IV SA/Wa 2102/09 - Wyrok WSA w Warszawie z 2010-03-12

Tezy

1. Obowiązek przeprowadzenia tzw. oceny habitatowej w myśl art. 97 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko zachodzi zatem zawsze wówczas, gdy istnieje ryzyko znaczącego wpływu zamierzonego przedsięwzięcia na cel ochrony, dla którego został utworzony obszar Natura 2000. W takiej sytuacji postępowanie to winno być przeprowadzane, zgodnie z zasadą przezorności, w celu precyzyjnego, każdorazowego ustalenia, że oddziaływanie to nie okaże się znacząco negatywne.

1. Wskazany obowiązek powstawał będzie wówczas, gdy na podstawie obiektywnych informacji nie będzie można wykluczyć ryzyka znaczącego oddziaływania danego przedsięwzięcia na obszar Natura 2000. Należy przy tym przyjąć, że istotność oddziaływania zachodzi zawsze wówczas, gdy planowane działanie niesie ze sobą ryzyko naruszenia założeń ochrony danego obszaru Natura 2000.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Agnieszka Góra-Błaszczykowska, Sędziowie Sędzia WSA Danuta Dopierała, Sędzia WSA Małgorzata Małaszewska-Litwiniec (spr.), Protokolant Izabela Urbaniak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 marca 2010 r. sprawy ze skargi [...] Parku Krajobrazowego na postanowienie Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia [...] października 2009 r. nr [...] w przedmiocie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 1. uchyla zaskarżone postanowienie; 2. stwierdza, że zaskarżone postanowienie nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku.

Uzasadnienie

Zaskarżonym do Sądu Administracyjnego postanowieniem z dnia [...].10.2009 r. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska uchylił postanowienie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w O. z dnia [...].06.2009 r. - nakładające obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania na obszar Natura 2000 planowanej budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego na działce o nr ew. [...], położonej w obrębie I., Gmina R. oraz ustalające zakres raportu o oddziaływaniu tego przedsięwzięcia na środowisko - orzekając reformatoryjnie -stwierdził brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania tego przedsięwzięcia na Obszar Natura 2000.

Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w O. nakładając obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania planowanej inwestycji na obszar Natura 2000 wskazał, że będzie ona stanowiła zagrożenie dla równowagi przyrodniczej i właściwego stanu ochrony siedliska przyrodniczego znajdującego się na obszarze parku oraz na obszarze specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 Puszcza P. (kod [...]), który powstał dla ochrony takich gatunków ptaków jak: bielik, orlik krzykliwy, kania ruda, a także na projektowanym specjalnym obszarze ochrony siedlisk Natura 2000 Ostoja P. (kod [...]). Zaznaczył, że planowane przedsięwzięcie jakkolwiek nie należy do grupy przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, dla których sporządzenie raportu o oddziaływaniu na środowisko jest lub może być wymagane, to jednak jako nie związane bezpośrednio z ochroną obszaru Natura 2000, ani nie wynikające z tej ochrony, może potencjalnie negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000, jego integralność oraz spójność sieci obszarów Natura 2000.
Działka ta, jak zaznaczył organ I instancji, położona jest na obszarze niezainwestowanym, poza zwartą zabudową Jej realizacja stworzy precedens dla nowej zabudowy tego terenu. Obszar potencjalnego oddziaływania planowanej inwestycji stanowi podwójna strefa ekotonowa na granicy ekosystemów wodnego i łąkowego oraz na granicy ekosystemów leśnego i łąkowego. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska zauważył nadto, iż teren tej działki oraz kilku sąsiednich jest miejscem wolnym od presji osadniczej, umożliwia migrację dzikich zwierząt pomiędzy płatem lasu a zbiornikiem wodnym, a na terenie tym mogą

1

znajdować się miejsca lęgowe i żerowiska ptaków z Załącznika nr I Dyrektywy Ptasiej. Organ I instancji, mając na uwadze planowaną zabudowę (również działek sąsiednich) uznał, że przedsięwzięcie to należy rozpatrywać w kontekście kumulowania się oddziaływań przedsięwzięć znajdujących się na obszarze, na który będzie ono oddziaływać. Podał także, iż zgodnie z pkt. 6 Standardowego Formularza Danych sporządzonego dla SOOS Natura 2000 Ostoja P. zabudowa rozproszona (kod [...], [...], [...]) stanowi zagrożenie dla przedmiotów ochrony tego obszaru. Realizacja jej może stanowić barierę na trasie migracji zwierząt, może też wymuszać zmianę sposobu wykorzystania przestrzeni przez zwierzęta np. poprzez uszczuplenie żerowisk gatunków ptaków. Mając na uwadze wszystkie te okoliczności i czynniki Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska ustalił zakres raportu, który w jego ocenie winien być sporządzony. Przemawia za tym konieczność przeprowadzenia oceny oddziaływania planowanej budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego na
oba obszary Natura 2000, z uwzględnieniem potencjalnego skumulowanego wpływu tej inwestycji z planowaną zabudową działek sąsiednich o numerach : [...], [...] oraz [...].

Wniesione zażalenie wskazało na trwający proces zabudowy tego terenu, którą to okoliczność, jak zarzucił pełnomocnik inwestora, pominięto w postanowieniu Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w O. z dnia [...].06.2009 r., nie odnosząc się do obecnych inwestycji tam realizowanych oraz inwestycji zaplanowanych i ich wzajemnego oddziaływania oraz kumulowania się. Wyrażono w nim pogląd, że czynniki te, skupione na tak niewielkim obszarze mają już w chwili obecnej negatywny wpływ na zachowanie równowagi przyrodniczej w obrębie wyznaczonego obszaru Natura 2000. W ocenie inwestora organ nie wykazał jednak na ile planowana inwestycja na działce nr [...] będzie miała charakter szczególny w stosunku do pozostałych inwestycji tam realizowanych. Powołano się nadto na trzy ekspertyzy dołączone do wniosku, dotyczące oceny wpływu na środowisko przyrodnicze obu obszarów Natura 2000, które ten negatywny wpływ wykluczają. Wskazano także na wyrok WSA z dnia 16.04.2009 r., sygn. IV SA/Wa 2031/08, w którym Sąd, jak
podkreślił pełnomocnik skarżącego, w analogicznym stanie faktycznym zaakceptował stanowisko organu odwoławczego, że ocena oddziaływania na obszar Natura 2000 jest zbędna ze względu na charakter inwestycji i jej położenie.

