Trwa ładowanie...
Zaloguj
Notowania
Przejdź na

VI SA/Wa 1758/09 - Wyrok WSA w Warszawie z 2009-12-18

0
Podziel się:

1. Dla dokonania rozstrzygnięcia czy dany przekaz jest reklamą produktu leczniczego w rozumieniu art. 52 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne, decydujące znaczenie ma jego treść, a nie nazwa, umiejscowienie w bloku emisji, czy też czas jej trwania 2. Sponsoring stanowi instrument odrębny od reklamy pod względem celów, jakim służy, jak również formy. Za podstawową różnicę między sponsoringiem a reklamą uważa się - w przypadku sponsoringu - brak elementu nacisku na promocję określonych, pochodzących od sponsora towarów, czy usług.

Tezy

  1. Dla dokonania rozstrzygnięcia czy dany przekaz jest reklamą produktu leczniczego w rozumieniu art. 52 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne, decydujące znaczenie ma jego treść, a nie nazwa, umiejscowienie w bloku emisji, czy też czas jej trwania 2. Sponsoring stanowi instrument odrębny od reklamy pod względem celów, jakim służy, jak również formy. Za podstawową różnicę między sponsoringiem a reklamą uważa się - w przypadku sponsoringu - brak elementu nacisku na promocję określonych, pochodzących od sponsora towarów, czy usług.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dorota Wdowiak (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Pamela Kuraś - Dębecka Sędzia WSA Andrzej Wieczorek Protokolant Jan Czarnacki po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 grudnia 2009 r. sprawy ze skargi P. Sp. z o.o. z siedzibą we W. na decyzję Głównego Inspektora Farmaceutycznego z dnia [...] lipca 2009 r. nr [...] w przedmiocie zaprzestania prowadzenia reklamy produktu leczniczego oddala skargę

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] lipca 2009 r. nr [...] Główny Inspektor Farmaceutyczny, po rozpatrzeniu wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy zakończonej decyzją Głównego Inspektora Farmaceutycznego z dnia [...] czerwca 2009 r. nr [...], nakazującej Spółce P. Sp. z o.o. we W. natychmiastowe zaprzestanie prowadzenie niezgodnej z obowiązującymi przepisami prawa reklamy produktu leczniczego [...] Noc kierowanej do publicznej wiadomości w formie reklamy audiowizualnej, na podstawie art. 62 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz. U z 2004 r., nr 53, poz. 533 z póż. zm.) i § 6 oraz § 7 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 listopada 2008 r. w sprawie reklamy produktów leczniczych (Dz. U z 2008 r. nr 210, poz. 1327) oraz art. 107 § 1 i art. 138 § 1 pkt 1 w związku z art. 127 § 3 k.p.a., utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

Do wydania decyzji doszło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i wywody prawne:

Pismem z dnia 29 kwietnia 2009 r. Główny Inspektor Farmaceutyczny zawiadomił P. Sp. z o.o. we W. o wszczęciu postępowania w sprawie, w związku z podejrzeniem, że przekaz o treści "program sponsoruje producent leku przeciwbólowego [...]. [...] - teraz także w dużym opakowaniu. Zwalcza ból i ułatwia zasypianie", może stanowić reklamę produktu leczniczego zgodnie z treścią art. 52 ust. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne, a nie wskazanie sponsorskie szczegółowo uregulowane w ustawie z dnia 29 grudnia 1992r. o radiofonii i telewizji (Dz. U. z 2004 r., nr 253, poz. 2531 ze zm.) oraz rozporządzenia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z dnia 6 lipca 2000 r. w sprawie sposobu sponsorowania audycji i innych przekazów (Dz. U. nr 65, poz. 7850 i tym samym może naruszać § 6 oraz § 7 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 listopada 2008 r. w sprawie reklamy produktów leczniczych (Dz. U z 2008 r. nr 210, poz. 1327), załączając kopię przedmiotowego przekazu na płycie CD w formie załącznika.

Decyzją z dnia [...] czerwca 2009 r. Główny Inspektor Farmaceutyczny nakazał Spółce P. Sp. z o.o. we W. natychmiastowe zaprzestanie prowadzenie niezgodnej z obowiązującymi przepisami prawa reklamy produktu leczniczego [...] Noc kierowanej do publicznej wiadomości w formie reklamy audiowizualnej.

