Postanowienie SN - I PKN 679/98
Izba:Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych
Sygnatura:I PKN 679/98
Typ:Postanowienie SN
Opis:Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 2000/7/275
Data wydania:1999-01-27

Postanowienie z dnia 27 stycznia 1999 r.
I PKN 679/98

Nauczyciel, który zawarł ugodę sądową akceptującą przeniesienie go w
stan nieczynny nie może, powołując się na art. 469 KPC, uchylić się od jej
skutków prawnych tylko dlatego, że w postępowaniu rentowym okazało się, iż
nie spełnia wszystkich warunków wymaganych do nabycia prawa do emerytu-
ry.


Przewodniczący: SSN Walerian Sanetra, Sędziowie SN: Roman Kuczyński
(sprawozdawca), Zbigniew Myszka.


Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 27 stycznia
1999 r. sprawy z powództwa Marii G. przeciwko Szkole Podstawowej [...] w Ł. o do-
puszczenie do pracy, na skutek kasacji powódki od postanowienia Sądu Wojewódz-
kiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi z dnia 31 sierpnia 1998 r. [...]

p o s t a n o w i ł:


o d d a l i ć kasację.

U z a s a d n i e n i e


Powódka Maria G. w pozwie z dnia 22 października 1997 r. przeciwko Szkole
Podstawowej [...] w Ł. wnosiła o dopuszczenie do pracy wskazując, że pismem z
dnia 16 kwietnia 1997 r. została powiadomiona o przeniesieniu jej z dniem 1 wrześ-
nia 1997 r. w stan nieczynny na okres do 28 lutego 1998 r., wobec czego wystąpiła
ona w dniu 22 sierpnia 1997 r. z pisemnym wnioskiem o rozwiązanie stosunku pracy
z uwzględnieniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia na koniec roku szkolnego,
na które to pismo nie otrzymała odpowiedzi, natomiast 17 września 1997 r. otrzymała
z pozwanej szkoły do wypełnienia wniosek o emeryturę - o którą nie zamierzała wys-
tępować.

W odpowiedzi na pozew pozwana stwierdziła, że z uwagi na zmniejszenie
liczby uczniów i konieczność zmniejszenia zatrudnienia należało z powódką rozwią-
zać stosunek pracy, lecz wybrano jako korzystniejsze rozwiązanie przeniesienie jej w
stan nieczynny. Powódka od decyzji pozwanej z dnia 16 kwietnia 1997 r. nie odwo-
łała się do Sądu Pracy mimo prawidłowego pouczenia, lecz odmówiła przyjęcia tej
decyzji, natomiast w swoim piśmie z dnia 22 sierpnia 1997 r. przejawiła wolę rozwią-
zania stosunku pracy i przejścia na emeryturę, wobec czego pozwana w piśmie z
dnia 27sierpnia 1997 r. poinformowała powódkę o możliwości pozytywnego ustosun-
kowania się do tego wniosku ze skutkiem na dzień 31 sierpnia 1997 r.

W dniu 13 stycznia 1998 r. na posiedzeniu wyjaśniającym strony przedstawiły
swoje stanowiska, po czym zawarły ugodę, mocą której powódka cofnęła za zgodą
pozwanej swoje oświadczenie woli zawierające wniosek o rozwiązanie umowy o
pracę z dniem 31 sierpnia 1997 r., a pozwana za zgodą powódki cofnęła swoje
oświadczenie woli z dnia 27 sierpnia 1997 r. akceptujące wniosek powódki; strony
zgodnie oświadczyły, że powódka do dnia 28 lutego 1998 r. pozostawać będzie w
stanie nieczynnym i że ugoda wyczerpuje roszczenia powódki w przedmiotowej
sprawie, wobec czego Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Łodzi postanowieniem z tej samej
daty umorzył postępowanie w sprawie.

Dnia 20 stycznia 1998 r. do Sądu Rejonowego w Łodzi wpłynęło pismo po-
wódki, w którym wnosi ona o przywrócenie do pracy od dnia 1 marca 1998 r., po
upływie stanu nieczynnego i nie wyraża zgody na wcześniejszą emeryturę. Pismo to
zostało potraktowane jako zażalenie na postanowienie z dnia 13 stycznia 1998 r.
Postanowieniem z dnia 31 sierpnia 1998r. Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Łodzi oddalił zażalenie powódki. Sąd drugiej instancji stwierdził, iż
powódka, jak to wynika z protokółu posiedzenia, na którym zawarto ugodę, wiedziała
już w sierpniu 1997 r. o skutkach stanu nieczynnego, przyczyną wniesienia powódz-
twa była dezaprobata powódki dla przedstawionego jej do wypełnienia wniosku eme-
rytalnego, jedynym spornym pomiędzy stronami żądaniem była data ustania zatrud-
nienia (pozwana uważała, że jest nią 31 sierpnia 1997 r., powódka uznała, że ko-
rzystniejszym dla niej będzie pozostawanie w stanie nieczynnym do dnia 28 lutego
1998 r.), przeto nie może powódka zarzucać, iż zawierając ugodę działała pod wpły-
wem błędu i brak jest podstaw prawnych do uchylenia się od skutków ugody.

Kasacja powódki od powyższego postanowienia zarzuca naruszenie art. 469
KPC przez uznanie, że ugoda nie narusza słusznego interesu pracownika.


