Postanowienie z dnia 20 marca 2007 r.
II PZ 5/07

Sąd pierwszej instancji nie jest uprawniony na podstawie art. 3701 k.p.c.
do oceny zasadności apelacji, jak również do oceny logicznej poprawności po-
wiązań między zarzutami apelacji a wskazanym w niej zakresem zaskarżenia.
Odnosi się to również do postępowania sądu drugiej instancji określonego w
art. 373 k.p.c.

Przewodniczący SSN Zbigniew Hajn (, sprawozdawca), Sędziowie SN:
Roman Kuczyński, Herbert Szurgacz.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 20 marca
2007 r. sprawy z powództwa Jerzego P. przeciwko Arkadiuszowi A. Firmie ,,A." w Z. o
ustalenie stosunku pracy, na skutek zażalenia strony pozwanej na postanowienie
Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Słupsku z dnia 2 listo-
pada 2006 r. [...]

u c h y l i ł zaskarżone postanowienie.

U z a s a d n i e n i e

Postanowieniem z 2 listopada 2006 r. Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpie-
czeń Społecznych w Słupsku odrzucił apelację pozwanego od wyroku Sądu Rejono-
wego w Lęborku z 19 lipca 2006 r. [...], w którym Sąd Rejonowy: (1) ustalił, że powód
Jerzy P. był zatrudniony u pozwanego Arkadiusza A. Firma ,,A." w Z. od 23 maja
2005 r. na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony oraz że 10
czerwca 2005 r. uległ, będąc pracownikiem pozwanego, wypadkowi przy pracy, (2) w
pozostałym zakresie oddalił powództwo i (3) nakazał ściągnąć od pozwanego na
rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Lęborku 64,80 zł tytułem zwrotu wydat-
ków w sprawie.
W apelacji pełnomocnik pozwanego, będący radcą prawnym, wskazał, że za-
skarża powyższy wyrok Sądu Rejonowego w całości, zarzuca mu błąd w ustaleniach
faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia oraz wnosi o jego zmianę i od-
dalenie powództwa w całości.
W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Sąd Okręgowy wskazał, że w
myśl art. 368 § 1 k.p.c. apelacja powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym
dla pisma procesowego, a ponadto powinna zawierać, między innymi oznaczenie
wyroku, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest on zaskarżony w całości
czy w części. Natomiast stosownie do treści art. 3701 k.p.c., apelację sporządzoną
przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego, niespełniającą wyma-
gań określonych w art. 368 § 1 pkt 1-3 i pkt 5 k.p.c., sąd pierwszej instancji odrzuca
bez wzywania do usunięcia tych braków, zawiadamiając o tym właściwy organ samo-
rządu zawodowego, do którego należy pełnomocnik. Następnie Sąd Okręgowy pod-
kreślił, że wymogi apelacji, określone w art. 368 § 1 pkt 1-3 i 5 pkt 1-3 i 5 k.p.c. nie są
brakiem formalnym, lecz wadą apelacji i nie mogą być uzupełniane, jeżeli apelacja
została sporządzona przez fachowego pełnomocnika, wskazanego w art. 3701 k.p.c.
W ocenie Sądu przepisu tego nie można rozumieć jedynie w ten sposób, że ma za-
stosowanie tylko w sytuacji, gdy apelacja wniesiona przez tych pełnomocników jest
dotknięta brakami polegającymi na tym, że nie zawiera wymagań z art. 368 § 1 pkt 1-
3 i 5 k.p.c., ale ma on zastosowanie również wtedy, gdy ,,nie spełnia" tych wymagań
z powodu nieprawidłowego sformułowania ich w apelacji. Tymczasem apelacja spo-
rządzona przez pełnomocnika pozwanego wprawdzie zawiera oznaczenie wyroku,
od którego jest wniesiona, niemniej jednak błędnie określa zakres jego zaskarżenia.
Pełnomocnik pozwanego wskazał, że zaskarża wyrok w całości, jednak nie złożył
żadnego wniosku co do powództwa w pozostałym zakresie. Oznacza to, że apelacja
ta nie spełnia wymagań określonych w art. 368 § 1 pkt 1 k.p.c. W tej sytuacji, z mocy
art. 373 zdanie pierwsze k.p.c. w związku z art. 368 § 1 pkt 1 oraz 3701 k.p.c., Sąd
Okręgowy postanowił jak w sentencji.
W zażaleniu pełnomocnik powoda stwierdził, że apelacja spełnia warunki for-
malne określone w art. 368 k.p.c. Podniósł, że wskazując jako zarzut błąd w ustale-
