POSTANOWIENIE Z DNIA 1 MARCA 2005 R.
V KZ 3/05


Adwokatowi, wyznaczonemu z urzędu do rozważenia sporządzenia
zażalenia na zarządzenie o odmowie przyjęcia wniosku o wznowienie, któ-
ry zamiast takiego zażalenia poinformował na piśmie sąd, że nie stwierdził
podstaw do wniesienia takiego środka (art. 84 § 3 k.p.k. i art. 88 § 1 k.p.k.),
przysługuje wynagrodzenie nie niższe, niż przewidziane za czynności
wskazane w § 14 ust. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28
września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponosze-
nia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz.1348 ze zm.).

Przewodniczący: sędzia SN L. Misiurkiewicz.
Sędziowie SN: K. Cesarz, T. Grzegorczyk (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy w sprawie Daniela G., obrońcy z urzędu oskarżonego
Zygmunta W., po rozpoznaniu w Izbie Karnej, na posiedzeniu w dniu 1
marca 2005 r. zażalenia obrońcy, na postanowienie Sądu Apelacyjnego w
W. z dnia 22 grudnia 2004 r., w przedmiocie wynagrodzenia dla tego
obrońcy

z m i e n i ł zaskarżone postanowienie w ten sposób, że z a s ą d z i ł
na rzecz adw. Daniela G. od Skarbu Państwa kwotę 360 zł tytułem kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej, udzielonej przez niego z urzędu Zygmunto-
wi W., w postaci sporządzenia opinii o braku podstaw do wniesienia zaża-
lenia na zarządzenie o odmowie przyjęcia wniosku o wznowienie postępo-
wania

U Z A S A D N I E N I E

Zaskarżonym postanowieniem przyznano skarżącemu wynagrodze-
nie w kwocie 120 zł. W uzasadnieniu tego orzeczenia wskazano, że był on
powołany, z uwagi na wymóg przymusu adwokackiego, na obrońcę z urzę-
du dla rozważenia sporządzenia zażalenia na odmowę przyjęcia wniosku o
wznowienie, które to zażalenie wniósł osobiście skazany, występując jed-
nocześnie o przydzielenie mu obrońcy z urzędu dla dokonania tej czynno-
ści. Wyznaczony obrońca adw. Daniel G. nie wystąpił jednak z zażaleniem,
lecz w trybie art. 84 § 3 k.p.k. sporządził pisemną opinię o braku podstaw
do takiego zażalenia. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, ponieważ czynność
taka nie jest wymieniona wprost w § 14 rozporządzenia Ministra Sprawie-
dliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokac-
kie (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.), możliwe jest miarkowanie wy-
nagrodzenia za tę czynność. W ocenie Sądu Apelacyjnego przewidziane w
tym rozporządzeniu wynagrodzenie ,,za czynności w sprawie o wznowienie"
obejmuje także udział obrońcy w posiedzeniu wznowieniowym, zaś wyna-
grodzenie ,,za sporządzenie opinii o braku podstaw do wznowienia" odnosi
się do czynności bardziej pracochłonnej. Wkład pracy w opinię o braku
podstaw do zażalenia na odmowę przyjęcia wniosku o wznowienie ocenić
należy na 1/3 w stosunku do tej ostatniej, stąd też ustalenie owego wyna-
grodzenia na 120 zł. W zażaleniu obrońcy na to postanowienie wskazano,
że przywołane rozporządzenie przewiduje stawki minimalne, których tym
samym, nie można już obniżać przez ocenę wkładu pracy obrońcy z urzę-

