Postanowienie z dnia 18 października 2000 r.
II UZ 113/00

Uwzględnienie wniosku o ustanowienie adwokata z urzędu, złożonego na
3 dni przed upływem terminu do wniesienia kasacji, nie powoduje otwarcia no-
wego terminu do jej wniesienia. Bezczynność strony, trwająca od doręczenia
wyroku sądu drugiej instancji z uzasadnieniem, polegająca na braku ustano-
wienia pełnomocnika z wyboru i niezłożeniu wniosku o ustanowienie pełno-
mocnika z urzędu, mimo prawidłowego pouczenia o sposobie i terminie wnie-
sienia kasacji oraz dodatkowego poinformowania przez sąd o niedopuszczal-
ności "przedłużenia" tego terminu, uzasadnia oddalenie wniosku o jego przy-
wrócenie.


Przewodniczący SSN Beata Gudowska, Sędziowie SN: Krystyna Bednarczyk,
Roman Kuczyński (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 18 października 2000 r. na posiedze-
niu niejawnym sprawy z wniosku Jadwigi Z. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Spo-
łecznych-Oddziałowi w G. o emeryturę nauczycielską i odsetki, na skutek zażalenia
wnioskodawczyni od postanowienia Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 21 lipca
2000 r. [...]

p o s t a n o w i ł:


o d d a l i ć zażalenie.

U z a s a d n i e n i e


Wyrokiem z dnia 8 marca 2000 r. Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Gdańsku oddalił apelację Jadwigi Z. od wyroku Sądu Okręgowego-
Sądu Pracy i Ubezpieczeń w Gdańsku z siedzibą w Gdyni z dnia 20 maja 1999 r.,
którym oddalono odwołanie wnioskodawczyni od decyzji Oddziału Zakładu Ubezpie-
czeń Społecznych w G., odmawiającej przyznania emerytury nauczycielskiej z braku
20 lat pracy nauczycielskiej. Odpis wyroku z uzasadnieniem wnioskodawczyni otrzy-
mała dnia 18 maja 2000 r.

Postanowieniem z dnia 16 czerwca 2000 r. Sąd Apelacyjny ustanowił dla
wnioskodawczyni adwokata z urzędu, a postanowieniem z dnia 21 lipca 2000 r. od-
dalił wniosek tego adwokata o przywrócenie terminu do wniesienia kasacji oraz ka-
sację wniesioną dnia 3 lipca 2000 r. odrzucił z uzasadnieniem, że zawinienie za
uchybienie terminu ponosi wnioskodawczyni, ponieważ dnia 2 czerwca 2000 r. wno-
siła ona o ,,przedłużenie terminu możności wniesienia kasacji" i została powiadomio-
na o niedopuszczalności takiego przedłużenia, a następnie na 3 dni przed upływem
terminu do wniesienia kasacji wniosła o jego przywrócenie, który to wniosek, jako
niedopuszczalny, został postanowieniem z dnia 16 czerwca 2000 r. odrzucony.

Postanowienie o odrzuceniu kasacji zaskarżył zażaleniem pełnomocnik wnio-
skodawczyni wywodząc, iż skoro został on wyznaczony przez Okręgową Radę Ad-
wokacką, po terminie do wniesienia kasacji, to Sąd otworzył drogę do sporządzenia i
wniesienia kasacji.


Sąd Najwyższy rozważył, co następuje:


Zażalenie jest nieuzasadnione i podlega oddaleniu. Wnioskodawczyni była
należycie poinformowana o terminie i trybie wniesienia kasacji, ponieważ z jej pisma
datowanego 2 czerwca 2000 r. wynika, iż otrzymała wyrok z uzasadnieniem w dniu
19 maja 2000 r. i zwracała się do Sądu o ,,przedłużenie możności wniesienia kasacji",
a w dniu 8 czerwca 2000 r. otrzymała pismo Sądu informujące o niemożliwości ,,prze-
dłużenia" takiego terminu. Termin ten mijał 19 czerwca 2000 r. i na 3 dni przed jego
upływem wnioskodawczyni zwróciła się do Sądu o jego przywrócenie oraz o ustano-
wienie pełnomocnika z urzędu. Przywrócenie terminu, który jeszcze nie upłynął nie
jest możliwe, wobec czego trafnie wniosek w tej części został odrzucony. Natomiast
taki sam wniosek złożony przy wniesieniu spóźnionej kasacji podlega ocenie w trybie
art. 168 § 1 KPC, a zatem warunkiem przywrócenia terminu jest, aby niedokonanie
czynności procesowej w terminie nastąpiło bez winy strony. Tymczasem wniosko-
dawczyni od dnia 19 maja do dnia 16 czerwca 2000 r. wykazywała niczym nie
usprawiedliwioną bezczynność. Złożenie zatem przez nią wniosku o ustanowienie
adwokata na trzy dni przed upływem terminu do wniesienia kasacji wyłącza przywró-
cenie tego terminu w wyniku uznania, iż późniejsze spóźnione czynności wyznaczo-
nego adwokata może być uznane za usprawiedliwione. Stanowisko takie zajął Sąd
Najwyższy w postanowieniu z dnia 21 grudnia 1999 r., II CKN 724/99 (dotąd nie pu-
blikowanym). Sam fakt uwzględnienia wniosku o ustanowienie adwokata z urzędu,
złożonego na 3 dni przed upływem terminu do wniesienia kasacji, nie może być oce-
niany jako otwarcie drogi do wniesienia kasacji, jak oczekuje tego pełnomocnik w
niniejszej sprawie, ponieważ uchybienie terminowi jest oceniane w aspekcie zawi-
nienia strony, które w niniejszej sprawie jest ewidentne i nieusprawiedliwione.

Z powyższych motywów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39319 w związku z
art. 385 KPC postanowił jak w sentencji.
========================================