Postanowienie z dnia 29 marca 2007 r.
II PZ 9/07

Nadanie sprawie nowej sygnatury po zwrocie pozwu w związku z nieuzu-
pełnieniem braków formalnych w przepisanym terminie i wniesieniem następ-
nie pozwu bez braków formalnych przez pełnomocnika ustanowionego z
urzędu, nie uzasadnia wymagania złożenia przez niego pełnomocnictwa.

Przewodniczący SSN Katarzyna Gonera, Sędziowie SN: Zbigniew Myszka,
Herbert Szurgacz (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 29 marca
2007 r. sprawy z powództwa Janusza W. przeciwko M.T. Sp. z o.o. w T. o zapłatę,
na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Toruniu z dnia 28 grudnia 2006 r. [...]

u c h y l i ł zaskarżone postanowienie.

U z a s a d n i e n i e


Postanowieniem z dnia 28 grudnia 2006 r. Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubez-
pieczeń Społecznych w Toruniu odrzucił apelację powoda Janusza W. od wyroku
Sądu Rejonowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Toruniu z dnia 28
września 2006 r. W uzasadnieniu Sąd wskazał, iż apelacja została wniesiona przez
pełnomocnika pozwanego, który nie był należycie umocowany do reprezentowania
powoda. Sąd podniósł, iż pełnomocnik powoda był umocowany do działania w spra-
wie [...], jako pełnomocnik ustanowiony z urzędu. W dniu 7 sierpnia 2006r. adwokat
Jacek C. wniósł pozew w sprawie [...] powołując się na swoje pełnomocnictwo
udzielone mu do sprawy [...]. Sąd Rejonowy uznał, iż adwokat jest umocowany do
reprezentowania powoda i w dniu 28 września 2006 r. wydał wyrok, w którym oddalił
powództwo, powinien zaś - zdaniem Sądu Okręgowego - poinformować adwokata, iż
udzielone mu pełnomocnictwo w sprawie [...] nie upoważnia go do występowania w
charakterze pełnomocnika powoda w ,,nowej" sprawie [...]. Zasadą jest, że pełno-
mocnik procesowy działa na podstawie pełnomocnictwa procesowego udzielonego
mu przez swojego mocodawcę. Pełnomocnik, aby mógł reprezentować powoda po-
winien przedstawić stosowne pełnomocnictwo, do czego został zobowiązany przez
Sąd Okręgowy zarządzeniem z dnia 18 grudnia 2006 r. Wobec niezastosowania się
do zarządzenia Sądu nie miał on prawa do wniesienia apelacji.
Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł adwokat Jacek C. Zarzucił we-
wnętrzną sprzeczność działań Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Spo-
łecznych w Toruniu, który dopuszczając adwokata Jacka C. do udziału w rozprawie
apelacyjnej, jako pełnomocnika powoda z urzędu, uznał tym samym jego umocowa-
nie do działań w sprawie [...], a następnie odrzucił apelację pełnomocnika powoda
uznając, iż nie był umocowany do reprezentowania powoda w sprawie. Zarzucił
także naruszenie procedury cywilnej poprzez dopuszczenie adwokata Jacka C. do
działania w sprawie [...] w charakterze adwokata z urzędu nie rozpoznając wcześniej
wniosku powoda o ustanowienie adwokata z urzędu. Zarzucił ponadto naruszenie
art. 370 k.p.c. przez Sąd pierwszej instancji, poprzez nieodrzucenie apelacji jako nie-
dopuszczalnej z innych przyczyn - wniesionej przez nieumocowanego w sprawie
pełnomocnika.
Wskazując na powyższe uchybienia podniósł nieważność postępowania za-
równo przed Sądem pierwszej instancji jak i w konsekwencji przed Sądem drugiej
instancji i wniósł o ponowne rozpoznanie sprawy przez Sąd pierwszej instancji i wy-
znaczenie dla powoda pełnomocnika z urzędu, zgodnie z jego wnioskiem załączo-
nym do akt sprawy przed Sądem Okręgowym w Toruniu. Wskazał, iż z powodu
uchybień proceduralnych spowodowanych przez Sądy pierwszej i drugiej instancji
okazało się, iż adwokat Jacek C. działał w sprawie bez stosownego umocowania. Z
ostrożności procesowej wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia i przyjęcie złożo-
nej apelacji, jako wniesionej przez osobę umocowaną do działania w sprawie. Wniósł
także o nadanie biegu wnioskowi powoda o ustanowienie adwokata z urzędu w
sprawie [...] przed Sądem Okręgowym w Toruniu, gdyż powód wniósł o ustanowienie
adwokata z urzędu w tym postępowaniu, a wniosek ten nie został rozpoznany przed
