Trwa ładowanie...
Zaloguj
Notowania
Przejdź na

VI SA/Wa 1425/09 - Wyrok WSA w Warszawie z 2009-11-20

0
Podziel się:

Odnosząc się do podniesionych w odwołaniu przez pełnomocnika strony argumentów organ odwoławczy stwierdził, iż nie zasługują one na uwzględnienie. Pełnomocnik strony podnosi, że strona dochowała wszelkich starań mających zapobiec powstawaniu naruszeń przepisów regulujących szeroko pojęty transport drogowy, a odpowiedzialny za naruszenie jest jedynie pracownik.

Tezy

Odnosząc się do podniesionych w odwołaniu przez pełnomocnika strony argumentów organ odwoławczy stwierdził, iż nie zasługują one na uwzględnienie. Pełnomocnik strony podnosi, że strona dochowała wszelkich starań mających zapobiec powstawaniu naruszeń przepisów regulujących szeroko pojęty transport drogowy, a odpowiedzialny za naruszenie jest jedynie pracownik.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Zdzisław Romanowski Sędziowie Sędzia WSA Pamela Kuraś-Dębecka Sędzia WSA Zbigniew Rudnicki (spr.) Protokolant Eliza Mroczek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 listopada 2009 r. sprawy ze skargi K. Sp. z o.o. z siedzibą w K. na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] maja 2009 r. nr [...] w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej oddala skargę

Uzasadnienie

Decyzją Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] maja 2009 r., wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a., art. 42 ust. 1, art. 87 ust. 1, art. 92 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874 z późn. zm.) oraz lp. 4.3. załącznika do ustawy o transporcie drogowym, § 3 i § 4 rozporządzenia Ministra Transportu z dnia z dnia 8 sierpnia 2006 r. w sprawie opłat za przejazd po drogach krajowych (Dz. U z 2006 r., Nr 151, poz. 1089 z późn. zm.), po rozpatrzeniu odwołania z dnia [...] stycznia 2009 r. od decyzji [...] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] grudnia 2008 r. o nałożeniu kary pieniężnej w wysokości 1.000,00 zł, utrzymano zaskarżoną decyzję w całości w mocy.

W uzasadnieniu przypomniano, że podstawę faktyczną rozstrzygnięcia stanowiło wykonywanie przewozu drogowego z nieprawidłowo wypełnioną kartą opłaty za przejazd po drogach krajowych.

Powyższe ustalono podczas kontroli pojazdu marki [...] o nr rej. [...] w dniu [...] listopada 2008 r. w m. K., przy ulicy I. na drodze krajowej nr [...]. Kontrolowanym pojazdem, kierowanym przez p. A. P., był wykonywany przewóz drogowy rzeczy. Przeprowadzona kontrola drogowa została udokumentowana protokołem kontroli z tej samej daty. Kierowca, nie wnosząc zastrzeżeń do treści protokołu, potwierdził podpisem zapoznanie się z nim.

W odwołaniu od niniejszej decyzji pełnomocnik strony wnosił o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i umorzenie postępowania pierwszej instancji. Podnosił, iż strona zachowała wszelkie wymogi staranności w celu wykonywania przewozu w warunkach wymaganych przepisami ustawy o transporcie drogowym. Skarżący stwierdził, iż przekazał kierowcy pieniądze w celu zakupu karty opłaty drogowej. Nakazał mu również prawidłowo wypełnić odcinek kontrolny karty opłaty za przejazd po drogach krajowych. Kierowca, któremu powierzył ten obowiązek do tej pory zawsze prawidłowo wykonywał wszelkie polecenia, przedsiębiorca nie był więc w stanie przewidzieć, iż tym razem ich nie wykona i nie wypełni odcinka kontrolnego. Pełnomocnik strony wnosi, iż okoliczności te wypełniają dyspozycję art. 93 ust. 7 ustawy o transporcie drogowym i w związku z tym uzasadnione jest umorzenie postępowania w zakresie nałożenia kary pieniężnej.

Skarżący wskazał ponadto, że organ pierwszej instancji wykazał niekonsekwencję każąc kierowcę mandatem karnym za inne naruszenia, na które przedsiębiorca nie miał wpływu. Zdaniem pełnomocnika, stanowi to o wzięciu pod uwagę wspomnianego przepisu art. 93 ust. 7 ustawy o transporcie drogowym. Analogii dopatruje się on w fakcie, iż kierowca został wyposażony w plandekę zabezpieczającą ładunek sypki, a mimo to jej nie wykorzystał i został za to ukarany mandatem karnym, oraz z przedmiotową sytuacją niewpisania numeru rejestracyjnego na odcinku kontrolnym karty opłaty.

Pełnomocnik podtrzymuje również stanowisko, iż utrzymanie w mocy zaskarżonej decyzji będzie skutkować dwukrotnym ukaraniem za to samo wykroczenie. Kierowca został już bowiem ukarany mandatem karnym za brak dokumentów, tj. prawidłowo wypełnionej karty opłaty.

