V SA/Wa 2420/05 - Wyrok WSA w Warszawie z 2006-01-19

Tezy

Podobnie Dyrektywa Rady nr 2003/86/WE z dnia 22 września 2003 r. w sprawie prawa do łączenia rodzin /Dz.U. UE.L. 2003 nr 251.12 z 3 października 2003 r./ stwierdza w art. 6, że państwo może nie uwzględnić wniosku o wjazd lub pobyt członka rodziny ze względu na porządek publiczny, bezpieczeństwo publiczne lub zdrowie publiczne uwzględniając wagę lub rodzaj naruszenia porządku publicznego dokonanego przez członka rodziny lub zagrożenia przez niego powodowane.

Zważyć przy tym należy, że państwa członkowskie przywiązują szczególną wagę do zapobiegania zjawiskom godzącym w porządek publiczny lub bezpieczeństwo publiczne. Zatem kontrola wjazdu i pobytu cudzoziemców jest stosowana również jako instrument o charakterze prewencyjnym, służący ochronie ładu i porządku publicznego oraz interesu państwowego.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie po rozpoznaniu na rozprawie sprawy ze skargi Albert A. na decyzję Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców z dnia 10 czerwca 2005 r. (...) w przedmiocie odmowy udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony - oddala skargę.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z dnia 10 czerwca 2005 r., (...) wydaną na podstawie art. 57 ust. 1 pkt 1 i 5 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach /Dz.U. nr 128 poz. 1175 ze zm./ oraz art. 127 par. 2 i art. 138 par. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego /t.j. Dz.U. 2000 nr 98 poz. 1071 ze zm./, Prezes Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców utrzymał w mocy decyzję Wojewody W.-M. (...) z dnia 10 lutego 2005 r., o odmowie udzielenia Albertowi A. - obywatelowi Republiki Armenii - zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony.

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż Cudzoziemiec przyjechał do Polski w 1996 r. ze swoją konkubiną Karinę S. w ramach ruchu bezwizowego, a następnie zamieszkał u Jadwigi i Ferdynanda K., prowadzących gospodarstwo rolne, w miejscowości M., w województwie warmińsko-mazurskim. W okresie od 1996 r. do 29 grudnia 2003 r. przebywał w Polsce nielegalnie /wiza C/7 wydana w dniu 30 grudnia 2003 r./.

W dniu 29 grudnia 2003 r. Albert A. złożył wniosek o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w trybie art. 154 ust. 1 cyt. wyżej ustawy o cudzoziemcach. Ubiegając się o legalizację pobytu Cudzoziemiec wskazał, iż posiada środki w postaci lokaty pieniężnej na rachunku bankowym oraz zapewnienie pracy w gospodarstwie rolnym państwa K. w zamian za mieszkanie i utrzymanie. Decyzją Wojewody W.-M. z dnia 13 lutego 2004 r. (...), Albert A. otrzymał - w trybie tzw. abolicji - zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony na okres od dnia 13 lutego 2004 r. do dnia 12 lutego 2005 r.

Następnie, w dniu 29 grudnia 2004 r. Zainteresowany ponownie zwrócił się z wnioskiem do Wojewody W. - M. o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W uzasadnieniu przedmiotowego wniosku Cudzoziemiec wskazał, iż powodem przyjazdu do Polski była konieczność zmiany klimatu podyktowana chorobą konkubiny - Karinę S. Potwierdził nadto okoliczność zamieszkania u Jadwigi i Ferdynanda K. w miejscowości M., którzy są właścicielami nieruchomości rolnej o powierzchni 13 hektarów. Wyjaśnił, że jako traktorzysta wykonuje prace polowe i gospodarskie, konkubina natomiast pomaga w prowadzeniu domu /przy gotowaniu, sprzątaniu, praniu/ w zamian za zapewnienie mieszkania, utrzymania, a także - w razie potrzeby - pomocy medycznej. Podkreślił, iż chce zawrzeć związek małżeński z Karinę S., legalnie mieszkać w Polsce i podjąć pracę.

Do przedmiotowego wniosku załączył umowę najmu mieszkania /pokoju z kuchnią i łazienką/ w zamian za pomoc w gospodarstwie rolnym Jadwigi i Ferdynanda K., zawartą na czas nieokreślony w dniu 29 grudnia 2004 r., decyzję Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (...) z dnia 31 sierpnia 2004 r. stwierdzającą okoliczność podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników i obowiązek płacenia składki na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe, macierzyńskie i emerytalno-rentowe dla Alberta A. i Karinę S. od 26 sierpnia 2004 r. oraz zaświadczenie z banku Nordea Bank Polska S.A. oddział w O. z dnia 28 grudnia 2004 r. z którego wynika, iż Cudzoziemiec dokonał wpłaty na rachunek bankowy środków finansowych w wysokości 3.700 USD.

Uzasadniając decyzję z dnia 10 lutego 2005 r. odmawiającą Cudzoziemcowi udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, Wojewoda W.-M. stwierdził, iż w sprawie niniejszej nie zostały spełnione przesłanki, o których mowa w art. 53 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach. Albert A. nie wykazał bowiem, w sposób nie budzący wątpliwości, że zachodzą, inne, niż określone w art. 53 ust. 1 cyt. wyżej ustawy, okoliczności uzasadniające jego zamieszkiwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres dłuższy niż trzy miesiące.

