Tezy
Z art. 16 ust. 7 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn /Dz.U. 1997 nr 16 poz. 89 ze zm./ nie wynika, że sześciomiesięczny miesięczny termin do uzyskania pozwolenia na budowę rozpoczyna bieg od daty zbycia nabytego w spadku lokalu.
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Krystyna Chustecka (spr.), Sędzia WSA Grażyna Nasierowska, Asesor sądowy WSA Jolanta Sokołowska, Protokolant Aneta Witkowska, po rozpoznaniu w dniu 19 maja 2004 r. sprawy ze skargi M. K. na decyzję Izby Skarbowej w W. z dnia [...] listopada 2002 r. Nr [...] w przedmiocie podatku od spadków i darowizn 1) uchyla zaskarżoną decyzję 2) stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości, 3) zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w W. na rzecz skarżącej kwotę [...] złotych ( słownie [...] złotych ) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Uzasadnienie
Zaskarżoną decyzją wydaną na podstawie art. 220 § 2 i art.233 § l pkt l ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa /Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm./ oraz art. 16 ustawy z dnia 28.07.1983 r. o podatku od spadków i darowizn /tekst jednolity : Dz. U Nr 16 z 1997 r., poz. 89/ Izba Skarbowa w W. utrzymała w mocy decyzję Urzędu Skarbowego P. z dnia [...].09.2002 r. stwierdzającą wygaśnięcie decyzji z dnia [...].03.2002 r. umarzającej postępowanie podatkowe w sprawie ustalenia p. M. K. zobowiązania podatkowego z tytułu podatku od spadku po zm. S. N. i decyzję z dnia [...].09.2002 r. i ustalającą podatek z tytułu nabycia spadku po zm. S. N.
W uzasadnieniu decyzji wskazano, że postanowieniem Sądu Rejonowego dla W. Wydział [...] z dnia [...].08.1999 r. Sygn. akt [...] stwierdzono, iż p. M. K. nabyła w całości spadek po zm. matce S. N.
Ze złożonego zeznania podatkowego wynika, że w skład masy spadkowej po zm. S. N. wchodził lokal mieszkalny nr[...] położony w W. przy ul. [...].
Z uwagi na to, że spadkobierczyni złożyła oświadczenie, iż spełnia warunki określone w art. 16 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn do zastosowania tzw. ulgi mieszkaniowej - Urząd Skarbowy P. umorzył postępowanie podatkowe w sprawie ustalenia zobowiązania podatkowego z tytułu spadku po zm. S.N..
Następnie p. M. K. zbyła lokal nabyty w drodze spadku i złożyła w Urzędzie Skarbowym oświadczenie, że pieniądze uzyskane ze sprzedaży przedmiotowego mieszkania przeznaczy na budowę domu.
Urząd Skarbowy uznał, że p. M. K. nie dopełniła warunku do ulgi wynikającego z przepisu art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn i wydał decyzję o wygaśnięciu decyzji umarzającej postępowanie podatkowe w sprawie ustalania zobowiązania podatkowego z tytułu podatku od spadku, a następnie ustalił podatek od wartości nabytego w spadku lokalu.
W odwołaniu od tych decyzji p. M. K. wniosła o ich uchylenie, gdyż jej zdaniem spełnione zostały wymogi do zastosowania art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn, ponieważ pieniądze uzyskane ze sprzedaży mieszkania nabytego w drodze spadku zostały przeznaczone niezwłocznie na budowę domu, a zatem w sprawie ma zastosowanie art. 16 ust. 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Izba Skarbowa podzieliła stanowisko Urzędu Skarbowego.
Wskazała, że ulga może być zastosowana w stosunku do osób, które spełniają wymogi określone w art. 16 ust. 2, w tym m.in. będą zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat. Pani M. K. sprzedając w dniu [...].08.2002 r. lokal nabyty w drodze dziedziczenia przestała spełniać warunek określony w art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Izba Skarbowa uznała także, że w sprawie nie ma również zastosowania przepis art.16 ust. 7 ustawy, gdyż pozwolenie na budowę Pani M. K. otrzymała w sierpniu 2001 r. czyli rok przed zbyciem lokalu. Użycie zaś przez ustawodawcę zwrotu "nie później niż w ciągu 6 miesięcy od dnia zbycia, wskazuje, że początek biegu sześciomiesięcznego terminu dla uzyskania zezwolenia na budowę zaczyna biec od dnia zbycia lokalu będącego przedmiotem spadku.
