Postanowienie z dnia 2 czerwca 2006 r.
II UZ 14/06

Skutek określony w art. 1302 § 3 k.p.c. dotyczy także pism oraz środków
odwoławczych i środków zaskarżenia podlegających opłacie podstawowej.

Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar, Sędziowie SN: Krystyna Bednarczyk,
Beata Gudowska (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 2 czerwca
2006 r. sprawy z odwołania Antoniny B. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecz-
nych-Oddziałowi w G.W. o przyznanie renty w związku z deportacją, na skutek za-
żalenia ubezpieczonej na postanowienie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie
z dnia 23 marca 2006 r. [...],

o d d a l i ł zażalenie.

U z a s a d n i e n i e

Postanowieniem z dnia 23 marca 2006 r. Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubez-
pieczeń Społecznych w Szczecinie odrzucił skargę kasacyjną ubezpieczonej Antoni-
ny B. od wyroku tego Sądu z dnia 1 grudnia 2005 r. Stwierdził, że pełnomocnik skar-
żącej - adwokat, wnoszący skargę w dniu 13 marca 2006 r., a więc po wejściu w ży-
cie ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.
Nr 167, poz. 1398), powinien uiścić bez wezwania opłatę podstawową w wysokości
30 zł.
W zażaleniu pełnomocnik ubezpieczonej wniósł o uchylenie postanowienia
jako oczywiście niezasadnego, podnosząc, że wynikające z art. 1302 k.p.c. zobowią-
zanie profesjonalnych pełnomocników do uiszczenia opłaty bez wezwania ogranicza
się tylko do opłaty stałej i stosunkowej, a zatem rygor odrzucenia pisma (środka za-
skarżenia) podlegającego opłacie nie dotyczy opłaty podstawowej.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 11 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w spra-
wach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398), opłata uiszczana przy wnoszeniu do sądu
pism podlegających opłacie jest stała, stosunkowa albo podstawowa. Z kolei art.
1302 § 3 k.p.c., normujący skutki nieuiszczenia opłat od środków odwoławczych i
środków zaskarżenia wnoszonych przez zawodowych pełnomocników, posługuje się
pojęciem ,,opłata w wysokości stałej". Pojęcie to, różniące się od używanego w usta-
wie o kosztach sądowych pojęcia ,,opłata stała", ma szerszy zakres znaczeniowy,
obejmuje bowiem także opłaty, które nie są opłatami stałymi w znaczeniu normatyw-
nym, określonym przez ustawę, ale ich wysokość jest stała w sensie arytmetycznym.
Dotyczy to w szczególności opłaty podstawowej, ustalonej przez ustawodawcę na
kwotę 30 zł (art. 14 ust. 3 ustawy). Należy podkreślić, że gdyby ustawodawca zamie-
rzał ograniczyć skutki określone w art. 1302 k.p.c. tylko do pism podlegających opła-
cie stałej w rozumieniu art. 11 ustawy o kosztach sądowych, posłużyłby się - mając
na względzie jednolitość systemu prawa oraz troskę o spójność terminologiczną -
tym właśnie pojęciem; użycie sformułowania ,,opłata w wysokości stałej" wskazuje na
zamiar ustawodawcy nadania temu określeniu innego, szerszego znaczenia. Poza
tym, zważywszy że jednym z celów nowej ustawy o kosztach sądowych oraz zmian
wprowadzonych do kodeksu postępowania cywilnego w zakresie skutków niezacho-
wania wymagań formalnych pism procesowych (między innymi art. 1302 i 1303 oraz
art. 370, 3701, 3986 i 4246) było przyspieszenie i usprawnienie postępowania, nie ma
żadnych argumentów dla twierdzenia, iż ustawodawca chciał wyłączyć sankcję
przewidzianą w art. 1302 k.p.c. w odniesieniu do uchybień w zakresie uiszczenia
przez zawodowych pełnomocników opłaty podstawowej, której wysokość jest stała.
Należy także podnieść, na co zwrócił uwagę Sąd Najwyższy w uzasadnieniu
uchwały z dnia 22 lutego 2006 r., III CZP 6/06 (BSN 2006 nr 2, s. 5), że prawodawca,
nakładając na profesjonalnych pełnomocników zaostrzone wymagania w zakresie
spełniania stawianych przez ustawę wymagań formalnych oraz oczekując od nich
spełniania wysokich standardów zawodowych, za elementarne zadanie warsztatowe
uznaje prawidłowe od strony formalnej sporządzanie pism procesowych, w tym środ-
ków odwoławczych i środków zaskarżenia, oraz uiszczanie należnych, określonych
przez ustawę opłat.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji (39814 w związku z art. 3941 § 3
k.p.c.).
========================================