Postanowienie z dnia 29 grudnia 1998 r.
I PKN 494/98

Zgoda pracownika jest wymagana tylko na wstąpienie inspektora pracy
do postępowania w sprawie o ustalenie istnienia stosunku pracy, nie zaś do
wytoczenia powództwa przez inspektora na rzecz pracownika (art. 631 KPC).


Przewodniczący: SSN Teresa Flemming-Kulesza (sprawozdawca), Sędziowie
SN: Kazimierz Jaśkowski, Jerzy Kwaśniewski.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 29 grudnia
1998 r. sprawy z powództwa Inspektora Pracy Marka J. działającego na rzecz Józefa
D., Stanisława D., Czesława D., Stanisława C., Stanisława B., Tadeusza B., Euge-
niusza B., Adama B., Bolesława B. i Jerzego B. przeciwko Agencji Ochrony ,,S."
Spółce z o.o. w K. o ustalenie, na skutek kasacji strony powodowej od postanowienia
Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu z dnia
15 stycznia 1998 r. [...]

p o s t a n o w i ł:


u c h y l i ć zaskarżone postanowienie.

U z a s a d n i e n i e


Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu posta-
nowieniem z dnia 15 stycznia 1998 r. odrzucił apelację Inspektora Pracy od wyroku
Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w Kłodzku z dnia 16 września 1997 r. Jako powód
odrzucenia apelacji Sąd ten wskazał brak legitymacji czynnej Inspektora Pracy.

Zdaniem Sądu drugiej instancji legitymacja procesowa inspektora pracy z art.
631 KPC ma charakter formalny i ograniczony zakres. Inspektor może wytoczyć po-
wództwo ,,w trybie" art. 631 KPC jedynie za wiedzą i zgodą pracownika. Sprzeciw
pracownika ,,odbiera inspektorowi legitymację czynną, formalną do występowania w
procesie". Art. 8 ust. 1 pkt 11a ustawy z dnia 6 marca 1981 r. o Państwowej Inspekcji
Pracy (Dz.U. z 1985 r. Nr 54, poz. 276 ze zm.) określa jedynie rangę kompetencyjną
działań inspektorów pracy. Zdaniem Sądu Wojewódzkiego brak legitymacji inspekto-
ra pracy do wniesienia apelacji od wyroku sądu pierwszej instancji wynika ze sprze-
ciwu pracowników, na rzecz których wytoczono powództwo.

Inspektor pracy wniósł kasację od tego postanowienia, podnosząc zarzuty na-
ruszenia przepisów postępowania mającego decydujący wpływ na rozstrzygnięcie
sprawy, a w szczególności art. 631 KPC, 203 § 4 i 469 KPC, a także prawa material-
nego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 22 § 1 i 11 KP.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Kasacja jest uzasadniona. Zgodnie z art. 631 KP w sprawach o ustalenie ist-
nienia stosunku pracy inspektorzy pracy mogą wytaczać powództwa na rzecz oby-
wateli, a także wstępować za zgodą powoda do postępowania w tych sprawach w
każdym jego stadium. Z treści tego przepisu jasno wynika, że do wytoczenia przez
inspektora powództwa o ustalenie istnienia stosunku pracy nie jest wymagana zgoda
pracownika. Wymaganie to dotyczy jedynie wstąpienia do toczącego się już postę-
powania. Nie ma podstaw do twierdzenia, by brak zgody lub sprzeciw pracownika, na
którego rzecz inspektor wytoczył powództwo odbierał mu legitymację czynną. Pods-
tawy takiej nie stwarza w szczególności wykładnia celowościowa, na którą powołał
się Sąd Wojewódzki w zaskarżonym postanowieniu. Z treści przepisu art. 631 KP
przy uwzględnieniu wszelkich możliwych rodzajów wykładni nie można wyprowadzić
normy, która pozbawiałaby prawa wniesienia apelacji z powodu braku legitymacji
przez osobę, której dotyczył wyrok Sądu pierwszej instancji, czyli tę, która została w
tym wyroku określona jako strona (oczywiście jeżeli istnieje w tym wyroku tzw. subs-
trat zaskarżenia dla tej strony).

Kasację należało zatem uwzględnić na mocy art. 39315 KPC i uchylić zaskar-
żone postanowienie jako tamujące rozpoznanie apelacji.
========================================