Postanowienie z dnia 5 kwietnia 2001 r., I CZ 30/01

Samo twierdzenie skarżącego w kasacji, że nie jest ona oczywiście
bezzasadna, bez jednoczesnego wskazania przesłanek z art. 393 § 1 pkt 1 i 2
k.p.c., nie wyłącza odmowy przyjęcia kasacji do rozpoznania.

Przewodniczący Sędzia SN Stanisław Dąbrowski
Sędzia SN Maria Grzelka (sprawozdawca), Sędzia SA Jan Kremer

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Przedsiębiorstwa produkcji Handlu i
Usług ,,U.A.", spółka z o.o. w R. przeciwko Hannie O.-K., Zbigniewowi O.-K., Zakład
Usługowo-Produkcyjny ,,L.-M." w C. o zapłatę, po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej na
posiedzeniu niejawnym w dniu 5 kwietnia 2001 r., zażalenia powoda na
postanowienie Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 8 stycznia 2001 r.,
oddalił zażalenie.

Z uzasadnienia

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny w Rzeszowie odrzucił kasację
powoda od wyroku tego Sądu z dnia 22 listopada 2000 r. uznając, że kasacja nie
zawiera przytoczenia okoliczności uzasadniających jej rozpoznanie.
W zażaleniu powód zarzucił, że w swojej skardze kasacyjnej powołał się na
naruszenie prawa materialnego oraz na uchybienia procesowe, a także, że wykazał
na czym te zarzuty są oparte, w związku z czym kasacja zawiera wszystkie
elementy objęte przepisem art. 3933 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Pod rządami przepisu art. 3933 k.p.c. w brzmieniu sprzed zmiany
wprowadzonej ustawą z dnia 24 maja 2000 r. o zmianie kodeksu postępowania
cywilnego... (Dz.U. Nr 48, poz. 554) Sąd Najwyższy wielokrotnie prezentował
pogląd o nieusuwalności takich braków skargi kasacyjnej jak niewskazanie
konkretnych przepisów prawa materialnego lub prawa procesowego, brak
przytoczenia podstaw kasacyjnych albo brak uzasadnienia zarzutów w nawiązaniu
do realiów rozpoznawanej sprawy (zob. m.in. postanowienia Sądu Najwyższego z
dnia 6 grudnia 1996 r., II UKN 24/96, OSNAPUS 1997, nr 13, poz. 242, z dnia 11
marca 1997 r., III CKN 13/97,OSNC 1997, nr 8, poz. 114, z dnia 16 października
1997 r., II CKN 404/97, OSNC 1998, nr 4, poz. 59, z dnia 21 marca 2000 r., II CKN
711/00, OSNC 2000, nr 7-8, poz. 151). Akcentowano nie tylko kreatywny charakter
elementów skargi kasacyjnej, ale także rolę Sądu Najwyższego, obejmującą przede
wszystkim prawidłową wykładnię prawa i dbałość o jednolite stosowanie prawa, a
nie czuwanie nad interesem stron w konkretnych sprawach. Spełnieniu tej roli
służyć miały - obok kryteriów dopuszczalności kasacji, uwzględniających potrzebę
badania tylko niektórych spraw, oraz oprócz podstaw ukierunkowanych na badanie
stosowania prawa, a nie na rozstrzyganie o indywidualnych interesach stron - także
wymagania przewidziane w art. 3933 k.p.c. w poprzednim brzmieniu, nakazujące
przedstawienie kwestii prawnych w sposób przejrzysty i uporządkowany.
Obecnie, na tle nowych unormowań wprowadzonych ustawą z dnia 24 maja
2000 r., a w tym przede wszystkim w związku z instytucją tzw. przedsądu (art. 393 i
art. 3937 § 1 k.p.c.), publicznoprawny cel kasacji został uwypuklony jeszcze
bardziej. (...)
W związku z treścią art. 393 § 1 pkt 3 k.p.c. nasuwa się pytanie, czy brak
oczywistej bezzasadności kasacji stanowi samodzielną podstawę rozważań w
kwestii przyjęcia kasacji do rozpoznania ze skutkiem w postaci niemożności
odmowy przyjęcia jej do rozpoznania, choćby w sprawie nie występowało istotne
zagadnienie prawne ani potrzeba wykładni.
Rola i pozycja Sądu Najwyższego określona w art. 183 ust. 1 Konstytucji RP
oraz w art. 2 ust. 3 i art. 13 ustawy z dnia 20 września 1984 r. o Sądzie Najwyższym
(jedn. tekst: Dz.U. z 1994 r. Nr 13, poz. 48 ze zm.) określa kształt kasacji jako
środka procesowego służącego przede wszystkim interesowi publicznemu. Przy
tym założeniu, analiza treści art. 393 k.p.c. prowadzi do wniosku, że brak oczywistej
bezzasadności kasacji bez jednoczesnego występowania w sprawie istotnego
zagadnienia prawnego lub potrzeby wykładni może uzasadniać odmowę przyjęcia
kasacji do rozpoznania.
Wprawdzie z literalnego brzmienia przepisu art. 393 § 1 k.p.c. może wynikać,
że przesłanka określona pkt 3 jest równorzędna, w sensie stwarzania samodzielnej
podstawy odmowy przyjęcia kasacji do rozpoznania, z przesłankami określonymi
w pkt 1 i 2, to jednak mając na względzie publicznoprawny charakter kasacji
stanowiska takiego przyjąć nie można. (...)
Ocenie dokonywanej w ramach tzw. przedsądu służą więc w istocie tylko
przesłanki z art. 393 § 1 pkt 1 i 2 k.p.c. (...)
Powyższe sprawia, że obowiązek przewidziany w przepisie art. 3933 § 1 pkt 3
k.p.c. nie obejmuje powoływania się na brak oczywistej bezzasadności kasacji, co
zwalnia skarżącego z konieczności przytaczania w skardze kasacyjnej tego rodzaju
okoliczności. (...)
Kasacja w sprawie, której dotyczy rozpoznawane zażalenie nie zawiera treści,
które by mogły być przyporządkowane przepisowi art. 393 k.p.c. Powołanie się
skarżącego na naruszenie prawa materialnego i uchybienia procesowe oznaczać
może jedynie sprostanie wymaganiom zawartym w art. 3933 § 1 pkt 2 k.p.c., tj.
przytoczenie podstaw kasacyjnych. (...)
Z powyższych względów za trafne należało uznać stanowisko wyrażone przez
Sąd Apelacyjny w zaskarżonym postanowieniu, natomiast zażalenie należało uznać
za bezzasadne. Sprawia to, że zażalenie podlegało oddaleniu (art. 385 k.p.c. w
związku z art. 397 § 2 k.p.c. w związku z art. 39319 k.p.c.).