Postanowienie z dnia 21 października 1997 r.
II UZ 80/97

Jeżeli jedna z dwu pozwanych nie zaskarżyła wyroku Sądu I instancji, za-
sądzającego świadczenie solidarnie, zaś sąd drugiej instancji zmienił zaskar-
żony wyrok w ten sposób, że powództwo w stosunku do pozwanej skarżącej
oddalił, to kasacja pozwanej, która wyroku sądu pierwszej instancji nie zaskar-
żyła podlega odrzuceniu, choćby pozwana ta była powiadomiona o rozprawie
apelacyjnej i otrzymała wyrok sądu drugiej instancji wraz z uzasadnieniem (art.
3938 § 1 w związku z art. 392 § 1 KPC).

Przewodniczący SSN: Stefania Szymańska, Sędziowie SN: Roman Kuczyński
(sprawozdawca), Barbara Wagner.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 21 paź-
dziernika 1997 r. sprawy z powództwa Anny G. przeciwko Szkole Podstawowej w
B.D. oraz Szkole Podstawowej w O. o jednorazowe odszkodowanie z tytułu choroby
zawodowej, na skutek zażalenia pozwanych od postanowienia Sądu Wojewódz-
kiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krośnie z dnia 24 czerwca 1997 r.
[...]

p o s t a n o w i ł:

o d d a l i ć zażalenie.


U z a s a d n i e n i e

Powódka Anna G. wniosła do Sądu Rejonowego w Jaśle pozew przeciwko
Szkole Podstawowej w O. o odszkodowanie z tytułu choroby zawodowej.
Pozwana w odpowiedzi na pozew podniosła, że ostatnim miejscem zatrud-
nienia powódki była Szkoła Podstawowa w B.D.
Sąd Rejonowy w Jaśle wezwał Szkołę Podstawową w B.D. do udziału w spra-
wie w charakterze pozwanej w trybie art. 194 § 1 KPC.
Wyrokiem z dnia 27 lutego 1997 r. Sąd ten uwzględnił powództwo zasądzając
na rzecz powódki kwotę 7.339,50 zł odszkodowania solidarnie od obydwu pozwa-
nych Szkół. Obydwie pozwane złożyły wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnie-
niem i obydwie wyrok ten otrzymały. Apelację od powyższego wyroku wniosła tylko
Szkoła Podstawowa w O. i Sąd Wojewódzki w Krośnie wyrokiem z dnia 18 kwietnia
1997 r. apelację tę uwzględnił w ten sposób, że w stosunku do tej pozwanej po-
wództwo oddalił.
Szkoła Podstawowa w B.D. złożyła w terminie wniosek o doręczenie wyroku
Sądu Wojewódzkiego z uzasadnieniem, a jej pełnomocnik zaskarżył ten wyrok kasa-
cją.
Postanowieniem z dnia 24 czerwca 1997 r. Sąd Wojewódzki w Krośnie odrzu-
cił kasację pozwanej Szkoły Podstawowej w B.D. uzasadniając, że pozwana ta nie
wniosła apelacji od wyroku Sądu Rejonowego w Jaśle, wobec czego rozpatrzeniu
przez Sąd Wojewódzki podlegała tylko apelacja Szkoły Podstawowej w O. - w grani-
cach tej apelacji, przy czym będące przedmiotem zaskarżenia prawa i obowiązki nie
były wspólne dla obu pozwanych. Tym samym w stosunku do Szkoły Podstawowej w
B.D. wyrok uprawomocnił się i nie służy od niego środek odwoławczy.
Powyższe postanowienie zaskarżyła Szkoła Podstawowa w B.D. wnosząc o
jego uchylenie.