Główny Inspektor Farmaceutyczny stwierdził, iż przedmiotowa reklama narusza § 6 oraz § 7 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 listopada 2008 r. w sprawie reklamy produktów leczniczych (Dz. U. z 2008 r. nr 210, poz. 1327), gdyż nie zawiera wymaganych przepisami danych oraz stosownego ostrzeżenia.

Powyższa decyzja została zakwestionowana przez stronę, która złożyła wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji i umorzenie postępowania.

Główny Inspektor Farmaceutyczny nie podzielił argumentacji i stanowiska skarżącej. Zaskarżoną decyzję utrzymał w mocy.

W odpowiedzi na zarzut strony, iż przedmiotowa decyzja nie wskazuje w rozstrzygnięciu, którego spotu reklamowego [...] Noc dotyczy, Główny Inspektor Farmaceutyczny podkreślił, iż w przedmiotowej sprawie nie zachodzą jakiekolwiek wątpliwości, co do przekazu, którego kwestionowana decyzja dotyczy. Postępowanie administracyjne zostało wszczęte w sprawie konkretnej reklamy produktu leczniczego [...] Noc, opisanej zarówno w piśmie zawiadamiającym stronę o wszczęciu postępowania, do którego załączono kopię przedmiotowego spotu jak i decyzji rozstrzygającej, co do istoty sprawę, opartą na materiale dowodowym zebranym w toku postępowania wyjaśniającego. Istotne jest, zdaniem organu, że w przekazach audiowizualnych nie jest uwidaczniane jakiekolwiek oznaczenie je indywidualizujące. Zatem zindywidualizowanie przekazu audiowizualnego, poprzez zamieszczenie opisu treści jakie zawiera, jest możliwe dopiero w uzasadnieniu decyzji. U strony istniała świadomość i wiedza, której reklamy produktu leczniczego [...] Noc dotyczy
decyzja, co wynika wprost z wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy.

Główny Inspektor Farmaceutyczny zauważył, że zgodnie z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne, sprawuje nadzór nad przestrzeganiem przepisów ustawy w zakresie reklamy produktów leczniczych. Wskazał, iż ustawa Prawo farmaceutyczne reguluje wyłącznie sposób prowadzenia reklamy produktów leczniczych i nie zawiera szczegółowych przepisów dotyczących sponsorowania audycji lub innych przekazów radiowych i telewizyjnych. Te kwestie dogłębnie reguluje ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji oraz rozporządzenie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z dnia 6 lipa 2000 r. w sprawie sposobu sponsorowania audycji lub innych przekazów (Dz. U. z 2000 r., nr 65, poz. 785).

Organ wskazał na treść art. 4 pkt 7 ustawy o radiofonii i telewizji zawierającej definicję "sponsorowania". Wynika z niej, iż sponsoring służy skojarzeniu osoby sponsora z określoną, popularną wśród widzów i cenioną przez nich audycją, w celu przeniesienia na osobę sponsora pozytywnych skojarzeń, jakie widzowie żywią względem tej audycji, a przekaz sponsorski pozostaje z tą audycją w ścisłym związku. Cel sponsoringu nie budzi więc wątpliwości. Jest nim kreowanie wizerunku rynkowego sponsora jako udzielającego wsparcia przedsięwzięciom z dziedziny kultury, sporu i innym mającym znaczenie ogólnospołeczne.

W przeciwieństwie do sponsoringu, punkt ciężkości działań reklamującego spoczywa na reklamowanym towarze lub usłudze, a celem jego działania jest zaznajomienie konsumenta - widza z właściwościami produktu lub usługi, w zamiarze skłonienia go do zakupu produktu lub skorzystania z usługi.

Sponsoring zatem stanowi instrument promocji odrębny od reklamy pod względem nie tylko celów jakim służy, jak również i formy. Za podstawową różnicę między sponsoringiem a reklamą uważa się - w przypadku sponsoringu - brak elementu nacisku na promocję określonych, pochodzących od sponsora towarów czy usług.

Z brzmienia art. 17 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji wynika, że sponsorowane audycje lub inne przekazy są oznaczane przez wskazanie sponsora na ich początku lub na końcu. Wskazanie sponsora może zawierać tylko jego nazwę, firmę, znak towarowy lub inne oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorcę lub jego działalność, widok jednego towaru lub usługi. Wyliczenie zawarte w tym przepisie ma charakter wyczerpujący.