2

Na skutek zażalenia organ odwoławczy orzekł reformatoryjnie, stwierdzając brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania tego przedsięwzięcia na Obszar Natura 2000. Wskazując jako podstawę rozstrzygnięcia art. 97 ust. 1 ustawy z dnia 3.10.2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, dalej określanej jako OOŚ (Dz. U. nr 199, poz. 1227) zaznaczył, że postanowienie wydane w oparciu o ten przepis wymaga, by poza elementami wynikającymi z art. 107 § 3 Kpa odnosiło się także do okoliczności wskazanych w art. 63 ust. 1 OOŚ. Należało więc uwzględnić rodzaj i charakterystykę przedsięwzięcia, usytuowanie z uwzględnieniem możliwego zagrożenia dla środowiska oraz możliwego oddziaływania w odniesieniu do tych uwarunkowań. Organ I instancji zobowiązany był zatem do zbadania ryzyka wystąpienia znacząco negatywnego wpływu planowanej inwestycji na ten obszar, na podstawie wszystkich dostępnych mu informacji. Stąd,
jak podniesiono w zaskarżonym postanowieniu, zobowiązany był potraktować załączoną do wniosku dokumentację (3 opinie) jako dowód w sprawie, a w razie odmówienia jej wiarygodności i mocy dowodowej powinien był podać tego przyczyny. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska wskazał, że na obszarze specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 Puszcza P. (kod [...]) występuje co najmniej 37 gatunków ptaków z załącznika I dyrektywy 79/409/EWG z 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa oraz, że na projektowanym specjalnym obszarze ochrony siedlisk Natura 2000 Ostoja P. (kod [...]) występuje duża różnorodność biologiczna (16 rodzajów siedlisk z I Załącznika dyrektywy siedliskowej oraz 16 gatunków z II Załącznika tej dyrektywy). Jak podniósł organ odwoławczy, jest to ważna ostoja wilka, wydry i bobra. Wskazując na art. 33 ustawy o ochronie przyrody zauważył, iż za działania mogące, osobno lub w połączeniu z innymi działaniami, znacząco oddziaływać na cele ochrony obszarów Natura 2000 należy uznać takie, które w szczególności
pogarszają stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których wyznaczono obszar Natura 2000, wpływają znacząco negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar, pogarszają integralność obszaru lub jego powiązania z innymi obszarami.

Doszedł jednakże do wniosku, że planowane przedsięwzięcie nie będzie negatywnie znacząco wpływać na cele ochrony obu obszarów Natura 2000, nie wymaga więc uruchomienia procedury oceny oddziaływania na obszar Natura 2000. Powołał się przy tym na dokumentację przedstawioną przez inwestora. Na etapie

3

postępowania sądowo-administracyjnego inwestorzy przedłożyli trzy ekspertyzy, w tym Ocenę wpływu na środowisko przyrodnicze na obszarze Natura 2000 Puszcza P. i projektowanym obszarze specjalnej ochrony Ostoja Piska, doktoranta Uniwersytetu G., Opinię o miejscach lęgowych i miejscach żerowania gatunków ptaków z listy Natura 2000 na terenie [...] Parku Krajobrazowego z uwzględnieniem liczebności, wymagań środowiskowych i preferencji pokarmowych dr B. O. oraz Prognozę oddziaływania na środowisko dla istniejącej oraz projektowanej zabudowy terenu części wsi I. T. Z.. Mając na względzie wnioski płynące z tych opracowań organ odwoławczy przychylił się do zawartej tam opinii, że obszar objęty oddziaływaniem planowanej inwestycji w wyniku już dokonanych przekształceń użytkowania i zagospodarowania terenu podlega silnej presji rekreacyjno-turystycznej szczególnie w sezonie letnim, a więc w okresie wzmożonego zapotrzebowania pokarmowego ptaków, należy go uznać za mało atrakcyjne żerowisko awifauny, w tym gatunków,
dla których został wyznaczony obszar Natura 2000. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska dostrzegł wprawdzie, iż przedłożone przez inwestora opracowania nie odniosły się zasadniczo do projektowanego specjalnego obszaru ochrony siedlisk Natura 2000 Ostoja P., jednakże uznał, że ze względu na zainwestowanie sąsiednich działek oraz intensywne wykorzystywanie rekreacyjne jeziora B. teren inwestycji, siedliska przyrodnicze lub siedliska gatunków roślin i zwierząt występujące na tym obszarze od dawna pozostają pod wpływem oddziaływania antropogenicznego. Stwierdził także, iż sytuowanie budynku mieszkalnego o pow. 170 m2 w odległości co najmniej 100 m od linii brzegowej jeziora B. będzie uciążliwe jedynie w trakcie realizacji. W odniesieniu do zajęcia terenu uznał, że w skali obszarów Natura 2000 i obecnego zagospodarowania półwyspu, oddziaływanie tego rodzaju nie może być znaczące, z punktu widzenia celów ochrony tych obszarów. Powołując się na dane, którymi dysponuje poinformował, że na terenie przedmiotowej
działki oraz w jej sąsiedztwie nie występują stanowiska gatunków ptaków, zwierząt i roślin ani siedliska będące celem ochrony na tych obszarach Natura 2000. Stwierdził, że mimo, iż przedmiotowy teren może stanowić potencjalne żerowisko gatunków ptaków, dla których ochrony utworzono obszar Natura 2000 Puszcza P., to mając na uwadze charakter i skalę tego wpływu nie można uznać tego oddziaływania za znaczące z punktu widzenia celów ochrony tych obszarów.

