Tezy
Umotywowane zastrzeżenia, o jakich mowa w art. 36a ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jednolity: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.), stanowią informację publiczną o danych publicznych podlegającą udostępnieniu na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. c ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm.), gdyż są rezultatem wykonywania przez kuratora oświaty zadań w zakresie nadzoru pedagogicznego, określonych w art. 31 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie oświaty pod warunkiem, że nie zachodzą w danym przypadku okoliczności organiczające to prawo, wymienione w art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia WSA Elżbieta Kaznowska Sędziowie Sędzia WSA Beata Kalaga - Gajewska (spr.) Sędzia WSA Stanisław Nitecki Protokolant Referent - stażysta Ewa Pasiek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 lutego 2008 r. sprawy ze skargi Rady A na bezczynność Ś. Kuratora Oświaty w K. w przedmiocie informacji publicznej zobowiązuje Ś. Kuratora Oświaty w K. do rozpatrzenia punktu 1 wniosku Rady A o udostępnienie informacji publicznej z dnia [...] r., w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się niniejszego wyroku.
Uzasadnienie
Pismem z dnia [...] r. Nr [...], skierowanym do Ś. Kuratora Oświaty w K., w oparciu o treść art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112, poz. 1198 z późn. zm.), Rada A złożyła wniosek o udostępnienie informacji publicznej, domagając się przesłania:
1) kserokopii umotywowanych zastrzeżeń zgłoszonych przez Ś. Kuratora Oświaty w K. i przekazanych organowi prowadzącemu Zespół Szkół [...] w Ż. wobec przedstawionego przez ten organ kandydata na stanowisko dyrektora Zespołu;
2) kserokopii pisma Ś. Kuratora Oświaty w K., skierowanego do organu prowadzącego Zespół Szkół [...] w Ż., w którym Kurator wyraża zgodę na przedłużenie powierzenia Panu J. B. stanowiska dyrektora tej placówki.
W odpowiedzi na powyższy wniosek, w piśmie z dnia [...] r., Ś. Kurator Oświaty w K. wyjaśnił, że poruszona w punkcie 1 wniosku sprawa nie ma charakteru informacji publicznej, bowiem dotyczy stosowania prawa w indywidualnej sprawie z zakresu administracji publicznej i dlatego nie mają w niej zastosowania przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej. Natomiast odnosząc się do treści punktu 2 wniosku poinformował, że nie kierował do organu prowadzącego Zespół Szkół [...] w Ż. pisma, którego domaga się Rada A.
Wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa z dnia [...] r. Rada A ponownie domagała się udostępnienia informacji publicznej określonej w punkcie 1 wniosku z dnia [...] r. Zdaniem Rady żądana informacja, jako dokument urzędowy, mieści się w zakresie przedmiotowym określonym w art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a - c ustawy o dostępie do informacji publicznej, bowiem została wytworzona przez organ administracji publicznej w trybie art. 36 a ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty i skierowana do innego organu władzy publicznej, jakim jest Zarząd Powiatu Ż. Nadto treść tej informacji odnosi się do działalności funkcjonariusza publicznego, jakim jest dyrektor publicznego Zespołu Szkół [...] w Ż.
W odpowiedzi na wezwanie z dnia [...] r. Ś. Kurator Oświaty w K. podtrzymał stanowisko zaprezentowane w odpowiedzi na wniosek o udostępnienie informacji publicznej oraz zaznaczył, że sprawa nie ma charakteru informacji publicznej, bowiem dotyczy stosowania prawa w indywidualnej sprawie z zakresu administracji publicznej. Zatem nie mają wobec niej zastosowania przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej.
W skardze z dnia [...] r. na bezczynność Ś. Kuratora Oświaty w K., wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, Rada A domagała się udostępnienia informacji publicznej, w formie kserokopii, umotywowanych zastrzeżeń zgłoszonych przez Ś. Kuratora Oświaty w K. i przekazanych organowi prowadzącemu Zespół Szkół [...] w Ż., wobec przedstawionego przez ten organ kandydata na stanowisko dyrektora tego Zespołu. W uzasadnieniu skargi nie podzieliła stanowiska Ś. Kuratora Oświaty w K. twierdząc, że żądana informacja, jako dokument urzędowy wytworzony w trybie art. 36 a ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty i skierowany do Zarządu Powiatu Ż., mieści się w zakresie przedmiotowym określonym w art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a - c ustawy o dostępie do informacji publicznej, a treść tej informacji odnosi się do działalności dyrektora publicznego Zespołu Szkół [...] w Ż.
W odpowiedzi na skargę Ś. Kurator Oświaty w K. wniósł o jej oddalenie jako bezzasadnej.
Na rozprawie w dniu 5 lutego 2008 r. Rada A reprezentowana przez jej Przewodniczącego sprecyzowała, że skarga dotyczy bezczynności Ś. Kuratora Oświaty w K. w zakresie umotywowanych zastrzeżeń zgłoszonych przez Ś. Kuratora Oświaty w K. i przekazanych organowi prowadzącemu Zespół Szkół [...] w Ż., wobec przedstawionego przez ten organ kandydata na stanowisko dyrektora tego Zespołu w osobie dotychczasowego dyrektora - Pana J. B.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga zasługuje na uwzględnienie
Na wstępie należy stwierdzić, iż stosownie do art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270 z późn. zm.), powoływanej dalej w skrócie jako p.p.s.a., sądy administracyjne kontrolują działalność administracji publicznej orzekając w sprawach skarg na bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt 1- 4 a tej ustawy. Dotyczy to takich spraw, które mogą być zakończone decyzją lub postanowieniem, albo odnoszą się do innych niż określone w pkt 1-3 aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. Zatem z bezczynnością możemy mieć do czynienia tylko wówczas, gdy w terminie ustalonym przez prawo zobowiązany podmiot nie podjął żadnych czynności w sprawie lub nie zakończył postępowania wydaniem decyzji, postanowienia lub też innego aktu bądź nie podjął czynności, do której był zobowiązany. Uwzględniając skargę na bezczynność organów w sprawach określonych w
art. 3 § 2 pkt 1-4 a p.p.s.a., Sąd, zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub interpretacji lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa w terminie przez siebie wskazanym. Jednakże nie może nakazywać sposobu rozstrzygnięcia, ani też bezpośrednio orzekać o prawach i obowiązkach skarżącego.
W sprawie będącej przedmiotem skargi skarżąca wnioskowała o udostępnienie informacji, w formie kserokopii, umotywowanych zastrzeżeń zgłoszonych przez Ś. Kuratora Oświaty w K. i przekazanych organowi prowadzącemu Zespół Szkół [...] w Ż., wobec przedstawionego przez ten organ kandydata na stanowisko dyrektora tego Zespołu, w osobie dotychczasowego jego dyrektora.
Adresat wniosku uznał, że "umotywowane zastrzeżenia" nie mają charakteru informacji publicznej w rozumieniu ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm.), bowiem dotyczą stosowania prawa w indywidualnej sprawie z zakresu administracji publicznej.
W pierwszej kolejności rozważenia wymagała sporna kwestia, czy wnioskowana informacja dotycząca "umotywowanych zastrzeżeń" określonych w art. 36a ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jednolity: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) została przedmiotowo i podmiotowo uregulowana w przepisach ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm.). Zgodnie bowiem z art. 36a ust. 2 ustawy o systemie oświaty, powierzenie przez organ prowadzący stanowiska dyrektora szkoły może nastąpić jeżeli organ sprawujący nadzór pedagogiczny nie zgłosi, w terminie 14 dni od przedstawienia kandydata na to stanowisko, umotywowanego zastrzeżenia. Jednocześnie kandydatowi wyłonionemu w drodze konkursu nie można odmówić powierzenia stanowiska dyrektora, chyba że organ sprawujący nadzór pedagogiczny zgłosił umotywowane zastrzeżenie (art. 36a ust. 3 zdanie drugie ustawy o systemie oświaty), przy czym kwestię dostępu do dokumentów wytworzonych,
jako "umotywowane zastrzeżenie" w rozumieniu art. 36a ust. 2 ustawy o systemie oświaty nie regulują przepisy tejże ustawy.
Należało w punkcie wyjścia wskazać, że pojęcie informacji publicznej określił ustawodawca w art. 1 ust. 1 i art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej, a podmioty zobowiązane do jej udzielenia w art. 4 tej ustawy. W ich świetle informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych, a w szczególności o sprawach wymienionych w art. 6 omawianej ustawy. Jednakże informacja publiczna to nie tylko informacja o sprawach publicznych, ale także informacja, która podlega udostępnieniu przez podmiot wskazany w jej przepisach. Przepis art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, jako zobowiązane do udostępnienia informacji publicznej, określa władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, przykładowo wymieniając je w pięciu punktach.
Wobec powyższego zauważyć przyjdzie, że w myśl art. 3 pkt 8 ustawy o systemie oświaty kurator oświaty to kierownik kuratorium oświaty, jako jednostki organizacyjnej wchodzącej w skład zespolonej administracji rządowej w województwie, którego zakres działania określa art. 31 tej samej ustawy. Stąd wykonuje on w imieniu wojewody na obszarze województwa zadania i kompetencje z zakresu oświaty określone w ustawie i przepisach odrębnych, w szczególności sprawuje nadzór pedagogiczny nad publicznymi i niepublicznymi szkołami i placówkami oświatowymi (art. 31 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie oświaty).
Dodatkowo ze względu na przedmiot wnioskowanej informacji wskazać należy, że także dyrektor szkoły sprawuje nadzór pedagogiczny w oparciu o treść art. 39 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty, a więc w tym zakresie pełni również funkcję organu sprawującego nadzór nad realizacją przez podległą placówkę zadań oświatowych. W związku z tym, adresat wniosku skarżącej mieści się w zamieszczonej w art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej, definicji podmiotu zobowiązanego na gruncie tej ustawy do udostępnienia informacji, mającej charakter informacji publicznej, będącej w jego posiadaniu (art. 4 ust. 3 ustawy o dostępie do informacji publicznej). Jest bowiem władzą publiczną i wykonuje zadania publiczne, w szczególności jest podmiotem reprezentującym inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne, a także dysponuje w rozumieniu przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej majątkiem publicznym.
