Postanowienie z dnia 17 styczna 1995 r.
I PRN 123/94

O tym, czy rewizja wniesiona została do sądu, który wydał zaskarżony
wyrok (art. 371 § 1 k.p.c.) decyduje okoliczność, czy rewizja została skierowana
pod adresem tego sądu, nie zaś okoliczność, czy została ona przez pocztę dorę-
czona zgodnie ze wskazanym na kopercie adresem.

Przewodniczący SSN: Teresa Flemming-Kulesza, Sędziowie SN: Antoni Filcek,
Walerian Sanetra (sprawozdawca),

Sąd Najwyższy, z udziałem prokuratora Iwony Kaszczyszyn, po rozpoznaniu w
dniu 17 stycznia 1995 r. sprawy z powództwa Zbigniewa D. przeciwko Przedsiębiorstwu
Projektowo-Usługowo-Handlowemu "M.K." Spółka z o.o. w K. o uznanie wypowiedzenia
umowy o pracę za bezskuteczne, na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra
Sprawiedliwości [...] od postanowienia Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Katowicach z dnia 29 czerwca 1994 r., [...]

p o s t a n o w i ł :

u c h y l i ć zaskarżone postanowienie i poprzedzające je postanowienie Sądu
Rejonowego-Sądu Pracy w Katowicach z dnia 28 kwietnia 1994 r., [...].