W celu wykluczenia możliwości obchodzenia ustawowych wymogów odnoszących się do działalności reklamowej - pojęcie "widok towaru lub usługi" interpretować należy jako oznaczające czysto informacyjną prezentację towaru lub usługi, pozbawioną elementów informacyjnych służących perswazji właściwej reklamie. W związku z tym nazwa leku nie może być wymieniona przez lektora, ponieważ ustawa nie wspomina o informacji słownej, a wyrażenie "widok" nie można rozumieć jako komunikat werbalny.

Wskazanie sponsorskie nie może posługiwać się zwrotami bezpośrednio odnoszącymi się do towaru lub usługi, których widok jest elementem wskazania sponsorskiego, jak również zwrotami o charakterze wartościującym. W przeciwnym razie zostaje spełniony zakres stosowania art. 52 ust. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne, który stanowi, że reklamą produktu leczniczego jest działalność polegająca na informowaniu lub zachęcaniu do stosowania produktu leczniczego, mająca na celu zwiększenie: liczby przepisywanych recept, dostarczania, sprzedaży lub konsumpcji produktów leczniczych i działalność taka uznana jest za reklamę produktu leczniczego.

W ocenie organu, strona wykroczyła poza cel sponsoringu.

Sama strona wskazał, że przedmiotowy przekaz zawiera m.in. oznaczenie indywidualizujące produkt, czyli informację o przeznaczeniu leku, czy znak towarowy.

Wymienione w przepisie art. 17 ust. 1 ustawy elementy - za wyjątkiem "widoku towaru" - odnoszą się do osoby sponsora, a nie produktu.

Wskazanie obok nazwy leku sformułowania "Zwalcza ból i ułatwia zasypianie" stanowi wskazanie zastosowania, czyli środek służący informowaniu o produkcie, a nie oznaczenie indywidualizujące sponsora przez pryzmat jego działalności. Należy, zdaniem organu, podkreślić różnicę między pojęciami takimi jak "oznaczenie indywidualizujące działalność" a "produkt" będący efektem tej działalności. W pierwszym mamy do czynienia ze wskazaniem sektora działalności sponsora - przedsiębiorcy (np. producent produktów leczniczych), w drugim zaś ze wskazaniem konkretnego produktu wytworzonego przez sponsora - przedsiębiorcę, posiadającego konkretne, zachwalane przez niego właściwości (np. "zwalcza ból").

Zamieszczenie znaku towarowego "Zwalcza ból i ułatwia zasypianie" odnosi się bezpośrednio do produktu leczniczego, a nie osoby sponsora, czy przedmiotu jego działalności. Zamieszczenie znaków towarowych odnoszących się do produktu, a nie producenta zasadniczo wykracza poza granice art. 17 ust. 1 ustawy.

W związku z powyższym Główny Inspektor Farmaceutyczny stwierdził, że wskazane treści wypełniają przesłanki konieczne do uznania przedmiotowego przekazu za reklamę produktu leczniczego w rozumieniu art. 52 ust. 1 Prawa Farmaceutycznego.

Przedmiotowa reklama narusza, zdaniem organu, § 6 oraz § 7 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 listopada 2008 r. w sprawie reklamy produktów leczniczych (Dz. U z 2008 r. nr 210, poz. 1327), gdyż nie zawiera wymaganych przepisami danych oraz stosownego ostrzeżenia. Organ wskazał, iż § 6 ust. 1 rozporządzenia stanowi, że reklama produktu leczniczego kierowana do publicznej wiadomości musi zawierać niezbędne, wskazane m.in. dane oraz przeciwwskazania. Dane te muszą być przekazywane w brzmieniu zgodnym z Charakterystyką Produktu Leczniczego oraz przedstawione w sposób widoczny i czytelny. Z kolei § 7 rozporządzenia nakłada obowiązek zamieszczenia reklamie ostrzeżenia o treści wskazanej przepisem i zgodnie z określonymi nim wymogami.

Organ stwierdził, że reklama produktu leczniczego [...] Noc nie spełnia wymogów określonych w rozporządzeniu i tym samym narusza porządek prawny.

