POSTANOWIENIE Z DNIA 26 STYCZNIA 200 5 R.
III KO 48/04


Przez dobro wymiaru sprawiedliwości, o którym mowa w art. 37
k.p.k., można rozumieć także potrzebę doprowadzenia do przeprowadze-
nia procesu, które okazuje się mało realne bez odejścia od zasady właści-
wości miejscowej sądu.



Przewodniczący: sędzia SN J. Sobczak (sprawozdawca).


Sędziowie SN: E. Gaberle, J. Szewczyk.

Sąd Najwyższy w sprawie Lechosława C., oskarżonego z art. 286 § 1
k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz
art. 233 § 1 k.k., po rozpoznaniu wniosku zawartego w postanowieniu Sądu
Rejonowego w L. z dnia 21 października 20004 r., w przedmiocie przeka-
zania sprawy sądowi równorzędnemu z uwagi na dobro wymiaru sprawie-
dliwości

p o s t a n o w i ł na podstawie art. 37 k.p.k. sprawę oskarżonego Lecho-
sława C., oskarżonego o przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 §
1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 oraz art. 233 § 1 k.k. przekazać
Sądowi Rejonowemu w K.





U Z A S A D N I E N I E

Akt oskarżenia przeciwko Lechosławowi C. wpłynął do Sądu Rejono-
wego w L. ponad 6 lat temu, w dniu 22 grudnia 1998 r. Do chwili obecnej
sprawa nie została zakończona mimo wyraźnych i zauważalnych starań
sądu właściwego rzeczowo i miejscowo. Powodem niezakończenia sprawy
jest postawa oskarżonego Lechosława C., który wielokrotnie nie stawiał się
na wyznaczone terminy rozpraw, przedstawiając zaświadczenia lekarskie.
Postanowieniem z dnia 27 grudnia 2000 r. Sąd Rejonowy w L. zwrócił
się do Sądu Najwyższego z wnioskiem o przekazanie przedmiotowej spra-
wy na podstawie art. 37 k.p.k. Sądowi Rejonowemu w K. Sąd Najwyższy
postanowieniem z dnia 12 kwietnia 2001 r. nie uwzględnił tego wniosku,
podkreślając, że wprawdzie nie jest wykluczone przekazanie do rozpozna-
nia sprawy innemu sądowi niż sąd właściwy, na podstawie art. 37 k.p.k., z
uwagi na stan zdrowia oskarżonego, to jednak taka sytuacja w niniejszej
sprawie nie zachodziła, gdyż z istniejących opinii wynikało, iż Lechosław
C., mimo stanu zdrowia, może uczestniczyć w czynnościach procesowych i
jego stawiennictwo na rozprawie w L. nie jest niemożliwe.
Jak wynika z przedstawionych w dniu 27 września 2004 r. nowych
opinii biegłych, stan zdrowia oskarżonego pogorszył się i jest on niezdolny
do odbywania długotrwałych podróży - takową podróżą byłaby niewątpliwie
podróż z K., gdzie oskarżony Lechosław C. stale mieszka, do L., gdzie
mieści się sąd właściwy miejscowo i rzeczowo. Nie ma natomiast - zda-
niem biegłych - najmniejszych przeszkód, aby oskarżony wziął udział w
rozprawach przed Sądem w K.
Mając na względzie treść wspomnianej opinii Sąd Rejonowy w L. po-
nownie zwrócił się do Sądu Najwyższego z wnioskiem o przekazanie
przedmiotowej sprawy innemu sądowi równorzędnemu w trybie art. 37
k.p.k., z uwagi na dobro wymiaru sprawiedliwości.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Pojęcie ,,dobro wymiaru sprawiedliwości", którym posługuje się usta-
wodawca w art. 37 k.p.k. ma charakter ocenny. W orzecznictwie utrwalił się
pogląd, że dobro wymiaru sprawiedliwości wymaga przekazania sprawy do
rozpoznania innemu sądowi niż sąd właściwy wtedy, gdy występują realne
