Postanowienie z dnia 24 lipca 1997 r.
II UZ 46/97


Kasacja w sprawach o określenie podstawy wymiaru składek na ubezpie-
czenie społeczne członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych jest niedo-
puszczalna (art. 393 pkt 5 KPC).

Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar (sprawozdawca), Sędziowie SN: Zbigniew
Myszka, Stefania Szymańska.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 24 lipca 1997
r. sprawy z powództwa Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w M. w upadłości przeciwko
Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w S. o zapłatę składek na
ubezpieczenie społeczne, na skutek zażalenia wnioskodawcy od postanowienia Sądu
Apelacyjnego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Lublinie z dnia 4 kwietnia 1997
r. [...]

p o s t a n o w i ł:

o d d a l i ć zażalenie.


U z a s a d n i e n i e

Wyrokiem z dnia 13 lutego 1997 r. [...] Sąd Apelacyjny w Lublinie oddalił apelację
Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w M. w upadłości od wyroku Sądu Wojewódzkiego-
Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Siedlcach z dnia 19 listopada 1996 r. [...]
Sąd Wojewódzki rozpoznając sprawę na skutek odwołania Spółdzielni Produ-
kcyjnej od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w S. z dnia 26 lipca
1996 r. uznał, że istniała podstawa do obciążenia Spółdzielni składkami na ubezpie-
czenie społeczne od wypłaconych jej członkom nagród z zysku wypracowanego w 1992
r. Należności te są bowiem dochodem i nie są w § 7 rozporządzenia Rady Ministrów z
dnia 29 stycznia 1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na
ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania
składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego (tekst jednolity: Dz. U. z 1993 r. Nr
68, poz. 230 ze zm.) wyłączone z obowiązku odprowadzenia składek.
W apelacji od tego wyroku powyższe stanowisko zostało zakwestionowane. W
ocenie skarżącego, wypłacone nagrody nie mogą być bowiem uznawane za dochód
członków spółdzielni, gdy się weźmie pod uwagę, że nagrody otrzymali także niepra-
cujący członkowie spółdzielni pod warunkiem posiadania pełnych wkładów. Podobne
zarzuty zawarte zostały w kasacji Spółdzielni Produkcyjnej złożonej od wyroku Sądu
Apelacyjnego w Lublinie z dnia 13 lutego 1997 r., którą Sąd ten odrzucił postanowie-
niem z dnia 4 kwietnia 1997 r. [...]. Zdaniem Sądu sprawa dotyczy określenia podstawy
wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, a w tego rodzaju sprawach kasacja nie
przysługuje w myśl art. 393 pkt 5 KPC. W zażaleniu na to postanowienie Rolnicza
Spółdzielnia Produkcyjna zarzuciła naruszenie przez Sąd art. 393 pkt 5 KPC i wniosła o
jego zmianę "poprzez uznanie, że kasacja w sprawie jest dopuszczalna". W ocenianym
stanie faktycznym "nie chodzi o podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie
społeczne, ale ustalenie czy syndyk masy upadłości jest zobowiązany do płacenia
składek i odsetek za opóźnienie w zapłacie".

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Kasacja do Sądu Najwyższego przysługująca stronie od wyroku lub postanowie-
nia sądu drugiej instancji kończącego postępowanie w sprawie, jest wyłączona między
innymi ze względu na przedmiot sprawy. Wyłączenie to - w myśl art. 393 pkt 5 KPC -
obejmuje sprawy o określenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.
Kasacja w takich sprawach jest więc niedopuszczalna i z mocy art. 3935 KPC podlega
odrzuceniu przez sąd drugiej instancji.
Przedmiotem niniejszej sprawy jest wymiar "składki na ubezpieczenie społeczne
za pracowników" jak to określa decyzja organu rentowego z dnia 26 lipca 1996 r.
Podstawą prawną dla wydania tej decyzji był § 17 rozporządzenia Rady Ministrów z
dnia 29 stycznia 1990 r. upoważniający organ rentowy do obliczenia i wymierzenia
składki, jeżeli pracodawca nieprawidłowo obliczył kwotę należnych składek na ubezpie-
czenie społeczne.
Rozpoznając sprawę Sądy Wojewódzki i Apelacyjny oceniały, czy wypłacone
przez Spółdzielnię należności stanowiły dochód z tytułu pracy w spółdzielni (§ 28 roz-
porządzenia), ten bowiem jest podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne.
Wszystko to daje podstawę dla stwierdzenia za Sądem Apelacyjnym, że sprawa ta
dotyczy określenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, co wyłącza
dopuszczalność w niej kasacji.
Z tych względów zażalenie nie jest uzasadnione i podlega oddaleniu na podsta-
wie art. 385 w związku z art. 39319 i art. 397 KPC.

========================================