Trwa ładowanie...
Zaloguj
Notowania
Przejdź na

III SA 953/03 - Wyrok WSA w Warszawie z 2004-06-16

0
Podziel się:

Brak jest podstaw, aby ustawę z dnia 30 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców /Dz.U. nr 155 poz. 1287 ze zm./ stosować do osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, bez względu na to jaka jest przyczyna powstania ciążących na nich zaległości.

Tezy

Brak jest podstaw, aby ustawę z dnia 30 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców /Dz.U. nr 155 poz. 1287 ze zm./ stosować do osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, bez względu na to jaka jest przyczyna powstania ciążących na nich zaległości.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Niezgódka-Medek (spr.), Sędzia WSA Grażyna Nasierowska, Asesor sądowy WSA Ewa Radziszewska-Krupa, Protokolant Maciej Kurasz, po rozpoznaniu w dniu 16 czerwca 2004 r. sprawy ze skargi A. B. na decyzję Izby Skarbowej w W. z dnia [...] marca 2003 r. Nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie o restrukturyzację należności publicznoprawnych oddala skargę

Uzasadnienie

W dniu 2 listopada 2002 r. p. A. B. wystąpiła z wnioskiem do Urzędu Skarbowego W. o objęcie postępowaniem restrukturyzacyjnym zaległości spółki A. Sp. z. o. o z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych za 1996 i 1997 r., obciążających ją jako osobę trzecią, w związku z pełnieniem funkcji Prezesa Zarządu i udziałowca tej spółki.

Urząd Skarbowy W., po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, decyzją z dnia [...] grudnia 2002 r. Nr [...] umorzył postępowanie restrukturyzacyjne. W podstawie prawnej decyzji organ pierwszej instancji powołał art. 207 i 208 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926, ze zm.) w zw. z art. 1 ust. 2, art. 2 pkt 1 i art. 9 ustawy z dnia 3 0 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców (Dz.U. Nr 155, poz. 1287).

Uzasadniając swoje stanowisko Urząd Skarbowy podał, że wydał dwie decyzje z dnia [...] sierpnia 2002 r. o odpowiedzialności p. A. B. za zobowiązania Spółki A. z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych za 1996 i 1997 r., od których zostały złożone odwołania. Stwierdził natomiast, że p. A. B. nie podjęła i wykonuje we własnym imieniu działalności gospodarczej wobec tego nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r., a zgłoszona zaległość podatkowa nie może być objęta postępowaniem restrukturyzacyjnym.

W odwołaniu do Izby Skarbowej w W. od przedstawionej wyżej decyzji strona zarzuciła organowi pierwszej instancji naruszenie przepisów ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców przez ich błędną wykładnię i wniosła o jej uchylenie. Podniosła, że pojęcie przedsiębiorcy zawarte w tej ustawie należy rozumieć szeroko, obejmując nim także osobę trzecią odpowiadającą za zaległości podatkowe, która formalnie przedsiębiorcą nie jest, a która w swoim czasie była członkiem zarządu i wspólnikiem spółki z.o.o, obciążonej długiem powstałym w wyniku działalności gospodarczej .

Po rozpatrzeniu odwołania Izba Skarbowa w W. decyzją z dnia [...] marca 2003 r. Nr [...] utrzymała w mocy zaskarżoną decyzję. W podstawie prawnej powołała art. 233 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej w zw. z art. 9 pkt 1 ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców. Podzielając stanowisko organu pierwszej instancji Izba Skarbowa podkreśliła, że ustawa o restrukturyzacji w art. 1 ust. 2 wyraźnie stanowi, iż restrukturyzacją objęci są przedsiębiorcy, o których mowa w przepisach o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców. Zatem jeżeli osoba trzecia, tak jak. p. A. B., nie podjęła i nie wykonuje we własnym imieniu działalności gospodarczej to nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu tej ustawy i jej zaległości nie mogą być objęte postępowaniem restrukturyzacyjnym.

W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego na ww. decyzję Izby Skarbowej w W. p. A. B. zarzuciła jej w szczególności naruszenie przepisów ustawy o restrukturyzacji poprzez ich błędną wykładnię i wniosła o jej uchylenie w całości i zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu podtrzymała argumentację zawartą w odwołaniu, że z uwagi na cel postępowania restrukturyzacyjnego powinna być nim objęta. Stwierdziła też, iż jej wniosek powinien być potraktowany jako wniosek Spółki A. gdyż organy podatkowe w innym postępowaniu rozstrzygnęły o jej odpowiedzialności za zobowiązania tej spółki.

W odpowiedzi na skargę organ drugiej instancji wniósł o jej oddalenie i podtrzymał stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który przejął sprawę do rozpoznania na podstawie art. 97 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1271, ze zm.) zważył, co następuje:

Skarga nie jest zasadna.

Istotą sporu w rozpatrywanej sprawie jest określenie podmiotowego zakresu stosowania ww. ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców. Zdaniem skarżącej celem ustawy było zastosowanie zawartych w niej rozwiązań również do osób fizycznych, które nie prowadzą w momencie składania wniosku działalności gospodarczej, lecz jako osoby trzecie odpowiadają za należności przedsiębiorców, objęte restrukturyzacją.