U z a s a d n i e n i e

Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Katowicach postanowieniem z dnia 28 kwietnia 1994
r., [...], odrzucił rewizję Przedsiębiorstwa Projektowo-Usługowo-Handlowego "M.K."
Spółka z o.o. w K. - wniesioną od wyroku tego Sądu z dnia 10 marca 1994 r., [...] - z
powołaniem się na okoliczność, że została ona wniesiona po upływie przepisanego 14
dniowego terminu od doręczenia wyroku z uzasadnieniem, ustaliwszy, że została ona
wprawdzie złożona w urzędzie pocztowym w dniu 8 kwietnia 1994 r., lecz błędnie
skierowana do Sądu Wojewódzkiego, który zwrócił ją do właściwego Sądu pierwszej
instancji, nadając ją w urzędzie pocztowym w dniu 15 kwietnia 1994 r., podczas gdy
termin wniesienia rewizji upływał w dniu 12 kwietnia 1994 r.
Postanowieniem z dnia 29 czerwca 1994 r., [...] Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach oddalił zażalenie na postanowienie Sądu
pierwszej instancji, odrzucające rewizję "M.K.". Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych,
podzielając ustalenia i poglądy Sądu pierwszej instancji.
Prawomocne postanowienie Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 29
czerwca 1994 r., [...] w trybie rewizji nadzwyczajnej zaskarżył Minister Sprawiedliwości,
zarzucając mu rażące naruszenie art. 368 pkt 3 i 4 k.p.c. w związku z art. 361 k.p.c.,
wnosząc jednocześnie o jego uchylenie oraz poprzedzającego je postanowienia Sądu
Pracy w Katowicach z 28 kwietnia 1994 r., [...], a także o przekazanie sprawy temu
ostatniemu Sądowi do ponownego rozpoznania.
Minister Sprawiedliwości podnosi, że przede wszystkim nie można odmówić
słuszności twierdzeniu strony pozwanej, że Sądy nie wyjaśniły i nie ustosunkowały się
do okoliczności faktycznych, mających doprowadzić do wniosku, że rewizja została
nadana do właściwego Sądu w ustawowym terminie. Oba Sądy znajdują się w
Katowicach przy różnych ulicach, Sąd Rejonowy przy ul.Warszawskiej, Sąd Wojewódzki
przy ul. Al.W.Korfantego. Sama rewizja w swoim tekście została prawidłowo
zaadresowana do Sądu Wojewódzkiego przez Sąd Pracy. Koperta z rewizją zawiera
napis Sąd Wojewódzki Sąd Pracy w Katowicach ul. Warszawska 45. Miejsce przeto
adresata zostało określone jako znajdujące się przy ul.Warszawskiej, a więc siedziby
Sądu Pracy. Chociaż zbędne było zamieszczanie na kopercie, poza wymienionym
adresem i Sądem Pracy, nazwy "Sąd Wojewódzki", bez podania jego adresu, to w
zestawieniu nazw obu Sądów, lecz przy zaznaczeniu tylko dokładnego adresu Sądu
Rejonowego, rzeczą urzędu pocztowego było doręczenie przesyłki pod adres dokładnie
podany na kopercie. Jeżeli urząd pocztowy postąpił odmiennie i błędnie, pozostaje do
rozważenia zagadnienie, czy błąd urzędu pocztowego został zawiniony przez stronę
pozwaną, czy był wynikiem przypadkowej niezamierzonej okoliczności. Gdyby jednak
Sąd Wojewódzki doszedł do wniosku, że nie tylko urzędowi pocztowemu ale i stronie
pozwanej można przypisać pewną nieprawidłowość w działaniu, czego jednak ani ten
Sąd, ani Sąd Rejonowy nie rozważyły, pozostawałaby jeszcze do rozstrzygnięcia
kwestia przywrócenia uchybionego terminu, o co Przedsiębiorstwo wnosiło w swoim
zażaleniu in fine. Sąd Wojewódzki nie dostrzegł tego wniosku, stwierdzając w
uzasadnieniu swego postanowienia, że strona pozwana (omyłkowo pisze się o powo-
dzie) nie domagała się przywrócenia terminu.
Sądy obu instancji wydając orzeczenie w niniejszej sprawie nie wyjaśniły istot-
nych w niej okoliczności i dokonały ustaleń sprzecznych z treścią zebranego w sprawie
materiału, nie rozpatrzywszy istotnego w sprawie wniosku. Dokonanie konkretnych
ustaleń w kierunku wyżej wskazanym i rozpatrzenie zgłoszonych wniosków, jest
niezbędne dla wydania prawidłowego rozstrzygnięcia. Stąd - zdaniem rewidującego -
uzasadniony jest wniosek rewizji nadzwyczajnej o uchylenie orzeczeń obu sądów i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zarzuty rewizji nadzwyczajnej są przekonujące. Na kopercie, w której przesłana
została rewizja strony pozwanej podana została wprawdzie nazwa "Sąd Wojewódzki",
ale ponadto figuruje na niej także "Sąd Pracy", a co najważniejsze, wskazany na niej
został adres (ul. Warszawska 45) siedziby Sądu Pracy, a nie Sądu Wojewódzkiego. W
tym stanie rzeczy nie można przyjąć, że rewizja strony pozwanej została wniesiona do
Sądu Wojewódzkiego, a nie do Sądu, który wydał zaskarżony wyrok (art. 371 § 1
k.p.c.). Okoliczności te przez oba Sądy zostały uznane za nie mające istotnego
znaczenia, a więc zarówno przy wydawaniu postanowienia o odrzuceniu rewizji, jak i w
toku rozpoznawania zażalenia na to postanowienie, co powoduje, iż ich rozstrzygnięcia
nie mogą się ostać. O spełnieniu wymagania przewidzianego w art. 371 § 1 k.p.c.
rozstrzyga bowiem to, czy rewizja została skierowana pod adresem sądu, który wydał
zaskarżony wyrok, nie zaś okoliczność, czy ostatecznie zostaje ona przez pocztę
doręczona zgodnie, czy niezgodnie ze wskazanym na kopercie adresem. Błędy poczty
nie mogą obciążać strony wnoszącej rewizję, nawet jeżeli zostały one w jakimś stopniu
przez nią sprowokowane. Jako błąd poczty należy uznać doręczenie przesyłki do Sądu
Wojewódzkiego, skoro na kopercie wskazany został ponadto Sąd Pracy oraz adres jego
siedziby. Ponadto wątpliwości co do adresata wyjaśniał tekst rewizji, w którym został on
oznaczony prawidłowo,natomiast pominięty został adres siedziby Sądu Wojewódzkiego.
W tym stanie rzeczy brak uzasadnienia dla przyjęcia poglądu, iż rewizja strony
pozwanej skierowana została pod niewłaściwym adresem.
Rację ma Minister Sprawiedliwości, gdy zwraca uwagę, że do rozstrzygnięcia
pozostawała także kwestia przywrócenia uchybionego terminu, o co strona pozwana
wnosiła, a czego Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych nie dostrzegł, stwierdzając w
uzasadnieniu swego postanowienia, że strona ta nie domagała się przywrócenia ter-
minu. W zakończeniu swojego zażalenia strona pozwana pisze bowiem, że "gdyby Sąd
Wojewódzki nie podzielił poglądu strony skarżącej się w przedmiocie zaskarżenia, to
uważa ona, że całokształt okoliczności sprawy świadczy o tym, że mogłyby one
stanowić podstawę do przywrócenia terminu na wniesienie rewizji, o co pozwany wnosi
z daleko idącej ostrożności procesowej".
Zaznaczyć jednakże należy, że zasadnicze uchybienie w rozstrzygnięciu Sądu
Pracy i Ubezpieczeń Społecznych nie polegało na pominięciu wniosku o przywrócenie
terminu do wniesienia rewizji, lecz na przyjęciu stanowiska, iż rewizja została wniesiona
do Sądu Wojewódzkiego, a nie - zgodnie z adresem podanym na kopercie oraz w
tekście rewizji - do Sądu, który wydał zaskarżony wyrok.
Z powyższych powodów Sąd Najwyższy na podstawie art. 422 § 2 k.p.c. orzekł
jak w sentencji.

========================================