POSTANOWIENIE Z DNIA 24 LISTOPADA 2003 R.
IV KZ 43/03


Sobota nie jest dniem uznanym przez ustawę za dzień wolny od pra-
cy w rozumieniu art. 123 § 3 k.p.k.

Przewodniczący: sędzia SN W. Kozielewicz.

Sąd Najwyższy, w sprawie z wniosku Józefa B., o zasądzenie od-
szkodowania i zadośćuczynienia z tytułu niewątpliwie niesłusznego tym-
czasowego aresztowania zastosowanego w sprawie Sądu Wojewódzkiego
w K., po rozpoznaniu zażalenia pełnomocnika wnioskodawcy na zarządze-
nie upoważnionego Sędziego Sądu Apelacyjnego w R., z dnia 26 września
2003 r., o odmowie przyjęcia kasacji

p o s t a n o w i ł zaskarżone zarządzenie u t r z y m a ć w m o c y.


U Z A S A D N I E N I E

Zarządzeniem z dnia 26 września 2003 r. upoważniony Sędzia Sądu
Apelacyjnego w R. odmówił przyjęcia kasacji wniesionej przez pełnomocni-
ka wnioskodawcy, podnosząc w uzasadnieniu zarządzenia, iż odpis wyroku
Sądu Apelacyjnego w R. z dnia 26 lipca 2003 r. został doręczony pełno-
mocnikowi wnioskodawcy, w uwzględnieniu jego wniosku złożonego w try-
bie art. 524 § 1 k.p.k., w dniu 7 sierpnia 2003 r. Zatem z dniem 8 sierpnia
2003 r. rozpoczął się bieg terminu trzydziestodniowego do wniesienia ka-
sacji. Kasacja została złożona w dniu 8 września 2003 r., a więc po upływie
terminu do wniesienia kasacji, wskazanego w art. 524 § 1 k.p.k. W uzasad-
nieniu wyrażono pogląd, że fakt, iż ostatni dzień terminu do złożenia ka-
sacji przypadał w sobotę (6 września 2003 r.), nie oznacza ,,automatyczne-
go przedłużenia" terminu, albowiem sobota nie jest dniem uznawanym
przez ustawę za dzień wolny od pracy, w rozumieniu art. 123 § 3 k.p.k.
W zażaleniu wniesionym od tego zarządzenia, pełnomocnik wniosko-
dawcy wywodzi, że wbrew stanowisku zajętym w zaskarżonym zarządze-
niu, ,,od dłuższego czasu w orzecznictwie Sądu Najwyższego sobota jest
uznawana za dzień wolny od pracy w rozumieniu art. 123 § 3 k.p.k.". Kieru-
jąc się tym wniósł o uchylenie zaskarżonego zarządzenia, gdyż według
niego kasacja została złożona w terminie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Rzeczywiście w orzecznictwie Sądu Najwyższego w sprawach kar-
nych dominuje w ostatnich latach pogląd, że w świetle przepisu art. 123 § 3
k.p.k., tzw. ,,wolną sobotę" należy traktować jako ,,dzień uznany przez
ustawę za dzień wolny od pracy" (por. niepublikowane postanowienia Sądu
Najwyższego: z dnia 27 października 2000 r., III KZ 73/2000, z dnia 21
marca 2003 r. II KZ 9/03, z dnia 5 czerwca 2003 r., II KZ 14/03). Taki też
pogląd na tle art. 57 § 4 ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym,
będącym odpowiednikiem art. 123 § 3 k.p.k. wyraził Naczelny Sąd Admini-
stracyjny w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 25 czerwca 2001 r.,
FPS 7/00 (ONSA 2001, z. 4, poz. 149).
Z kolei w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia
25 kwietnia 2003 r., III CZP 8/03 (OSNC 2004, z. 1, poz. 1), wskazano, że
sobota nie jest dniem uznanym ustawowo za wolny od pracy w rozumieniu
art. 115 k.c. w zw. z art. 165 § 1 k.p.c. Uchwale tej nadano moc zasady
prawnej. Zgodnie z art. 62 § 1 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie
Najwyższym (Dz. U. Nr 240, poz. 2052), jeżeli jakikolwiek skład Sądu Naj-
wyższego zamierza odstąpić od zasady prawnej, przedstawia zagadnienia
prawne do rozstrzygnięcia pełnemu składowi izby.
Oczywiste jest, że wspomniana uchwała z dnia 25 kwietnia 2003 r.,
dotyczy wykładni terminów z art. 115 k.c. w zw. z art. 165 § 1 k.p.c., nie ma
więc charakteru względnie wiążącego, jeżeli chodzi o interpretację terminu
użytego w art. 123 § 3 k.p.k. (por. R. Stefański: Instytucja pytań prawnych
do Sądu Najwyższego w sprawach karnych, Kraków 2000, s. 398 - 402).
Nie można jednak przeczyć oczywistości, że dotyczy ona wykładni iden-
tycznego terminu jak użyty w art. 123 § 3 k.p.k., tj. terminu ,,dzień uznany
ustawowo za wolny od pracy" (art. 115 k.c.).
Sąd Najwyższy w niniejszej sprawie nie widzi, w świetle bardzo ob-
szernej argumentacji zawartej w uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sę-
dziów Sądu Najwyższego (analiza zagadnienia z zastosowaniem dyrektyw
wykładni językowej, systemowej, funkcjonalnej, oraz z uwzględnieniem re-
guł wynikających z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego i Europejskie-
go Trybunału Praw Człowieka) powodów, aby na gruncie treści art. 123 § 3
k.p.k. prezentować pogląd odmienny. W związku z tym Sąd Najwyższy
stwierdza, że sobota nie jest dniem uznanym przez ustawę za dzień wolny
od pracy w rozumieniu art. 123 § 3 k.p.k. Należy przy tym zauważyć, że
taki pogląd prezentowały w przeszłości Sąd Apelacyjny w Lublinie (por. wy-
rok z dnia 26 kwietnia 1994 r., II AKr 93/94, OSA 1994, z. 10, poz. 57) i
obecnie Sąd Apelacyjny w Warszawie (por. postanowienie z dnia 14 sierp-
nia 2003 r., II AKz 502/03, OSA 2003, z. 4, poz. 20).
Za takim stanowiskiem przemawia przede wszystkim niebudzący
wątpliwości wynik wykładni językowej (por. jednoznaczna treść ustawy z
dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy, Dz. U. Nr 4, poz. 28 ze
zm.) i systemowej (jeżeli ustawodawca chce unormować kwestię sobót w
zakresie terminów odmiennie, to czyni to wyraźnie np. art. 12 § 5 ustawy z
dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa stanowi, że ,,jeżeli ostatni
dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za
ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych
od pracy").