Nadto organ pierwszej instancji wskazał, iż Cudzoziemiec wykonuje pracę bez wymaganego zezwolenia, czym narusza przepisy ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy /Dz.U. 2004 nr 99 poz. 1001/. Nadto podkreślił, iż od 13 lutego 2004 r., tj. od chwili uzyskania zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony w trybie art. 154 ust. 1 cyt. ustawy o cudzoziemcach, nie poczynił żadnych działań zmierzających do podjęcia legalnej pracy lub uzyskania legalnego i stałego źródła utrzymania, nie wykazał w sposób nie budzący wątpliwości, iż posiada środki finansowe niezbędne do pokrycia kosztów pobytu w Polsce. Cudzoziemiec nie podjął również czynności zmierzających do uzyskania dokumentu podróży, do czego został zobowiązany ww. decyzją. Dopiero w dniu 3 lutego 2005 r. Wnioskodawca dostarczył zaświadczenie wydane przez Konsula Republiki Armenii w W. z dnia 2 lutego 2005 r. o złożeniu wniosku w sprawie wydania paszportu i dokonania wszystkich niezbędnych opłat konsularnych.

W ocenie organu powyższe prowadzi do stwierdzenia, że Cudzoziemiec nie wykorzystał należycie okresu 12 miesięcy przyznanego na podstawie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony w trybie art. 154 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach, aby uregulować wszystkie swoje sprawy życiowe i nadal pozostaje w kolizji z obowiązującymi przepisami prawa.

Ponadto organ pierwszej instancji wskazał, iż w części E pkt VIII wniosku o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na pytanie: "czy toczy się przeciwko Panu postępowanie karne lub postępowanie w sprawach o wykroczenie?" Cudzoziemiec zaznaczył odpowiedź negatywną co oznacza ukrycie faktu, iż w Prokuraturze Rejonowej Olsztyn-Południe toczyło się przeciwko niemu postępowanie karne w sprawie posługiwania się podrobionym dokumentem - Tymczasowym Zaświadczeniem Tożsamości Cudzoziemca (...). Na tej podstawie Komendant Wojewódzki Policji w O. pismem (...) z dnia 21 stycznia 2005 r. wyraził opinię, iż pobyt Cudzoziemca stanowi zagrożenie dla ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego. Zdaniem Wojewody W.-M. przedmiotowe okoliczności wypełniają przesłankę art. 57 ust. 1 pkt 7 lit. "b" cyt. wyżej ustawy o cudzoziemcach.

Utrzymując w mocy rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji, Prezes Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców podzielił stanowisko Wojewody stwierdzając w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, iż Cudzoziemiec nie przedstawił żadnych szczególnych okoliczności, uzasadniających udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony w rozumieniu przepisu art. 53 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach. Jednocześnie stwierdził, iż argumentacja dotycząca zatajenia przez Cudzoziemca faktu toczącego się przeciwko niemu postępowania karnego we wniosku o udzielenie przedmiotowego zezwolenia, nie znajduje oparcia w zgromadzonym materiale dowodowym.

Nadto zauważył, iż w stosunku do Alberta A. zachodzi obligatoryjna przesłanka do odmowy udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony określona w art. 57 ust. 1 pkt 5 cyt. wyżej ustawy o cudzoziemcach. Podkreślił, iż Zainteresowany podczas pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wielokrotnie naruszał obowiązujący porządek prawny, za co został skazany wyrokami sądu, w tym dwukrotnie za popełnienie czynu polegającego na rozlewaniu wyrobów spirytusowych bez wymaganego zezwolenia oraz handel alkoholem i wyrobami tytoniowymi bez polskich znaków akcyzy /Wyrok Sądu Rejonowego w O. z dnia 21 maja 2002 r., (...) oraz Wyrok Sądu Rejonowego w O. z dnia 1 kwietnia 2003 r., (...)/ oraz za popełnienie czynu z art. 270 par. 1 Kodeksu karnego w zw. z art. 12 Kk, polegającego na posługiwaniu się podrobionym dokumentem - Tymczasowym Zaświadczeniem Tożsamości Cudzoziemca /Wyrok Sądu Rejonowego w O. z dnia 19 listopada 2004 r., (...)/. W ocenie organu odwoławczego charakter popełnionych przez Wnioskodawcę
czynów oraz krótkie odstępy czasu jakie miały miejsce pomiędzy ich popełnieniem pozwalają na uzasadnione przypuszczenie, iż Zainteresowany także w przyszłości będzie naruszał obowiązujące w Polsce prawo. Powyższe uzasadnia zastosowanie względem Alberta A. sankcji administracyjnej w postaci odmowy zalegalizowania pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W skardze na decyzję Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców pełnomocnik Skarżącego wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji, zarzucając:

naruszenie w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy art. 7 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego /t.j. Dz.U. 2000 nr 98 poz. 1071 ze zm./, art. 77 par. 1 Kpa oraz art. 138 Kpa poprzez:

a/ niewykonanie obowiązku wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia całego materiału dowodowego, polegające na:

