, z uwagi na brak jego
jego doświadczenia w wykonywaniu zawodu adwokata, jest nieprzekonujące, skoro
obwiniony już uprzednio wykonywał zawody prawnicze - naprzód prokuratora, a
następnie radcy prawnego.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Kasacja jest bezzasadna. Jest faktem bezspornym, że w rozpoznawanej
sprawie obwinionemu - adwokatowi Dariuszowi Ż. nie doręczono odpisów odwołań
pokrzywdzonych od orzeczenia Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w W. z dnia
21 maja 2001 r. [...], przez co uniemożliwiono mu także skorzystanie z prawa do zło-
żenia pisemnej odpowiedzi na te odwołania, a tym samym doszło do naruszenia art.
448 § 1 w związku z art. 428 KPK oraz § 1 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawie-
dliwości z dnia 23 lipca 1998 r. w sprawie postępowania dyscyplinarnego w stosunku
do adwokatów i aplikantów adwokackich (Dz.U. Nr 99, poz. 635). Tym niemniej, z
treści protokołu rozprawy przed Wyższym Sądem Dyscyplinarnym Naczelnej Rady
Adwokackiej w Warszawie w dniu 10 listopada 2001 r., w której brał również udział
obwiniony, jednoznacznie wynika, że po złożeniu sprawozdania przez sędziego refe-
renta, deklaracji pokrzywdzonych, którzy poparli odwołanie, oraz zajęciu stanowiska
w niniejszej sprawie przez zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego Naczelnej Rady
Adwokackiej, udzielono głosu obwinionemu, który nie wniósł o odroczenie rozprawy,
celem umożliwienia mu zapoznania się z treścią odwołań i przedstawienia swego
stanowiska na piśmie, lecz wyłącznie zwrócił się do Sądu Dyscyplinarnego ,,o jak
najłagodniejszy wymiar kary i utrzymanie zaskarżonego orzeczenia w mocy". Ozna-
cza to, że fakt niedoręczenia obwinionemu odwołań w rozpoznawanej sprawie nie
miał wpływu na wynik postępowania i wysokość orzeczonej kary.
Natomiast podniesiony w kasacji zarzut, iż orzeczona przez Wyższy Sąd Dys-
cyplinarny kara ,,jest zbyt dotkliwa i niewspółmierna do zawinienia" okazał się bezza-
sadny, co najmniej z dwóch przyczyn: po pierwsze - dlatego, że mając na uwadze
charakter zarzucanych obwinionemu deliktów dyscyplinarnych, w danym wypadku
zaniechanie podejmowania jakichkolwiek czynności zawodowych w interesie swoich
mandantów (§ 6, § 8, § 49 i § 55 ust. 1 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności
Zawodu), podjęta przez obwinionego próba wytłumaczenia jego zachowania brakiem
doświadczenia zawodowego, i to w sytuacji, gdy obwiniony uprzednio wykonywał już
także zawód prokuratora oraz zawód radcy prawnego, dowodzi jedynie, że nadal nie
jest on świadom tego, jak ciężkiego naruszenia swych obowiązków zawodowych w
danym wypadku się dopuścił; a po drugie - skład orzekający w niniejszej sprawie po-
dzielił pogląd prawny wyrażony we wcześniejszym orzeczeniu Sądu Najwyższego z
dnia 5 stycznia 2001 r. (III SZ 8/00), w myśl którego określenie granic rygoryzmu
ocen przy egzekwowaniu przestrzegania zasad etyki adwokackiej i godności zawodu
adwokata należy przede wszystkim do kompetencji organów korporacyjnych ad-
wokatury.
Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Najwyższy na podstawie art. 537 § 1 KPK w
związku z art. 91e Prawa o adwokaturze oddalił kasację oraz na podstawie art. 95l
Prawa o adwokaturze orzekł o kosztach postępowania kasacyjnego.
========================================