Tezy
Określenie "prawdopodobieństwa", o jakim mówi przepis art. 159 § 1 K.p.a., powinno polegać na wskazaniu tego z punktów w art. 156 § 1 K.p.a., który w ocenie organu ma w sprawie zastosowanie, z jednoczesnym przytoczeniem okoliczności, które wskazują na tę konkretną wadę.
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Maria Czapska-Górnikiewicz (spr), Sędziowie asesor WSA Bogusław Cieśla, sędzia WSA Izabela Ostrowska, Protokolant Marcin Gruszczyński, po rozpoznaniu w dniu 7 lipca 2004 sprawy ze skargi J.J. na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] czerwca 2003 Nr [...] w przedmiocie wstrzymania wykonania decyzji dotyczącej pozwolenia na budowę I. uchyla zaskarżone postanowienie, II. stwierdza, że zaskarżone postanowienie nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku.
Uzasadnienie
Decyzją z dnia [...].07.2000 r. wydaną z up. Starosty [...] na podstawie art. 28, art.33 ust.1, art. 34 ust. 4 i art. 36 ustawy z dnia 7.07.1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. Nr 89, poz. 414 ze zm.) zatwierdzono projekt budowlany i udzielono J.J. pozwolenia na budowę kontenerowej stacji paliw wraz z urządzeniami budowlanymi wymienionymi w tejże decyzji.
Wojewoda [...] zawiadomieniem z dnia 23.08.2001 r. na podstawie art. 157 § 2 k.p.a. poinformował strony o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji z dnia [...].07.2000 r.
Postanowieniem z dnia [...]. 08.2001 r. wydanym z up. Wojewody [...] na podstawie art. 123 § 1 i 2k.p.a., art. 157 §1 k.p.a., art. 159§1 i 2 k.p.a. wstrzymano z urzędu wykonanie decyzji z dnia [...].07.2000 r. W uzasadnieniu tegoż postanowienia Wojewoda stwierdził, iż z nadesłanych dokumentów wynika prawdopodobieństwo tego, że decyzja z dnia [...].07.2000 r. dotknięta jest jedną z wad wymienionych w art. 156 §1k.p.a.
Zażalenia na powyższe postanowienie wniósł J.J.
Postanowieniem z dnia [...].10.2001 r. wydanym z up. Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a. w zw. z art. 144 k.p.a. po rozpatrzeniu wniesionego zażalenia, uchylono postanowienie z dnia [...].08.2001 r. i odmówiono wstrzymania wykonania decyzji Starosty [...] z dnia [...]. 07. 2000 r.
Skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego na postanowienie z dnia 30.10.2001 r. wniósł J. T. domagając się uchylenia zaskarżonego postanowienia i utrzymania w mocy postanowienia z dnia [...].08.2001 r.(sygn. akt IV SA 3815/01).
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego postanowieniem z dnia [...].01. 2002 r. na podstawie art. 38 ust. 2 ustawy z dnia 11. 05. 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) uchylił własne postanowienie z dnia [...].10.2001 r.
Następnie postanowieniem z dnia [...].06.2003 r. Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego po rozpatrzeniu zażalenia J. J. na postanowienie z dnia [...].08.2001 r. utrzymał je w mocy.
W uzasadnieniu powyższego postanowienia stwierdzono, iż z treści art. 159 k.p.a. wynika, że do zastosowania tegoż przepisu wystarczające jest wskazanie jedynie na prawdopodobieństwo istnienia wad powodujących nieważność decyzji. Nie jest konieczne zdaniem organu udowodnienie, ani nawet uprawdopodobnienie, że takie wady mogą zaistnieć. Wystarczy, że właściwy organ uzna, iż zachodzi prawdopodobieństwo, a więc że jest bardzo możliwe, iż decyzja w sprawie której wszczęto postępowanie o stwierdzenie jej nieważności zostanie w wyniku tego postępowania unieważniona. Taka sytuacja zaistniała w niniejszej sprawie, wobec czego słusznie Wojewoda [...] wstrzymał wykonanie decyzji Starosty [...] z dnia [...]. 07. 2000 r.
Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 15. 02. 2002 r. umorzył postępowanie sądowe ze skargi wniesionej przez J. T. na postanowienie z dnia [...].10.2001 r. ( sygn. akt IV SA 3815/01).
Po rozpoznaniu skargi J. J. na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...].01.2002 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 7.07.2004 r. uchylił je z przyczyn wskazanych w uzasadnieniu tegoż wyroku ( sygn. akt 7/IVSA 550/02).
Skargę na postanowienie z dnia [...].06.2003 r. do Sądu Administracyjnego wniósł J.J., domagając się jego uchylenia.
