POSTANOWIENIE Z DNIA 19 MARCA 2009 R.
III KZ 15/09


1. Postanowienie sądu odwoławczego, wydane w trybie przepisów
Kodeksu karnego wykonawczego, o utrzymaniu w mocy postanowienia o
odwołaniu rozłożenia na raty należności sądowych, nie podlega zaskarże-
niu kasacją w trybie art. 519 k.p.k.
2. Z art. 526 § 2 k.p.k., statuującego tzw. przymus adwokacko - rad-
cowski, wynika, że kasację strony innej niż prokurator ma sporządzić i pod-
pisać obrońca lub pełnomocnik będący adwokatem lub radcą prawnym, za-
tem strona, nawet gdy wykonuje jeden z tych zawodów, nie może skutecz-
nie sama dokonać tych czynności w sytuacji, gdy przysługuje jej prawo do
wystąpienia z kasacją.

Przewodniczący: sędzia SN T. Grzegorczyk.

Sąd Najwyższy w sprawie Andrzeja B., po rozpoznaniu w Izbie Kar-
nej na posiedzeniu w dniu 19 marca 2009 r., zażalenia skarżącego na za-
rządzenie upoważnionego sędziego Sądu Okręgowego w G., z dnia 26
stycznia 2009 r. o odmowie przyjęcia kasacji od postanowienia Sądu Okrę-
gowego w G. z dnia 20 października 2008 r., utrzymującego w mocy po-
stanowienie Sądu Rejonowego w G. z dnia 23 lipca 2008 r., w przedmiocie
rozłożenia na raty należności sądowych,

u t r z y m a ł w mocy zaskarżone zarządzenie.


U Z A S A D N I E N I E

W zażaleniu podniesiono, że zarządzenie o odmowie przyjęcia kasa-
cji narusza art. 1 § 2 k.k.w. w zw. z art. 519 k.p.k., zawężając krąg zaskar-
żalnych kasacją orzeczeń jedynie do wyroków sądów odwoławczych, a
nadto art. 18 § 2 k.k.w., gdyż nie doręczono skarżącemu upoważnienia sę-
dziego wydającego to zarządzenie do takiego rozstrzygania, co oznacza,
że go nie ma, a więc zostało wydane przez osobę nieuprawnioną. Wysu-
nięto też zarzuty odnośnie wskazania w uzasadnieniu zarządzenia, że z
uwagi na niedopuszczalność kasacji nie żądano od skarżącego uprzednie-
go uzupełnienia braku formalnego jego osobistej kasacji, w postaci sporzą-
dzenia jej i podpisania przez adwokata podnosząc, że skarżący jest
uprawniony do samodzielnego wywodzenia własnej kasacji, gdyż nie utracił
uprawnień, ,,a tylko ORA w G. mataczy w tej sprawie".
Rozpoznając to zażalenie Sąd Najwyższy stwierdził, co następuje.
Żaden ze wskazanych w zażaleniu przepisów nie został naruszony. Z
art. 1 § 2 k.k.w. wynika, że w sprawach w tym kodeksie nieuregulowanych
stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego. Nie
oznacza to jednak, że dotyczy to także przepisów tego ostatniego kodeksu
o kasacji stron. Z art. 518 k.p.k., otwierającego rozdział 55 Kodeksu postę-
powania karnego o kasacji, wynika wprawdzie, że do postępowania w try-
bie kasacji stosuje się odpowiednio przepisy działu IX, a więc o postępo-
waniu odwoławczym, ale po pierwsze stosuje się je, jak wskazuje art. 518,
tylko wtedy, jeżeli przypisy rozdziału 55 nie stanowią inaczej, a po wtóre
jedynie ,,do postępowania w trybie kasacji", a więc nie odnośnie tego, komu
i kiedy skarga ta służy, lecz co do procedowania w jej przedmiocie. Z kolei,
z art. 519 k.p.k. wynika wyraźnie, że stronom kasacja służy tylko od pra-
womocnych wyroków sądów odwoławczych kończących postępowanie. Nie
przysługuje ona zatem w ogóle od postanowień, bez względu na to, czy
wydawane są w oparciu o przepisy Kodeksu postępowania karnego czy
Kodeksu karnego wykonawczego. Skoro zaś skarżący wystąpił z kasacją
od postanowienia Sądu odwoławczego, wydanego w trybie przepisów Ko-
deksu karnego wykonawczego, o utrzymaniu w mocy postanowienia o od-
wołaniu rozłożenia mu na raty należności sądowych, to orzeczenie takie,
jako niebędące wyrokiem sądu odwoławczego, nie podlega zaskarżeniu
kasacją. Tym samym zasadnie, stosownie do art. 530 § 2 w zw. z art. 429
§ 1 k.p.k. i art. 1 § 2 k.k.w., wydane zostało zarządzenie o odmowie przyję-
cia takiego środka zaskarżenia, jako niedopuszczalnego z mocy ustawy.


Przechodząc do kwestii związanych z art. 18 § 2 k.k.w. należy stwier-
dzić, że przepis ten, uprawniając prezesa sądu i upoważnionego sędziego
do wydawania zarządzeń w kwestiach, które nie wymagają postanowienia,
a taką jest - z mocy art. 530 § 2 w zw. z art. 429 § 1 k.p.k. - przyjęcie i
odmowa przyjęcia kasacji, nie przewiduje konieczności doręczania stronom
aktu upoważnienia takiego sędziego do wydawania tych zarządzeń; nie
czyni tego także Kodeks postępowania karnego (art. 93 k.p.k.). Jest to za-
tem zagadnienie ze sfery wewnątrz-organizacyjnej sądów, z której wynikają
jedynie konsekwencje proceduralne. Strona ma prawo do uzyskania infor-
macji, czy dana osoba, która wydała decyzję procesową, jest uprawniona
do jej wydawania w określonym sądzie, w tym i np., czy jest to prezes są-
du, ale nie może powoływać się na niedoręczenie jej aktu dającego tej
osobie upoważnienie do rozstrzygania w określonych kwestiach ani żądać
udostępnienia jej takowego. Zatem i w tym aspekcie zarzuty skarżącego są
nietrafne, a wydane zarządzenie jest prawidłowe.
W konsekwencji nieistotne są już zawarte w zażaleniu stwierdzenia
skarżącego odnośnie posiadania jakoby przez niego uprawnień adwokac-
kich, gdyż złożona przez niego kasacja jest i tak niedopuszczalna. Zatem,
tylko na marginesie należy zwrócić skarżącemu uwagę, że z art. 526 § 2
k.p.k., statuującego tzw. przymus adwokacko - radcowski, wynika wyraź-
nie, iż kasację strony innej niż prokurator ma sporządzić i podpisać obroń-
ca lub pełnomocnik będący adwokatem lub radcą prawnym, a więc strona,
nawet gdy wykonuje jeden z tych zawodów nie może skutecznie sama do-
konać tych czynności także w sytuacjach, gdy przysługuje jej prawo do wy-
stąpienia z kasacją.
Mając to wszystko na uwadze orzeczono jak na wstępie.