Sąd nie podziela takiego stanowiska jakkolwiek przyznaje, że może do niego prowadzić literalna wykładnia definicji legalnej pojęcia "przedsiębiorca" zawarta w art. 2 pkt 1 tej ustawy, w szczególności jej końcowy fragment po rozdzielającym spójniku "albo". W przepisie tym, zawierającym tzw. słowniczek wyrażeń ustawowych, pod pojęciem "przedsiębiorcy" rozumie się przedsiębiorcę, określonego w art. 2 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. - Prawo działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 101, poz. 1178, ze zm.) mającego miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będącego podatnikiem, płatnikiem, następcą prawnym lub osobą trzecią odpowiadającą za zaległości podatkowe albo innego zobowiązanego do uiszczenia należności, o których mowa w art. 6. Gdyby końcową część definicji interpretować w oderwaniu od innych uregulowań zawartych w ustawie wówczas istotnie możnaby dojść do wniosku, biorąc pod uwagę należności objęte restrukturyzacją, wymienione w art. 6, że ten akt normatywny
oprócz przedsiębiorców w rozumieniu ustawy - Prawo o działalności gospodarczej dotyczy również każdej osoby fizycznej, bez względu na to czy prowadzi działalność gospodarczą, posiadającej zaległości np. z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, czy też - jak w przypadku skarżącej - osoby fizycznej, nieprowadzącej działalności gospodarczej, na której jako na osobie trzeciej ciąży odpowiedzialność za zobowiązania przedsiębiorcy.

Takiemu rozumieniu tego przepisu sprzeciwia się jednak wykładnia systemowa, zarówno o charakterze zewnętrznym, jak i wewnętrznym. Wbrew twierdzeniom skarżącej Sąd stoi na stanowisku, że byłoby to również niezgodne z celem, dla którego przyjęto tę ustawę. Izba Skarbowa w W., utrzymując w mocy decyzję Urzędu Skarbowego W., trafnie wskazała na art. 1 ust. 2 tej ustawy, jako na przepis, który musi być brany pod uwagę przy dokonywaniu wykładni zastosowanego w niej pojęcia "przedsiębiorca". Zgodnie z tym artykułem "Restrukturyzacją są objęci przedsiębiorcy, o których mowa w przepisach o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców, w szczególności którzy tracą zdolność do konkurowania na rynku, wyrażającą się zwłaszcza w znacznym stopniu: zmniejszeniem obrotów, nadmierną zdolnością produkcyjną, wzrostem zapasów, spadkiem zyskowności lub ponoszeniem strat, jak również wzrostem zadłużenia i brakiem możliwości uzyskania bankowych kredytów, poręczeń lub gwarancji". Z jednej więc
strony przepis ten określa cel aktu normatywnego, w powiązaniu z zakresem podmiotowym i przedmiotowym ustawy, z drugiej zaś strony doprecyzowuje definicję, o której mowa w art. 2 pkt 1, odsyłając do przepisów o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców. Zgodnie zaś z art. 7 pkt 9 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców (Dz.U. Nr 141, poz. 1177) , która obowiązywała w okresie prowadzenia zaskarżonego postępowania, pod pojęciem przedsiębiorcy należy rozumieć "przedsiębiorcę w rozumieniu przepisów o działalności gospodarczej, a także spółkę cywilną". Definicja ta wymieniając spółkę cywilną rozszerzała więc pojęcie przedsiębiorcy określone w art. 2 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo o działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 101, poz. 1178, ze zm.), do którego odsyła się w pierwszej części art. 2 pkt 1 ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców.
Dlatego też należy przyjąć, że końcowa część definicji przedsiębiorcy zawarta w tym artykule, w której jest mowa "o innym zobowiązanym do uiszczenia należności, o których mowa w art. 6" może odnosić się do spółek cywilnych, które nie są przedsiębiorcami w rozumieniu przepisów Prawa działalności gospodarczej, lecz są przedsiębiorcami w rozumieniu przepisów o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców.

Nie ma jednak podstaw aby ustawę stosować do osób fizycznych, nieprowadzących działalności gospodarczej, bez względu na to jaka jest przyczyna powstania ciążących na nich zaległości. Także inne rozwiązania zawarte w ustawie z dnia 30 sierpnia 2002 r., w szczególności te, o których mowa w rozdziale 2 ustawy Postępowanie restrukturyzacyjne (np. art. 10, art. 13, art. 18. art. 21) przemawiają za tym, aby przyjąć, że dotyczy ona jedynie podmiotów aktywnych gospodarczo.

Z tych względów Sąd nie dopatrzył się naruszenia prawa w zaskarżonej decyzji Izby Skarbowej w W..

Sąd uznał także za bezzasadne zarzuty, które skarżąca podniosła dopiero w skardze, że należałoby jej wystąpienie potraktować jako wniosek spółki. Pomijając nawet okoliczność, czy obecnie jest ona upoważniona do występowania w imieniu tego przedsiębiorcy, z materiału zebranego w sprawie, a także zarzutów zawartych w odwołaniu wynika, że skarżąca domagała się objęcia postępowaniem restrukturyzacyjnym jako osoba trzecia, obciążona

zobowiązaniami podatnika, która w chwili składania wniosku nie prowadziła działalności gospodarczej.

W tym stanie rzeczy skarga podlegała oddaleniu na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270).

orzecznictwo nsa
orzecznictwo
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
KOMENTARZE
(0)