du, i wnioskowano o zmianę postanowienia przez przyznanie wynagrodze-
nia w kwocie 360 zł, jak za czynności w sprawie o wznowienie.
Rozpoznając to zażalenie Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest zasadne. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z
dnia 28 września 2002 r., które jest tu podstawą do ustalania wynagrodze-
nia dla obrońcy z urzędu, przewiduje rzeczywiście jedynie tzw. wynagro-
dzenie minimalne. Tak ujęte wynagrodzenie nie może już być przez sąd
pomniejszane z jakichkolwiek przyczyn. Prawdą jest, że rozporządzenie to
wprost nie przewiduje wynagrodzenia ,,za sporządzenie opinii o braku pod-
staw do złożenia zażalenia na odmowę przyjęcia wniosku o wznowienie",
ale godzi się przypomnieć, iż pod rządem poprzedniego rozporządzenia w
tej materii z 1997 r., które nie znało wówczas wprost wynagrodzenia za
sporządzenie opinii o braku podstaw do wznowienia, w orzecznictwie za-
sadnie wskazywano, że wynagrodzenie takie należy się obrońcy, jak ,,za
czynności w sprawie o wznowienie" (post. Sądu Najwyższego z dnia 25
listopada 1999 r., II KO 87/99, OSNKW 2000, z. 1-2, poz.16). Nie można
też zapominać, że w aktualnym rozporządzeniu funkcjonuje także § 5 (§ 6
w rozporządzeniu z 1997 r.), według którego ,,wysokość stawek minimal-
nych w sprawach nieokreślonych w rozporządzeniu ustala się przyjmując
za podstawę stawkę w sprawach o najbardziej zbliżonym rodzaju". Chodzi
przy tym o przyjęcie owego wynagrodzenia dla czynności rodzajowo zbli-
żonej ,,za podstawę" wynagrodzenia, a więc bez możliwości jej pomniej-
szania. Jest to bowiem zawsze stawka minimalna. Jeżeli uwzględni się te-
raz, że w § 14 ust.4 powoływanego aktualnegorozporządzenia przyjęto
wynagrodzenie minimalne w wysokości 360 złotych ,,za czynności w spra-
wie o wznowienie" (pkt 1), a także ,,za sporządzenie opinii o braku podstaw
wniosku o wznowienie" (pkt 2) i ,,za sporządzenie środka odwoławczego w
wypadku, gdy sporządzający nie występuje przed sądem" (pkt 3) oraz że w
orzecznictwie zasadnie wskazuje się, iż przewidziane w art. 84 § 3 k.p.k.

informowanie sądu przez adwokata z urzędu o braku podstaw dotyczy tak-
że braku podstaw do zażalenia na odmowę przyjęcia wniosku o wznowie-
nie (post. SN z dnia 1 lipca 1999 r., V KZ 33/99, OSNKW 1999, z. 9-10,
poz.56), to ta ostatnia czynność musi być, stosownie do cytowanego wcze-
śniej § 5 omawianego rozporządzenia, uznana za rodzajowo najbardziej do
nich zbliżoną. Jest to bez wątpienia czynność w sprawie o wznowienie, zaś
na marginesie trzeba zauważyć, że nie ma racji Sąd Apelacyjny wywodząc,
iż wynagrodzenie musi objąć tu także udział w posiedzeniu wznowienio-
wym, gdyż zgodnie z art. 544 § 3, co do zasady posiedzenie to odbywa się
bez udziału stron, chyba że prezes sądu lub sąd postanowi inaczej. Zatem,
przewidziane w rozporządzenie wynagrodzenie ,,za czynności w sprawie o
wznowienie", należy się obrońcy z urzędu już za sporządzenie wniosku o
wznowienie, bez względu na to czy dojdzie do posiedzenia sądu z jego z
udziałem. Omawiana czynność jest też zbliżona do sporządzenia opinii o
braku podstaw do wystąpienia z wnioskiem o wznowienie, jak i do sporzą-
dzenia zażalenia, w sytuacji, gdy jego autor następnie nie uczestniczy w
posiedzeniu sądu. W konsekwencji, jeżeli weźmie się pod uwagę, że za
każdą z tych czynności rozporządzenie przewiduje wynagrodzenie 360 zło-
tych, to także i za opinię o braku podstaw do zażalenia na odmowę przyję-
cia wniosku o wznowienie przysługuje adwokatowi wyznaczonemu z urzę-
du takie samo wynagrodzenie. Reasumując, należy przyjąć, że adwokato-
wi, wyznaczonemu z urzędu do rozważenia sporządzenia zażalenia na za-
rządzenie odmawiające przyjęcia wniosku o wznowienie, który zamiast ta-
kiego zażalenia poinformował na piśmie sąd, że nie stwierdził podstaw do
wniesienia takiego środka (art. 84 § 3 i 88 § 1 k.p.k.), przysługuje wynagro-
dzenie nie niższe, niż przewidziane za czynności wskazane w § 14 ust. 4
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w
sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Pań-
stwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr

163, poz.1348 ze zm.). Tym samym zaskarżone postanowienie Sądu Ape-
lacyjnego jest błędne, a rację przyznać należy autorowi zażalenia.
Mając to wszystko na uwadze orzeczono jak na wstępie.