wydaniem postanowienia o odrzuceniu apelacji. Z ostrożności procesowej wniósł o
uznanie zażalenia jako oczywiście uzasadnionego i - po wyznaczeniu adwokata z
urzędu - rozpoznanie apelacji.
Zażalenie złożyła także pełnomocnik powoda adwokat Marzena K., ustano-
wiona z urzędu przez Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Toru-
niu postanowieniem z dnia 9 stycznia 2007 r. Pełnomocnik zarzuciła naruszenie art.
379 pkt 2 i 5 k.p.c., poprzez nierozpoznanie wniosku powoda o ustanowienie dla
niego pełnomocnika z urzędu przed terminem rozprawy lub w czasie jej trwania; nie-
poinformowanie przez Sąd drugiej instancji, że adwokat Jacek C. nie został w niniej-
szej sprawie ustanowiony przez Sąd pełnomocnikiem powoda oraz że wniesiona
apelacja nie została podpisana przez osobę uprawnioną, niewyjaśnienie czy powód
podtrzymuje apelację Jacka C. i czyni ją własną i sanuje wszelkie czynności proce-
sowe podejmowane przez Jacka C. oraz niewyjaśnienie powodowi przez Sąd wszel-
kich zawiłości proceduralnych wynikłych w niniejszej sprawie. Zarzuciła także naru-
szenie art. 370 k.p.c., poprzez odrzucenie apelacji, mimo że powód poparł apelację
złożoną przez Jacka C. jako własną oraz naruszenie art. 5 i 386 § 2 k.p.c. Wskazując
na powyższe wniosła o potraktowanie osobistego zażalenia powoda z dnia 4 stycz-
nia 2007 r. jako integralnej części niniejszego zażalenia oraz o uchylenie zaskarżo-
nego postanowienia w całości i przekazanie sprawy Sądowi drugiej instancji do po-
nownego rozpoznania i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu opłat
sądowych oraz zasądzenie na rzecz adwokata Marzenny K. kosztów zastępstwa
adwokackiego, a także zwrotu nadpłaconej opłaty sądowej na rzecz powoda.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Istota sprawy sprowadza się do kwestii, czy - wnosząc apelację od wyroku
Sądu Rejonowego z dnia 28 września 2006 r. [...] oddalającego powództwo - adwo-
kat Jacka C. miał status pełnomocnika powoda Janusza W. Adwokat Jacek C. został
ustanowiony pełnomocnikiem powoda z urzędu uchwałą Okręgowej Rady Adwokac-
kiej w T. z dnia 27 czerwca 2006 r. podjętą w wykonaniu postanowienia Sądu Rejo-
nowego w Toruniu z dnia 21 czerwca 2006 r. o ustanowieniu dla powoda Janusza W.
adwokata z urzędu. Okręgowa Rada Adwokacka podjęła uchwałę o wyznaczeniu
adwokata Jacka C. jako pełnomocnika z urzędu dla Janusza W. w sprawie [...]. W
sprawie tej, w związku z zarządzeniem o skierowaniu jej do postępowania uprosz-
czonego, powód został wezwany do uzupełnienia braków formalnych pozwu z dnia 7
czerwca 2006 r. Po ustanowieniu pełnomocnika z urzędu, pełnomocnik został we-
zwany do uzupełnienia braków formalnych pozwu z dnia 7 czerwca 2006 r. w termi-
nie 7 dni pod rygorem zwrotu pozwu. W związku z niezłożeniem uzupełnionego po-
zwu w tym terminie przez ustanowionego pełnomocnika, Sąd Rejonowy zarządze-
niem z dnia 17 lipca 2006 r. zwrócił pozew. W dniu 7 sierpnia 2006 r. pełnomocnik
złożył nowy pozew w tej samej sprawie, bez braków formalnych. Pozew ten został
zarejestrowany pod nową sygnaturą [...]. Zgodnie z art. 88 k.p.c. pełnomocnictwo
może być procesowe - bądź to ogólne, bądź do prowadzenia poszczególnych spraw
- albo do niektórych tylko czynności procesowych. Z treści zakresu umocowania
wyznaczonego powołanym wyżej postanowieniem Sądu Rejonowego wynika, że
dotyczy ono prowadzenia sprawy zawisłej przed tym sądem. Tego rodzaju pełno-
mocnictwo obejmuje wszystkie elementy sprawy, łącznie z wniesieniem apelacji. Sąd
Okręgowy nietrafnie uznał, że nadanie sprawie nowej sygnatury po zwrocie pozwu w
związku z nieuzupełnieniem braków formalnych pozwu w przepisanym terminie i
wniesieniem następnie pozwu bez braków formalnych przez ustanowionego pełno-
mocnika z urzędu oznacza nową, inną sprawę. W dalszym ciągu bowiem chodziło o
tę samą sprawę. O tym, czy jest to ta sama, czy inna sprawa w rozumieniu art. 88
k.p.c. nie rozstrzyga nadanie jej określonej sygnatury, ale treść żądania pozwu. Z
przytoczonych względów zaskarżone postanowienie należało uchylić.
========================================