Postanowienie z dnia 24 kwietnia 2007 r.
I UZ 9/07

Po uchyleniu art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach praw-
nych (jednolity tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1059 ze zm.), oświadczenie
pełnomocnika będącego radcą prawnym, o którym jest mowa w art. 84 § 3
k.p.c., ma tylko znaczenie informacyjne. Wezwanie radcy prawnego do uzupeł-
nienia skargi kasacyjnej przez złożenie tego oświadczenia nie może być opa-
trzone rygorem odrzucenia skargi.

Przewodniczący SSN Teresa Flemming-Kulesza (sprawozdawca), Sędziowie
SN: Józef Iwulski, Roman Kuczyński.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 24 kwietnia
2007 r. sprawy z odwołania Marty C. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecz-
nych-Oddziałowi w N.S. o wcześniejszą emeryturę, na skutek zażalenia ubezpieczo-
nej na postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 8 stycznia 2007 r. [...]

u c h y l i ł zaskarżone postanowienie.

U z a s a d n i e n i e


Wyrokiem z dnia 6 lipca 2006 r. [...] Sąd Apelacyjny- Sąd Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Krakowie oddalił apelację Marty C. wniesioną od wyroku Sądu Okrę-
gowego w Krakowie z dnia 12 września 2005 r. w sprawie o prawo do wcześniejszej
emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki.
Od powyższego wyroku Sądu Apelacyjnego pełnomocnik wnioskodawczyni,
będący radcą prawnym, wniósł skargę kasacyjną.
Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie postano-
wieniem z dnia 8 stycznia 2007 r. [...] odrzucił skargę kasacyjną. Sąd Apelacyjny
stwierdził, że pełnomocnik wnioskodawczyni wniósł skargę kasacyjną, dołączając do
niej pełnomocnictwo procesowe, w którym nie zamieścił oświadczenia przewidziane-
go w art. 89 § 3 k.p.c., a mianowicie, że nie pozostaje w stosunku pracy. W tym sta-
nie rzeczy został wezwany o uzupełnienie braków formalnych skargi kasacyjnej po-
przez załączenie pełnomocnictwa procesowego z oświadczeniem, o którym mowa w
art. 89 § 3 k.p.c., w terminie tygodniowym od daty doręczenia wezwania pod rygorem
odrzucenia skargi kasacyjnej.

Pełnomocnik wnioskodawczyni nie dokonał czynności zgodnie z powyższym
wezwaniem, a jedynie przesłał do sądu pismo procesowe zawierające informację, że
w jego ocenie obowiązek składania oświadczenia o niepozostawaniu w stosunku
pracy stał się bezprzedmiotowy. Swoje stanowisko opierał na nowelizacji ustawy z
dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych dokonanej ustawą z dnia 30 czerwca 2005 r.
o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze i niektórych innych ustaw, którą uchylony
został art. 8 ust. 2 ustawy o radcach prawnych.

Sąd Apelacyjny odrzucił skargę kasacyjną z powodu nieuzupełnienia braków
formalnych w zakreślonym terminie.

Powyższe postanowienie Sądu Apelacyjnego zostało w całości zaskarżone
przez wnioskodawczynię. W zażaleniu podniesiono zarzut naruszenia przepisu po-
stępowania, tj. art. 3986 k.p.c. w związku z art.89 § 3 k.p.c., polegającego na odrzu-
ceniu skargi kasacyjnej wskutek uznania, iż skarga kasacyjna nie spełnia wymogów
formalnych z uwagi na brak w pełnomocnictwie procesowym oświadczenia pełno-
mocnika, że nie pozostaje on w stosunku pracy. W zażaleniu zarzucono ponadto na-
ruszenie przepisu art. 65 ust. 1 Konstytucji w związku z art. 8 ustawy o radcach
prawnych polegające na bezpodstawnym pozbawieniu pełnomocnika odwołującej się
pozostającego w stosunku pracy prawa wykonywania zawodu radcy prawnego, po-
przez świadczenie pomocy prawnej na rzecz osoby fizycznej niebędącej przedsię-
biorcą. Wskazując na powyższe wniesiono o uchylenie zaskarżonego postanowienia
i zasądzenie od pozwanego na rzecz odwołującej się kosztów postępowania według
norm przepisanych.


Sad Najwyższy, zważył co następuje:

Zażalenie jest uzasadnione. Z art. 96 § 1 k.p.c. wynika, że pełnomocnik obo-
wiązany jest przedłożyć pełnomocnictwo przy pierwszej czynności procesowej. Nie-
dołączenie pełnomocnictwa stanowi zatem niezachowanie warunków formalnych
pisma w rozumieniu art. 130 § 1 k.p.c. Za taki brak należy uznać również niekom-
pletność pełnomocnictwa, to znaczy brak w jego treści koniecznych, istotnych ele-
mentów. Brak taki podlega usunięciu na wezwanie przewodniczącego (art. 130 § 1
k.p.c.).
W myśl art. 3984 § 2 k.p.c. skarga kasacyjna powinna czynić zadość wymaga-
niom przewidzianym dla pisma procesowego, z czego wynika, że pełnomocnik wno-
szący skargę, jeżeli nie był dotychczas umocowany w tym zakresie, winien dołączyć
do niej dokument zawierający wszystkie niezbędne składniki pełnomocnictwa. W ra-
zie stwierdzenia niedołączenia pełnomocnictwa lub niekompletnej treści dołączonego
dokumentu przewodniczący wzywa o uzupełnienie tego braku pod rygorem odrzuce-
nia skargi (art. 3986 § 1 k.p.c.). Pełnomocnik wnioskodawczyni został wezwany w tym
trybie do złożenia oświadczenia z art. 89 § 3 k.p.c. Przepis ten stanowi ( w zdaniu
pierwszym, drugie zdanie nie ma zastosowania w sprawie), że pełnomocnictwo
udzielone przez osobę fizyczną, składane przez radcę prawnego powinno zawierać
oświadczenie pełnomocnika, że nie pozostaje on w stosunku pracy. Ponieważ peł-
nomocnictwo dołączone przez radcę prawnego do skargi kasacyjnej wniesionej w
imieniu wnioskodawczyni (osoby fizycznej) nie zawierało tego oświadczenia został
on wezwany do uzupełnienia braku lecz mimo wezwania nie złożył żądanego
oświadczenia, co Sąd Apelacyjny uznał za podstawę odrzucenia skargi.
W ocenie Sądu Najwyższego niezamieszczenie w treści pełnomocnictwa
oświadczenia z art. 89 § 3 k.p.c. nie może powodować odrzucenia skargi kasacyjnej.
Nie ma bowiem podstaw do uznania, że brak oświadczenia sprawia, iż nie można
nadać skardze prawidłowego biegu (art. 130 § 1 k.p.c. w związku z art. 3984 § 2
k.p.c.). Po uchyleniu z dniem 10 września 2005 r. art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 8 lipca
1982 r. o radcach prawnych (jednolity tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1059 ze
zm.) przez ustawę z dnia 30 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy - Prawo o adwokatu-
rze i niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 163, poz. 1361) znaczenie art. 89 § 3 k.p.c.
zostało zmarginalizowane. Ma on zastosowanie tylko do prawników zagranicznych (z
Unii Europejskiej - patrz: J. Gudowski (w: T. Ereciński, J. Gudowski, M. Jędrzejew-
ska: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2006, t. I, s. 269).
Skreślenie art. 8 ust. 2 ustawy o radcach prawnych spowodowało brak przeszkód
prawnych do umocowania radcy prawnego pozostającego w stosunku pracy do za-
stępowania osoby fizycznej między innymi w sprawie z zakresu ubezpieczeń spo-
łecznych, takiej jak ta, w której zapadło zaskarżone postanowienie. Mimo nieuchyle-
nia art. 89 § 3 k.p.c. w aktualnym stanie prawnym nie można uznać, że brak oświad-
czenia powoduje niemożliwość nadania biegu skardze kasacyjnej, skoro bez
względu na to, czy radca prawny pozostaje czy nie pozostaje w stosunku pracy,
może on reprezentować osobę fizyczną w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecz-
nych. Oświadczenie z art. 89 § 3 k.p.c. nie ma w takiej sprawie znaczenia prawnego,
może mieć tylko znaczenie informacyjne. Wynika stąd, że wezwanie do uzupełnienia
pełnomocnictwa o to oświadczenie nie mogło być opatrzone rygorem odrzucenia
skargi. Nie było zatem podstaw do odrzucenia skargi kasacyjnej z powodu nieusu-
nięcia jej braku formalnego.
Z tych przyczyn zaskarżone postanowienie jako tamujące nadanie biegu skar-
dze kasacyjnej podlegało uchyleniu (art. 39816 w związku z art. 3941 § 3 k.p.c.).
========================================