Skarżący wskazał na brak podstaw do stwierdzenia nieważności decyzji z dnia [...]. 07. 2000 r. Nadto strona skarżąca podkreśliła, iż od wydania decyzji o pozwoleniu na budowę upłynęły trzy lata, inwestycja została ukończona, a właściwy organ wydał pozwolenie o użytkowaniu obiektu objętego pozwoleniem na budowę z dnia [...]. 07. 2000 r.
W odpowiedzi na skargę Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swe dotychczasowe stanowisko.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje :
Skarga jest zasadna.
W rozpoznawanej sprawie Wojewoda [...] zawiadomieniem z dnia 23.08.2001 r. na podstawie art. 157 § 2 k.p.a. powiadomił strony o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji z dnia [...].07.2000 r. Zarówno w tymże zawiadomieniu, jak i następnie w postanowieniu zaskarżonym, a także w innych postanowieniach wydanych w niniejszej sprawie, nie określono która z przesłanek wskazanych w art. 156 §1 k.p.a. mogłaby stanowić ewentualną podstawę stwierdzenia nieważności decyzji z dnia [...]. 07. 2000 r. Nie wskazano też w zaskarżonym postanowieniu na zaistnienie takich okoliczności, które pozwoliłyby na przypisanie decyzji z dnia [...].07.2000 r. konkretnej wady wymienionej w art. 156 § 1 k.p.a.
Nie sposób podzielić trafności stanowiska wyrażonego w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, iż w uzasadnieniu postanowienia wstrzymującego wykonanie decyzji nie muszą być wskazane okoliczności sprawy uprawdopodobniające stwierdzenie nieważności decyzji. Samo powołanie się przez organ, że w odniesieniu do konkretnej decyzji możliwe jest zaistnienie jednej z przesłanek wymienionych w art. 156 § 1 k.p.a. trzeba uznać za niewystarczające i nie spełniające wymogów art. 159 § 1 k.p.a.
Przedstawionej przez organ interpretacji art. 159 § 1 k.p.a. przeczy w sposób jednoznaczny treść tegoż przepisu, która warunkuje wstrzymanie wykonania decyzji zaistnieniem prawdopodobieństwa, że decyzja, której wstrzymanie wykonania ma nastąpić, dotknięta jest jedną z wad wymienionych w art. 156 § 1 k.p.a. Określenie "prawdopodobieństwa" o jakim mówi przepis art. 159 § 1 k.p.a. winno polegać na wskazaniu tego z punktów art. 156 § 1 k.p.a., który w ocenie organu ma w danej sprawie zastosowanie, z jednoczesnym przytoczeniem tych okoliczności, które zdaniem organu wskazują na zaistnienie konkretnej wady wymienionej w art. 156 § 1 k.p.a. Zauważyć trzeba, że taka interpretacja terminu "prawdopodobieństwa" użytego w art. 159 § 1 k.p.a. wynika nie tylko z konieczności indywidualizacji każdej sprawy, ale i z usytuowania przepisu art. 159 § 1 k.p.a. w stosunku do tych przepisów, które regulują chociażby samo wszczęcie postępowania o stwierdzenie nieważności określonej decyzji. Zawarta w art. 159 § 1 k.p.a. możliwość
wstrzymania wykonania decyzji została wprowadzona w odrębnym przepisie, już chociażby ta okoliczność wskazuje na to, że samo wszczęcie postępowania nie jest tożsame z zaistnieniem prawdopodobieństwa stwierdzenia nieważności decyzji, a tym samym nie jest jedyną i wyłączną podstawą wydania orzeczenia przewidzianego w art. 159 § 1 k.p.a.
Zaniechanie przez organ wskazania w postanowieniu o wstrzymaniu wykonania decyzji tego rodzaju prawdopodobieństwa, a więc indywidualnie określonej przesłanki wskazanej w art.156 § 1 k.p.a., nie czyni zadość zarówno art. 159 § 1, jak i art. 107 § 3 kpa. To niewątpliwe uchybienie procesowe jest podstawą uwzględnienia wniesionej skargi, bowiem stwierdzone naruszenie przepisów postępowania ma istotny wpływ na wynik postępowania.
Ujawnione wady, tj. naruszenie przepisów postępowania w zakresie mającym istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia powoduje konieczność uchylenia zaskarżonego postanowienia tj. postanowienia z dnia 9.01.2002 r. z mocy art. 145 § 1 pkt 1c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. Nr 153, poz. 1270) w zw. z art. 97 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1271). Ponadto na podstawie art. 152 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. Nr 153, poz. 1270) orzeczono jak w pkt 2 wyroku.