Wskazał, iż decydujące znaczenie, dla dokonania rozstrzygnięcia, czy dany przekaz jest reklamą produktu leczniczego, ma jego treść, a nie nazwa, umiejscowienie w bloku emisji, czy czas trwania.

Główny Inspektor Farmaceutyczny wskazał także, iż dokonał wszelkich kroków do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy i jego oceny prawnej. Fakt wydania i podpisania w jednej dacie wskazanych przez stronę decyzji nie wpływa w jakikolwiek sposób na rzetelność analizy materiału dowodowego, pozyskanego w toku postępowania wyjaśniającego. Wskazane przez stronę decyzje odnoszą się również do reklamy produktu leczniczego, ukazanej jako wskazanie sponsorskie. Można je więc uznać za podobne.

P. Sp. z o.o. we W. złożyła skargę na decyzję Głównego Inspektora Farmaceutycznego z dnia [...] lipca 2009 r. wnosząc o jej uchylenie oraz uchylenie decyzji ją poprzedzającej z dnia [...] czerwca 2009 r.

Zaskarżonej decyzji zarzuciła naruszenie:

  1. przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy tj.:
  1. naruszenie art. 107 § 1 k.p.a. poprzez niezastosowanie, albowiem rozstrzygnięcie decyzji nie wskazuje, którego przekazu [...] Noc dotyczy,
  1. naruszenie art. 11 oraz art. 107 § 3 k.p.a. poprzez jego niezastosowanie, albowiem z uzasadnienia decyzji nie wynika, czy kwestionowany jest cały cytowany w punkcie pierwszym przekaz, czy też jego poszczególne elementy,
  1. art. 7 k.p.a. poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na tym, że sprawa wskazania sponsorskiego [...] Noc nie była rozpatrywania indywidualnie i rzetelnie, albowiem uzasadnienie decyzji w innych, wskazanych sprawach jest niemal identyczne.
  1. przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy tj.:

2.1. naruszenie art. 4 ust. 7 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji poprzez jego błędną wykładnię i w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie polegające na pominięciu istotnego elementu instytucji sponsoringu, który dopuszcza kształtowanie pozytywnego wizerunku przedsiębiorcy poprzez odwoływanie się do renomy jego produktów,

2.2. naruszenie art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji poprzez jego błędną wykładnię i w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie polegające na dopuszczeniu przez samą ustawę wskazania sponsora, które może zawierać "tylko jego nazwę, firmę, znak towarowy lub inne oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorcę lub jego działalność". Jeżeli więc nazwa leku jest znakiem towarowym, ustawa dopuszcza wprost jej użycie, czy to w formie dźwiękowej, czy wizualnej,

2.3. naruszenie § 2 ust. 1 rozporządzenia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z dnia 6 lipca 2000 r. w sprawie sponsorowania audycji lub innych przekazów poprzez jego niezastosowanie. Przepis ten wskazuje czas trwania wskazania sponsorskiego. Przedmiotowe wskazanie mieści się w zakreślonych ramach czasowych.

W odpowiedzi na skargę Główny Inspektor Farmaceutyczny wnosił o jej oddalenie, przywołując argumentację zawartą w decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

W świetle powołanego przepisu ustawy Wojewódzki Sąd Administracyjny w zakresie swojej właściwości ocenia zaskarżoną decyzję administracyjną z punktu widzenia jej zgodności z prawem materialnym i przepisami postępowania administracyjnego, według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie wydania tej decyzji.

Ponadto, co wymaga podkreślenia, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (vide: art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej także: p.p.s.a.).

W niniejszej sprawie Sąd dokonał kontroli decyzji Głównego Inspektora Farmaceutycznego z dnia [...] lipca 2009 r. utrzymującej w mocy decyzję z dnia [...] czerwca 2009 r., nakazującą Spółce P. Sp. z o. we W. natychmiastowego zaprzestania prowadzenia niezgodnej z obowiązującymi przepisami prawa reklamy produktu leczniczego [...] Noc kierowanej do publicznej wiadomości w formie reklamy audiowizualnej.