Sąd Najwyższy rozważył, co następuje:

Pozwana Szkoła Podstawowa w B.D. została zapoznana nie tylko z motywami
wyroku Sądu Rejonowego w Krośnie, ale i z apelacją pozwanej Szkoły Podstawowej
w O. Nie mogła przeto nie wiedzieć, że ta druga Szkoła mimo że powódka skierowała
powództwo właśnie przeciwko niej - kwestionuje podstawy prawne swojej odpowie-
dzialności i wskazuje na Szkołę Podstawową w B.D. jako zobowiązaną do naprawie-
nia szkody. Apelacja Szkoły Podstawowej w O. nie kwestionowała bowiem, że po-
wódka nie zachorowała na chorobę zawodową, lecz że nabawiła się tej choroby po-
dczas zatrudnienia w Szkole Podstawowej w B.D. Jednakże ta ostatnia Szkoła apela-
cji nie wniosła i swojej podstawy odpowiedzialności nie kwestionowała - nie złożyła
też, jak to twierdzi w zażaleniu, żadnego pisma procesowego, bądź odpowiedzi na
apelację, a na rozprawie apelacyjnej wnosiła o oddalenie apelacji, co jest
równoznaczne z nie kwestionowaniem własnej odpowiedzialności wobec powódki,
tyle tylko, że z przejęciem jej solidarnie ze Szkołą Podstawową w O.
Solidarność zobowiązania nie oznacza jego podzielenia w równych częściach
między kilku zobowiązanych, lecz w całości obciąża tego, od którego uprawniony
żąda świadczenia. Nie można przeto wykluczyć, że gdyby wyrok Sądu Rejonowego
w Jaśle nie został zaskarżony - powódka wystąpiłaby o zapłatę odszkodowania do
Szkoły w B.D. i ta Szkoła zobowiązana byłaby do spełnienia świadczenia. Skoro za-
tem Szkoła Podstawowa w B.D. wnosiła na rozprawie apelacyjnej o oddalenie apela-
cji - musiała się liczyć z ewentualnością zapłaty odszkodowania.
Sąd Wojewódzki zmieniając zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego trafnie za-
kwestionował przyjętą przez Sąd Rejonowy solidarną odpowiedzialność obu Szkół
wykazując, między innymi przez powołanie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 26
kwietnia 1994 r., II PZP 3/94 (OSNAPiUS 1994, Nr 4, poz. 65), że za zachorowanie
na chorobę zawodową odpowiada ten zakład pracy, w którym pracownik był zatrud-
niony podczas stwierdzenia uszczerbku na zdrowiu spowodowanego chorobą (art. 32
ust. 2 pkt 2 ustawy o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawo-
dowych, Dz. U. z 1983 r. Nr 30 poz. 144 ze zm.). Tym samym trafne jest stanowisko
Sądu Wojewódzkiego zajęte w zaskarżonym postanowieniu, iż apelacja Szkoły
Podstawowej w O. nie mogła skutkować rozpoznania sprawy na rzecz Szkoły
Podstawowej w B.D., która wyroku Sądu I instancji nie zaskarżyła, gdyż pomiędzy
obydwiema pozwanymi Szkołami nie istniała w stosunku do powódki wspólnota praw
i obowiązków. Błędny jest też pogląd skarżącego, że pomiędzy pozwanymi
występuje współuczestnictwo jednolite, skoro nie wynikało ono ani ze stosunku za-
trudnienia powódki w obu szkołach, ani z powołanego art. 32 ust. 2 pkt 2 ustawy wy-
padkowej. Z chwilą upływu terminu do wniesienia apelacji od wyroku Sądu Rejono-
wego w Jaśle stał on się prawomocny dla tej pozwanej, która nie wniosła od niego
środka odwoławczego. Tym samym pozwanej Szkole Podstawowej w B.D. kasacja
nie przysługuje, gdyż w świetle art. 392 § 1 KPC służy ona stronie od wyroku Sądu
drugiej instancji, zaś dla tej Szkoły sprawa uprawomocniła się w pierwszej instancji i
na przeszkodzie temu stwierdzeniu nie stoi fakt, iż była ona zawiadomiona o roz-
prawie apelacyjnej oraz otrzymała wyrok Sądu Wojewódzkiego z uzasadnieniem.
Kasacja Szkoły Podstawowej w B.D. podlegała zatem odrzuceniu, co Sąd
Wojewódzki zaskarżonym postanowieniem uczynił, zaś zażalenia na to postanowie-
nie nie można - z wyżej przytoczonych motywów - uznać za uzasadnione.
W tym stanie rzeczy Sąd Najwyższy na podstawie art. 39319 KPC w związku z
art. 385 KPC orzekł jak w sentencji.

========================================