Postanowienie z dnia 17 maja 2006 r.
II PZ 18/06

Wadliwe oznaczenie w apelacji wartości przedmiotu zaskarżenia nie
może być traktowane jako jej brak formalny.

Przewodniczący SSN Krystyna Bednarczyk (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Jerzy Kwaśniewski, Andrzej Wróbel.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 17 maja
2006 r. sprawy z powództwa Teodora K. przeciwko Centrum Usług Hotelowo Tury-
stycznych ,,Z." Spółki z o.o. w O. o przywrócenie do pracy i zapłatę wynagrodzenia za
czas pozostawania bez pracy, na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu
Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Opolu z dnia 18 stycznia
2006 r. [...]

u c h y l i ł zaskarżone postanowienie.

U z a s a d n i e n i e

Postanowieniem z dnia 18 stycznia 2006 r. [...] Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Opolu odrzucił apelację powoda Teodora K. od wyroku
Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w Nysie z dnia 7 listopada 2005 r. [...]. Sąd Okręgowy
ustalił, że wyrok Sądu Rejonowego w Nysie został doręczony pełnomocnikowi powo-
da w dniu 2 grudnia 2005 r. W dniu 15 grudnia 2005 r. apelację od wyroku wniósł
sam powód a w dniu 16 grudnia 2005 r. złożył apelację pełnomocnik powoda. Apela-
cja powoda nie zawierała oznaczenia wartości przedmiotu zaskarżenia, natomiast w
apelacji pełnomocnika powoda wartość przedmiotu zaskarżenia została oznaczona
na kwotę 22.800 zł. Na wezwanie Sadu Rejonowego z dnia 19 grudnia 2005 r. o
uzupełnienie braków apelacji przez wskazanie wartości przedmiotu zaskarżenia peł-
nomocnik powoda wskazał ponownie jako tę wartość kwotę 22.800 zł. Po otrzymaniu
pisma pełnomocnika powoda Sąd pierwszej instancji przedstawił akta sprawy z ape-
lacją Sądowi Okręgowemu w Opolu. Sąd Okręgowy uznał, że apelacja podlegała
odrzuceniu na podstawie art. 370 k.p.c. Pismo procesowe powoda złożone w termi-
nie nie może być potraktowane jako prawidłowe uzupełnienie braków formalnych
apelacji. Przedmiotem sporu było roszczenie o przywrócenie do pracy i prawidłowa
wartość przedmiotu sporu obliczona na podstawie art. 231 k.p.c. (suma wynagrodzeń
za okres jednego roku) wynosi 47.040 zł. W apelacji wniesionej przez pełnomocnika
powoda oznaczenie wartości przedmiotu zaskarżenia również było błędne. Z obu
apelacji nie wynika bowiem, aby pierwotne roszczenie powoda zostało w jakiś spo-
sób zmodyfikowane. Należało zatem uznać, że obie apelacje dotknięte były brakami,
które mimo wezwania Sądu nie zostały prawidłowo uzupełnione, co skutkuje ich od-
rzucenie na podstawie art. 373 k.p.c. w związku z art. 370 k.p.c.
Postanowienie to zaskarżył zażaleniem powód wnosząc o jego uchylenie. Za-
rzucił on, że błędnie oznaczona wartość przedmiotu zaskarżenia nie jest podstawą
do odrzucenia apelacji. Stanowisko Sądu Okręgowego pomija treść art. 368 § 2
k.p.c. Przepis ten przewiduje, że stosuje się odpowiednio postanowienia art. 19 - 24 i
25 § 1 k.p.c., jeżeli więc sąd dojdzie do wniosku, że wartość jest podana nieprawi-
dłowo, może ją sprawdzić i sam określić według swego uznania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zażalenie jest uzasadnione. Jako podstawę prawną odrzucenia apelacji Sąd
Okręgowy wskazał przepis art. 370 k.p.c., który stanowi, że sąd pierwszej instancji
odrzuci na posiedzeniu niejawnym apelację wniesioną po upływie terminu lub z in-
nych przyczyn niedopuszczalną, jak również apelację, której braków strona nie uzu-
pełniła w wyznaczonym terminie. W tym przypadku apelacja pełnomocnika powoda