Kontrolując zaskarżoną decyzję z punktu widzenia wskazanych zasad, Sąd stwierdził, iż nie narusza on prawa w stopniu uzasadniającym jej uchylenie.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do zarzutu naruszenia art. 107 § 1 k.p.a. polegającego, zdaniem skarżącej, na braku rozstrzygnięcia w decyzji, które wskazywałoby stronie precyzyjnie, jaki obowiązek ma wykonać.

Zgodnie z art. 107 § 1 k.p.a. decyzja administracyjna musi zawierać rozstrzygnięcie. W pojęciu rozstrzygnięcia mieści się obowiązek stwierdzenia, przez organ administracji państwowej, określonego zachowania. Obowiązek bądź uprawnienie wynikające z decyzji organu powinny być wyrażone precyzyjnie, bez niedomówień i możliwości różnej interpretacji. Osnową decyzji jest jej kwintesencja, wyraża bowiem rezultat stosowania normy prawa materialnego do konkretnego przypadku, w kontekście konkretnych okoliczności faktycznych i materiału dowodowego. Ma zatem charakter rozstrzygnięcia przesądzającego o istocie sprawy, o udzielonym uprawnieniu lub nałożonym obowiązku (wyrok NSA z dnia 10 września 2008 r. I OSK 1440/07 LEX nr 489639).

W przedmiotowej sprawie, dla precyzyjnego wskazania obowiązku - zaprzestania prowadzenia niezgodnej z obowiązującymi przepisami prawa reklamy produktu leczniczego [...] Noc - organ, zdaniem Sądu, winien przytoczyć pełną treść przekazu audiowizualnego.

W przedmiotowej sprawie nie zachodzą jednak jakiekolwiek wątpliwości, co do przekazu, którego kwestionowana decyzja dotyczy.

Postępowanie administracyjne zostało wszczęte w sprawie konkretnego przekazu audiowizualnego produktu leczniczego [...] Noc, opisanego w piśmie zawiadamiającym o wszczęciu postępowania, do którego dołączono kopię przedmiotowego spotu. Decyzja rozstrzygająca sprawę co do jej istoty została oparta na materiale dowodowym, zebranym w toku postępowania, a dotyczącym właśnie tego, opisanego w zawiadomieniu, spotu.

Sama skarżąca nie miała też wątpliwości, którego spotu produktu leczniczego Apap Noc dotyczy decyzja. Dała temu wyraz we wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy oraz na rozprawie w dniu [...] grudnia 2009 r. stwierdzając "decyzja została wykonana poprzez wstrzymanie decyzji, nie było wątpliwości, o którą emisję chodzi".

W ocenie Sądu, z powyższych względów, wniosek skarżącej zmierzający do uchylenia zaskarżonej decyzji wobec naruszenia art. 107 § 1 k.p.a. Sąd uznał za niezasadny. Stwierdzone uchybienie nie miało istotnego wpływu na wynik sprawy.

W przedmiotowej sprawie spór sprowadza się do oceny, czy przedmiotowy przekaz audiowizualny o treści "Program sponsoruje producent leku przeciwbólowego [...] Noc - teraz także w dużym opakowaniu. Zwalcza ból i ułatwia zasypianie" stanowi reklamę produktu leczniczego, zgodnie z treścią art. 52 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne, czy też stanowi wskazanie sponsorskie uregulowane w ustawie z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji oraz rozporządzeniu Krajowej Rady Radiofonii i telewizji z dnia 6 lipca 2000 r. w sprawie sposobu sponsorowania audycji i innych przekazów.

Zdaniem Głównego Inspektora Farmaceutycznego przedmiotowy spot audiowizualny stanowi reklamę produktu leczniczego [...] Noc, kierowany do publicznej wiadomości i jako reklama narusza normy ustawy Prawo farmaceutyczne i przepisy § 6 i § 7 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 listopada 2008 r. w sprawie reklamy produktów leczniczych.

W ocenie Sądu stanowisko organu jest zasadne.

Główny Inspektor Farmaceutyczny wykazał, w sposób niebudzący wątpliwości, że przedmiotowy przekaz audiowizualny stanowi reklamę produktu leczniczego [...] Noc.

Zgodnie z art. 52 ust. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne reklamą produktu leczniczego jest działalność polegająca na informowaniu lub zachęcaniu do stosowania produktu leczniczego, mająca na celu zwiększenie: liczby przepisywanych recept, dostarczania, sprzedaży lub konsumpcji produktów leczniczych.

