POSTANOWIENIE Z DNIA 18 LISTOPADA 2004 R.
SDI 40/04


Od orzeczenia Odwoławczego Sądu Dyscyplinarnego dla Prokurato-
rów w przedmiocie obniżenia wysokości wynagrodzenia na podstawie art.
71a ust. 1 ustawy o prokuraturze (Dz. U. z 2002 r. Nr 21, poz. 206 ze zm.),
kasacja nie przysługuje.

Przewodniczący: sędzia SN J. Sobczak.
Sędziowie SN: P. Hofmański (sprawozdawca), P. Kalinowski.

Sąd Najwyższy postanowił:

Na podstawie art. 531 § 1 k.p.k. pozostawić kasację bez rozpoznania z
powodu jej niedopuszczalności z mocy ustawy; (...)


U Z A S A D N I E N I E

Kasacja została wywiedziona przez prokuratora Jarosława Z. od
orzeczenia Odwoławczego Sądu Dyscyplinarnego dla Prokuratorów przy
Prokuratorze Generalnym z dnia 16 stycznia 2003 r., utrzymującego w mo-
cy orzeczenie Sądu Dyscyplinarnego z dnia 16 października 2002 r., w
przedmiocie obniżenia prokuratorowi wynagrodzenia o 50% na podstawie
art. 71 a ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz. U. z
2002 r. Nr 21, poz. 206, ze zm.).
Kasacja w niniejszej sprawie nie jest dopuszczalna w świetle obowią-
zujących przepisów i jako taka nie powinna być przyjęta. Skoro jednak za-
rządzeniem Przewodniczącego Odwoławczego Sądu dla Prokuratorów
przy Prokuratorze Generalnym z dnia 2 sierpnia 2004 r. została ona wadli-
wie przyjęta, podlegała pozostawieniu bez rozpoznania na podstawie art.
531 § 1 k.p.k.
Zgodnie z art. 89 pkt 1 ustawy o prokuraturze, w sprawach nie uregu-
lowanych w tej ustawie, do rozpoznania kasacji, o której mowa w jej art. 83
ust 2, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego o
kasacji, z wyłączeniem art. 521, art. 524, art. 526 § 2 oraz art. 530 § 2 i 3.
Na tle tej regulacji mogą zarysować się dwie możliwości interpretacyjne. Z
jednej bowiem strony, możliwe jest przyjęcie, że kwestia zakresu dopusz-
czalności kasacji nie należy do nie uregulowanych w ustawie o prokuratu-
rze, albowiem zgodnie z jej art. 83 ust. 2 kasacja przysługuje od orzeczenia
wydanego przez sąd dyscyplinarny w drugiej instancji. Idąc tym tokiem ro-
zumowania należałoby dojść do wniosku, że w sprawie niniejszej kasacja
jest dopuszczalna, albowiem kwesta obniżenia wynagrodzenia prokuratora
o 50% na podstawie art. 71a ust. 1 ustawy o prokuraturze rozstrzygnięta
została orzeczeniem Odwoławczego Sądu Dyscyplinarnego z dnia 16
stycznia 2003 r.
Zdaniem Sądu Najwyższego taka interpretacja nie jest właściwa.
Rzecz bowiem w tym, że art. 89 ust. 2 ustawy o prokuraturze nie wyłącza
stosowania do kasacji art. 519 k.p.k., zgodnie z którym kasacja może być
wniesiona od prawomocnego wyroku kończącego postępowanie. W tej sy-
tuacji rozważenia wymaga, czy owo pominięcie jest po prostu konsekwen-
cją uznania, że zagadnienie granic dopuszczalności kasacji jest w sposób
autonomiczny i zupełny uregulowane w ustawie o prokuraturze, czy też
przepis art. 83 ust. 2 ustawy o prokuraturze musi być interpretowany przy
uwzględnieniu treści art. 519 k.p.k. Za trafną należy uznać tę ostatnią moż-
liwość interpretacyjną, w konsekwencji czego kasacja w sprawach dyscy-
plinarnych prokuratorów przysługuje wyłącznie od orzeczeń sądu dyscypli-
narnego wydanych w drugiej instancji, jeśli są to orzeczenia kończące po-
stępowanie. Innymi słowy, funkcja art. 83 ust. 2 ustawy o prokuraturze
sprowadza się do zmodyfikowania zakresu dopuszczalności kasacji po-
przez wskazanie, że przedmiotem zaskarżenia jest orzeczenie, a nie wy-
rok, albowiem w sprawach dyscyplinarnych prokuratorów wyroków ani w
pierwszej, ani w drugiej instancji, nie wydaje się. Przepis ten wyłącza więc
stosowanie art. 519 k.p.k. jedynie w takim zakresie, w jakim sam stanowi
inaczej. Nietrudno zauważyć, że gdyby ustawodawca chciał całkowicie wy-
łączyć stosowanie w tych sprawach art. 519 k.p.k., wymieniłby ten przepis
w art. 89 pkt 2 ustawy o prokuraturze, podobnie jak uczynił to z art. 524
k.p.k. Stosowanie tego przepisu, określającego terminy do wniesienia ka-
sacji, zostało expressis verbis wyłączone, pomimo iż zagadnienie terminów
do wniesienia kasacji zostało autonomicznie uregulowane w art. 83 ust. 4
ustawy o prokuraturze.
Stojąc na takim stanowisku, Sąd Najwyższy zauważa, że orzeczenie
Odwoławczego Sądu Dyscyplinarnego w przedmiocie obniżenia prokurato-
rowi wynagrodzenia, w związku z zawieszeniem go w czynnościach (art.
71a ustawy o prokuraturze), nie jest orzeczeniem kończącym postępowa-
nie. Ma ono bowiem charakter incydentalny i stanowi swoisty środek tym-
czasowy stosowany w związku z perspektywą wszczęcia postępowania
dyscyplinarnego. Już w uzasadnieniu postanowienia z dnia 18 lipca 2002
r., III DS 10/02 (OSNP 2003, z. 16, poz. 392) Sąd Najwyższy sformułował
trafne zapatrywanie, iż w sprawach dyscyplinarnych prokuratorów kasacja
dopuszczalna jest ,,wyłącznie od orzeczeń rozstrzygających o przedmiocie
odpowiedzialności dyscyplinarnej". Orzeczenie wydane na podstawie art.
71a ustawy o prokuraturze takim orzeczeniem oczywiście nie jest. Nie sta-
nowi bowiem ,,ostatniego słowa" w procesie i nie wykazuje trwałości, która
zmuszałaby do poszukiwania trybu umożliwiającego jej unicestwienie w
przypadku rażącej wadliwości. Wręcz przeciwnie: zgodnie z art. 71a ust. 2
ustawy o prokuraturze, jeśli postępowanie dyscyplinarne nie zostało
wszczęte, zatrzymane prokuratorowi wynagrodzenie wypłaca się. Z istoty
kasacji, będącej nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia, wynika, że dotyczy
ona wyłącznie orzeczeń, którymi definitywnie i ostatecznie zakończono po-
stępowanie i nie jest możliwy żaden inny tryb wyeliminowania z obrotu
prawnego orzeczenia dotkniętego rażącym naruszeniem prawa.
Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Najwyższy doszedł do przekona-
nia, że od orzeczenia Odwoławczego Sądu Dyscyplinarnego dla Prokurato-
rów w przedmiocie obniżenia wysokości wynagrodzenia na podstawie art.
71a ust. 1 ustawy o prokuraturze, kasacja nie przysługuje. Konkluzja ta
spowodowała pozostawienie wadliwie przyjętej kasacji bez rozpoznania, na
podstawie art. 531 § 1 k.p.k.