Organ odwoławczy po analizie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie zważył co następuje:

Zgodnie z art. 42 ust. 1 ustawy o transporcie drogowym, podmioty wykonujące na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przewóz drogowy (z odpowiednimi wyłączeniami) zobowiązane są do uiszczania opłaty za przejazd pojazdu samochodowego po drogach krajowych, której maksymalna wysokość nie może być wyższa niż równowartość 1.800 euro rocznie.

W myśl § 3 ust. 1-3 rozporządzenia w sprawie opłat za przejazd po drogach krajowych, uiszczenie opłaty następuje poprzez nabycie, przez podmiot wykonujący na terenie Rzeczypospolitej Polskiej przewóz drogowy, karty opłaty w jednostce upoważnionej do poboru opłat.

Karta opłaty składa się z dwóch części:

1) winiety samoprzylepnej, zwanej dalej "winietą", umieszczonej w sposób trwały wewnątrz pojazdu samochodowego, w prawym dolnym rogu przedniej szyby pojazdu;

2) odcinka kontrolnego przechowywanego w pojeździe samochodowym i okazywanego na żądanie osób uprawnionych do kontroli karty opłaty.

Dowód uiszczenia opłaty stanowi łącznie przedziurkowany odcinek kontrolny i przedziurkowana winieta o tym samym numerze i serii umieszczona w sposób, o którym mowa w ust. 2 pkt 1.

Stosownie do § 3 ust 4 ww. rozporządzenia nie stanowi dowodu uiszczenia opłaty m.in. uszkodzona winieta lub odcinek kontrolny w sposób uniemożliwiający odczytanie numeru rejestracyjnego pojazdu samochodowego lub daty ważności karty (pkt 2).

W myśl § 4 rozporządzenia kartę opłaty wypełnia podmiot wykonujący przewóz drogowy przed rozpoczęciem pierwszego przejazdu. Wypełnienie karty opłaty polega na wpisaniu numeru rejestracyjnego pojazdu samochodowego na jej odcinku kontrolnym.

Ustęp 3 stanowi, iż kartą nieprawidłowo wypełnioną jest karta:

1) wypełniona niezgodnie z ust. 2,

2) wskazująca na ingerencję w pola podlegające wypełnieniu.

Stosownie do art. 87 ust. 1 cytowanej ustawy podczas wykonywania przewozu drogowego kierowca pojazdu samochodowego jest obowiązany mieć przy sobie i okazywać, na żądanie uprawnionego organu kontroli między innymi kartę opłaty drogowej.

Zgodnie z art. 92 ust. 1 i ust. 2 ustawy o transporcie drogowym, kto wykonuje przewóz drogowy lub inne czynności związane z tym przewozem, naruszając obowiązki lub warunki wynikające z przepisów ustawy podlega karze pieniężnej w wysokości od 50 złotych do 15.000 zł.

Konsekwencją tego rozwiązania jest treść lp. 4.3. załącznika do ww. ustawy, który karą pieniężną w wysokości 1.000 zł sankcjonuje wykonywanie przewozu drogowego z nieprawidłowo wypełnioną kartą opłaty za przejazd po drogach krajowych.

W przedmiotowym stanie faktycznym zachodzą przesłanki do uznania, iż w chwili kontroli doszło do naruszenia przepisów prawa w zakresie wykonywania przewozu drogowego z nieprawidłowo wypełnioną kartą opłaty za przejazd po drogach krajowych, w związku z czym organ pierwszej instancji prawidłowo ocenił stan faktyczny oraz dokonał prawidłowego zastosowania przepisów ustawy o transporcie drogowym oraz przepisów wykonawczych.

W trakcie kontroli stwierdzono, że okazana do kontroli miesięczna karta opłaty drogowej seria i nr [...] została przedziurkowana z datą [...] listopada 2008 r. Stwierdzono, że okazany odcinek kontrolny miesięcznej karty opłaty drogowej seria i nr [...] nie został wypełniony w rubryce dotyczącej numeru rejestracyjnego pojazdu, dla którego karta opłaty wraz z odcinkiem kontrolnym została zakupiona. Winieta samoprzylepna miesięcznej karty opłaty drogowej seria i nr [...] została umieszczona w sposób trwały wewnątrz pojazdu samochodowego, w prawym dolnym rogu przedniej szyby pojazdu.

Bezspornym w sprawie jest fakt, iż w dniu kontroli na odcinku kontrolnym miesięcznej karty opłaty za przejazd po drogach krajowych seria i nr [...] nie został wpisany numer rejestracyjny pojazdu. Jak wskazują wyżej cytowane przepisy, prawidłowe wypełnienie karty polega na wpisaniu numeru rejestracyjnego pojazdu samochodowego na jej odcinku kontrolnym.

W toku postępowania przed organem pierwszej instancji strona przesłała wraz z wyjaśnieniami między innymi oświadczenie kierowcy, w którym potwierdza, iż otrzymał od przedsiębiorcy pieniądze na zakup karty opłaty oraz polecono mu ją prawidłowo wypełnić. Zaznacza, iż posiadał przy sobie ważną winietę. Przyznaje, iż nie wpisał na odcinku kontrolnym numeru rejestracyjnego pojazdu. Oświadcza ponadto, iż wykroczenie to zostało stwierdzone w czasie kontroli ITD w dniu [...] listopada 2008 r., w związku z którą został ukarany mandatem karnym

Pismem z dnia [...] grudnia 2008 r. pełnomocnik strony podniósł argument, iż nieprawidłowe wypełnienie karty opłaty za przejazd drogowych obciąża wyłącznie kierowcę, który nie dochował swoich obowiązków.

Zaznaczył, iż kierowca został już ukarany mandatem karnym i w związku z tym wniósł o umorzenie postępowania wobec przedsiębiorcy.

Organ odwoławczy podkreślił, iż wszczęcie postępowania wobec kierowcy nie wyklucza wszczęcia postępowania administracyjnego także wobec przedsiębiorcy lub podmiotu, o którym mowa w art. 3 ust. 2 pkt 3 ustawy o transporcie drogowym, realizującego przewóz drogowy co wynika z art. 92a ust. 3 ustawy o transporcie drogowym. W przedmiotowej sprawie zasadne było wszczęcie postępowania wobec strony.

Zgodnie z treścią wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 maja 2008 r., sygn. akt II GSK 105/08 ,"...w myśl art. 87 ust. 3 ustawy o transporcie drogowym przedsiębiorca wykonujący przewozy drogowe odpowiedzialny jest za wyposażenie kierowcy wykonującego transport drogowy w wymagane dokumenty. Wykonanie tego obowiązku nie zwalnia jednak przedsiębiorcy od odpowiedzialności, jeżeli kierowca posiadałby takie dokumenty, a nie okazał ich w czasie kontroli. (...) W świetle art. 92 ust. 1 ustawy o transporcie drogowym przedsiębiorca ponosi odpowiedzialność za zgodne z prawem wykonywanie przewozu drogowego, a zatem ponosi odpowiedzialność za naruszenie obowiązków przez osoby, którymi się posługuje. Wynika to również z treści art. 92a ust. 3 omawianej ustawy o transporcie drogowym, skoro wszczęcie postępowania wobec kierowcy nie wyklucza wszczęcia postępowania także wobec przedsiębiorcy realizującego przewóz drogowy. Poza tym kierowca - pracownik, który swoim postępowaniem wyrządza pracodawcy szkodę ponosi
wobec tego pracodawcy odpowiedzialność na zasadach przewidzianych w kodeksie pracy." Reasumując niniejszy wywód na temat odpowiedzialności kierowców i przedsiębiorców wynikającej z zapisów art. 92a ustawy o transporcie drogowym, za wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Warszawie z dnia 16 października 2006 r. w sprawie o sygn. akt VI SA/Wa 1447/06 należy wskazać, iż art. 92a ust. 1 pkt 3 ustawy o transporcie drogowym statuuje zasadę odpowiedzialności kierowcy za naruszenie przepisów określonych w ust. 1 tego przepisu, jednocześnie wskazując w ust. 2, iż orzekanie w takich sprawach następuje w trybie określonym w kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia. Natomiast art. 92 ust. 1 tej samej ustawy jednoznacznie stanowi, iż podmioty, które wykonują przewóz drogowy lub inne czynności związane z tym przewozem, naruszając obowiązki lub warunki wynikające z przepisów ustawy lub przepisów wymienionych w pkt. 1-8 podlegają karze pieniężnej w wysokości od 50 złotych do 15.000 zł. Sankcje zawarte w
przepisie art. 92 ust. 1 ustawy o transporcie drogowym dotyczą zatem tylko podmiotów wykonujących przewóz drogowy lub inne czynności z nim związane, podmiotami tymi nie są jednakże kierowcy przewoźnika drogowego, lecz sam przedsiębiorca, co wynika z definicji przewozu drogowego zawartej w art. 4 pkt 6a ustawy.

Odnosząc się do podniesionych w odwołaniu przez pełnomocnika strony argumentów organ odwoławczy stwierdził, iż nie zasługują one na uwzględnienie. Pełnomocnik strony podnosi, że strona dochowała wszelkich starań mających zapobiec powstawaniu naruszeń przepisów regulujących szeroko pojęty transport drogowy, a odpowiedzialny za naruszenie jest jedynie pracownik. Zasadne wydaje się ponadto przywołanie słów Trybunału Konstytucyjnego z dnia 31 marca 2008 r., sygn. TK SK 75/06, który stwierdził, iż "(...) regulacje zmierzają do wymuszenia takiej organizacji pracy przedsiębiorstwa wykonującego transport drogowy, ażeby działalność ta odbywała się w sposób bezpieczny, bez zagrożenia życia, zdrowia i mienia innych osób. Sprawą przedsiębiorcy (przewoźnika) jest zawarcie takich umów i obmyślenie takich organizacyjnych rozwiązań, które będą dyscyplinować osoby wykonujące na jego rzecz usługi kierowania pojazdem, czy to na zasadzie stosunku pracy, czy nawet na zasadzie samozatrudnienia."