Sąd Najwyższy rozważył, co następuje:


Kasacja jest oczywiście bezzasadna. Brak jest w ustalonym przez Sąd pierw-
szej instancji i nie zakwestionowanym przez Sąd drugiej instancji stanie faktycznym
przesłanek do uznania, że ugoda z dnia 13 stycznia 1998 r. narusza słuszny interes
powódki. Kasacja także nie kwestionuje ustaleń Sądu, opartych na znajdujących się
w aktach osobowych dokumentach. Z dokumentów tych zaś wynika przede wszyst-
kim, iż do powódki zaadresowane zostało pismo pozwanej z dnia 16 kwietnia 1997 r.
przenoszące ją w stan nieczynny z dniem 28 lutego 1998 r. Pismo to zawierało pou-
czenie o prawie odwołania się do Sądu Pracy w terminie 14 dni. Powódka odmówiła
przyjęcia tego pisma, co stwierdza notatka, że rozmowę przeprowadzono w obecno-
ści wicedyrektora szkoły, i odwołania do Sądu nie wniosła. Tymczasem był to zasad-
niczy i najwłaściwszy tryb do wykazania, iż decyzja o przeniesieniu powódki w stan
nieczynny, mogący przecież prowadzić do ustania stosunku pracy, była w stosunku
do niej nieuzasadniona bądź to z braku przyczyny bądź z powodu nietrafnego doboru
nauczycielki, przewidzianej do przeniesienia w stan nieczynny. Powódka więc włas-
nym postępowaniem pozbawiła się możliwości kontroli sądowej decyzji z dnia 16
kwietnia 1997 r. Z kolei w swoim piśmie z dnia 22 sierpnia 1997 r. powódka dała wy-
raz swojej woli rozwiązania stosunku pracy z dniem 31 sierpnia 1997 r. i przejścia na
emeryturę (wcześniejszą). To oświadczenie woli koresponduje z uchybieniem termi-
nu odwołania od decyzji w przedmiocie przeniesienia w stan nieczynny, dowodzi bo-
wiem zamiaru zakończenia przez powódkę stosunku pracy ze szkołą i to w terminie
wcześniejszym niż upływ terminu stanu nieczynnego. Pozew z dnia 22 października
1997 r. o dopuszczenie do pracy wskazywał wprawdzie na zmianę zamiarów powód-
ki, jednakże z uwagi na powyższe okoliczności i upływ terminu do wniesienia odwo-
łania Sąd Rejonowy miałby podstawy do oddalenia powództwa, co byłoby równoz-
naczne z uznaniem, że stosunek pracy rozwiązał się z dniem 31 sierpnia 1997 r. W
tej sytuacji ugoda, w oparciu o którą powódka mogła pozostawać w stosunku pracy o
6 miesięcy dłużej niż by to wynikało z jej własnych działań była, skoro godził się na to
zakład pracy, z pewnością bardziej korzystna dla niej od oddalenia powództwa. Dla-
tego też brak jest podstaw do uznania, że warunki ugody naruszają słuszny interes
powódki. Powódka ,jak to wynika z jej pisma z dnia 22 sierpnia 1997 r., brała pod
uwagę ewentualność przejścia na emeryturę, wręcz czuła się ,,zmuszona" do przejś-
cia na emeryturę decyzją o przeniesieniu jej w stan spoczynku. Dlatego właśnie poz-
wana przesłała powódce do wypełnienia druki wniosku emerytalnego. Rzeczą po-
wódki było zatem przeprowadzenie rozeznania, czy spełnia warunki do nabycia
prawa do emerytury, na co od kwietnia 1997 r. do stycznia 1998 r. było wystarczają-
co dużo czasu. Słusznie Sąd Wojewódzki podkreślił, że powódce będącej nauczy-
cielem o długoletnim stażu i z wyższym wykształceniem powinny być znane przepisy
Karty Nauczyciela, tym więcej, iż obowiązuje zasada niedopuszczalności powoływa-
nia się na nieznajomość prawa. Nadmienić należy także, iż w dacie zawarcia ugody
(13 stycznia 1998 r.) powódka nie mogła znać treści decyzji organu rentowego w
przedmiocie emerytury (2 listopada 1998 r.), przeto kwestia prawa do emerytury nie
miała wpływu na treść ugody, tym więcej, że spór w sprawie nie dotyczył kwestii na-
bycia uprawnień emerytalnych lecz możliwości reaktywowania stosunku pracy, roz-
wiązanego z woli powódki z dniem 31 sierpnia 1997 r. W stosunku do stanu faktycz-
nego istniejącego w dacie zawarcia ugody brak jest przesłanek do przyjęcia, że
ugoda ta naruszała prawo, zasady współżycia społecznego bądź słuszny interes po-
wódki.

W tym stanie rzeczy Sąd Najwyższy nie znalazł usprawiedliwionych podstaw
do uwzględnienia kasacji i w oparciu o art. 39312 KPC orzekł jak w sentencji.
========================================
Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych - inne orzeczenia:
dokumentdata wyd.
[IA] I PKN 693/01   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/12/205
2002-12-18 
[IA] I PKN 685/01   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/10/168
2002-10-02 
[IA] I PKN 684/01   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/12/212
2002-09-16 
[IA] I PKN 682/01   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/12/211 Monitor Prawa Pracy 2004/11/14
2002-09-04 
[IA] I PKN 668/01   Wyrok SN
Prawo Pracy 2003/7-8/50 Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/3/47
2002-12-18 
  • Adres publikacyjny: