Postanowienie z dnia 5 stycznia 1998 r.
II UZ 119/97

Zgodnie z art. 3932 § 1 KPC poprzez "wniesienie kasacji" należy rozu-
mieć nie tylko jej podpisanie, ale i sporządzenie przez pełnomocnika.

Przewodniczący SSN: Roman Kuczyński, Sędziowie SN: Maria Mańkowska,
Maria Tyszel (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 5 stycznia
1998 r. sprawy z wniosku Marka P. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-
Oddziałowi w Z. o rentę inwalidzką, na skutek zażalenia wnioskodawcy na postano-
wienie Sądu Apelacyjnego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach z
dnia 2 sierpnia 1997 r. [...]

p o s t a n o w i ł :

o d d a l i ć zażalenie.

U z a s a d n i e n i e

Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach posta-
nowieniem z dnia 22 sierpnia 1997 r. [...] odrzucił kasację wniesioną przez
Stanisława P. w imieniu jego syna Marka, urodzonego 2 lutego 1958 r., od wyroku
tegoż Sądu z dnia 3 kwietnia 1997 r. zmieniającego wyrok Sądu Wojewódzkiego-
Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach z dnia 20 listopada 1995 r. [...]
w ten sposób, że przyznał Markowi P. prawo do świadczenia rehabilitacyjnego na
okres dalszych 6 miesięcy poczynając od dnia 3 sierpnia 1995 r. oraz oddalił jego
rewizję w przedmiocie przyznania renty inwalidzkiej. W uzasadnieniu tego postano-
wienia Sąd Apelacyjny wskazał, że kasacja została wniesiona przez osobę nie-
uprawnioną.
W zażaleniu wniesionym do Sądu Najwyższego, pełnomocnik wnioskodawcy
zarzucił, że nie został prawidłowo pouczony o terminie i sposobie wniesienia kasacji

- 2 -

wobec czego sporządził ją osobiście wraz z prośbą o ustanowienie adwokata do
pomocy prawnej lub do dalszego prowadzenia sprawy, lecz prośba nie została
uwzględniona mimo, że skarga kasacyjna została złożona w ustawowym terminie i
wymagała jedynie parafowania przez adwokata z urzędu.

Rozpoznając zażalenie Sąd Najwyższy wziął pod uwagę co następuje
:
Bezprzedmiotowy jest zarzut, że ubezpieczony "wraz z doręczeniem odpisu
wyroku z uzasadnieniem nie został prawidłowo pouczony o sposobie i terminie wnie-
sienia kasacji. Ustawą z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu postępowania cy-
wilnego... (Dz. U. Nr 43, poz. 189) wzmocniono zasadę kontradyktoryjności ograni-
czając uprawnienia oraz obowiązki sądu orzekającego. W myśl znowelizowanego
przepisu art. 327 § 1 KPC wskazówek co do sposobu i terminów wniesienia środka
odwoławczego przewodniczący udziela stronie działającej bez adwokata lub radcy
prawnego, obecnej przy ogłoszeniu wyroku. Tak wiec przepis ten nie nakłada na sąd
orzekający w sprawie obowiązku udzielania stronie zgłaszającej wniosek o doręcze-
nie orzeczenia z uzasadnieniem, informacji pisemnych o przepisach dotyczących
kasacji.
Sąd Najwyższy jednolicie w swym orzecznictwie uważa, że - zgodnie z prze-
pisem art. 3932 § 1 KPC - złożenie kasacji przez osobę nie będącą osobą wymie-
nioną w § 2 tego przepisu, tj. adwokatem, sędzią, prokuratorem, radcą prawnym,
notariuszem albo profesorem lub doktorem habilitowanym nauk prawnych polskich
szkół wyższych, podlega odrzuceniu jako niedopuszczalna, bez wzywania do uzu-
pełnienia (uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia
1997 r., III CZP 116/96 - OSNC 1997 z. 2 poz. 13, postanowienie z dnia 27 sierpnia
1996 r., I PKN 6/96 - OSNAPiUS 1996 nr 24 poz. 375).
Sąd Najwyższy niejednokrotnie też wyrażał pogląd, że zgłoszenie w kasacji
wniesionej przez stronę osobiście, wniosku o ustanowienie adwokata z urzędu, nie
zmienia faktu, że kasacja ta nie spełnia warunku określonego w przepisie art. 3932 2
1 KPC, ani też nie przerywa biegu terminu do jej wniesienia; ewentualnie uchybienia
sądu w przedmiocie rozpoznania takiego wniosku, które mogły mieć miejsce po
wniesieniu kasacji nie mają wpływu na orzeczenie o jej niedopuszczalności (m.in.

- 3 -

postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 1997 r., II CZ 1/97, postanowienie
z dnia 8 stycznia 1997 r., I CZ 33/96).
Sąd Najwyższy zauważa, że nie do przyjęcia jest skierowany pod adresem
Sądu Apelacyjnego zarzut wnoszącego zażalenie, że nie spowodował "parafowania
przez adwokata z urzędu" wniesionej kasacji. Skoro przepis art. 3932 KPC wyraźnie
określa podmioty uprawnione do wniesienia kasacji, to jest oczywiste, że poprzez
wniesienie kasacji należy rozumieć jej sporządzenie i podpisanie. Podpisanie przez
osobę uprawnioną stwarza domniemanie, że również przez nią została sporządzona.
Rozumowanie wnoszącego zażalenie jest propozycją, by Sąd dokonał czynności,
której celem byłoby stworzenie fikcji służącej obejściu prawa. Odmowa akceptacji
prezentowanego w zażaleniu poglądu nie wymaga wywodu prawnego.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy, z mocy powołanych przepisów
oraz art. 3938 KPC orzekł jak w sentencji postanowienia.
========================================