Na mocy art. 92a ust. 4 ustawy o transporcie drogowym nie wszczyna się postępowania administracyjnego w sytuacji gdy podczas kontroli drogowej zostaną stwierdzone naruszenia obowiązku posiadania w pojeździe wymaganych dokumentów, o których mowa w art. 87 ust. 1-4 ustawy o transporcie drogowym, zasad dotyczących maksymalnego dziennego czasu prowadzenia pojazdu, dziennego czasu odpoczynku lub przekraczania maksymalnego czasu prowadzenia pojazdu bez przerwy, zasad dotyczących użytkowania analogowych urządzeń rejestrujących samoczynnie prędkość jazdy, czas jazdy i czas postoju, obowiązkowe przerwy i czas odpoczynku, jeżeli okoliczności sprawy i dowody jednoznacznie wskazują, że podmiot wykonujący przewóz nie miał wpływu na powstanie naruszenia. Zastosowanie art. 92a ust. 4 ustawy o transporcie drogowym jest możliwe jedynie w sytuacji, gdy wszczęcie postępowania administracyjnego jeszcze nie nastąpiło. Niniejsze stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie WSA. W wyroku z dnia 10 marca 2008 r. (sygn. akt VI
SA/Wa 67/08) sąd stwierdza: ,, Orzekanie wobec kierowcy, po stwierdzeniu określonych w art. 92a ust. 1 pkt 1-3 następuje w trybie określonym w kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia i nie wyklucza wszczęcia postępowania, po stwierdzeniu tych samych naruszeń, także wobec przedsiębiorcy. Jednakże postępowania administracyjnego wobec przedsiębiorcy nie wszczyna się, jeżeli okoliczności sprawy i dowody jednoznacznie wskazują, że podmiot wykonujący przewóz nie miał wpływu na powstanie naruszeń. W przedmiotowej sprawie to wszczęcie już nastąpiło. Przepis nie przewiduje umorzenia postępowania po stwierdzeniu, że podmiot wykonujący przewóz nie miał wpływu na powstanie naruszeń. W niniejszej sprawie na podstawie analizy materiału dowodowego stwierdzono, iż przedsiębiorca miał wpływ na powstanie ww. naruszenia. Z uwagi na to organ I instancji zasadnie wszczął wobec niego postępowanie administracyjne.

Co więcej, na mocy art. 93 ust. 7 ustawy o transporcie drogowym organ administracji publicznej może odstąpić od nałożenia kary pieniężnej w drodze decyzji administracyjnej w sytuacji gdy stwierdzone zostanie, że naruszenie przepisów nastąpiło wskutek zdarzeń lub okoliczności, których podmiot wykonujący przewóz nie mógł przewidzieć. Zgodnie z poglądem wyrażonym przez WSA w wyroku z dnia 10 marca 2008 r. (sygn. akt VI SA/Wa 67/08) przepis art. 93 ust. 7 ustawy o transporcie drogowym przewiduje zwolnienie przedsiębiorcy z odpowiedzialności, "jeśli stwierdzone zostanie, że dołożył należytej staranności (uczynił wszystko, czego można było od niego rozsądnie wymagać) organizując przewóz, a jedynie wskutek jakiś nadzwyczajnych " okoliczności" lub zdarzeń doszło do naruszenia". A zatem, brak możliwości przewidzenia powstania naruszenia musi realnie zaistnieć. Nie wystarczy tylko zakwestionować swoją odpowiedzialność. W zaistniałym stanie faktycznym do wskazanego wyżej naruszenia doszło w okolicznościach, które
przedsiębiorca powinien przewidzieć i nie dopuścić do jego zaistnienia. W niniejszej sprawie nie wystąpiły nadzwyczajne okoliczności uzasadniające powstanie naruszeń co potwierdza materiał dowodowy zgromadzony w aktach sprawy.

Mając powyższe na względzie organ II instancji zważył, iż organ I instancji prawidłowo ocenił materiał dowodowy i karę pieniężną w wysokości 1.000,00 zł za naruszenie lp. 4.3. załącznika do ustawy o transporcie drogowym nałożył słusznie i zgodnie z prawem.