- pominięciu wyjaśnień Skarżącego w kwestii okoliczności uzasadniającej jego zamieszkiwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres dłuższy niż 3 miesiące, a mianowicie konieczności opieki nad ciężko chorą na serce konkubiną Karinę S., która oprócz stałej opieki kardiologicznej wymaga również ciągłej opieki i pomocy w życiu codziennym, a poza Skarżącym nie ma w Polsce nikogo bliskiego;

pominięciu dowodu w postaci zeznań konkubiny - Karinę S. - na okoliczność jej poważnej choroby serca, przebytej w związku z operacją, konieczności stałej opieki i pomocy drugiej osoby w sprawach życia codziennego, jak również posiadania przez nią środków finansowych niezbędnych do pokrycia kosztów pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jej i Skarżącego w sytuacji, gdy prowadzą wspólne gospodarstwo domowe;

- pominięciu dowodu w postaci dokumentu - paszportu Skarżącego - na okoliczność posiadania w dniu wydania decyzji przez organ drugiej instancji przez Skarżącego ważnego dokumentu podróży - do czego został zobowiązany przez Wojewodę W.-M. w decyzji z dnia 13 lutego 2004 r.,

b/ naruszenie zasady dwuinstancyjności oraz art. 107 par. 3 Kpa polegające na ograniczeniu się do kontroli decyzji organu pierwszej instancji, podczas gdy organ odwoławczy obowiązany jest ponownie rozpoznać i orzec w sprawie rozstrzygniętej decyzją organu pierwszej instancji, w tym odnieść się wyczerpująco do wszystkich zarzutów podniesionych przez Skarżącego w odwołaniu od decyzji organu pierwszej instancji, w szczególności:

- powodu przyjazdu Skarżącego do Polski z ówczesną małżonką Karinę S.;

istnienia okoliczności uzasadniającej dalsze zamieszkiwanie Skarżącego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres dłuższy niż 3 miesiące w postaci konieczności codziennej opieki nad ciężko chorą na serce towarzyszką życia Karinę S., która po poważnej operacji serca w 1992 r., niezależnie od permanentnego nadzoru kardiologicznego, wymaga stałej opieki i wsparcia oraz pomocy na co dzień; która w Polsce nie ma rodziny, a skarżący jest dla niej najbliższą osobą;

- bezpodstawnego przyjęcia, iż Skarżący wykonywał pracę bez wymaganego zezwolenia;

naruszenie art. 8, art. 10 i art. 81 Kpa poprzez nieprzestrzeganie zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa i zasady zapewnienia Stronie czynnego udziału w postępowaniu, przejawiające się w uniemożliwieniu Stronie przed wydaniem decyzji wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań.

Z ostrożności procesowej na wypadek nieuwzględnienia przez Sąd zarzutów wskazanych wyżej:

naruszenie prawa materialnego art. 53 ust. 3 ustawy o cudzoziemcach poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na nieuzasadnionym przyjęciu, iż Skarżący nie spełnia przesłanek wskazanych tym przepisem - że brak jest okoliczności uzasadniającej jego zamieszkiwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres dłuższy niż 3 miesiące oraz że nie posiada środków finansowych niezbędnych do pokrycia kosztów pobytu na terytorium RP;

naruszenie prawa materialnego art. 57 ust. 1 pkt 5 ustawy o cudzoziemcach poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na nieuzasadnionym przyjęciu, że czyny których dopuścił się Skarżący w trakcie pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej mieszczą się w pojęciu "względów obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub interesu Rzeczypospolitej Polskiej", uzasadniających odmowę Skarżącemu udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony w Rzeczypospolitej Polskiej.

Rozwijając w motywach skargi zarzuty o charakterze merytorycznym podkreślono w szczególności, iż organ drugiej instancji pominął okoliczność uzasadniającą zamieszkiwanie Skarżącego na terytorium RP przez okres dłuższy niż 3 miesiące /art. 53 ust. 3 pkt 1 ustawy o cudzoziemcach/, a mianowicie konieczność opieki nad ciężko chorą na serce konkubiną. Skarżący pozostaje w związku z Karinę S. od dwudziestu lat, przez pewien okres czasu pozostawali również w związku formalnym. Przyjechali razem do Polski w 1996 r. i od tamtej pory mieszkają razem, stanowiąc dla siebie jedyne oparcie z uwagi na brak jakichkolwiek krewnych w Polsce. Organ odwoławczy nie zajmując się relacjami rodzinnymi Skarżącego, nie przeprowadził dowodu z zeznań świadka Karinę S. na okoliczność poważnej choroby serca, przebytej w związku z nią operacji, potrzeby stałej opieki i pomocy drugiej osoby w życiu codziennym, jak również posiadania przez nią środków finansowych niezbędnych do pokrycia kosztów pobytu na terytorium RP jej i Skarżącego, w
sytuacji gdy Karinę S. i Skarżący prowadzą wspólne gospodarstwo domowe. Zważywszy, iż Prezes Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców, w odpowiedzi na wniosek Karinę S. motywowany złym stanem zdrowia wymagającym stałej opieki lekarskiej oraz pragnieniem pozostawania w Polsce wraz z konkubentem Albertem A., decyzją z dnia 7 czerwca 2005 r. udzielił jej zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony do dnia 1 czerwca 2006 r., uznać należy, iż stan choroby Karinę S. nie jest kwestionowany, a zatem stanowi szczególną okoliczność przemawiającą za udzieleniem Skarżącemu przedmiotowego zezwolenia.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie nie pozwala zgodzić się ze stanowiskiem organu drugiej instancji, że sytuacja Skarżącego spełnia przesłankę o której mowa w art. 57 ust. 1 pkt 5 ustawy o cudzoziemcach. Skarżący dopuścił się wprawdzie czynów zabronionych przez ustawę, za co został ukarany i kary zostały wykonane /z zastrzeżeniem kary pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono/, ale nie naruszył swoim działaniem obronności lub bezpieczeństwa państwa czy porządku publicznego. Żaden z czynów, za które orzeczono wobec Skarżącego karę nie stanowił przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, obronności, czy bezpieczeństwu państwa, natomiast nie sposób przyjąć, iż za odmową udzielenia Skarżącemu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony w RP przemawiają względy ochrony porządku publicznego.

