Postanowienie z dnia 20 listopada 2006 r.
I PZ 20/06

Opłatę podstawową przewidzianą w art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca
2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze
zm.) wnosi zarówno pracownik będący powodem, jak i pozwany pracodawca.

Przewodniczący SSN Teresa Flemming-Kulesza (sprawozdawca), Sędziowie
SN: Krystyna Bednarczyk, Jerzy Kwaśniewski.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 20 listopa-
da 2006 r. sprawy z powództwa Krystyny B. przeciwko ,,N." Spółce z o.o. w R. o
przywrócenie do pracy, na skutek zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu
Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach z dnia 30 maja
2006 r. [...]

u c h y l i ł zaskarżone postanowienie.

U z a s a d n i e n i e


Wyrokiem z dnia 17 lutego 2006 r. Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Tarnowskich
Górach przywrócił powódkę Krystynę B. do pracy u pozwanej ,,N." Spółce z o.o. w R.
na dotychczasowych warunkach pracy i płacy oraz zasądził od pozwanej na rzecz
powódki kwotę 1.885,58 zł tytułem wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy
pod warunkiem podjęcia pracy w terminie 7 dni od uprawomocnienia się orzeczenia.
Od powyższego wyroku strona pozwana wywiodła apelację, zaskarżając wy-
rok w całości. Apelacja ta została wniesiona 22 marca 2006 r. przez radcę prawnego,
będącego pełnomocnikiem pozwanej. Od apelacji nie została uiszczona opłata, o
której mowa w art. 13 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w spra-
wach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398), zgodnie z którym w sprawach cywilnych o
prawa majątkowe pobiera się opłatę stosunkową, która wynosi 5% wartości przed-
miotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż
100.000 zł. Pozwana uiściła jedynie 30 zł tytułem opłaty od apelacji.

Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach postano-
wieniem z dnia 30 maja 2006 r. [...] odrzucił apelację pozwanej. Sąd Okręgowy
stwierdził, że od apelacji została uiszczona opłata podstawowa, o której mowa w art.
35 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Sąd Okręgowy uznał
jednak, że przepis tego artykułu ma zastosowanie wyłącznie do strony powodowej,
co wynika z zestawienia tego przepisu z treścią art. 96 ust. 1 pkt 4 powoływanej
ustawy, zgodnie z którym pracownik wnoszący powództwo nie ma obowiązku uisz-
czania kosztów sądowych, z zastrzeżeniem art. 35. Przepis ten nie ma natomiast
zastosowania do pracodawcy. Pracodawca, bez względu na to, czy jest stroną po-
wodową czy pozwaną, wnosząc pismo procesowe podlegające opłacie, zobowiązany
jest uiścić opłatę stosunkową, o której mowa w art. 13 ustawy o kosztach sądowych.

Reasumując, Sąd Okręgowy stwierdził, że apelacja wnoszona przez praco-
dawcę w każdej sprawie podlega opłacie stosunkowej, o której mowa w art. 13
ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, a nie opłacie podstawowej z art.
35 ust. 1 powołanej ustawy. W związku z powyższym, apelacja pozwanej wniesiona
przez radcę prawnego nie została należycie opłacona i podlegała odrzuceniu przez
Sąd pierwszej instancji na podstawie art. 1302 § 3 k.p.c.

Powyższe postanowienie zostało w całości zaskarżone przez stronę pozwaną.
W zażaleniu pozwana podniosła zarzut naruszenia przepisów postępowania art. 1302
§ 3 k.p.c. i art. 35 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, przez
odrzucenie apelacji, od której pozwana uiściła opłatę we właściwej wysokości. Strona
pozwana stwierdziła, że apelacja wnoszona w sprawie z zakresu prawa pracy, nie-
zależnie od tego czy wnosi ją pracownik, czy też pracodawca, podlega opłacie pod-
stawowej w wysokości 30 zł, co wyłącza pobranie od takiej apelacji opłaty stosun-
kowej. Pozwana wniosła zatem opłatę w prawidłowej wysokości.


Sąd Najwyższy, zważył co następuje:

Zażalenie jest zasadne. Sąd Okręgowy dokonał niewłaściwej interpretacji art.
35 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Wnioski płynące z językowej wykładni tego przepisu są bowiem jednoznaczne. Re-
guluje on wysokość opłat podstawowych wnoszonych od wymienionych w nim pism
w sprawach ze stosunku pracy. Określa zatem przedmiotowo a nie podmiotowo wy-
sokość opłat. Nie ma dostatecznych podstaw do twierdzenia, że opłatę podstawową
wnosi jedynie pracownik, natomiast pracodawcę obciąża opłata stosunkowa. Prze-
ciwnie z ustępu 2 tego samego przepisu wynika wprost wniosek, że opłata podsta-
wowa dotyczy obu stron stosunku pracy. Przepis ten zawiera regulację odnoszącą
się do sytuacji, w której ani pracownik, ani pracodawca nie wnieśli pozwu a uczynił to
inspektor pracy. W takim przypadku również zarówno pracownik, jak i wyraźnie wy-
mieniony pracodawca, uiszczają opłatę podstawową. Natomiast przywołany przez
Sąd w zaskarżonym postanowieniu art. 94 ust. 1 pkt 4 zawiera regulacje podmioto-
wego zwolnienia od opłat, stanowiąc, że (między innymi) pracownik wnoszący po-
wództwo nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych. Zwolnienie to obejmuje
wszelkie koszty (opłaty i wydatki) postępowania wywołanego wniesieniem pozwu
przez pracownika i dotyczy tylko tej strony (nie korzysta z niego strona przeciwna -
pracodawca), nie obejmuje jednak środków zaskarżenia wymienionych w art. 35. Z
odesłania do art. 35 nie można wyprowadzać wniosku, że od pism wymienionych w
tym ostatnim przepisie opłatę podstawową wnosi tylko pracownik. Brak jest przesła-
nek do kształtowania takiej relacji między tymi przepisami. ,,Zastrzeżenie" art. 35
wyrażone w art. 94 ust. 1 pkt 4 ma tylko taki sens, że ogranicza zakres zwolnienia
podmiotowego ustanowionego w tym przepisie. Nie wynika z niego taki kierunek
wykładni art. 35 ust. 1, jaki przyjął Sąd Okręgowy. Przepis art. 94 ust. 1 pkt 4 dotyczy
tylko jednej strony sporu z zakresu prawa pracy a art. 35 (zamieszczony w innym,
wcześniejszym dziale) - obu stron tego sporu.
Zażalenie jako zasadne podlegało zatem uwzględnieniu, co oznaczało ko-
nieczność uchylenia zaskarżonego postanowienia jako tamującego rozpoznanie
apelacji (art. 3941 § 2 i 3, art. 39821 i art. 386 § 1 k.p.c.).
========================================