Postanowienie z dnia 1 czerwca 1999 r.
II UZ 64/99

Wniosek o przywrócenie terminu do złożenia kasacji podlega rozpozna-
niu przez sąd drugiej instancji, a nie przez Sąd Najwyższy w postępowaniu wy-
wołanym złożeniem zażalenia na postanowienie o odrzuceniu kasacji.


Przewodniczący: SSN Teresa Romer, Sędziowie SN: Kazimierz Jaśkowski,
Jadwiga Skibińska-Adamowicz (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 1 czerwca 1999 r. na posiedzeniu
niejawnym sprawy z powództwa Ryszarda C. przeciwko KGHM ,,P.-M." Spółka Ak-
cyjna - Oddziałowi Huta Miedzi ,,G." w G. o ustalenie choroby zawodowej, na skutek
zażaleń wnioskodawcy na postanowienie Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpie-
czeń Społecznych we Wrocławiu z dnia 13 kwietnia 1999 r. [...]

1. o d d a l i ł zażalenia,
2. przekazał wniosek o przywrócenie terminu zawarty w zażaleniu z dnia 22
kwietnia 1999 r. Sądowi Okręgowemu-Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we
Wrocławiu do rozpoznania.

U z a s a d n i e n i e


Sąd Rejonowy w Głogowie wyrokiem z dnia 11 lutego 1998 r. oddalił po-
wództwo Ryszarda C. przeciwko KGHM ,,P.-M." S.A. Oddział Huta Miedzi ,,G." w G. o
ustalenie, że w okresie pracy u strony pozwanej nabył chorobę zawodową w postaci
choroby wibracyjnej.
Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu, po
uzupełnieniu postępowania dowodowego, wyrokiem z dnia 17 grudnia 1998 r. oddalił
apelację powoda, wskazując, że materiał dowodowy zebrany w sprawie, a przede
wszystkim opinie lekarzy biegłych wykluczyły istnienie u powoda choroby zawodo-
wej, a jego przejście w 1992 r. na rentę inwalidzką III grupy spowodowane było ogól-
nym stanem zdrowia.

Wyrok Sądu Wojewódzkiego został powodowi doręczony dnia 9 marca 1999 r.
W dniu 2 kwietnia 1999 r. do Sądu Okręgowego we Wrocławiu wpłynęła kasacja po-
woda, sporządzona przez niego osobiście i zawierająca wniosek o ustanowienie dla
niego adwokata z urzędu. Postanowieniem z dnia 7 kwietnia 1999 r. wniosek ten
został uwzględniony.

Postanowieniem z dnia 13 kwietnia 1999 r. Sąd Okręgowy odrzucił kasację
,,osobistą" powoda na podstawie art. 3935 w związku z art. 3922 § 1 KPC.

Na powyższe postanowienie powód złożył zażalenie, twierdząc, że jeżeli kasa-
cja sporządzona przez niego osobiście została złożona przed upływem terminu mie-
sięcznego i zawierała wniosek o ustanowienie adwokata z urzędu, to Sąd Woje-
wódzki nie był uprawniony do jej odrzucenia.

Na postanowienie z dnia 13 kwietnia 1999 r. odrzucające kasację złożył także
zażalenie pełnomocnik powoda z urzędu adw. Waldemar T., podając, że ,,zaskarża
w/w postanowienie w całości wraz z wnioskiem o przywrócenie powodowi terminu do
wniesienia kasacji sporządzonej przez wyznaczonego pełnomocnika z urzędu". Wy-
jaśnił, że informację Okręgowej Rady Adwokackiej w W. o wyznaczeniu go pełno-
mocnikiem powoda otrzymał dnia 9 kwietnia 1999 r. w godzinach popołudniowych,
nie miał więc możliwości sporządzenia kasacji w terminie. W związku z tym wniósł o
przywrócenie terminu do złożenia kasacji i uznanie, że ,,zażalenie było konieczne i
zasadne".


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Zażalenie na postanowienie o odrzuceniu kasacji i wniosek o przywrócenie
terminu są dwiema różnymi instytucjami procesowymi i podlegają rozpoznaniu wed-
ług różnych przepisów.

Postanowienie o odrzuceniu kasacji sporządzonej i wniesionej osobiście przez
powoda nastąpiło dlatego, że stosownie do art. 3932 § 1 KPC kasacja powinna być
wniesiona przez pełnomocnika będącego adwokatem lub radcą prawnym. Przepis
ten ma charakter bezwzględnie obowiązujący, co oznacza, że Sąd Okręgowy nie
mógł skierować do rozpoznania przez Sąd Najwyższy kasacji niedopuszczalnej, a jej
odrzucenie było konieczne. Wprawdzie zgodnie z art. 39318 KPC na postanowienie
sądu drugiej instancji o odrzuceniu kasacji przysługiwało powodowi prawo złożenia
zażalenia, z którego skorzystał, lecz podstawy do uwzględnienia zażalenia i uchyle-
nia zaskarżonego postanowienia nie mógł stanowić wniosek o ustanowienie adwo-
kata z urzędu. Wniosek taki bowiem nie ma wpływu na bieg terminu miesięcznego do
wniesienia kasacji (nie przerywa go ani nie przedłuża). Poza tym pełnomocnik wyz-
naczony z urzędu nie może ,,skorzystać" z kasacji ,,osobistej" strony, lecz musi spo-
rządzić kasację własną, zgodną z wymaganiami przewidzianymi w art. 3933 KPC.

Z tego względu, stosownie do art. 385 i art. 397 w związku z art. 39319 KPC,
Sąd Najwyższy oddalił zażalenie powoda jako niezasadne.

Tak samo Sąd Najwyższy ocenił zażalenie, które w imieniu powoda wniósł
jego pełnomocnik z urzędu adw. Waldemar T. Zażalenie to bowiem nie zawiera żad-
nych zarzutów podważających prawidłowość postanowienia o odrzuceniu kasacji, a
jedynie wniosek o przywrócenie terminu do jej wniesienia przez pełnomocnika. Dla
rozpoznania jednak takiego wniosku przewidziane jest postępowanie określone w
art. 168 i następnych KPC wraz z wymaganiami zawartymi w tych przepisach. Przy-
wróceniu terminu nie służy natomiast postępowanie wywołane złożeniem zażalenia
na postanowienie sądu pierwszej lub drugiej instancji o odrzuceniu środka odwo-
ławczego. Wniosek o przywrócenie terminu podlega rozpoznaniu przez sąd, który
uznał, że czynność procesowa nie może odnieść skutku z powodu upływu terminu.
========================================