W odpowiedzi na skargę - wnosząc o jej oddalenie - Prezes Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców podniósł argumenty zbieżne z motywami zaskarżonego aktu administracyjnego. Podkreślił, iż w przypadku konkubiny Skarżącego - Karinę S. - wobec której wydano decyzję pozytywną w przedmiocie udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, nie miała miejsca obligatoryjna przesłanka do odmowy udzielenia wnioskowanego zezwolenia, z uwagi na ochronę bezpieczeństwa i porządku publicznego, która wystąpiła w sprawie niniejszej. Nadto wskazał, iż w dacie wydania decyzji o udzieleniu Albertowi A. zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony w trybie art. 154 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach, tj. w dniu 13 lutego 2004 r. wobec Cudzoziemca nie był orzeczony ostatni z wyroków - wyrok Sądu Rejonowego w O. z dnia 19 listopada 2004 r. skazujący Alberta A. na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat oraz kary grzywny. Wobec powyższego, słuszne jest stanowisko organu
drugiej instancji, iż w przedmiotowej sprawie zachodzi obligatoryjna przesłanka do odmowy udzielenia wnioskowanego zezwolenia, określona w art. 57 ust. 1 pkt 5 cyt. wyżej ustawy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Na wstępie zauważyć należy, że w myśl art. 1 par. 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych /Dz.U. nr 153 poz. 1269/, sądy administracyjne w tym sąd wojewódzki, sprawują wymiar sprawiedliwości między innymi poprzez kontrolę działalności administracji publicznej, która jest wykonywana pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Uzupełnieniem tego zapisu jest treść art. 3 par. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270/, w którym wskazano, iż owe sądy stosują środki określone w ustawie.

Powyższe regulacje określają podstawową funkcję sądownictwa i toczącego się przed nim postępowania. Jest nią - bez wątpienia - sprawowanie wymiaru sprawiedliwości poprzez działalność kontrolną nad wykonywaniem administracji publicznej. Zatem sądy administracyjne sprawdzają zgodność zaskarżonej decyzji z przepisami postępowania administracyjnego, a także prawidłowość zastosowania i wykładni norm prawa materialnego.

Rozważając w tym kontekście zarzuty podniesione w skardze oraz badając zaskarżoną decyzję w granicach określonych przepisami ustawy o cudzoziemcach z dnia 13 czerwca 2003 r. /Dz.U. nr 128 poz. 1175 ze zm./ oraz ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego /t.j. Dz.U. 2000 nr 98 poz. 1071 ze zm./ Sąd uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd nie stwierdził bowiem, aby zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, które mogłoby mieć istotny wpływ na wynik sprawy lub z naruszeniem przepisów prawa materialnego, stanowiących podstawę rozstrzygnięcia.

Zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony stanowi główną formę legalizacji pobytu cudzoziemców w Polsce. Cytowana wyżej ustawa o cudzoziemcach, znajdująca zastosowanie w sprawie niniejszej, rozróżnia przypadki, w których organ administracji może udzielić zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony /uznanie administracyjne/, od tych gdzie jest obowiązany do jego udzielenia. Ustawa nie zawiera enumeratywnego zbioru okoliczności, będących podstawą do otrzymania zezwolenia, gdyż mogą one być różne i jednocześnie bardzo złożone. W tym stanie rzeczy ustawodawca wskazał w art. 53 ust. 1 pkt 1-9 okoliczności uzasadniające udzielenie zezwolenia, natomiast w dalszej części ust. 1 wprowadził ogólną, pojemną przesłankę, w brzmieniu: "jeżeli okoliczność, która jest podstawą ubiegania się o to zezwolenie, uzasadnia jego zamieszkiwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej".

Zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony można udzielić cudzoziemcowi, który wykaże, że zachodzą inne niż w art. 53 ust. 1 okoliczności uzasadniające jego zamieszkiwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres dłuższy niż trzy miesiące oraz, że posiada środki finansowe niezbędne do pokrycia kosztów pobytu na tym terytorium /art. 53 ust. 3 pkt 1 cyt. ustawy/. W przypadku przedmiotowych okoliczności, ciężar dowodu co do ich istnienia spoczywa na cudzoziemcu. Musi on bowiem dowieść, że jego sytuacja osobista, rodzinna lub ekonomiczna wymaga pozostawania na terytorium RP przez okres przekraczający trzy miesiące.

W art. 57 ust. 1 pkt 1-10 analizowana ustawa szczegółowo reguluje przypadki odmowy udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony. Powołane przepisy wskazują m.in., iż cudzoziemcowi odmawia się udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, jeżeli nie spełnia wymogów, o których mowa w art. 53 ustawy /art. 57 ust. 1 pkt 1/ a także, jeżeli wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub interes Rzeczypospolitej Polskiej /art. 57 ust. 1 pkt 5/.

Na tle przedstawionego powyżej stanu faktycznego zasadniczą kwestią sporną w sprawie niniejszej pozostaje wykładnia przepisów art. 57 ust. 1 pkt 5 oraz art. 53 ust. 3 pkt 1 ustawy o cudzoziemcach. W ocenie Skarżącego nieuzasadnionym jest przyjęcie przez Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców, iż czyny, których dopuścił się podczas pobytu na terytorium RP mieszczą się w pojęciu "względów obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub interesu Rzeczypospolitej Polskiej". Jednocześnie zarzucił organowi odwoławczemu bezpodstawne uznanie, iż brak jest okoliczności uzasadniającej zamieszkiwanie Skarżącego w Polsce przez okres dłuższy niż trzy miesiące oraz, że nie posiada środków niezbędnych do pokrycia kosztów pobytu na terytorium RP.

Zważywszy, iż odmowa udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony z przyczyn wymienionych w art. 57 ust. 1 pkt 1-10 ustawy o cudzoziemcach ma charakter obligatoryjny, Sąd w pierwszej kolejności poddał analizie kwestię zasadności zastosowania sankcji administracyjnej w postaci odmowy udzielenia Albertowi A. zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony ze względów, o których mowa w art. 57 ust. 1 pkt 5.

Nie ulega wątpliwości, iż względy obronności lub bezpieczeństwa państwa oraz ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, które uzasadniają odmowę udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, są pojęciami nieostrymi /niezdefiniowanymi/. Porządek publiczny jest rozumiany w polskim systemie prawnym jako prawidłowe funkcjonowanie instytucji publicznych niezbędnych w społeczeństwie i uporządkowany przepisami prawnymi, wolny od zakłóceń rytm i przebieg życia społecznego /v. E. Ura "Ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego przy przekraczaniu granicy państwowej"; Społeczne koszty migracji transgranicznych - red. J. Kitowski, Rzeszów 1997/.

Wskazać należy, że Dyrektywa Rady nr 2003/109/WE z dnia 25 listopada 2003 r. dotycząca statusu obywateli państw trzecich, będących rezydentami długoterminowymi /Dz.U. UE.L. 2003 nr 16 poz. 44 z 23 stycznia 2004 r./ w art. 6, przyznając państwu członkowskiemu prawo do odmowy przyznania statusu rezydenta długoterminowego ze względu na porządek publiczny lub bezpieczeństwo publiczne stwierdza, że przy podejmowaniu decyzji należy uwzględnić powagę i rodzaj przestępstwa przeciwko porządkowi publicznemu lub bezpieczeństwu publicznemu lub też zagrożenie, jakie stanowi dana osoba, uwzględniając czas zamieszkania i istnienie związków z państwem zamieszkania. Podobnie Dyrektywa Rady nr 2003/86/WE z dnia 22 września 2003 r. w sprawie prawa do łączenia rodzin /Dz.U. UE.L. nr 251.12 z 3 października 2003 r./ stwierdza w art. 6, że państwo może nie uwzględnić wniosku o wjazd lub pobyt członka rodziny ze względu na porządek publiczny, bezpieczeństwo publiczne lub zdrowie publiczne uwzględniając wagę lub rodzaj naruszenia
porządku publicznego dokonanego przez członka rodziny lub zagrożenia przez niego powodowane. Zważyć przy tym należy, że państwa członkowskie przywiązują szczególną wagę do zapobiegania zjawiskom godzącym w porządek publiczny lub bezpieczeństwo publiczne. Zatem kontrola wjazdu i pobytu cudzoziemców jest stosowana również jako instrument o charakterze prewencyjnym, służący ochronie ładu i porządku publicznego oraz interesu państwowego.

Odnosząc powyższe rozważania do okoliczności sprawy niniejszej Sąd podzielił stanowisko Prezesa Urzędu w zakresie przyjęcia, iż wielokrotne naruszenia obowiązującego porządku prawnego, jakich dopuścił się Skarżący w czasie pobytu na terytorium RP, wypełniają przesłankę wskazanego wyżej art. 57 ust. 1 pkt 5. Podjęcie negatywnej decyzji administracyjnej przez organ odwoławczy jest bowiem uzasadnione względami ochrony porządku publicznego oraz interesem Rzeczypospolitej Polskiej.

Sąd zważył, iż cudzoziemcy decydując się na pobyt w wybranym kraju i jednocześnie deklarując zamiar asymilacji ze społecznością lokalną, a zwłaszcza zorganizowania na jego terytorium centrum interesów osobistych i ekonomicznych, winni ze szczególną uwagą i starannością odnosić się do kwestii przestrzegania obowiązujących przepisów prawnych i respektowania ładu społecznego. Jak bowiem wskazuje praktyka administracyjna i sądowa są to niejednokrotnie determinanty pozytywnych rozstrzygnięć w zakresie legalizacji pobytu cudzoziemców w kraju zamieszkania.

Albert A., w uzasadnieniu wniosku z dnia 29 grudnia 2004 r. o zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony wskazał zamiar legalnego pobytu i podjęcia pracy w Polsce, jak również zawarcia związku małżeńskiego z Karinę S. Podobne w treści uzasadnienie zawarł we wniosku o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony w trybie art. 154 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach, złożonym w dniu 29 grudnia 2003 r. Wojewoda W.-M., wydając pozytywną decyzję z dnia 13 lutego 2004 r. uznał, iż dotychczasowe naruszenia porządku prawnego przez Wnioskodawcę nie wypełniają przesłanek negatywnych, określonych w art. 154 ust. 1, a biorąc pod uwagę motywy wskazane we wniosku oraz wszystkie okoliczności sprawy niniejszej stwierdził, że udzielenie zezwolenia Cudzoziemcowi na okres jednego roku nie spowoduje zagrożenia dla porządku publicznego Rzeczypospolitej Polskiej. Legalizując pobyt Alberta A. na terytorium RP kierował się zasadą proporcjonalności w powiązaniu z zasadą uwzględniania interesu społecznego i słusznego interesu
obywatela, wyrażoną w art. 7 Kpa, umożliwiając mu tym samym uregulowanie sytuacji prawnej, stworzenie trwałych, osobistych i ekonomicznych relacji z Polską. Jednocześnie, mając na względzie wyroki skazujące wydane wobec Cudzoziemca przez Sąd Rejonowy w O. w dniu 21 maja 2002 r., (...) oraz w dniu 1 kwietnia 2003 r., (...), zobowiązał go do przestrzegania ładu i porządku prawnego obowiązującego w Polsce.

Materiał dowodowy zebrany w toku postępowania odwoławczego w sprawie niniejszej wskazuje, iż Albert A. po raz kolejny naruszył obowiązujące w Polsce prawo. Posługując się jako autentycznym, uprzednio podrobionym dokumentem - Tymczasowym Zaświadczeniem Tożsamości Cudzoziemca - w celu poświadczenia zameldowania na pobyt czasowy oraz w celu wymiany prawa jazdy, wypełnił znamiona przestępstwa z art. 270 par. 1 Kodeksu karnego, za co został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w O. z dnia 19 listopada 2004 r., (...), na karę dziesięciu miesięcy pozbawiania wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres dwóch lat oraz karę grzywny (...).

Okoliczności te wskazują, iż Cudzoziemiec nie zastosował się do zobowiązań i zaleceń wskazanych w uzasadnieniu decyzji z dnia 13 lutego 2004 r. w zakresie pełnego uregulowania swego statusu prawnego i przestrzegania porządku prawnego. Powaga i rodzaj przestępstwa /zagrożenie karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat/, a w szczególności "negatywna konsekwencja" z jaką Cudzoziemiec naruszał obowiązujące przepisy prawne uzasadnia, w ocenie Sądu, odmowę udzielenia Albertowi A. zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż to właśnie w celu uregulowania swej sytuacji prawnej na terytorium RP Cudzoziemiec swym zachowaniem wypełnił znamiona przestępstwa z art. 270 par. 1 Kk. Zdaniem Sądu jest to dodatkowa okoliczność, która dalszy pobyt Skarżącego na terytorium Polski czyni niepożądanym.

W świetle powyższego bezzasadny jest zarzut skargi odnośnie niskiej społecznej szkodliwości czynu z art. 270 par. 1 Kk i pozytywnej prognozy kryminologicznej wyrażonej wobec Alberta A. przez Sąd Rejonowy w Olsztynie w efekcie braku orzeczenia kary izolacyjnej, co w ocenie Skarżącego nie daje podstaw do odmowy zalegalizowania jego pobytu na terytorium RP. Zdaniem Sądu nie można bowiem podzielić stanowiska, iż to wyłącznie wymiar kary i tryb jej wymierzenia /warunkowe zawieszenie wykonania kary/ winny w sprawie niniejszej stanowić argumenty decydujące o rodzaju rozstrzygnięcia w postępowaniu administracyjnym. Organ administracji wziął pod uwagę całokształt okoliczności niniejszej sprawy i stosując prawidłowo przepisy prawa, wymierzył wobec cudzoziemca sankcję administracyjną z art. 57 ust. 1 pkt 5 ustawy o cudzoziemcach.

Niezasadny jest również zarzut skargi odnośnie niekonsekwencji i niespójności stanowiska organu drugiej instancji w świetle decyzji Wojewody W.-M. z dnia 13 lutego 2004 r., wydanej w trybie art. 154 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach. Jak wskazano wyżej, na co zwrócił również uwagę Prezes Urzędu w odpowiedzi na skargę, w dacie wydania przedmiotowej decyzji wobec Cudzoziemca nie był orzeczony ww. wyrok Sądu Rejonowego w O. z dnia 19 listopada 2004 r., (...). Wielokrotność /a nawet notoryczność - jak wskazał organ odwoławczy/ naruszenia porządku prawnego, a w szczególności waga i rodzaj ostatniego przestępstwa popełnionego przez Cudzoziemca, słusznie wpłynęła na zmianę stanowiska organu administracji. To właśnie podjęcie decyzji pozytywnej -udzielającej zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony - w świetle nowych okoliczności -czyniłoby odnośne rozstrzygnięcie nietrafnym i niezasadnym wobec istnienia wyraźniej kolizji między słusznym interesem strony a interesem społecznym i, w konsekwencji, interesem
Rzeczypospolitej Polskiej.

W konkluzji stwierdzić należy, że wskazane wyżej naruszenie przez Alberta A. obowiązującego w Polsce porządku prawnego, stanowiącego bez wątpienia element porządku publicznego, o którym mowa w art. 57 ust. 1 pkt 5 ustawy o cudzoziemcach, wypełnia przesłanki odnośnego przepisu, którego - co podkreślić należy - ściśle sprecyzowany, obligatoryjny charakter, wyłącza swobodę decyzyjną organu administracji. Powyższe względy w pełni uzasadniają negatywne rozstrzygnięcie wydane w niniejszej sprawie.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia przez Prezesa Urzędu art. 53 ust. 3 pkt 1 ustawy o cudzoziemcach podnieść należy, iż wskazany przepis umożliwia organom administracji udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na podstawie innych okoliczności, które nie zostały wymienione w art. 53 ust. 1 cyt. ustawy, gdy uzasadniają one zamieszkiwanie cudzoziemca na terytorium RP przez okres dłuższy niż trzy miesiące, oraz gdy wykaże on, że posiada środki finansowe niezbędne do pokrycia kosztów pobytu na tym terytorium. Udzielenie zezwolenia w trybie rozważanego przepisu należy do sfery uznania administracyjnego. Dyskrecjonalny charakter decyzji umożliwia wydanie decyzji negatywnej, nawet w stosunku do osoby, która spełnia przesłanki określone w normie prawa materialnego. Decyzja taka nie może jednak nosić cech dowolności.

W sprawie niniejszej, wykonując kompetencje dyskrecjonalne, organ administracji kierował się kryteriami słuszności i celowości, a podjęte rozstrzygnięcie mieści się w wyznaczonych przez prawo granicach uznania i nie jest przejawem arbitralności działania.

W ocenie Skarżącego, szczególną okolicznością uzasadniającą jego pobyt na terytorium RP jest konieczność opieki na konkubiną Karinę S., której z uwagi z zły stan zdrowia i przebytą operację serca, niezależnie od stałego nadzoru kardiologicznego, niezbędna jest pomoc w życiu codziennym. Skarżący, będąc w Polsce jej jedyną rodziną, zapewnia jej niezbędne wsparcie oraz pomaga we wspólnie prowadzonym gospodarstwie domowym. Zatem zdaniem Skarżącego, przesłanką żądania udzielenia wnioskowanego zezwolenia są relacje osobiste.

W pierwszej kolejności podkreślić należy, iż w aktach sprawy brak jest jakiejkolwiek dokumentacji lekarskiej, która potwierdzałaby przebytą w Armenii operację serca przez konkubinę Skarżącego oraz jej leczenie kardiologiczne podczas pobytu w Polsce. Wątpliwości Sądu budzi również kwestia wykonywania - z natury rzeczy intensywnych - prac związanych z prowadzeniem domu /pranie, sprzątanie, gotowanie/ w gospodarstwie Państwa K. Jednocześnie jednak Sąd zważył, iż w aktach sprawy znajduje się zaświadczenie z banku Nordea Bank Polska S.A. Oddział w O. z dnia 28 grudnia 2004 r. z którego wynika, iż Cudzoziemiec dokonał wpłaty na rachunek bankowy środków finansowych w wysokości 3.700 USD (...).

Niezależnie od powyższego, analizując powołane okoliczności dotyczące opieki nad Karinę S. w kontekście postanowień art. 8 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 4 listopada 1950 r. w Rzymie /Dz.U. z 1993 r., poz. 284/ Sąd zważył, iż przepis ten, gwarantujący każdemu prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, określa pojęcie rodziny nie tylko jako prawne, ale i faktyczne więzi rodzinne. W świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka /ETPCz/ wspólne zamieszkiwanie może wskazywać na istnienie faktycznej więzi rodzinnej. Prawo do poszanowania życia rodzinnego nie ma jednak charakteru absolutnego i dopuszcza ingerencję w życie prywatne jednostki ze strony władzy państwowej. Stosownie bowiem do art. 8 ust. 2 cyt. Konwencji, ingerencja władzy publicznej w korzystanie z tego prawa jest usprawiedliwiona przypadkami przewidzianymi w ustawie i koniecznymi w demokratycznym społeczeństwie z uwagi na bezpieczeństwo państwowe, bezpieczeństwo publiczne lub
dobrobyt gospodarczy kraju, ochronę porządku i zapobieganie przestępstwom, ochronę zdrowia i moralności oraz ochronę praw i wolności innych osób. Wskazać należy, iż ETPCz wielokrotnie podkreślał, iż zakres ustalenia przedmiotowego obowiązku państwa w związku z art. 8 Konwencji wymaga każdorazowo indywidualnego rozpatrzenia przy analizie danego stanu faktycznego /Europejski Trybunał Praw Człowieka. Orzecznictwo, t. II, Prawo do życia i inne prawa, oprać. M. A. Nowicki, Kraków 2002/.

Biorąc zatem pod uwagę wskazaną wyżej argumentację skargi na tle wszystkich innych czynników, które w sprawie niniejszej podlegały rozważeniu stwierdzić należy, iż organ odwoławczy podjął słuszne rozstrzygnięcie wydając decyzję odmawiającą wydania wnioskowanego zezwolenia. Ingerencja państwa, podyktowana potrzebą ochrony porządku publicznego i zapobiegania przestępstwom z uwagi na wielokrotne naruszanie przez Skarżącego obowiązującego w Polsce prawa, jako proporcjonalna i konieczną, jest w analizowanym przypadku całkowicie uzasadniona.

