Postanowienie SN - I KZP 36/03
Izba:Izba Karna
Sygnatura:I KZP 36/03
Typ:Postanowienie SN
Opis:Orzecznictwo Sądu Najwyższego-Izba Karna i Wojskowa 2004/3/33
Wokanda 2005/4/18
Data wydania:2004-02-26
POSTANOWIENIE Z DNIA 26 LUTEGO 2004 R.
I KZP 36/03


Podatek według stawki procentowej naliczany być może tylko w wy-
padkach, gdy cena detaliczna papierosów jest wyznaczona i wydrukowana
przez producenta lub importera na pojedynczym opakowaniu papierosów
(arg. z art. 37 ust 5 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku VAT).

Przewodniczący: sędzia SN W. Kozielewicz.
Sędziowie SN: A. Siuchniński, J. Sobczak (sprawozdawca).
Zastępca Prokuratora Generalnego: R. A. Stefański.

Sąd Najwyższy w sprawie Wandy A., po rozpoznaniu, przekazanego
na podstawie art. 441 §1 k.p.k., przez Sąd Okręgowy w S., postanowie-
niem z dnia 9 października 2003 r., zagadnienia prawnego wymagającego
zasadniczej wykładni ustawy:

,,Czy - mająca znaczenie dla kwalifikacji prawnej czynu z art. 63 k.k.s. -
stawka podatkowa podatku akcyzowego w imporcie papierosów nieozna-
kowanych ceną detaliczną wydrukowaną na jednostkowym opakowaniu, w
okresie od dnia 10 lipca 2001 r. do dnia 16 sierpnia 2001 r. wynosiła 1900
% a stawka podatkowa w imporcie papierosów oznakowanych ceną deta-
liczną - 50 zł za 1000 sztuk?
a w razie udzielenia odpowiedzi negatywnej:
Jaka stawka podatkowa podatku akcyzowego w imporcie papierosów obo-
wiązywała w ww. okresie?"

p o s t a n o w i ł o d m ó w i ć podjęcia uchwały.