Informacją publiczną jest jednocześnie każda informacja o sprawach publicznych (art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej), a przykładowe wyliczenie informacji publicznych zawiera art. 6 tej samej ustawy.
W świetle powyższych uregulowań oraz zgodnie z utrwalonym w tym zakresie orzecznictwem można uznać, że informacją publiczną będzie każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa. Tym samym udostępnieniu podlega informacja publiczna o danych publicznych, w tym treść innych wystąpień i ocen dokonywanych przez organy władzy publicznej (art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. c ustawy o dostępie do informacji publicznej). Udostępnienie informacji publicznej polega nie tylko na umożliwieniu zapoznania się z nią, ale również na możliwości uzyskania jej w utrwalonej formie, takiej na przykład, jak kserokopia.
W takiej sytuacji wniosek skarżącej powoduje po stronie dysponenta informacji obowiązek jej udostępnienia wtedy, gdy informacja ta nie została wcześniej udostępniona i nie funkcjonuje w obiegu publicznym, co nie pozwala zapoznać się z jej treścią inaczej niż wskutek złożenia wniosku do odpowiedniego organu o udzielenie informacji.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 omawianej ustawy, prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych. Do tajemnic ustawowo chronionych należy m.in. tajemnica skarbowa (Dz. VII art. 293 i 299 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa - Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.). Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującemu im prawa (art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej). Z takimi ograniczeniami nie mamy do czynienia w niniejszej sprawie.
Podsumowując powyższe wywody uprawniona jest konkluzja, że umotywowane zastrzeżenia, o jakich mowa w art. 36a ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jednolity: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.), stanowią informację publiczną o danych publicznych podlegającą udostępnieniu na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. c ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm.), gdyż są rezultatem wykonywania przez kuratora oświaty zadań w zakresie nadzoru pedagogicznego, określonych w art. 31 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie oświaty pod warunkiem, że nie zachodzą w danym przypadku okoliczności organiczające to prawo, wymienione w art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Zdaniem Sądu udostępnienie informacji publicznej jest niewątpliwie czynnością, o której mowa w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a., dlatego skarżąca miała prawo kwestionować bezczynność organu administracji publicznej. Potwierdzeniem takiego stanowiska jest treść art. 21 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, w myśl którego, do skarg rozpatrywanych w postępowaniu o udostępnienie informacji publicznej, co do zasady stosuje się przepisy p.p.s.a. Nieudzielanie informacji publicznej (art. 13 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej) oraz niepowiadomienie o powodach opóźnienia i terminie, w jakim informacja zostanie udostępniona (art. 13 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej) stanowi bezczynność, na którą na podstawie art. 3 § 2 pkt 8 w związku z art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. służy skarga do sądu administracyjnego.
Mając na uwadze powyższe sądowa kontrola zgodności z prawem działania organu administracji publicznej, jakim jest Ś. Kurator Oświaty wykazała, że dysponując wnioskowaną przez skarżącą informacją i nie udostępniając jej pozostawał w bezczynności. Nietrafny jest przy tym pogląd, że wnioskowana informacja jest związana ze stosowaniem prawa w indywidualnej sprawie z zakresu administracji publicznej.
Z ustaleń Sądu wynika również, że w sprawie został zachowany 30 dniowy termin do złożenia skargi do tut. Sądu, liczony od dnia zgłoszenia do Ś. Kuratora Oświaty wniosku o udostępnienie informacji publicznej. Tym samym przy ponownym rozpatrzeniu punktu 1 wniosku skarżącej z dnia [...] r. organ udostępni żądaną informację w drodze czynności materialno-technicznej bądź wyda decyzję o odmowie, zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, co umożliwi skarżącej wykorzystanie środków prawych, wraz z prawem wniesienia skargi do sądu właściwego ze względu na przyczynę odmowy.
W tym stanie rzeczy, z przyczyn wyżej naprowadzonych, na podstawie art.149 p.p.s.a. w związku z 1 ust. 1, art. 3 ust. 1 pkt 1, art. 4 ust. 1 pkt 5 i ust. 3, art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. c ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz art. 36a ust. 2 w związku z art. 31 i art. 3 pkt 8 ustawy o systemie oświaty, zachodziły podstawy do podjęcia rozstrzygnięcia, jak w sentencji. Sąd nie orzekł o zasądzeniu na rzecz skarżącej kosztów postępowania sądowego, gdyż do czasu zamknięcia rozprawy, bezpośrednio poprzedzającej wydanie niniejszego wyroku, nie wystąpiła ona z wnioskiem o przyznanie należnych kosztów, a tym samym utraciła prawo do zgłoszenia żądania w tej kwestii (art. 210 p.p.s.a.).