4

We wniesionej skardze [...] Park Krajobrazowy zarzucił postanowieniu organu odwoławczego, że nie zostało oparte na obiektywnym materiale dowodowym, a jedynie na opiniach podłożonych przez inwestora, dopuszczonych w trybie art. 84 § 1 Kpa. Nie uwzględniono natomiast materiału dowodowego zgromadzonego przez ostanie 20 lat przez [...] Park Krajobrazowy. Zdaniem strony skarżącej, ocena taka winna być dla tej inwestycji przeprowadzona z uwagi na diametralnie rozbieżne stanowiska organów obu instancji w tej sprawie. [...] Park Krajobrazowy zarzucił także, iż błędne jest stanowisko organu odwoławczego, że budowa pojedynczego budynku mieszkalnego nie wpłynie negatywnie w znaczący sposób na gatunki, dla ochrony których wyznaczono obszar Natura 2000. Prowadzi to bowiem do zabudowy mieszkaniowej całej tzw. "małej polany" K. o pow. 4 ha, którą dotychczas tworzyły niezabudowane grunty rolne - łąki i pozwoliłoby na realizację co najmniej kilkunastu nowych budynków. Nadto skarżone rozstrzygnięcie narusza zasadę
przezorności wyprowadzoną z art. 6 Prawa ochrony środowiska.

W odpowiedzi na skargę Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska wniósł o jej oddalenie i podtrzymał argumentację zawartą w zaskarżonym postanowieniu. Wyjaśnił nadto, że posłużył się materiałami zgromadzonymi na potrzeby opracowania planów ochrony dla wybranych obszarów Natura 2000 oraz pozyskanymi w ramach powszechnej inwentaryzacji siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory w Lasach Państwowych (2006-2007 r.), których treść znana mu jest z urzędu.

W piśmie procesowym, stanowiącym załącznik do protokołu rozprawy, zawierającym polemikę z odpowiedzią na skargę [...] Park Krajobrazowy powołał się na spoczywający na nim, w myśl art. 107 ust. 1 pkt. 1 i 2 ustawy o ochronie przyrody, obowiązek gromadzenia danych na potrzeby inwentaryzacji przyrodniczej oraz identyfikacji zagrożeń, a także na potrzeby obszarów Natura 2000. Z danych tych wynika, że przedmiotowa działka nr [...] stanowi istotny teren żerowiskowy 3 zagrożonych w skali europejskiej gatunków ptaków drapieżnych -bielika, orlika krzykliwego i kani rudej. Uznał także za nieadekwatne do dokonywanej oceny - materiały wykorzystane przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska. Strona skarżąca wyjaśniła, że Standardowy Formularz Danych sporządzony przy akcesji do UE nie odzwierciedla rzeczywistej sytuacji odnośnie przedmiotowej działki. Dotyczy ogólnych stwierdzeń dla całego obszaru Natura 2000 Puszcza P. o pow. 169 tys. ha, a nie konkretnego, wskazanego miejsca. Z kolei powoływanie się na
inwentaryzację siedlisk przyrodniczych sporządzoną w Lasach Państwowych (2006-

5

2007 r.) jest niecelowe, ponieważ dotyczyła głównie typowania ekosystemów (siedlisk przyrodniczych) w kontekście gospodarki leśnej i nie obejmowała terenów prywatnych, znajdujących się poza administracją lasów. Odnosząc się na koniec do 3 ekspertyz przedłożonych przez inwestora strona skarżąca zarzuciła, że opinia pana Z. nie dotyczyła elementów żywej przyrody, druga była pisana bez znajomości terenu, na podstawie rozmowy telefonicznej (pani O.), a trzecia -pana K. oparta była jedynie na kilkugodzinnych obserwacjach, które z racji natury ptaków drapieżnych (bardzo ostrożnych, o doskonałym wzroku) nie mogły przynieść wiążących, trafnych wniosków.

W konkluzji [...] Park Krajobrazowy stwierdził, iż ze względu na miejsce położenia przedmiotowej działki konieczne jest przeprowadzenie formalnej procedury ocenowej z art. 6 ust. 3 dyrektywy Siedliskowej oraz jej art. 7 odnośnie obu obszarów Natura 2000. Dodatkowo podniósł, iż zabudowa tej działki sprzeczna jest także z przepisem art. 119 ustawy o ochronie przyrody, bowiem uniemożliwiłaby dziko występującym zwierzętom, wędrującym od strony kompleksu leśnego dostęp do wód jeziora B..

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje.

Skarga została oparta na uzasadnionych podstawach.

Wojewódzkie sądy administracyjne w oparciu m. in. o art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25.07.2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz.1269) oraz art. 3 § 1 ustawy z dnia 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej P.p.s.a. uprawnione są do dokonywania kontroli działalności organów administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Oceny legalności zaskarżonych aktów Sąd dokonuje poprzez ustalenie, czy podjęto je zgodnie z przepisami postępowania administracyjnego oraz czy prawidłowo zastosowano i zinterpretowano normy prawa materialnego. Należy nadto zauważyć, iż w myśl art. 134 P.p.s.a. Sąd rozstrzygając w granicach danej sprawy nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Dokonując oceny legalności zaskarżonego postanowienia w oparciu o powołane przepisy i w granicach sprawy Sąd doszedł do przekonania, że skarga jest zasadna, bowiem zaskarżone postanowienie Generalnego Dyrektora Ochrony

6

Środowiska naruszyło przepisy obowiązującego prawa, w sposób skutkujący koniecznością jego uchylenia.

Na wstępie podkreślenia wymaga, iż z dniem przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, a więc od dnia 1 maja 2004 r. na terenie naszego kraju obowiązuje prawo unijne. Instytucje Wspólnoty Europejskiej posługują się wieloma instrumentami oddziaływania na państwa członkowskie. Rozporządzenia (WE) zaliczane do pochodnego prawa wspólnotowego są aktami wiążącymi w całości, przewidzianymi do bezpośredniego stosowania w każdym Państwie Członkowskim. Nie jest konieczny dla ich mocy obowiązującej akt inkorporacji zawartych w nich treści do prawa wewnętrznego Państw Członkowskich. Oznacza to, że stają się częścią krajowych systemów prawnych bez konieczności ich transpozycji, a w efekcie wywołują skutki bezpośrednie dla jednostek. Mają więc charakter wiążący co do wszystkich zawartych w nich postanowień, w przeciwieństwie do dyrektyw unijnych wiążących w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty. Odnośnie dyrektyw, adresatem których są co do zasady wszystkie Państwa Członkowskie, organy krajowe Państwa
Członkowskiego wybierają formę i środki osiągnięcia tego rezultatu. Państwo Członkowskie zatem, w wyznaczonym przez dyrektywę terminie zobowiązane jest do pełnego "zintegrowania" norm dyrektywy z normami prawa krajowego, a więc właściwej implementacji. Polski ustawodawca wśród dyrektyw unijnych tyczących ochrony środowiska zobligowany był m. in. do implementacji dyrektywy 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych, dzikiej fauny i flory, (określanej dalej jako dyrektywa siedliskowa) oraz dyrektywy Rady 79/409/EWG z dnia 2.04.1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (określanej dalej dyrektywą ptasią).

Implementacja ta w polskim ustawodawstwie dokonała się w dwóch regulacjach prawnych - uchwalonej w dniu 3.10.2008 r. ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (jak już zaznaczono dalej określanej jako OOŚ - Dz. U. nr 199, poz. 1227) oraz w art. 33 ustawy z dnia 16.04.2004 r. o ochronie przyrody (tj. Dz. U. z 2009 r., nr 151, poz.1220). Zgodnie z brzmieniem art. 33 nadanym art. 1 pkt 19 ustawy z dnia 3.10.2008 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody i innych ustaw (Dz.U z 2008 r., nr 201, poz.1237), obowiązującym w dniu wydawania postanowień obu instancji :

7

1. Zabrania się, z zastrzeżeniem art. 34, podejmowania działań mogących, osobno lub w połączeniu z innymi działaniami, znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególności:

1) pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub

2) wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, lub

3) pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami.

1. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do proponowanych obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty, znajdujących się na liście, o której mowa w art. 27 ust. 3 pkt 1, do czasu zatwierdzenia przez Komisję Europejską jako obszary mające znaczenie dla Wspólnoty i wyznaczenia ich jako specjalne obszary ochrony siedlisk.

1. Projekty polityk, strategii, planów i programów oraz zmian do takich dokumentów a także planowane przedsięwzięcia, które mogą znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, a które nie są bezpośrednio związane z ochroną obszaru Natura 2000 lub obszarów, o których mowa w ust. 2, lub nie wynikają z tej ochrony, wymagają przeprowadzenia odpowiedniej oceny oddziaływania na zasadach określonych w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Regulacja ta pozostaje w spójności z uregulowaniami proceduralnymi zawartymi w OOŚ. Rozdział 5 tej ustawy normuje zasady oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000. Jej art. 96 w ust. 1 stanowi, że organ właściwy do wydania decyzji wymaganej przed rozpoczęciem realizacji przedsięwzięcia, innego niż przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na środowisko, które nie jest bezpośrednio związane z ochroną obszaru Natura 2000 lub nie wynika z tej ochrony, jest obowiązany do rozważenia, przed wydaniem tej decyzji, czy przedsięwzięcie może potencjalnie znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000.

Natomiast art. 97 OOŚ mówi, że :

1. Po otrzymaniu dokumentów, o których mowa w art. 96 ust. 3, regionalny dyrektor ochrony środowiska stwierdza, uwzględniając łącznie uwarunkowania, o których mowa w art. 63 ust. 1, w odniesieniu do oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000, w szczególności w odniesieniu do integralności i spójności tych

8

obszarów, oraz biorąc pod uwagę skumulowane oddziaływanie przedsięwzięcia z innymi przedsięwzięciami, w drodze postanowienia, obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000.

1. Postanowienie, o którym mowa w ust. 1, wydaje się w przypadku stwierdzenia, że przedsięwzięcie może znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000.

1. W postanowieniu, o którym mowa w ust. 1, regionalny dyrektor ochrony środowiska nakłada obowiązek przedłożenia, w dwóch egzemplarzach wraz z ich zapisem w formie elektronicznej na informatycznych nośnikach danych, raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 i określa zakres tego raportu. W tym przypadku stosuje się przepisy art. 68.

1. Zakres raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 powinien być ograniczony do określenia oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000.

1. W przypadku stwierdzenia, że przedsięwzięcie nie będzie znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, regionalny dyrektor ochrony środowiska stwierdza, w drodze postanowienia, brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000.

1. Postanowienia, o których mowa w ust. 1 i 5, wydaje się w terminie 14 dni od dnia otrzymania dokumentów, o których mowa w art. 96 ust. 3. Przepisy art. 35 § 5 i art. 36 Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się odpowiednio.

1. Na postanowienie, o którym mowa w ust. 1, przysługuje zażalenie.

1. Uzasadnienie postanowienia, o którym mowa w ust. 1, niezależnie od wymagań wynikających z Kodeksu postępowania administracyjnego, powinno zawierać informacje o uwarunkowaniach, o których mowa w art. 63 ust. 1.

1. Do postanowienia, o którym mowa w ust. 5, nie stosuje się przepisów art. 106 § 3, 5 i 6 Kodeksu postępowania administracyjnego.

Z kolei art. 63 ust. 1 OOŚ, z którego płynące uwarunkowania należy łącznie uwzględnić przy ocenie oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 stanowi, że :

1. Obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko dla planowanego przedsięwzięcia mogącego potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko stwierdza, w drodze postanowienia, organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, uwzględniając łącznie następujące uwarunkowania:

9

1) rodzaj i charakterystykę przedsięwzięcia, z uwzględnieniem:

a) skali przedsięwzięcia i wielkości zajmowanego terenu oraz ich wzajemnych proporcji,

b) powiązań z innymi przedsięwzięciami, w szczególności kumulowania się oddziaływań przedsięwzięć znajdujących się na obszarze, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie,

c) wykorzystywania zasobów naturalnych,

d) emisji i występowania innych uciążliwości,

e) ryzyka wystąpienia poważnej awarii, przy uwzględnieniu używanych substancji i stosowanych technologii;

2) usytuowanie przedsięwzięcia, z uwzględnieniem możliwego zagrożenia dla

środowiska, w szczególności przy istniejącym użytkowaniu terenu, zdolności

samooczyszczania się środowiska i odnawiania się zasobów naturalnych,

walorów przyrodniczych i krajobrazowych oraz uwarunkowań miejscowych

planów zagospodarowania przestrzennego - uwzględniające:

a) obszary wodno-błotne oraz inne obszary o płytkim zaleganiu wód podziemnych,

b) obszary wybrzeży,

c) obszary górskie lub leśne,

d) obszary objęte ochroną, w tym strefy ochronne ujęć wód i obszary ochronne zbiorników wód śródlądowych,

e) obszary wymagające specjalnej ochrony ze względu na występowanie gatunków roślin i zwierząt lub ich siedlisk lub siedlisk przyrodniczych objętych ochroną, w tym obszary Natura 2000 oraz pozostałe formy ochrony przyrody,

f) obszary, na których standardy jakości środowiska zostały przekroczone,

g) obszary o krajobrazie mającym znaczenie historyczne, kulturowe lub archeologiczne,

h) gęstość zaludnienia,

i) obszary przylegające do jezior,

j) uzdrowiska i obszary ochrony uzdrowiskowej;

3) rodzaj i skalę możliwego oddziaływania rozważanego w odniesieniu do

uwarunkowań wymienionych w pkt 1 i 2, wynikające z:

a) zasięgu oddziaływania - obszaru geograficznego i liczby ludności, na którą przedsięwzięcie może oddziaływać,

10

b) transgranicznego charakteru oddziaływania przedsięwzięcia na poszczególne elementy przyrodnicze,

c) wielkości i złożoności oddziaływania, z uwzględnieniem obciążenia istniejącej infrastruktury technicznej,

d) prawdopodobieństwa oddziaływania,

e) czasu trwania, częstotliwości i odwracalności oddziaływania.

Należy nadto zaznaczyć, iż w art. 3 pkt 13 OOŚ zamieszczono definicję

przedsięwzięcia, w którym mieści się zamierzona, przedmiotowa inwestycja.

Implementacja dyrektyw unijnych (ptasiej i siedliskowej) została zatem dokonana we wskazanych aktach prawnych krajowych, przy czym interpretacja tych przepisów, z uwagi na charakter wiążący dyrektyw w odniesieniu do rezultatu, winna służyć realizacji celów tych dyrektyw.

W rozpatrywanej sprawie bezsporne jest, że planowane przedsięwzięcie nie należy do grupy przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, dla których sporządzenie raportu o oddziaływaniu na środowisko jest lub może być wymagane, jednakże oceny wymaga, czy jako nie związane bezpośrednio z ochroną obszaru Natura 2000, ani nie wynikające z tej ochrony, może potencjalnie znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, jego integralność oraz spójność sieci obszarów Natura 2000.

Dla określenia zakresu przedmiotowego obowiązku przeprowadzenia odpowiedniej oceny oddziaływania zamierzonego przedsięwzięcia na obszary Natura 2000 przesądzająca jest treść art. 33 ust. 3 ustawy z dnia 16.04.2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2004 r., nr 92, poz. 880 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w dniu wydania zaskarżonego postanowienia. Przepis ten pozostaje w spójności z unormowaniami art. 97 ust. 2 OOŚ. Wynika z niego, że "planowane przedsięwzięcia, które nie są bezpośrednio związane z ochroną obszaru Natura 2000 lub nie wynikają z tej ochrony, a które mogą na te obszary znacząco oddziaływać", wymagają przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na obszar Natura 2000, na zasadach określonych w OOŚ. Obowiązek ten obejmuje także projektowane obszary Natura 2000, do czasu zatwierdzenia ich lub odmowy zatwierdzenia przez Komisję Europejską /obszar mający znaczenie dla Wspólnoty Ostoja P. ([...]) znalazł się na liście obszarów proponowanych, przekazanej do Komisji Europejskiej w dniu
29.10.2009 r./. Skoro tak, to na organach obu instancji spoczywał obowiązek bardzo wnikliwego rozważenia, czy istotnie

11

zamierzone przedsięwzięcie osobno lub w połączeniu z innymi działaniami inwestycyjnymi mającymi miejsce na przedmiotowym obszarze nie może znacząco, oddziaływać na cele ochrony obu obszarów Natura 2000 - specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 Puszcza P. (kod [...]), który powstał dla ochrony takich gatunków ptaków jak: bielik, orlik krzykliwy, kania ruda, a także na projektowany specjalny obszar ochrony siedlisk Natura 2000 Ostoja P. (kod [...]), o dużej różnorodności biologicznej, który jako cel ochrony przyjmuje m. in. zachowanie w naturalnym stanie szeregu zbiorowisk roślinnych wymienionych przykładowo w postanowieniu organu odwoławczego oraz zachowanie ważnych ostoi zwierząt, w tym wydry, bobra i wilka.

W przeciwieństwie do organu I instancji, który uznał konieczność przeprowadzenia takiej oceny i określił zakres raportu, Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska stwierdził brak potrzeby jej przeprowadzania. Jego argumentacja oparła się w zasadzie na przekonaniu, że w wyniku już dokonanych przekształceń użytkowania i zagospodarowania tego terenu, który podlega silnej presji rekreacyjno-turystycznej, szczególnie w sezonie letnim, a więc w okresie wzmożonego zapotrzebowania pokarmowego ptaków, należy obszar ten uznać za mało atrakcyjne żerowisko awifauny, w tym gatunków, dla których został wyznaczony obszar Natura 2000. Prezentując ten pogląd organ odwoławczy miał na względzie nasilającą się zabudowę tego terenu.

