Postanowienie z dnia 11 grudnia 1996 r.
I PKN 37/96

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" nie jest podmiotem uprawnionym do
wniesienia kasacji w trybie art. 12 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie
Kodeksu postępowania cywilnego, rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej -
Prawo upadłościowe i Prawo o postępowaniu układowym, Kodeks postępowania
administracyjnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz
niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 43, poz. 189).

Przewodniczący SSN: Walerian Sanetra, Sędziowie: SN Maria Mańkowska, SA
Mieczysław Bareja (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 1996 r. sprawy z powództwa
Ireneusza M., Witolda N., Ireneusza S. i Edwarda C. przeciwko KGHM Polska Miedź SA
Oddział Huta Miedzi "L." w L. o ekwiwalent za deputat węglowy, na skutek kasacji
Komisji Krajowej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność" [...]
od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu
z dnia 30 kwietnia 1996 r. [...]

p o s t a n o w i ł:

o d r z u c i ć kasację.

U z a s a d n i e n i e

Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu wyrokiem
z dnia 30 kwietnia 1996 r. [...] oddalił rewizję powodów od wyroku Sądu Rejonowego-
Sądu Pracy w Legnicy z dnia 24 stycznia 1995 r. [...] Sądy obu instancji uznały
roszczenia powodów o wyrównanie ekwiwalentu za deputat węglowy wobec pra-
codawcy Kombinatu Górniczo-Hutniczego Miedzi - Polska Miedź SA, Hucie Miedzi w L.
za niezasadne.
Kasację od tych wyroków, nadaną w urzędzie pocztowym 30 października 1996
r., złożyła Komisja Krajowa Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego
"Solidarność". Skarżący wnosił o zmianę wyroków i uwzględnienie powództwa, ewen-
tualnie o uchylenie wyroków i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu-Sądowi Pracy
w Legnicy do ponownego rozpoznania. Zarzucił naruszenie prawa materialnego, art. 6
ust. 6, art. 24 i 25 ustawy z dnia 28 stycznia 1984 r. o zasadach tworzenia zakładowych
systemów wynagradzana (Dz. U. z 1990 r., Nr 69, poz. 407) oraz błędne zastosowanie
przepisów wewnątrzzakładowych. Jako podstawę prawną do złożenia kasacji wskazano
przepis art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U.
Nr 55, poz. 234 ze zm.) w związku z art. 465 § 1 KPC. Kasacja została podpisana przez
radcę prawnego Biura Prawnego Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność".

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Z dniem 1 lipca 1996 r. weszła w życie ustawa z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie
Kodeksu postępowania cywilnego, rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej - Prawo
upadłościowe i Prawo o postępowaniu układowym, Kodeksu postępowania
administracyjnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz niektórych
innych ustaw (Dz. U. Nr 43, poz. 189). W ust. 1 pkt 55 ustawa skreśliła dział VII
"Rewizja nadzwyczajna" tytułu VI księgi pierwszej części pierwszej KPC. Rewizja
nadzwyczajna jako środek zaskarżenia tym samym przestała istnieć. Jest to konse-
kwencja realizacji zasady konstytucyjnego podziału władz na władzę ustawodawczą,
wykonawczą i sądowniczą oraz realizacji zasady niezależności władzy sądowniczej.
Ustawodawca mając na uwadze toczące się postępowania i zaszłości, w art. 12 ustawy,
mającym charakter przepisu intertemporalnego, określił zasady dotyczące rozpoz-
nawania kasacji od prawomocnych orzeczeń sądowych w okresie przejściowym oraz
wprowadził szczególnego rodzaju regulacje na ten okres (art. 12 ust. 3 ustawy),
dopuszczając na określonych zasadach rozpoznawanie kasacji od prawomocnych
orzeczeń sądowych wydanych po 1 lipca 1996 r., to jest po dacie wejścia w życie
ustawy z 1 marca 1996 r. Przepis art. 12 określa, które z podmiotów poprzednio upraw-
nionych do wnoszenia rewizji nadzwyczajnych mogą rozpoznawać będące w toku
załatwiania podania o wniesienie rewizji nadzwyczajnej i wnosić w tych sprawach
kasację na odmiennych zasadach i które z tych organów mogą wnosić kasację w trybie
art. 12 ust. 3 ustawy. Z analizy tego przepisu wynika jednoznacznie, że spośród
organów poprzednio uprawnionych do wnoszenia rewizji nadzwyczajnych, uprawnienia
do wnoszenia kasacji w trybie nadzwyczajnym nie zachował Pierwszy Prezes Sądu
Najwyższego i Minister Pracy i Polityki Socjalnej. Uprawnienia Rzecznika Praw
Obywatelskich uległy pewnemu ograniczeniu (art. 12 ust. 2 ustawy). Dla zachowania
nadzoru judykacyjnego Sądu Najwyższego nad orzecznictwem Naczelnego Sądu
Administracyjnego oraz nad orzecznictwem organów pozasądowych ustawodawca
zachował uprawnienia wynikające z ustaw szczególnych (art. 10 ustawy).
Kompleksowa, a zarazem szczegółowa regulacja prawna oraz charakter prawny
rozwiązań przejściowych, jednoznacznie wskazują na to, że uprawnienie związków
zawodowych wynikające z art. 22 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych, pomimo
braku normy derogacyjnej, przestało istnieć. Po dniu 1 lipca 1996 r. nie ma po prostu
możliwości wnoszenia rewizji nadzwyczajnych w sprawach z zakresu prawa pracy i
ubezpieczeń społecznych od wyroków sądów pracy i ubezpieczeń społecznych, nie ma
rewizji nadzwyczajnych w tych sprawach, a do przepisów wprost określających zasady i
tryb wnoszenia tych rewizji nawiązywało uprawnienie związków zawodowych
ustanowione w art. 22 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych. Konkludując, z dniem 1
lipca 1996 r. ogólnokrajowe organizacje międzyzwiązkowe i ogólnokrajowe związki
zawodowe reprezentatywne dla pracowników większości zakładów pracy, nie są
podmiotami uprawnionymi do wnoszenia kasacji w trybie art. 12 ustawy. Z tej też
przyczyny, kasację wniesioną w niniejszej sprawie uznano za niedopuszczalną.
Powołany w kasacji przepis art. 465 § 1 KPC dotyczy przymusu adwokacko-
radcowskiego i wiąże się z art. 3932 § 1 KPC. Dotyczy zatem wyłącznie kasacji
wnoszonych w trybie zwykłym. Przepis ten, z natury rzeczy, nie dotyczy podmiotów
uprawnionych do wnoszenia kasacji w trybie szczególnym, to jest Ministra
Sprawiedliwości-Prokuratora Generalnego i Rzecznika Praw Obywatelskich.
Kasacja w sprawie została podpisana przez radcę prawnego, a nie uprawnionych
statutowo przedstawicieli Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" i już z tych względów
byłaby również niedopuszczalna.
W sprawie, gdy zważy się na datę wydania zaskarżonego wyroku, nie ma pods-
taw do uznania kasacji za wniesioną w zwykłym trybie.
Z tych wszystkich przyczyn, stosownie do art. 3938 § 1 KPC orzeczono jak w
sentencji.

========================================