Zgodzić się należy z organem, że dla dokonania rozstrzygnięcia czy dany przekaz jest reklamą produktu leczniczego decydujące znaczenie ma jego treść, a nie nazwa, umiejscowienie w bloku emisji, czy też czas jej trwania. W ten bowiem sposób dochodzi do realizacji istoty reklamy. Reklamą jest przecież przekaz informacyjny mający na celu zachęcanie do stosowania produktu leczniczego lub osiągnięcia innego celu, przewidzianego w art. 52 ust. 1 ustawy.

Zdaniem Sądu, treści przedmiotowego spotu wypełniają przesłanki konieczne do uznania przekazu audiowizualnego za reklamę produktu leczniczego w rozumieniu art. 52 ust. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne. Treścią przekazu skarżący osiągnął cel reklamy. Zachęcił do stosowania produktu leczniczego [...] Noc.

Reklama produktu leczniczego musi zawierać niezbędne dane i stosowne ostrzeżenia przewidziane w § 6 i § 7 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 listopada 2008 r. w sprawie reklamy produktów leczniczych.

Główny Inspektora Farmaceutyczny wykazał, że przedmiotowa reklama produktu leczniczego [...] Noc nie spełnia wymogów określonych w rozporządzeniu. Nie zawiera wymaganych przepisami danych oraz stosownego ostrzeżenia. Analiza treści spotu dowodzi, iż nie zawiera on żadnych danych przewidzianych w rozporządzeniu (w § 6 i § 7) Ministra Zdrowia z dnia 21 listopada 2008 r. w sprawie reklamy produktów leczniczych.

Zasadnie więc organ stwierdził, że reklama produktu leczniczego [...] Noc narusza porządek prawny.

Z niezasadne Sąd uznał zarzuty skarżącej dotyczące naruszenia przepisów art. 4 ust. 7 i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji. Skarżący twierdził, iż organ błędnie je zinterpretował i w konsekwencji niewłaściwie zastosował. W jego ocenie przedmiotowy spot ma charakter wskazania sponsorskiego w rozumieniu art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji, a nie reklamy.

Zdaniem Sądu, a wbrew twierdzeniom skarżącej, organ dokonał prawidłowej wykładni powyższych przepisów. Wykazał, iż przekaz audiowizualny stanowi reklamę produktu leczniczego [...] Noc, a działania strony wykroczyły poza cel sponsoringu. Organ wyraźnie podkreślił, że istotą sponsoringu jest chęć kształtowania wizerunku rynkowego sponsora, a podstawowym dążeniem, skojarzenie z tym wizerunkiem pozytywnych wartości, jakie uosabia sponsorowana audycja. Zatem celem sponsoringu jest kreowanie wizerunku rynkowego sponsora jako udzielającego wsparcia przedsięwzięciom z dziedziny kultury, sportu i innym, mającym znaczenie ogólnospołeczne.

Sponsoring stanowi instrument odrębny od reklamy pod względem celów, jakim służy, jak również formy. Za podstawową różnicę między sponsoringiem a reklamą uważa się - w przypadku sponsoringu - brak elementu nacisku na promocję określonych, pochodzących od sponsora towarów, czy usług.

Przeprowadzona powyżej analiza spotu, wykazała, że stanowi on co najmniej promocję określonego w nim towaru. Konsekwencją promocji jest przecież zachęta do nabycia towaru i jego stosowania.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji sponsorowane audycje lub inne przekazy są oznaczane przez wskazanie sponsora na ich początku lub na końcu. Wskazanie sponsora może zawierać tylko jego nazwę, firmę, znak towarowy lub inne oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorcę lub jego działalność, widok jednego towaru lub usługi.

Wymienione w zacytowanym przepisie elementy - za wyjątkiem "widoku towaru" odnoszą się do osoby sponsora, a nie produktu.

Zgodzić się należy z organem, że pojęcie "widok towaru lub usługi", w celu wykluczenia możliwości obchodzenia ustawowych wymogów odnoszących się do działalności reklamowej, należy interpretować jako oznaczające czysto informacyjną prezentację towaru lub usługi, pozbawioną elementów służących perswazji właściwej reklamie. Wyrażenia "widok" nie można rozumieć jako komunikatu werbalnego. Przeczy temu rozumienie słowa "widok" jako obrazu, nie słowa.

