Postanowienie z dnia 17 października 2001 r., III CZ 98/01

Posłużenie się przez skarżącego sformułowaniem ustawy, że zachodzą
"okoliczności uzasadniające rozpoznanie kasacji", nie jest wystarczające dla
uznania, iż kasacja odpowiada wymaganiom przedstawienia tych okoliczności
w rozumieniu art. 3933 § 1 pkt 3 k.p.c.

Sędzia SN Jacek Gudowski (przewodniczący)
Sędzia SN Mirosława Wysocka (sprawozdawca)
Sędzia SA Krystyna Bilewicz

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej w S.
przeciwko Skarbowi Państwa, Wojewodzie M. o odszkodowanie, po rozpoznaniu na
posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 17 października 2001 r. zażalenia
pozwanego na postanowienie Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 8 sierpnia
2001 r.
oddalił zażalenie.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 8 sierpnia 2001 r. Sąd Apelacyjny w Lublinie odrzucił
kasację pozwanego Skarbu Państwa jako niedopuszczalną z powodu
nieprzedstawienia okoliczności uzasadniających jej rozpoznanie (art. 3933 § 1 pkt 3
k.p.c.).
W zażaleniu na to postanowienie, wnosząc o jego uchylenie, skarżący
zarzucił, że kasacja zawiera wszystkie elementy zawarte w art. 3933 k.p.c. Według
skarżącego, przedstawienie okoliczności uzasadniających rozpoznanie kasacji
nastąpiło ,,przez wskazanie, że okolicznościami uzasadniającymi rozpoznanie
kasacji jest niewłaściwe zastosowanie i błędna wykładnia art. 160 § 2 k.p.a. w
odniesieniu do opisanego stanu faktycznego".
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarżący we wstępnej części kasacji wskazał, że opiera ją na podstawie
naruszenia prawa materialnego przez niewłaściwe zastosowanie i błędną wykładnię
art. 160 § 1 i 2 k.p.c., mające polegać na uchybieniach, które w tym miejscu
syntetycznie scharakteryzował. Bezpośrednio po przytoczeniu tak określonej
podstawy kasacji, zamieszczone zostało sformułowanie: ,,wskazując na powyższe
okoliczności, które uzasadniają rozpoznanie kasacji, pozwany wnosi o uchylenie
zaskarżonego wyroku...". W uzasadnieniu kasacji rozwinięte zostały wywody
dotyczące powołanej podstawy kasacji. Z treści zażalenia wynika, że - według
skarżącego - zadośćuczynił on w ten sposób wymaganiu kasacji, wynikającemu
z art. 3933 § 1 pkt 3 k.p.c.
Pogląd skarżącego jest błędny. Przedstawienie okoliczności uzasadniających
rozpoznanie kasacji nie może polegać na odwołaniu się do podstaw kasacji i ich
uzasadnienia. Stanowiłoby to niedopuszczalne utożsamienie dwóch, niezależnych
od siebie wymagań istotnych kasacji, wymienionych w art. 393-3 § 1 pkt 2 i 3 k.p.c.
Sąd Najwyższy, w licznych orzeczeniach (m.in. w postanowieniach z dnia 9
listopada 2000 r., II CKN 1385/00, OSNC 2001, nr 3, poz. 51 i z dnia 12 grudnia
2000 r., V CKN 1780/00, OSNC 2001, nr 3, poz. 52) zajął jednoznaczne
stanowisko, że obowiązki wynikające z wymienionych przepisów nie są tożsame i
że nie stanowi wykonania obowiązku określonego w art. 3933 § 1 pkt 3 k.p.c.
odwołanie się do podstaw kasacyjnych (art. 3933 § 1 pkt 2 k.p.c.).
Spełnienie obowiązku określonego w art. 3933 § 1 pkt 3 k.p.c. wymaga
wyodrębnionego przedstawienia okoliczności uzasadniających rozpoznanie kasacji
przez odniesienie się do przesłanek wynikających z art. 393 k.p.c. oraz
uzasadnienie twierdzenia, że przesłanki te w sprawie zachodzą. Zauważyć trzeba,
że przedstawienie tych okoliczności, stanowiąc istotny wymóg kasacji, jest także
uprawnieniem strony w tym znaczeniu, że stwarza jej możliwość zaprezentowania
argumentacji, która będzie rozważona przez Sąd Najwyższy przy dokonywaniu
wstępnego badania kasacji pod kątem dopuszczenia jej do rozpoznania. Pozostaje
to w ścisłym związku z obowiązującym modelem kasacji, w którym rozpoznanie
kasacji następuje tylko z przyczyn kwalifikowanych, wymienionych w art. 393 k.p.c.
Jednocześnie nie może budzić wątpliwości, że samo posłużenie się przez
skarżącego sformułowaniem ustawy przez stwierdzenie, że zachodzą ,,okoliczności
uzasadniające rozpoznanie kasacji" nie jest wystarczające dla uznania, że kasacja
odpowiada wymogowi przedstawienia tych okoliczności w rozumieniu art. 3933 § 1
pkt 3 k.p.c. Wynika to przede wszystkim ze sformułowania przepisu
(przedstawienie" okoliczności), ale także z celu, któremu wymaganie to ma służyć.
Posłużenie się tym sformułowaniem świadczy jedynie o tym, że stronie znany jest
wymieniony przepis, nie znaczy natomiast, że się do tego przepisu zastosowała, że
zadośćuczyniła wymaganiu w nim określonemu.
Z omówionych względów jako prawidłowe ocenić należało stanowisko Sądu
Apelacyjnego, że kasacja pozwanego, dotknięta nieusuwalnym brakiem w zakresie
jej istotnego wymagania, podlega odrzuceniu jako niedopuszczalna. Uzasadniało to
oddalenie zażalenia, stosownie do art. 39318 § 3 w związku z art. 397 § 3 i 385
k.p.c.