Wzruszenia zaskarżonej decyzji nie uzasadnia również podniesiony przez Skarżącego zarzut naruszenia wskazanych w skardze przepisów ustawy Kodeks postępowania administracyjnego. Należy bowiem podkreślić, że stosownie do treści art. 145 par. 1 pkt 1 lit. "c" ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270/, podstawą do uwzględnienia skargi może być naruszenie przepisów postępowania tylko wtedy, gdy uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Oceny tej nie zmienia zaniechanie -jak wskazuje Skarżący - dokładnego wyjaśnienia okoliczności sprawy dotyczącej konieczności sprawowania opieki nad chorą na serce konkubiną, uzasadniającej Jego zdaniem wydanie wnioskowanego zezwolenia w myśl art. 53 ust. 3 pkt 1 ustawy o cudzoziemcach, co stanowi naruszenie art. 7, art. 77 par. 1 oraz art. 138 Kpa. Przyznać należy, iż organ odwoławczy stosunkowo syntetycznie odniósł się do podnoszonej kwestii stwierdzając w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, iż "Cudzoziemiec nie przedstawił żadnych szczególnych okoliczności przemawiających za udzieleniem mu przedmiotowego zezwolenia". Zważywszy jednak, że u podstaw zaskarżonego rozstrzygnięcia legły obligatoryjne przesłanki odmowy udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, określone w art. 57 ust. 1 pkt 5 cyt. ustawy /ochrona porządku publicznego/, ww. uchybienie formalne nie miało istotnego wpływu na wynik sprawy, co w kontekście omawianej wyżej treści art. 145 par. 1 pkt 1 lit. "c" prawa o postępowaniu przed
sądami administracyjnymi, nie daje podstaw do uchylenia zaskarżonej decyzji.

Podstawy uchylenia zaskarżonej decyzji nie stanowi również podniesiony w skardze zarzut naruszenia zasady dwuinstancyjności postępowania. Organ odwoławczy bowiem, podzielając stanowisko wyrażone w decyzji Wojewody W.-M. w przedmiocie braku innych, niż wyrażone w art. 53 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach, okoliczności uzasadniających jego zamieszkiwanie na terytorium RP przez okres dłuższy niż trzy miesiące, powołał się na ustalenia organu pierwszej instancji /por. wyrok NSA OZ w Gdańsku z dnia 8 maja 1997 r., I SA/Gd 10/96 - Lex nr 30237/, poddając jednocześnie wnikliwej analizie okoliczności sprawy dotyczące kolejnego naruszenia przez Skarżącego obowiązujących przepisów prawa i związanych z tym konsekwencji administracyjnoprawnych. Na marginesie należy zauważyć, że organ odwoławczy błędnie uznał za organem pierwszej instancji, iż Skarżący wykonywał pracę na terytorium RP bez wymaganego zezwolenia na pracę. Rację ma bowiem Skarżący twierdząc, iż objęcie go ubezpieczeniem społecznym rolników, jako domownika
Państwa K., na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników /Dz.U. 1998 nr 7 poz. 25 ze zm./ oznacza brak związania domownika z rolnikiem stosunkiem pracy na stałe, lecz nieodpłatne wykonywanie prac w gospodarstwie rolnym. Dotyczy to jednak wyłącznie okresu od 26 sierpnia 2004 r. (...). Powyższe nie miało jednak wpływu na rozstrzygnięcie podjęte w niniejszej sprawie.

Odnośnie zarzutu naruszenia czynnego udziału Strony w postępowaniu /art. 10 Kpa/ oraz zasady prowadzenia postępowania w sposób pogłębiający zaufanie obywateli do organów państwa /art. 8 Kpa/ Sąd podzielił stanowisko Skarżącego, iż przed wydaniem zaskarżonej decyzji Prezes Urzędu winien zapewnić Stronie uczestnictwo w czynności zapoznania się z materiałem zgromadzonym w sprawie. Sąd zważył jednocześnie, iż w sprawie niniejszej organ administracji prowadzący postępowanie - Wojewoda W.-M., działając na podstawie art. 61 ust. 4 Kpa, prawidłowo powiadomił Stronę o wszczęciu postępowania, wskazując przewidywany termin jego zakończenia (...) i jednocześnie umożliwił jej aktywne uczestnictwo w postępowaniu m.in. poprzez umożliwienie dostępu do akt sprawy /art. 73-74 Kpa/ oraz zgłaszanie dowodów /art. 78/. W aktach sprawy znajduje się również pismo organu pierwszej instancji z dnia 2 marca 2005 r. przekazujące odwołanie Alberta A. od decyzji Wojewody W.-M. z dnia 10 lutego 2005 r. Prezesowi Urzędu do Spraw
Repatriacji i Cudzoziemców, przesłane jednocześnie do wiadomości Zainteresowanego (...). Powyższe czyni zadość ogólnej zasadzie czynnego udziału stron w postępowaniu, wyrażonej w art. 10 Kpa.

W świetle powyższych rozważań Sąd uznał, że zaskarżona decyzja jest zgodna z prawem, gdyż zarówno argumentacja skargi jak i analiza akt sprawy nie ujawniła wad tego rodzaju, że mogłyby one mieć wpływ na podjęte rozstrzygnięcie.

Z tych względów, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270 ze zm./ należało oddalić skargę jako niezasadną.

inne

orzecznictwo nsa

orzecznictwo

Oceń jakość naszego artykułu:

Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.