Organ I instancji podjął wszelkie niezbędne kroki do prawidłowego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy. Dopuścił wszystko co mogło przyczynić się do wyjaśnienia sprawy oraz w sposób należyty zebrał i rozpatrzył cały materiał dowodowy. Odnosząc się do zarzutów skarżącego zawartych w odwołaniu organ odwoławczy stwierdził, iż nie zasługują one na uwzględnienie. Bezsprzecznym w sprawie jest fakt, iż strona postępowania uiściła opłatę za przejazd po drogach krajowych. Organ odwoławczy wyjaśnia, że lp. 4.1. załącznika do ustawy o transporcie drogowym karą pieniężna w wysokości 3.000,00 zł sankcjonuje wykonywanie przewozu drogowego bez uiszczenia wymaganej opłaty za przejazd po drogach krajowych, zaś lp. 4.3. załącznika do ustawy o transporcie drogowym sankcjonuje karą pieniężną w wysokości 1.000,00 zł wykonywanie przewozu drogowego z nieprawidłowo wypełnioną kartą opłaty za przejazd po drogach krajowych. W rozpatrywanej sprawie winieta samoprzylepna została umieszczona w sposób trwały wewnątrz
pojazdu samochodowego, w prawym dolnym rogu przedniej szyby pojazdu, a kierowca okazał do kontroli odcinek kontrolny karty opłaty za przejazd po drogach krajowych, który nie zawierał numeru rejestracyjnego pojazdu. Ww. rozporządzenie obliguje podmiot wykonujący przewóz drogowy do prawidłowego wypełnienia karty opłaty za przejazd po drogach krajowych. Z kolei prawidłowe wypełnienie karty opłaty za przejazd po drogach krajowych polega na wpisaniu numeru rejestracyjnego pojazdu. Sam dowód zakupu, lub zaksięgowania karty opłaty drogowej dla danego pojazdu nie stanowi okoliczności wyłączającej odpowiedzialność z tytułu naruszenia określonego w lp. 4.3. załącznika do ustawy o transporcie drogowym.

Wysokość nakładanych na stronę kar pieniężnych za dane naruszenie, jest ściśle określona w załączniku do ustawy o transporcie drogowym. Organy orzekające nie mają możliwości dowolnego kształtowania wysokości nakładanych kar pieniężnych. Taryfikator w sposób ścisły określa wysokość kary za dane naruszenie. W konsekwencji stwierdzenie naruszenia przez inspektora transportu drogowego skutkuje nałożeniem kary pieniężnej w odpowiedniej wysokości.

Natomiast, gdy strona znajduje się w sytuacji uniemożliwiającej poniesienie kary w orzeczonej wysokości może - w oparciu o art. 42 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 249, poz. 2104 ze zm.) - wystąpić ze stosownym wnioskiem do właściwego Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego, który wydał decyzję w I instancji.

Skargę na powyższą decyzję wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego przedsiębiorca stwierdzając, iż decyzja Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] maja 2009 r. narusza interes prawny skarżącego poprzez utrzymanie obciążenia go karą pieniężną za wykonywanie przewozu drogowego z nieprawidłowo wypełnioną kartą opłaty za przejazd po drogach krajowych w sytuacji gdy naruszenie przepisów nastąpiło wskutek okoliczności, których skarżący nie mógł przewidzieć, to jest poprzez niezastosowanie art. 93 ust. 7 ustawy o transporcie drogowym.

Wobec powyższego skarżący wniósł o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji oraz zasądzenie kosztów postępowania.

Skarżący stoi na stanowisku, iż nie mógł przewidzieć okoliczności do której doszło, tj. iż kierowca w dniu [...] listopada 2008 r. nie wypełni odcinka kontrolnego karty opłat. Skarżący korzysta z wielu pojazdów. Nie jest w stanie ich na bieżąco kontrolować w zakresie wypełniania przez kierowców ich podstawowych obowiązków.

Okoliczność w jakiej doszło do naruszenia przepisów transportu drogowego przez kierowcę skarżącego, wypełnia jego zdaniem przesłanki z art. 93 ust.7 ustawy o transporcie drogowym, wobec czego uzasadnione jest umorzenie postępowania w sprawie nałożenia kary pieniężnej, o co skarżący wnosił w toku instancji i wniosek ten podtrzymuje.

Skarżący podtrzymuję również stanowisko, iż utrzymanie w mocy zaskarżonej decyzji skutkuje zastosowaniem dwukrotnej sankcji za to samo wykroczenie. Chodzi tutaj o uprzednie ukaranie mandatem karnym kierowcy - również za "brak dokumentów", to jest prawidłowo wypełnionej karty opłat.

W odpowiedzi na skargę Główny Inspektor Transportu Drogowego wniósł o jej oddalenie.

Odnosząc się do zarzutów strony organ odwoławczy ponownie stwierdził, iż podczas kontroli pojazdu w dniu [...] listopada 2008 r. bezsprzecznie ustalono, że kierowca okazał do kontroli odcinek kontrolny miesięcznej karty opłaty drogowej bez wpisanego numeru rejestracyjnego kontrolowanego pojazdu. Stosownie do § 4 rozporządzenia Ministra Transportu z dnia 8 sierpnia 2006 r. w sprawie opłat za przejazd po drogach krajowych (Dz. U. z dnia 28 sierpnia 2006 r.), obowiązującego w momencie orzekania organów obydwu instancji;

1.Kartę opłaty wypełnia podmiot wykonujący przewóz drogowy przed rozpoczęciem pierwszego przejazdu.

  1. Wypełnienie karty opłaty polega na wpisaniu numeru rejestracyjnego pojazdu samochodowego na jej odcinku kontrolnym.
  1. Kartą nieprawidłowo wypełnioną jest karta:

1) wypełniona niezgodnie z ust. 2;

2) wskazująca na ingerencję w pola podlegające wypełnieniu.

Wobec powyższego nie ulega wątpliwości, że okazana w trakcie kontroli karta opłaty bez wpisanego numeru rejestracyjnego kontrolowanego pojazdu była kartą nieprawidłowo wypełnioną. Tym samym stan faktyczny zastany w czasie kontroli drogowej prawidłowo zakwalifikowano jako wykonywanie przewozu drogowego z nieprawidłowo wypełnioną kartą opłaty za przejazd po drogach krajowych.

Odnośnie dwukrotnej sankcji za to samo wykroczenie organ odwoławczy wyjaśnia, iż zgodnie z przepisami ustawy o transporcie drogowym za naruszenie przepisów ustawy odpowiedzialność ponoszą niezależnie przedsiębiorca, jak i kierowca. Różnica polega na tym, iż orzekanie w sprawach odpowiedzialności kierowcy odbywa się na zasadach określonych w kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia, natomiast orzekanie w sprawach odpowiedzialności przedsiębiorcy odbywa się na zasadach określonych w K.p.a. oraz ustawie o transporcie drogowym.

Strona jako przedsiębiorca ma obowiązek i powinność zadbać o staranne wykonywanie ciążących na niej obowiązków wskazanych w przepisach regulujących daną sferę prowadzonej działalności gospodarczej. Z pewnością okoliczność posługiwania się wieloma pojazdami, na którą powołano się w skardze, nie stanowi okoliczności, która mogła by skutkować wyłączeniem odpowiedzialności skarżącego. W kwestii braku możliwości zastosowania w niniejszej sprawie art. 93 ust 7 ustawy o transporcie drogowym aktualne pozostaje stanowisko organu odwoławczego przedstawione w treści uzasadnienia zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle paragrafu drugiego powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Innymi słowy, wchodzi tutaj w grę kontrola aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywana pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów odnoszących się do słuszności rozstrzygnięcia.

Ponadto, co wymaga podkreślenia, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r.- Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Dz.U Nr 153, poz. 1270, z późn. zm.; zwaną dalej p.p.s.a.).

Rozpoznając skargę w świetle powołanych wyżej kryteriów należy uznać, że nie zasługuje ona na uwzględnienie.

Przedmiotem rozpoznania przez Sąd była skarga na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] maja 2009 r., utrzymującą w całości w mocy decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] grudnia 2008 r., którą nałożono na przedsiębiorcę karę pieniężną w wysokości 1.000,00 zł za wykonywanie przewozu drogowego z nieprawidłowo wypełnioną kartą opłaty za przejazd po drogach krajowych

Podstawę materialno-prawną zaskarżonej decyzji stanowiły przepisy art. art. 42 ust. 1, art. 87 ust. 1, art. 92 ust. 1 i ust. 2 ustawy o transporcie drogowym i lp. 4.1 załącznika do tej ustawy oraz § 3 i § 4 rozporządzenia Ministra Transportu z dnia z dnia 8 sierpnia 2006 r. w sprawie opłat za przejazd po drogach krajowych (Dz. U z 2006 r., Nr 151, poz. 1089 z późn. zm.).

Zaskarżona decyzja organu odwoławczego - Głównego Inspektora Transportu Drogowego została wydana dnia [...] maja 2009 r., kontrola miała zaś miejsce [...] listopada 2008 r. Oba te zdarzenia miały więc miejsce przed dniem [...] czerwca 2009 r., tj. przed dniem wejścia w życie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 5 czerwca 2009 r. w sprawie opłat za przejazd po drogach krajowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 86, poz. 721). Organ zastosował zatem trafnie do rozpatrywanej sprawy przepisy rozporządzenia Ministra Transportu z dnia z dnia 8 sierpnia 2006 r. w sprawie opłat za przejazd po drogach krajowych (Dz. U z 2006 r., Nr 151, poz. 1089 z późn. zm.).

W rozpatrywanej sprawie pełnomocnik skarżącego wniósł następujące zarzuty:

- po pierwsze - podniósł, że strona zachowała wszelkie wymogi staranności w celu wykonywania przewozu w warunkach wymaganych przepisami ustawy o transporcie drogowym, a skarżący przedsiębiorca nie mógł przewidzieć okoliczności do której doszło, tj. iż kierowca w dniu [...] listopada 2008 r. nie wypełni odcinka kontrolnego karty opłat; okoliczności te (zachowanie przedsiębiorcy) wypełniają dyspozycję art. 93 ust. 7 ustawy o transporcie drogowym i w związku z tym uzasadnione jest umorzenie postępowania w zakresie nałożenia kary pieniężnej;

- po drugie - podniósł, że utrzymanie w mocy zaskarżonej decyzji będzie skutkować dwukrotnym ukaraniem za to samo wykroczenie, jako że kierowca został już ukarany mandatem karnym za brak dokumentów, tj. prawidłowo wypełnionej karty opłaty;

- po trzecie - w ocenie skarżącego nieprawidłowe wypełnienie karty opłaty za przejazd drogowych obciąża wyłącznie kierowcę, który nie dochował swoich obowiązków.

Rozpatrując powyższe zarzuty kolejno należy zauważyć, że zgodnie z art. 93 ust. 7 ustawy o transporcie drogowym przepisów ust. 1-3, a więc regulujących nakładanie przez uprawnionych do kontroli kar pieniężnych na wykonującego przewozy drogowe lub inne czynności związane z tym przewozem, w drodze decyzji administracyjnej, nie stosuje się, jeżeli stwierdzone zostanie, że naruszenie przepisów nastąpiło wskutek zdarzeń lub okoliczności, których podmiot wykonujący przewozy nie mógł przewidzieć. W takiej sytuacji, właściwy ze względu na miejsce przeprowadzanej kontroli organ wydaje decyzję o umorzeniu postępowania w sprawie nałożenia kary pieniężnej.

Odnosząc się do powyższego zarzutu organ odwoławczy odwołał się przede wszystkim do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 31 marca 2008 r., sygn. TK SK 75/06, który stwierdził, iż "(...) regulacje zmierzają do wymuszenia takiej organizacji pracy przedsiębiorstwa wykonującego transport drogowy, ażeby działalność ta odbywała się w sposób bezpieczny, bez zagrożenia życia, zdrowia i mienia innych osób. Sprawą przedsiębiorcy (przewoźnika) jest zawarcie takich umów i obmyślenie takich organizacyjnych rozwiązań, które będą dyscyplinować osoby wykonujące na jego rzecz usługi kierowania pojazdem, czy to na zasadzie stosunku pracy, czy nawet na zasadzie samozatrudnienia." Następnie odwołał się do wyroku WSA z dnia 10 marca 2008 r., sygn. akt VI SA/Wa 67/08, w którym stwierdzono, że powołany przepis art. 93 ust. 7 ustawy o transporcie drogowym przewiduje zwolnienie przedsiębiorcy z odpowiedzialności, "jeśli stwierdzone zostanie, że dołożył należytej staranności (uczynił wszystko, czego można było od niego
rozsądnie wymagać) organizując przewóz, a jedynie wskutek jakiś nadzwyczajnych " okoliczności" lub zdarzeń doszło do naruszenia". A zatem, brak możliwości przewidzenia powstania naruszenia musi realnie zaistnieć. Nie wystarczy tylko zakwestionować swoją odpowiedzialność.

W ocenie organu orzekającego w zaistniałym stanie faktycznym do wskazanego wyżej naruszenia doszło w okolicznościach, które przedsiębiorca powinien przewidzieć i nie dopuścić do jego zaistnienia. W niniejszej sprawie nie wystąpiły, również w ocenie Sądu, jakieś nadzwyczajne okoliczności uzasadniające powstanie naruszeń; potwierdza to materiał dowodowy zgromadzony w aktach sprawy.

Kolejny argument organu odwoławczego ma w tej kwestii charakter procesowy i wiąże się z postanowieniami art. 92a ust. 4 ustawy o transporcie drogowym, w myśl którego nie wszczyna się postępowania administracyjnego w sytuacji gdy podczas kontroli drogowej zostaną stwierdzone m.in. naruszenia obowiązku posiadania w pojeździe wymaganych dokumentów, o których mowa w art. 87 ust. 1-4 ustawy o transporcie drogowym, jeżeli okoliczności sprawy i dowody jednoznacznie wskazują, że podmiot wykonujący przewóz nie miał wpływu na powstanie naruszenia.

Nie ulega wątpliwości, że przez określenie "podmiot wykonujący przewóz" należy rozumieć przedsiębiorcę prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie transportu drogowego.

Warto przy tym zwrócić uwagę, że ustawa zwalnia ów podmiot z odpowiedzialności tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy i dowody jednoznacznie wskazują, że podmiot wykonujący przewóz nie miał wpływu na powstanie naruszenia. Brak wpływu przedsiębiorcy na powstanie naruszenia wymaga więc jednoznacznego udowodnienia. Potwierdza to tezę przedstawioną wyżej.

Dalej, jak wynika z wywodów organu orzekającego w sprawie, które Sąd podziela, zastosowanie art. 92a ust. 4 ustawy o transporcie drogowym jest możliwe jedynie w sytuacji, gdy wszczęcie postępowania administracyjnego jeszcze nie nastąpiło (wyrok WSA z dnia 10 marca 2008 r., sygn. akt VI SA/Wa 67/08). W rozpatrywanej sprawie to wszczęcie już nastąpiło, przy czym podmiot wykonujący przewóz miał wpływ na powstanie naruszeń.

Odnosząc się do zarzutu drugiego, tj. stwierdzenia, że utrzymanie w mocy zaskarżonej decyzji będzie skutkować dwukrotnym ukaraniem za to samo wykroczenie, organ odwoławczy trafnie wyjaśnił, iż zgodnie z przepisami ustawy o transporcie drogowym za naruszenie przepisów ustawy odpowiedzialność ponoszą niezależnie przedsiębiorca, jak i kierowca. Różnica polega na tym, iż orzekanie w sprawach odpowiedzialności kierowcy odbywa się na zasadach określonych w kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia, natomiast orzekanie w sprawach odpowiedzialności przedsiębiorcy odbywa się na zasadach określonych w K.p.a. oraz ustawie o transporcie drogowym.