U Z A S A D N I E N I E

Urząd Celny w S. oskarżył Wandę A. o popełnienie w okresie od 10
lipca 2001 r. do 16 sierpnia 2001 r. piętnastu przestępstw skarbowych, po-
legających na wprowadzeniu na przejściu granicznym w G. organu celnego
w błąd poprzez podanie danych niezgodnych z rzeczywistością w deklara-
cji celnej i sprowadzeniu na polski obszar celny towarów, podlegających
reglamentacji pozataryfowej w postaci wyrobów spirytusowych i wyrobów
tytoniowych bez uprzedniego oznaczenia znakami skarbowymi akcyzy, tj. o
czyny z art. 87 § 4 k.k.s. w zb. z art. 63 § 4 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s.
Postanowieniem z dnia 3 września 2003 r., Sąd Rejonowy w G. na
podstawie art. 51 § 1 k.k.s. w zw. z art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. umorzył postę-
powanie o wszystkie te czyny.
Na powyższe postanowienie Sądu Rejonowego zażalenie złożył
Urząd Celny w S., podnosząc zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, po-
legający na przyjęciu nieprawidłowej stawki podatku akcyzowego. Powołu-
jąc się na wyjaśnienia Departamentu Podatku Akcyzowego Ministerstwa
Finansów z dnia 25 sierpnia 2003 r., Urząd ten wskazał, że mieszanemu
procentowo-kwotowemu podatkowi akcyzowemu podlegają wyłącznie pa-
pierosy oznakowane ceną detaliczną, wydrukowaną na opakowaniu, nato-
miast pozostałe papierosy podlegają opodatkowaniu podatkiem procento-
wym według stawki ustawowej 1900 %. Urząd zakwestionował zarówno
sposób naliczenia podatku według stawki tylko kwotowej, jak i zanegował
zwolnienie importowanych wyrobów tytoniowych od podatku w ogóle.
Skarżący wniósł o uchylenie na podstawie art. 427 § 1 i 2 k.p.k. oraz art.
467 § 2 k.p.k. zaskarżonego postanowienia.
W ocenie Sądu Okręgowego, działającego jako sąd odwoławczy, po-
jawiła się kwestia która wymaga zasadniczej wykładni ustawy a mianowicie
czy, mająca znaczenie dla kwalifikacji prawnej czynu z art. 63 k.k.s., staw-
ka podatkowa podatku akcyzowego w imporcie papierosów nieoznakowa-
nych ceną detaliczną wydrukowaną na jednostkowym opakowaniu, w okre-
sie od dnia 10 lipca 2001 r. do dnia 16 sierpnia 2001 r. wynosiła 1900 % a
stawka podatkowa w imporcie papierosów oznakowanych ceną detaliczną
- 50 zł za 1000 sztuk?
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W myśl art. 61 ust. 1 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie
Najwyższym właściwy skład Sądu Najwyższego może odmówić podjęcia
uchwały w szczególności wówczas, jeżeli nie zachodzi potrzeba usunięcia
wątpliwości. Nie jest to przyczyna jedyna, na co wskazuje użyty w treści
normy termin ,,w szczególności". Odpowiadając na pytanie prawne Sąd
Najwyższy nie może jednak wyręczać w podejmowaniu decyzji sądu odwo-
ławczego właściwego do rozpoznania sprawy. Instytucja pytań prawnych
nie może więc, z wypaczeniem swojego ustawowego charakteru, prze-
kształcić się w swoiste poradnictwo prawne. Fakt, że sąd odwoławczy nie
jest pewny tego czy prawidłowo interpretuje stan prawny, i waha się jaką
normę prawną zastosować, nie stanowi dostatecznej przesłanki do zwró-
cenia się do Sądu Najwyższego z pytaniem prawnym. Rozstrzyganie za-
gadnień prawnych przez Sąd Najwyższy jest odstępstwem od zasady sa-
modzielności jurysdykcyjnej sądu rozpoznającego sprawę i może być reali-
zowane tylko z zachowaniem warunków ustawowych.
W przedmiotowej sprawie Sąd formułujący pytanie, mimo obszerno-
ści jego uzasadnienia, nie zadał sobie trudu ani wykazania, że zagadnienie
prawne wymaga zasadniczej wykładni ustawy, ani też nie pojął próby wła-
snej interpretacji stanu prawnego, którego wyjaśnienia się domagał.
W tym stanie rzeczy należało odmówić odpowiedzi na pytanie praw-
ne.
Odnosząc się, mimo powyższych zastrzeżeń, do treści przedstawio-
nego zagadnienia Sąd Najwyższy stwierdził, że w myśl art. 2 ust. 2 ustawy
z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz podatku akcy-
zowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem akcyzo-
wym podlega m. in. import towarów. Podstawę opodatkowania stanowi
wartość celna powiększona o należyte cło (art. 36 ust. 2 zd. 1 ustawy o po-
datku VAT), a jeżeli stawki akcyzy ustalone są kwotowo - ilość wyrobów
akcyzowych (art. 36 ust 3 ustawy o podatku VAT). Zgodnie z art. 37 ust. 1
pkt 1 tej ustawy stawka akcyzy u importera dla wyrobów tytoniowych wyno-
si 1900% podstawy opodatkowania akcyzą, czyli wartości celnej powięk-
szonej o należne cło. Minister Finansów może, w drodze rozporządzenia,
obniżać stawki akcyzy oraz określać warunki ich stosowania, ustalić mini-
malną stawkę podatku akcyzowego dla papierosów, zwalniać niektóre wy-
roby od akcyzy oraz określać warunki stosowania tych zwolnień. W zależ-
ności od rodzaju wyrobów akcyzowych, stawki akcyzy mogą być wyrażone
w: procencie ceny sprzedaży obniżonej o podatek od towarów i usług; pro-