W ocenie Sądu, ustalenia te nie są wnikliwe, a w dodatku stanowisko co do zbędności przeprowadzenia owej oceny zostało oparte na błędnej interpretacji obowiązujących przepisów, które to stwierdzenia zostaną rozwinięte w dalszej części wywodu.

Po pierwsze Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska dokonał jedynie pobieżnej oceny zagrożenia obszaru Natura 2000 "ptasiego", poprzez realizację tej inwestycji. Zaniechał natomiast całkowicie takich ustaleń odnośnie projektowanego obszaru siedliskowego Natura 2000, w celu rozważenia zasadności sporządzenia raportu. Jednocześnie wskazał, iż przedmiotowy, projektowany obszar siedliskowy wyznaczono m. in. z uwagi na to, że stanowi ważną ostoję wilka. Jest faktem powszechnie znanym, że zwierzęta te żyją w stadach i do egzystencji muszą mieć zapewnione duże terytoria oraz dostęp do wodopojów, a taki mogło stanowić m. in. niezbyt odlegle w tym miejscu jezioro B.. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska nie dokonał ustaleń, czy w przedmiotowym rejonie projektowanego

12

obszaru siedliskowego Natura 2000 Ostoja P. zwierzęta te występują, podobnie jak wydry i bobry. Żadnych rozważań w tym zakresie zaskarżone postanowienie nie zawiera. W sposób zdawkowy natomiast wspomniał o zbędności dokonywania oceny oddziaływania - w odpowiedzi na skargę - upatrując jej w już i tak znacznym zainwestowaniu tego terenu. Stanowisko to i sposób jego uzasadnienia pozostają w sprzeczności z przytoczonymi regulacjami unijnymi i implementującymi je przepisami prawa polskiego. W ocenie Sądu, organ odwoławczy nie miał podstaw do automatycznego formułowania poglądu, iż z uwagi na już istniejące zainwestowanie tego obszaru zbędne jest przeprowadzanie takiej oceny. Należy mieć na uwadze, iż dla interpretacji uregulowań prawa krajowego najistotniejsze znaczenie mają wskazania płynące z wiążących Polskę, co do osiąganego rezultatu, dyrektyw Unijnych.

Stanowisko organu odwoławczego jako niepoparte dostateczną analizą i argumentacją, pozwalającą na zastosowanie art. 97 ust. 5 OOŚ, pozostaje w sprzeczności z wymogami płynącymi z art. 6 ust. 3 dyrektywy 92/43/EWG siedliskowej oraz z orzecznictwem ETS w tym zakresie. Z przepisów tych wynika, że obowiązek przeprowadzenia "oceny habitatowej" dotyczy każdego przedsięwzięcia, które nie jest bezpośrednio związane z ochroną obszaru Natura 2000 lub nie wynika z tej ochrony, a które może na te obszary znacząco oddziaływać. Jak wskazuje się w literaturze przedmiotu przesłankami do takiego zakwalifikowania przedsięwzięcia są: cel przedsięwzięcia oraz jego charakter, a więc możliwość i istotność oddziaływania (por. B. Iwańska, Postępowanie w przedmiocie wydania "decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach" - dylematy interpretacyjne w : Wspólnotowe prawo ochrony środowiska i jego implementacja w Polsce trzy lata po akcesji pod red. J. Jędrośki i M. Bara, Wrocław 2008, s,. 214 i nast.). Przy czym o możliwości zaistnienia
znaczącego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 przesądzają istniejące prawdopodobieństwo lub ryzyko takiego oddziaływania - a więc sytuacja, gdy na podstawie obiektywnych informacji nie można tego ryzyka wykluczyć. Istotne oddziaływanie zachodzi natomiast wówczas, gdy planowane działanie niesie z sobą ryzyko naruszenia założeń ochrony danego obszaru Natura 2000 (por. wyrok ETS w sprawie C-127/02 Waddenzee pkt 39-45). W niniejszym postępowaniu organ odwoławczy w uzasadnieniu swego rozstrzygnięcia nie zawarł argumentacji, która wykluczałaby całkowicie istnienie takiego ryzyka. Należy nadto zauważyć, iż obowiązek ochrony obszarów Natura

13

2000, także projektowanych nałożony na Państwa Członkowskie akcentuje orzecznictwo ETS, w tym m. in. wyrok w sprawie C-117/03, Dragaggi, pkt 29, w którym Trybunał stwierdził, że "jeśli chodzi o tereny kwalifikujące się do określenia jako tereny mające znaczenie dla Wspólnoty, znajdujące się na przekazanych Komisji wykazach krajowych (...), Państwa Członkowskie są, na podstawie dyrektywy 92/43 i ze względu na wskazany w niej cel ochrony, zobowiązane do podjęcia kroków będących w stanie ochronić wartość ekologiczną na poziomie krajowym tych terenów" (przekład B. Iwańska w cyt. opracowaniu). Są zatem objęte ochroną zgodnie z tzw. "zasadą ostrożności lub przezorności" (precautionary principle) wynikającą z art. 174 pkt 2 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (por. orzeczenia w sprawach: C-371/98 First! Corporate Shipping, C-374/98 Basses Corbieres oraz C-355/90 KE przeciwko Hiszpanii oraz wyrok z dnia 21 września 1999 r. w sprawie C-392/96 KE przeciwko Irlandii).

Mając to na względzie, w odniesieniu do "projektowanych obszarów Natura 2000" obowiązuje tzw. "wstępny zakaz pogorszeń", który jest ograniczony czasowo (do czasu umieszczenia ich w wykazie obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty) i merytorycznie (obowiązek unikania pogorszenia stanu siedlisk i niepokojenia gatunków w celu zapewnienia spójności Sieci obszarów Natura 2000) /por. B. Iwańska tamże s. 219/. Należy jednocześnie zauważyć, w oparciu o orzecznictwo ETS, iż rozwiązania przyjętego w art. 33 ust. 2 i 3 w zw. z art. 27 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody, a więc rozszerzenia ochrony na projektowane obszary Natura 2000 ("ptasie i siedliskowe") nie należy traktować w kategorii surowszych przepisów krajowych w myśl art. 176 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską (dalej TWE), ale jako sposób realizacji wynikającego z art. 10 TWE w zw. z art. 249 TWE zakazu podejmowania wszelkich działań, które mogłyby zagrozić urzeczywistnieniu celów zarówno dyrektywy 92/43, jak i dyrektywy 85/337 z dnia 27.06.1985 r.
w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko, określanej dalej jako dyrektywa 85/337 (Dz. U. L 175 z 5.7.1985 ze zm.) i określonego w orzeczeniach ETS obowiązku ochrony "projektowanych obszarów Natura 2000" (tożsamy pogląd prezentuje B. Iwańska w cyt. opracowaniu).

Przyjęte przez polskiego ustawodawcę rozwiązania należy więc traktować jako sposób realizacji wynikającego z art. 10 TWE w zw. z art. 249 TWE zakazu podejmowania wszelkich działań, które mogłyby zagrozić urzeczywistnieniu celów

14

zarówno dyrektywy 92/43 (siedliskowej), jak i dyrektywy 79/409 (ptasiej). Tak też przepisy te winny być odczytywane.

Po drugie więc obowiązek przeprowadzenia tzw. oceny habitatowej w myśl art. 97 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko zachodzi zawsze wówczas, gdy istnieje ryzyko znaczącego wpływu zamierzonego przedsięwzięcia na cel ochrony, dla którego został utworzony obszar Natura 2000. W takiej sytuacji postępowanie to winno być przeprowadzane, zgodnie z zasadą przezorności, w celu precyzyjnego, każdorazowego ustalenia, że oddziaływanie to nie okaże się znacząco negatywne. Wskazany obowiązek powstawał będzie wówczas, gdy na podstawie obiektywnych informacji nie będzie można wykluczyć ryzyka znaczącego oddziaływania danego przedsięwzięcia na obszar Natura 2000. Należy przy tym przyjąć, że istotność oddziaływania zachodzi zawsze wówczas, gdy planowane działanie niesie ze sobą ryzyko naruszenia założeń ochrony danego obszaru Natura 2000.

Podkreślenia wymaga, że ustawodawca zarówno w art. 33 ust. 2 o ochronie przyrody, jak i w art. 97 ust. 2 OOŚ jako przesłankę do przeprowadzenia oceny oddziaływania zamierzonego przedsięwzięcia na środowisko zawarł prawdopodobieństwo jego znaczącego wpływu na obszar Natura 2000, a nie znaczącego negatywnego wpływu, zdefiniowanego w art. 3 ust, 1 pkt 17 OOŚ i zastosowanego w jej art. 98 ust. 2 i 3, dotyczącym uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia w zakresie oddziaływania na obszar Natura 2000. Oznacza to zatem, iż realizując cele obu dyrektyw (ptasiej i siedliskowej) ustawodawca krajowy, kierując się zasadą przezorności, uznał konieczność przeprowadzania owej oceny zawsze, gdy tylko zamierzona inwestycja może oddziaływać na obszar Natura 2000 znacząco, w celu wykluczenia, że oddziaływanie to może być znacząco negatywne.

Należy mieć także na uwadze, że art. 6 ust. 2 dyrektywy siedliskowej zawiera zakaz pogorszeń, nakładając na Państwa Członkowskie obowiązek podejmowania odpowiednich działań w celu uniknięcia na specjalnych obszarach ochrony pogorszenia stanu siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków, jak również w celu uniknięcia niepokojenia gatunków, dla których wyznaczone zostały takie obszary, o ile to niepokojenie może mieć znaczenie w stosunku do celów niniejszej dyrektywy. I z tego względu w ust. 3 zawiera nakaz przeprowadzenia "oceny habitatowej" dla każdego przedsięwzięcia, które zarówno oddzielnie, jak i w połączeniu z innymi

15

przedsięwzięciami może w istotny sposób oddziaływać na siedlisko, z punku widzenia założeń ochrony tego obszaru. Nadto drugi akapit ust. 4 art. 6 enumeratywnie wymienia przyczyny, dla których mimo negatywnej oceny skutków przedsięwzięcia dla danego terenu Natura 2000 oraz braku rozwiązań alternatywnych należy udzielić zgody na realizację tego zamierzenia, wymagając zasięgnięcia w tym przedmiocie opinii Komisji Europejskiej. Jeśli zaś Państwo Członkowskie o opinię taką nie wystąpi, zezwalając mimo wszystko na realizację danego przedsięwzięcia Komisja Europejska w trybie art. 226 TWE może wnieść skargę na Państwo do ETS . Z kolei z art. 7 tej dyrektywy wynika, iż reżim z jej art. 6 ust. 2, 3 i 4 dotyczy także dyrektywy ptasiej.

W tym stanie rzeczy, wobec niewykazania w dostateczny sposób przez organ odwoławczy, iż zamierzenie to w powiązaniu z pozostałymi inwestycjami budowlanymi, zamierzonymi i realizowanymi na sąsiednich działkach nie przyniesie ryzyka znaczącego wpływu na cele ochrony obu obszarów Natura 2000, a w szczególności projektowany obszar siedliskowy - przedwcześnie przesądził o braku potrzeby przeprowadzania oceny zamierzonego, przedmiotowego przedsięwzięcia na obszar Natura 2000. Zaniechanie przedstawienia pogłębionej argumentacji z uwzględnieniem właściwej interpretacji art. 33 ust. 2 o ochronie przyrody oraz art. 97 ust. 2 OOŚ, a więc uwzględnienia jako przesłanki do przeprowadzenia owej oceny możliwości znaczącego oddziaływania na obszar Natura 2000, a nie znaczącego negatywnego oddziaływania na ten obszar - uniemożliwiło dokonanie przez Sąd oceny prawidłowości podjętego rozstrzygnięcia oraz trafności wyprowadzonych wniosków. Podzielenie przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska stanowiska zawartego w
ekspertyzach przedłożonych przez inwestora - do których strona skarżąca posiadająca, podobnie jak organ odwoławczy, wiedzę specjalistyczną zgłosiła poważne zastrzeżenia na rozprawie (formułując je na piśmie w załączniku do protokołu rozprawy, złożonym na rozprawie) - również budzi poważne wątpliwości. Opracowania te koncentrują się na próbie wykazania braku znaczącego negatywnego oddziaływania, podczas gdy celem rozważań powinno być ustalenie braku znaczącego oddziaływania na oba obszary Natura 2000, jako przesłanki zbędności przeprowadzania owej oceny i sporządzania raportu. Rozróżnienia tego zdaje się nie dostrzegać organ odwoławczy, bezzasadnie twierdząc, iż obowiązkiem Dyrektora Ochrony Środowiska w O. było zbadanie "ryzyka wystąpienia znacząco negatywnego wpływu na ten obszar (...)" (por. str. 5

16

zaskarżonego postanowienia). Ocenę legalności zaskarżonego postanowienia utrudnia nadto fakt ogólnikowego powołania się w nim na wiadomości znane organowi odwoławczemu z urzędu, przez co przyjęte tam twierdzenia wymykają się weryfikacji. Znamienne jest, że dopiero w odpowiedzi na skargę organ odwoławczy podał, na jakich opracowaniach się opierał, orzekając reformatoryjnie. [...] Park Krajobrazowy - w stanowisku zajętym wobec odpowiedzi na skargę - dowodził jednakże nieużyteczności tych opracowań dla potrzeb niniejszego postępowania.

Wobec przytoczonych okoliczności należy więc uznać, że zaskarżone postanowienie zapadło z naruszeniem przepisów prawa materialnego art. 33 ust. 2 o ochronie przyrody, jak i w art. 97 ust. 2 OOŚ, poprzez bezzasadne przyjęcie, że podstawę do przeprowadzenia owej oceny daje dopiero możliwość znaczącego negatywnego oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000, a nie znaczącego jego oddziaływania na ten obszar, w myśl zasady przezorności. Doszło także do naruszenia przepisów prawa procesowego, tj. artykułów 7, 77 § 1 oraz 107 § 3 Kpa. Brak prawidłowego uzasadnienia zaskarżonego postanowienia polegał na nieprzytoczeniu przekonującej argumentacji na poparcie postawionej tezy. Brak powołania wyników aktualnych badań specjalistycznych prowadzonych w tym przedmiocie oraz całkowite zaniechanie dokonania oceny, czy z punktu widzenia celów ochrony projektowanego specjalnego obszaru ochrony siedlisk Natura 2000 Ostoja P. (kod [...]) postępowanie to wino być przeprowadzone i czy konieczne jest sporządzenie raportu,
czynił je wadliwym w stopniu prowadzącym do jego uchylenia.

Za pozostające w sprzeczności z prowspólnotową interpretacją art. 33 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody oraz art. 97 ust. 2 OOŚ należy uznać także powołanie się na argumentację wskazującą na znaczne zainwestowanie już tego terenu i wzmożoną turystykę, jako przemawiające za zbędnością przeprowadzania oceny oddziaływania tego przedsięwzięcia na oba obszary Natura 2000, już i tak w dużej mierze nieprzydatnego dla ochrony celów, jakim miało służyć utworzenie przedmiotowych obszarów Natura 2000, jak zaznaczył organ odwoławczy. Powołanie się na masową zabudowę brzegu jeziora B. w sąsiedztwie Puszczy P. i na terenie obu obszarów Natura 2000 wskazywałoby właśnie na potrzebę przeprowadzenia takiej oceny oddziaływania, świadczy bowiem o możliwości znaczącego oddziaływania owych skumulowanych przedsięwzięć na oba obszary Natura 2000. Z przytoczonych dyrektyw (ptasiej i siedliskowej) oraz omówionego

17

prawa krajowego, a także przytoczonego orzecznictwa ETS nie wynika, aby dopuszczenie zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej na dużą skalę, wbrew zasadzie przezorności, mogło przemawiać za zasadnością odstąpienia od sporządzania takiej oceny w rozpatrywanej sprawie, zwłaszcza wówczas, gdy dokonane już zainwestowanie tego obszaru mogło wywołać znaczące skutki, co przyznaje organ odwoławczy.

Na zakończenie odnosząc się do zarzutu pełnomocnika inwestora zawartego w zażaleniu - konieczności zagwarantowana konstytucyjnie chronionej równości (tu -praw inwestorów) - należy zauważyć, iż konstytucyjna zasada równości odnosi się do równości wobec prawa, a nie jego naruszeń, a własność nie jest prawem o charakterze absolutnym i podlega ograniczeniom, wynikającym z unormowań zawartych w obowiązujących ustawach oraz przepisach prawa wspólnotowego. Natomiast przytoczony wyrok WSA z dnia 16.04.2009 r., sygn. akt IV SA/Wa 2031/08, na który powołał się inwestor zapadł w innym stanie prawnym.

Wskazane naruszenie zarówno przepisów prawa materialnego jak i przepisów postępowania, prowadziło do uchylenia postanowienia Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia [...].10.2009 r. Z przytoczonych przyczyn Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na zasadzie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a oraz c, a także art. 152 ustawy z dnia 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm.) - orzekł jak w sentencji.

Po uprawomocnieniu się niniejszego wyroku należy zastosować się do oceny prawnej oraz wskazań w nim zawartych. W oparciu o pełen materiał dowodowy, także ten, który winien być udostępniony Przez [...] Park Krajobrazowy i w tym kontekście przeanalizować, czy istotnie bezpodstawnie Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w O. nałożył obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania na oba obszary Natura 2000 dla planowanej budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego na działce o nr ew. [...], położonej w obrębie I., Gmina R.oraz ustalił zakres raportu o oddziaływaniu tego przedsięwzięcia na środowisko, mając na uwadze, że przesłanką do przeprowadzenia owej oceny jest stwierdzenie możliwości znaczącego oddziaływania zamierzonego przedsięwzięcia w kumulacji z innymi inwestycjami tego rodzaju na obszary Natura 2000.

18