Z kolei odpowiedź na zarzut, że nieprawidłowe wypełnienie karty opłaty za przejazd drogowych obciąża - w ocenie skarżącego - wyłącznie kierowcę, który nie dochował swoich obowiązków, została już zawarta w rozważaniach dotyczących przesłanek odpowiedzialności przedsiębiorcy.

W ocenie Sądu, w rozpatrywanej sprawie organy orzekające w następstwie dokonanej kontroli w dniu [...] listopada 2008 r. jednoznacznie ustaliły, że przewóz drogowy po drogach krajowych był wykonywany z nieprawidłowo wypełnioną kartą opłaty za przejazd. Nieprawidłowość ta polegała na niewypełnieniu karty opłaty, tzn. na niewpisaniu numeru rejestracyjnego pojazdu samochodowego na jej odcinku kontrolnym. Tymczasem zgodnie z pkt 2 § 4 rozporządzenia prawidłowe wypełnienie karty opłaty następuje przez wpisanie numeru rejestracyjnego pojazdu. Jeżeli więc numer ten nie został wpisany, wypełnienie nastąpiło niezgodnie z powołanym przepisem. Takie zachowanie przewoźnika jest sankcjonowane przez przepis lp. 4.3 załącznika do ustawy o transporcie drogowym karą pieniężną w kwocie 1000 zł za wykonywanie przewozu drogowego z nieprawidłowo wypełnioną kartą opłaty za przejazd po drogach krajowych.

Nadto, w ocenie Sądu, w rozpatrywanej sprawie organ orzekający, obok ukarania kierowcy, zasadnie nałożył też karę pieniężną, w drodze decyzji administracyjnej, na przedsiębiorcę, który nie udowodnił jednoznacznie braku swojego wpływu na powstanie naruszenia.

Trafnie też organ orzekający zwrócił uwagę na jednoznaczne ustalenie wysokości kar pieniężnych nakładanych za naruszenie przepisów regulujących dziedzinę transportu drogowego. Decyzje administracyjne nakładające kary pieniężne za naruszenia przepisów prawnych regulujących sprawy transportu drogowego rzeczywiście mają charakter szczególny. Są to mianowicie decyzje wydawane w ramach tzw. uznania związanego, nie stwarzającego właściwym organom administracji praktycznie żadnych luzów interpretacyjnych. Odpowiedzialność administracyjna za popełnione wykroczenia drogowe, określone zarówno w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym oraz innych przepisach krajowych, jest co do zasady oderwana od kwestii winy odpowiedzialnego przedsiębiorcy, a także od zaistnienia szkody bądź stanu zagrożenia nią. Organ orzekający ma obowiązek stwierdzenia, czy nastąpiło wykroczenie określone powołanymi wyżej przepisami, bez wnikania jakie były jego przyczyny i kto ponosi za to winę. W postępowaniu administracyjnym w
tego rodzaju sprawach istotne jest bowiem przede wszystkim stwierdzenie faktu popełnienia wykroczenia i stwierdzenie odpowiedzialności za ten czyn - przy założonej odpowiedzialności przedsiębiorcy, w znacznej mierze niezależnie od jego winy, możliwości przyczynienia się do jej powstania, czy ewentualnych żądań miarkowania wysokości kary. Ustawa tylko wyjątkowo określa przesłanki wyłączających odpowiedzialność przedsiębiorcy (możliwość odstąpienia od wymierzenia kary) bądź prowadzących do jej ograniczenia. Organ inspekcji drogowej działa w takiej sytuacji w warunkach uznania związanego - stwierdzenie określonego ustawą wykroczenia musi spowodować jego odpowiednią, zgodną z przepisami ustawy kwalifikację, a następnie nałożenie kary w wymaganej tą ustawą wysokości.

Natomiast, jak wskazał Główny Inspektor Transportu Drogowego, istnieją podstawy prawne do ubiegania się przez przedsiębiorcę o umorzenie nałożonej kary lub jej rozłożenie na raty.

Jak wynika z akt sprawy, postępowanie administracyjne przeprowadzono z dochowaniem odpowiednich przepisów postępowania, regulujących zarówno udział strony w tym postępowaniu, jak i dotyczących postępowania dowodowego, w tym - oceny dowodów. Organy orzekające w sprawie jasno przedstawiły w oparciu o jakie fakty podjęły decyzję i dlaczego te fakty uznały za uzasadnione.

Ponadto oceniając zaskarżoną decyzję Sąd nie stwierdził żadnych innych uchybień, których istnienie powinien uwzględnić z urzędu.

W tym stanie rzeczy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.u. Nr 153, poz. 127, z późn. zm.) orzekł jak w sentencji wyroku.

orzecznictwo nsa
orzecznictwo
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
KOMENTARZE
(0)