okoliczności, które mogą stanowić zasadne przekonanie o braku warunków
do obiektywnego rozpoznania sprawy. Przede wszystkim zaś wówczas,
gdy zachodzą obawy o bezstronność sądu właściwego oraz gdy istnieje
uzasadnione przekonanie co do tego, że tylko przekazanie stworzy lepsze
możliwości trafnego rozstrzygnięcia o przedmiocie procesu (por. postano-
wienie Sądu Najwyższego z dnia 27 maja 1972 r., IV KO 31/72; OSNPG
1972, nr 9-10, poz. 158; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 lute-
go 1982 r., IV KO 9/82, OSNKW 1982, z. 6, poz. 33; postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 13 lipca 1995 r., III KO 34/95, OSNKW 1995, z. 9-10,
poz. 68). Dość silnie akcentuje się, że rzeczą sądów jest takie orzekanie,
aby w opinii publicznej nie powstały wątpliwości co do tego, iż wydane
orzeczenia są wolne od jakichkolwiek pozaprocesowych wpływów, podyk-
towane jakimikolwiek innymi przesłankami niż te, które wynikają z materiału
dowodowego i treści ustaw (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17
maja 2001 r., IV KO 21/01, ONSKW 2001, z. 7-8, poz. 58).
Podzielając te głęboko słuszne i przekonywujące stanowiska judyka-
tury nie sposób zgodzić się z odosobnionym stanowiskiem Sądu Najwyż-
szego, że przekazanie sprawy innemu sądowi równorzędnemu w trybie art.
37 k.p.k. powinno następować jedynie wówczas, gdy wystąpią realnie
wspomniane wyżej okoliczności (por. postanowienie Sądu Najwyższego z
dnia 7 kwietnia 1999 r., IV KO 24/99, OSNPiPr 2000, z. 4, poz. 6). Treść
art. 37 k.p.k. w najmniejszym stopniu nie uprawnia do tak dalece zawęża-
jącej wykładni. Nie sposób zaprzeczyć, że ,,dobro wymiaru sprawiedliwości"
to potrzeba szybkiego przeprowadzenia i zakończenia procesu karnego.
Jest rzeczą pewną, że względy natury technicznej utrudniające rozpoczę-
cie rozprawy i prowadzenie postępowania, nie uzasadniają przekazania
sprawy w trybie art. 37 k.p.k. innemu sądowi równorzędnemu. W tym za-
kresie wypada podzielić stanowisko zawarte w postanowieniu Sądu Naj-
wyższego z dnia 10 maja 2000 r., II KO 90/00, OSNKW 2000, z. 5-6, poz.
48). Do takich ,,technicznych względów" nie sposób zaliczyć choroby
oskarżonego, utrudniającej rozpoczęcie i prowadzenie postępowania.
Zdaniem Sądu Najwyższego, przez dobro wymiaru sprawiedliwości, o
którym mowa w art. 37 k.p.k., można rozumieć także potrzebę doprowa-
dzenia do przeprowadzenia procesu, który okazuje się mało realny bez
odejścia od zasady właściwości miejscowej sądu. Skoro w przedmiotowej
sprawie stan zdrowia oskarżonego uniemożliwia mu przybycie do dość od-
ległego sądu właściwego, a jednocześnie nie stoi na przeszkodzie udziało-
wi w rozprawie w sądzie miejsca zamieszkania i nic nie wskazuje na to,
aby ten stan zdrowia miał się polepszyć, należało przyjąć, że wzgląd na
potrzebę zakończenia postępowania jest dostateczną i wystarczającą
przesłanką do przekazania sprawy innemu sądowi równorzędnemu.
Mając powyższe na względzie Sąd Najwyższy przychylił się do po-
nownego wniosku Sądu Rejonowego w L., i kierując się dobrem wymiaru
sprawiedliwości przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w K.