niach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia nie mógł się ograniczyć do
punktu 1 sentencji wyroku, ponieważ ustalenia faktyczne, które uznał za błędne,
miały wpływ na cały wyrok. W związku z tym stwierdzenie, że zaskarża wyrok w ca-
łości było jak najbardziej prawidłowe. Sąd nietrafnie wskazał, że zarzuty dotyczyły
jedynie punktu 1 wyroku, gdyż zarzut błędnego ustalenia faktycznego dotyczy całego
tego orzeczenia. Skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia w całości i
przyjęcie apelacji do rozpoznania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 368 § 1 k.p.c. apelacja powinna czynić zadość wymaganiom
przewidzianym dla pisma procesowego, a ponadto zawierać: 1) oznaczenie wyroku,
od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest on zaskarżony w całości czy w
części, 2) zwięzłe przedstawienie zarzutów, 3) uzasadnienie zarzutów, 4) powołanie,
w razie potrzeby, nowych faktów i dowodów oraz wykazanie, że ich powołanie w po-
stępowaniu przed sądem pierwszej instancji nie było możliwe albo że potrzeba po-
wołania się na nie wynikła później, 5) wniosek o zmianę lub o uchylenie wyroku z
zaznaczeniem zakresu żądanej zmiany lub uchylenia. Z kolei art. 3701 k.p.c. stanowi,
że apelację sporządzoną przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowe-
go, niespełniającą wymagań określonych w art. 368 § 1 pkt 1-3 i pkt 5, sąd pierwszej
instancji odrzuca bez wzywania do usunięcia tych braków, zawiadamiając o tym wła-
ściwy organ samorządu zawodowego, do którego należy pełnomocnik.
Z powołanej wyżej treści art. 368 § 1 k.p.c. nie wynika wymaganie odniesienia
zarzutów apelacyjnych do wszystkich punktów wyroku objętych wskazanym w apela-
cji zakresem zaskarżenia. Artykuł 368 § 1 k.p.c. nie stawia również wymagania lo-
gicznie i merytorycznie spójnego powiązania stawianych w apelacji zarzutów ze
wskazanym przez składającego apelację zakresem zaskarżenia. W odniesieniu do
tych elementów apelacji wystarczające jest - z punktu widzenia formalnych wymagań
stawianych apelacji jako pismu procesowemu - wskazanie, czy wyrok stanowiący
przedmiot apelacji jest zaskarżony w całości czy w części oraz zwięzłe przedstawie-
nie i uzasadnienie zarzutów. Należy też dodać, że art. 3701 k.p.c. normuje tzw. po-
stępowanie międzyinstancyjne, toczące się, z zastrzeżeniem art. 373 k.p.c., przed
sądem pierwszej instancji po wniesieniu apelacji przez profesjonalnego pełnomoc-
nika, a przed jej przekazaniem wraz z aktami sprawy sądowi drugiej instancji. Celem
tego postępowania jest kontrola spełnienia warunków formalnych i dopuszczalności
apelacji, a co za tym idzie sąd pierwszej instancji dokonujący czynności w ramach
postępowania międzyinstancyjnego nie jest uprawniony do oceny zasadności apela-
cji (por. postanowienie SN z 6 marca 1973 r., II CZ 22/73, OSNCP 1974 nr 1, poz.
16), jak również do oceny logicznej poprawności powiązań między stawianymi w
apelacji zarzutami a wskazanym w niej zakresem zaskarżenia. Analogiczne funkcje
pełni postępowanie przed sądem drugiej instancji, określone w art. 373 k.p.c., z tym,
że zawiera ono dodatkowo element kontroli prawidłowości orzeczenia wydanego w
pierwszej instancji na podstawie art. 3701 k.p.c. Z tego względu również sąd drugiej
instancji, działający na podstawie art. 373 k.p.c. powinien ograniczyć się do kontroli
formalnej poprawności i dopuszczalności apelacji.
Apelacja powoda spełnia wymagania określone w art. 368 § 1 k.p.c. Wbrew
twierdzeniu Sądu Okręgowego skarżący jasno wskazał, że zaskarża wyrok Sądu
Rejonowego w Lęborku w całości, a zatem w odniesieniu do wszystkich punktów
tego orzeczenia, oraz przedstawił i uzasadnił zarzuty. Natomiast jej ewentualne wady
merytoryczne powinny zostać ocenione przez Sąd Okręgowy w toku merytorycznego
rozpoznania sprawy.
Z tych względów, na podstawie art. 39815 § 1 w związku z art. 3941 § 3 k.p.c.
orzeczono jak w sentencji.
========================================