została wniesiona w terminie określonym w art. 369 § 1 k.p.c. i spełniała wszystkie
wymagania określone w art. 368 § 1 k.p.c. Zostało spełnione także wymaganie okre-
ślone w art. 368 § 2 k.p.c., który w zdaniu pierwszym stanowi, że w sprawach o
prawa majątkowe należy oznaczyć wartość przedmiotu zaskarżenia. Wartość ta w
apelacji wniesionej przez pełnomocnika powoda została oznaczona na kwotę 22.800
zł. Rozważając kwestię nadania biegu apelacji sąd pierwszej instancji ogranicza się
do badania jej terminowości, dopuszczalności oraz sprawdza, czy spełnia ona wy-
magania określone w art. 368 k.p.c. W tym ostatnim zakresie kontrola ograniczona
jest do zachowania wymagań formalnych, niedopuszczalna jest natomiast kontrola
merytoryczna. Na przykład w zakresie zwięzłego przedstawienia zarzutów i ich uza-
sadnienia (art. 368 § 1 pkt 2 i 3 k.p.c.) bada się jedynie, czy zarzuty zostały sformuło-
wane i uzasadnione, natomiast nie podlega kontroli kwestia, czy zarzuty związane są
z treścią rozstrzygnięcia i czy uzasadnienie odpowiada treści zarzutów. Podobnie
wymaganiem czysto formalnym jest oznaczenie wartości przedmiotu zaskarżenia.
Wskazanie w apelacji kwoty, która według strony wnoszącej apelację jest wartością
przedmiotu zaskarżenia, jest spełnieniem tego wymagania i nie może być to potrak-
towane jako brak podlegający uzupełnieniu. W dalszej części przepis art. 368 § 2
k.p.c. stanowi, że wartość przedmiotu zaskarżenia może być oznaczona na kwotę
wyższą od wartości przedmiotu sporu wskazanej w pozwie jedynie wtedy, gdy powód
rozszerzył powództwo lub sąd orzekł ponad żądanie; przepisy art. 19 -24 i 25 § 1
k.p.c. stosuje się odpowiednio. Ten ostatni przepis stanowi, że sąd może na posie-
dzeniu niejawnym sprawdzić wartość przedmiotu sporu i zarządzić w tym celu do-
chodzenie.
Zgodnie z powołanymi przepisami sąd może przyjąć za wartość przedmiotu
sporu kwotę inną niż wskazana w apelacji. Jeżeli wskazana została wartość wyższa
niż wartość przedmiotu sporu oznaczona w pozwie, a nie nastąpiło rozszerzenie po-
wództwa i orzeczenie ponad żądanie, przyjmuje się wartość podaną w pozwie. W
przypadku, gdy w wyniku sprawdzenia wartości przedmiotu zaskarżenia okaże się,
że została ona zaniżona w stosunku do oznaczonego w apelacji żądania, jako war-
tość przedmiotu zaskarżenia przyjmuje się kwotę ustaloną przez sąd i od tej wartości
uzależnia się dalsze czynności, na przykład ustalenie wysokości opłaty od apelacji,
jeżeli jest ona wymagana. Jeżeli sąd zarządzi dochodzenie w celu ustalenia rzeczy-
wistej wartości, może on wzywać stronę wnoszącą apelację do udzielenia stosow-
nych informacji. Nie może natomiast wzywać strony do uzupełnienia braków, gdyż
wadliwe oznaczenie w apelacji wartości przedmiotu zaskarżenia nie może być trak-
towane jako brak formalny podlegający uzupełnieniu.
W niniejszej sprawie wzywanie przez Sąd pierwszej instancji pełnomocnika
powoda do wskazania wartości przedmiotu zaskarżenia było zbędne, gdyż w apelacji
przez niego wniesionej wartość przedmiotu zaskarżenia została oznaczona. W
związku z tym Sąd Okręgowy nie miał podstawy do uznania, że apelacja wniesiona
przez pełnomocnika powoda dotknięta była brakami, które nie zostały w terminie
uzupełnione. Przepisy art. 370 k.p.c. i art. 373 k.p.c. nie dawały podstawy do odrzu-
cenia apelacji .
Z tych przyczyn Sąd Najwyższy na podstawie art. 39815 § 1 zdanie pierwsze
k.p.c. w związku z art. 3941 § 3 k.p.c. uchylił zaskarżone postanowienie.
========================================