Wskazanie sponsorskie nie może tez posługiwać się zwrotami bezpośrednio odnoszącymi się do towaru lub usługi, jak również zwrotami wartościującymi.

Przedmiotowy przekaz audiowizualny przeczy tym zasadom. Nazwa leku jest wymieniona przez sponsora. Sformułowanie "teraz także w dużym opakowaniu" jest zachętą do zakupu, a więc reklamą. Treść "Zwalcza ból i ułatwi zasypianie" jest wskazaniem do stosowania, wskazuje na właściwości, co też dowodzi reklamy. Wprawdzie treść "Zwalcza ból i ułatwi zasypianie" jest znakiem towarowym, ale dotyczy on produktu leczniczego, a nie sponsora, czy przedmiotu jego działalności. To wskazanie sponsora, a nie jego produktu może zawierać znak towarowy.

Dopuszczalna treść wypowiedzi promującej sponsora powinna być ograniczona do upowszechniania oznaczeń go identyfikujących - które mogą oczywiście być zbieżne z oznaczeniami jego produktów (usług) - natomiast nie powinno być w niej miejsca dla oznaczeń identyfikujących wyłącznie produkt (usługę), a które bezpośrednio nie spełniają roli wyróżniającej osobę sponsora (M. Grabowski ST. Prawn. 1995/1-4/61).

Powyższe rozważania dowodzą, iż w przedmiotowym przekazie występują wyłącznie treści identyfikujące produkt.

Także sformułowanie "inne oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorcę lub jego działalność" dotyczy osoby sponsora, a nie jego produktu. Tymczasem sama strona wskazała, że przedmiotowy przekaz zawiera m. in. oznaczenie indywidualizujące produkt, czyli informację o przeznaczeniu leku, czy znak towarowy. Za niedopuszczalny, wobec tego, należy uznać wywód strony, iż "sformułowanie "inne oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorcę lub jego działalność", będące elementem wskazania sponsorskiego pozwala na użycie sformułowań określających sponsora przez pryzmat jego działalności prezentowania właściwości jego produktów. W ten sposób wypaczony zostałby cel sponsoringu, a w konsekwencji naruszone przepisy ustawy o radiofonii i telewizji. Możliwe byłoby obchodzenie ustawowych wymogów odnoszących się do działalności reklamowej produktów leczniczych.

Zgodnie z art. 7 k.p.a. organ administracji publicznej podejmuje wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu sprawy, a stosownie do art. 11 k.p.a. powinien wyjaśnić stronom zasadność przesłanek, którymi kieruje się przy załatwieniu sprawy.

Zdaniem Sądu, Główny Inspektor Farmaceutyczny nie uchybił tym zasadom. Wbrew twierdzeniom skarżącej organ podjął wszelkie kroki do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy i jego oceny prawnej. Strona twierdzi, że uzasadnienia wskazanych przez nią decyzji są niemal identyczne z przedmiotową. Niniejsza nie została więc rozpoznana indywidualnie i rzetelnie.

Przedmiotem oceny Sądu była decyzja Głównego Inspektora Farmaceutycznego z dnia [...] lipca 2009 r., nie zaś wskazane decyzje, które zostały wydane w określonym stanie faktycznym, nieznanym Sądowi. Niniejsza została rozpoznana rzetelnie i wnikliwie, w sposób zindywidualizowany.

Dodać też należy, że przedmiotem oceny organu była treść konkretnego przekazu podana w formie audiowizualnej. Zakwestionowany został cały spot jako przekaz sponsorski. Które jego elementy należałoby usunąć, aby przekaz miał charakter sponsorski należy do strony, nie zaś organu. To strona decyduje o formie i sposobie emisji. Główny Inspektor Farmaceutyczny sprawuje nadzór nad przestrzeganiem przepisu ustawy Prawo farmaceutyczne, nie prowadzi działalności gospodarczej i nie może w tym zakresie wyręczać strony.

Mając powyższe na uwadze, z braku uzasadnionych podstaw skargę, na podstawie art. 151 p.p.s.a. sąd oddalił.

orzecznictwo nsa
orzecznictwo
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
KOMENTARZE
(0)