cencie podstawy opodatkowania; kwocie na jednostkę wyrobu; formie róż-
nicy cen; procencie maksymalnej ceny detalicznej oraz kwocie na jednost-
kę wyrobu, z zastrzeżeniem, że w przypadku papierosów stawka procen-
towa wynosi 25 %, a stawka kwotowa jest taka sama dla wszystkich papie-
rosów bez względu na ich pochodzenie i właściwości. Za cenę maksymal-
ną papierosów przyjmuje się cenę detaliczną papierosów wyznaczoną i
wydrukowaną przez producenta lub importera na pojedynczym opakowaniu
papierosów (art. 37 ust. 5 ustawy o VAT).
Podatnik - zgodnie z § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z
dnia 22 marca 2002 r. w sprawie podatku akcyzowego (Dz. U. Nr 27, poz.
269 ze zm.) - niezależnie od podatku akcyzowego, określonego na pod-
stawie stawki ustalonej w art. 37 ust. 3 pkt 1 lit. e) ustawy, tj. procencie
maksymalnej ceny detalicznej oraz w kwocie na jednostkę wyrobu od pa-
pierosów produkowanych w kraju oraz importowanych przy zastosowaniu
stawki kwotowej obniżonej do wysokości: 1) w okresie od dnia 1 stycznia
2003 r. do dnia 15 stycznia 2003 r. - 52,00 zł za 1.000 sztuk, 2) od dnia 16
stycznia 2003 r. - 57,00 zł za 1.000 sztuk.
W podobny sposób uregulowana była kwestia, w obowiązującym - w
czasie popełnienia czynów objętych postępowaniem w niniejszej sprawie -
rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie
podatku akcyzowego (Dz. U. Nr 119, poz. 1259 ze zm.), z tym, że w myśl §
1 ust. 2 tegoż rozporządzenia podatnik, niezależnie od podatku akcyzowe-
go określonego na podstawie stawki ustalonej w art. 37 ust. 3 pkt 1 lit. e)
ustawy, płaci podatek od papierosów produkowanych w kraju oraz impor-
towanych przy zastosowaniu stawki kwotowej obniżonej do wysokości: 1) w
okresie od dnia 1 stycznia 2001 r. do dnia 15 stycznia 2001 r. - 42,00 zł za
1 000 sztuk, 2) od dnia 16 stycznia 2001 r. - 50,00 zł za 1 000 sztuk.
Tak też kwestię tę regulowało rozporządzenie Ministra Finansów z
dnia 19 grudnia 2001 r. w sprawie podatku akcyzowego (Dz. U. Nr 148
poz. 1655 ze zm.) z tym, że stawka kwotowa była obniżona do wysokości:
1) w okresie od dnia 1 stycznia 2002 r. do dnia 15 stycznia 2002 r. - 50,00
zł za 1 000 sztuk, 2) od dnia 16 stycznia 2002 r. - 52,00 zł za 1 000 sztuk
(§ 2 ust. 2 cyt. rozporządzenia).
Z przepisów tych wynika, że ustawa o VAT przewiduje od dnia 1
stycznia 2001 r. stawki podatku akcyzowego od papierosów:
1) procentowe, tj. u importera 1900 % podstawy opodatkowania akcyzą,
czyli wartości celnej powiększonej o należne cło (art. 31 ust. 2 ustawy o
VAT),
2) procentowo - kwotowe, tj. część procentową w wysokości 25 % mak-
symalnej ceny detalicznej, wyznaczonej i wydrukowanej przez produ-
centa lub importera na pojedynczym opakowaniu papierosów oraz
część kwotową określoną w powołanym rozporządzeniu Ministra Finan-
sów.
Podatek według stawki procentowej naliczany być może tylko w wy-
padkach, gdy cena detaliczna papierosów jest wyznaczona i wydrukowana
przez producenta lub importera na pojedynczym opakowaniu papierosów
(arg. z art. 37 ust 5 ustawy o VAT). Wobec tego od papierosów, które nie
mają wydrukowanej ceny detalicznej pobiera się podatek akcyzowy według
stawki określonej w art. 37 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Taka sytuacja za-
chodzi także wówczas, gdy papierosy są wprowadzone na polski obszar
celny z pominięciem postępowania celnego i nie mają wydrukowanej ceny
detalicznej. Taka interpretacja czyni bezprzedmiotowym rozważania co do
znaczenia treści załącznika do wyżej wymienionych rozporządzeń, skoro w
przedmiotowej sprawie nie mają zastosowania stawki akcyzy w nim okre-
ślone.
Tak więc, w okresie objętym pytaniem prawnym stawka akcyzy dla
importowanych wyrobów tytoniowych w wypadku, gdy cena detaliczna nie
jest wyznaczona i wydrukowana przez producenta lub importera na poje-
dynczym opakowaniu jest określona w art. 37 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8
stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym
(Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) i wynosi 1900% w stosunku do wartości cel-
nej wyrobu powiększonej o należne cło.

Izba Karna - inne orzeczenia:
dokumentdata wyd.
[IK] I KZP 24/09   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego-Izba Karna i Wojskowa 2009/12/105
2009-10-28 
[IK] I KZP 23/09   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego-Izba Karna i Wojskowa 2009/12/104
2009-10-28 
[IK] I KZP 22/09   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego-Izba Karna i Wojskowa 2009/12/103
2009-10-28 
[IK] I KZP 20/09   Uchwała siedmiu sędziów SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego-Izba Karna i Wojskowa 2009/11/91
2009-10-28 
[IK] I KZP 19/09   Uchwała SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego-Izba Karna i Wojskowa 2009/11/92
2009-10-28 
  • Adres publikacyjny: