Postanowienie z dnia 19 listopada 1997 r.
II UZ 93/97

W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych kasację w imieniu
ubezpieczonego może wnieść radca prawny, którego łączy ze związkiem za-
wodowym lub organizacją zrzeszającą emerytów lub rencistów stosunek o
charakterze trwałym, tj. umowa o pracę lub umowa zlecenia.

Przewodniczący SSN: Jerzy Kuźniar, Sędziowie SN Stefania Szymańska
(sprawozdawca), Teresa Romer.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 1997 r. na posiedzeniu
niejawnym sprawy z wniosku Ryszarda J. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Spo-
łecznych-Oddziałowi w S. o objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, na
skutek zażalenia wnioskodawcy od postanowienia Sądu Apelacyjnego-Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku z dnia 21 lipca 1997 r., [...]

p o s t a n o w i ł:

o d d a l i ć zażalenie.

U z a s a d n i e n i e

Postanowieniem z 21 lipca 1997 r. Sąd Apelacyjny w Gdańsku odrzucił kasa-
cję Ryszarda J. od wyroku tego Sądu z 18 lutego 1997 r. jako wniesioną z narusze-
niem art. 3933 i 465 § 1 KPC. W uzasadnieniu Sąd Apelacyjny podkreślił, iż Ryszard
J. wezwany do uzupełnienia kasacji przez nadesłanie pełnomocnictwa dla radcy
prawnego, który ją sporządził - nie wykonał zarządzenia Sądu. Nadesłane bowiem
pełnomocnictwo Przewodniczącej Rady Wojewódzkiej OPZZ w S. do sporządzenia
kasacji przez radcę prawnego Marię Z. nie spełnia wymogu formy pełnomocnictwa,
jakie skarżący mógłby udzielić radcy prawnemu do sporządzenia kasacji (art. 89 § 1
KPC). Nadto Maria Z. wezwana do uzupełnienia braków formalnych pismem z 15

- 2 -

maja 1997 r. również nie wykonała zarządzenia Sądu. Z informacji zaś uzyskanych w
sekretariacie Rady Wojewódzkiej OPZZ w S. wynika, że radca prawny Maria Z. nie
jest związana żadnym stosunkiem prawnym z OPZZ. Nie jest radcą prawnym
Związku Zawodowego, a tym samym nie jest uprawniona do sporządzenia kasacji
wobec treści art. 465 § 1 KPC. Z tych względów Sąd Apelacyjny odrzucił kasację z
powołaniem się na art. 3935 KPC.
W zażaleniu Ryszard J. wniósł o uchylenie powyższego postanowienia i
"przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania celem na-
dania biegu kasacji". W uzasadnieniu zażalenia powód podniósł, że przez cały czas
korzystał z "doradztwa prawnego" w Radzie Wojewódzkiej OPZZ w S. i dlatego
zwrócił się do Rady o wyznaczenie pełnomocnika do sporządzenia kasacji. Radca
prawny Maria Z. współpracuje z Radą Wojewódzką OPZZ i właśnie z tytułu tej
współpracy udzielone zostało dla niej pełnomocnictwo, które traktował również jako
pełnomocnictwo udzielone przez niego. O konieczności udzielenia osobiście radcy
prawnemu pełnomocnictwa dowiedział się dopiero z uzasadnienia zaskarżonego
postanowienia, w związku z czym obecnie uzupełnił ten brak. Jeżeli zaś chodzi o
radcę prawnego Marię Z., to z uwagi na długą nieobecność nie mogła ona dokonać
czynności, do których zobowiązał ją Sąd Apelacyjny.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 465 § 1 KPC w sprawach z zakresu ubezpieczenia społecznego
kasację oprócz adwokata może wnieść także radca prawny związku zawodowego lub
organizacji zrzeszającej emerytów lub rencistów. W obecnym stanie sprawy
rozważenia wymaga tylko kwestia, czy radca prawny Maria Z. jest uprawniona do
wnoszenia kasacji w imieniu osób, które korzystają z doraźnej pomocy prawnej Rady
Wojewódzkiej OPZZ w S. W szczególności chodzi o to, jaki rodzaj stosunku
prawnego istnieje między tą Radą a Marią Z., czy łączy ją z Radą stosunek pracy lub
stosunek zlecenia. Z treści art. 465 § 1 KPC należy bowiem wyprowadzić wniosek,
że radcę prawnego powinien łączyć ze związkiem zawodowym lub organizacją
zrzeszającą emerytów lub rencistów stosunek o charakterze trwałym, tj. umowa o
pracę lub umowa zlecenia. Tymczasem z zaświadczenia Rady Wojewódzkiej OPZZ

- 3 -

w S. oraz z notatki sporządzonej na podstawie rozmowy telefonicznej z sekretarzem
Rady [...] wynika, że Maria Z. współpracuje z Radą tylko w sposób doraźny przy
rozwiązywaniu różnych spraw, w tym poprzez udzielanie jej pełnomocnictwa
procesowego w konkretnych sprawach sądowych oraz udzielanie upoważnienia do
sporządzenia kasacji w sprawach osób, które korzystają z doraźnej pomocy prawnej
Rady. W tym stanie rzeczy uprawniony jest wniosek, że radca prawny Maria Z. nie
jest objęta dyspozycją art. 465 § 1 KPC, w związku z czym zażalenie Ryszarda J.
jako pozbawione uzasadnionych podstaw podlega oddaleniu.
========================================