W skardze do Sądu na decyzję Izby Skarbowej Skarżąca wnosi o jej uchylenie jako niezgodnej z prawem. Zdaniem Skarżącej interpretacja dokonana przez Izbę Skarbową nie znajduje potwierdzenia ani w literalnym brzmieniu art. 16 ust 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn, ani w intencji ustawodawcy. Nadmieniła, że konkretną przyczynę stwierdzenia wygaśnięcia decyzji podała na skutek odwołania dopiero Izba Skarbowa. Urząd Skarbowy za podstawę podał jedynie zachowanie jednego z warunków określonych w art. 16 ust 2 pkt 1-5.
Podnosi, że spełnia warunki określone w art. 16 ust. 7 ustawy. Ani Urząd Skarbowy, ani Izba Skarbowa nie zakwestionowały warunku określonego jako konieczność zmiany warunków mieszkaniowych. Błędnie natomiast zinterpretowały intencje ustawodawcy dotyczące "nabycia budynku lub uzyskania pozwolenia na budowę nie później niż w ciągu 6 miesięcy od dnia zbycia".
Określenie, iż zwrot "nie później" jest równoznaczny ze wskazaniem początku biegu terminu w tej sytuacji jest nadinterpretacją urzędniczą nie mającą żadnego prawnego uzasadnienia. Takie rozumienie prowadziłoby do kuriozalnej sytuacji, że ze zwolnienia można by było skorzystać wówczas, gdy zakup działki pod budowę i wystąpienie o pozwolenie na budowę mogłoby nastąpić dopiero po sprzedaniu lokalu, a uzyskanie wszystkich zezwoleń nie mogłoby nastąpić później niż w ciągu 6 miesięcy. A więc spełnienie tego warunku byłoby praktycznie niemożliwe choćby z uwagi na czas oczekiwania na wpis do księgi wieczystej wymaganej przy ubieganiu się o pozwolenie na budowę.
W odpowiedzi na skargę Izba Skarbowa wniosła o jej oddalenie, podtrzymując zajęte stanowisko.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który przejął sprawę do rozpoznania na podstawie art. 97 § l ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę -Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, póz.1271, ze zm.), zważył, co następuje. Skarga jest uzasadniona.
Przepisy art. 16 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 1997 r. Nr 16, poz. 89 ze zm.) przewidują ulgę w tym podatku, polegającą na niewliczaniu do podstawy opodatkowania wartości, do łącznej wysokości nie przekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej, nabytego budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym.
Ulga przysługuje osobom łącznie spełniającym warunki wymienione w art. 16 ust. 2 pkt 1-5 tej ustawy. W sprawie niniejszej nie jest sporne, że skarżąca spełniała warunki określone w pkt 1-4, natomiast nie spełniła warunku określonego w pkt 5 dotyczącego zamieszkiwania w nabytym lokalu przez okres 5-ciu lat.
Skarżąca sprzedała lokal nabyty w spadku przed upływem tego okresu, wywodząc prawo do zachowania udzielonej ulgi z przepisu art. 16 ust. 7 ustawy, zważywszy, że otrzymała pozwolenie na budowę budynku w sierpniu 2001r .
Zgodnie z powołanym przepisem nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji zbycie udziału w budynku lub lokalu na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych oraz zbycie budynku lub lokalu, jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych, a nabycie innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na jego budowę albo nabycie innego lokalu nastąpiło nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia.
Rozpoznając niniejszą sprawę Sąd uznał, iż okoliczność uzyskania przez Skarżącą pozwolenia na budowę rok przed zbyciem lokalu nie uzasadnia podjęcia przez Izbę Skarbową rozstrzygnięcia o utracie prawa do ulgi i wymiarze podatku od spadków i darowizn z tytułu nabycia przedmiotowego lokalu.
Sąd podziela argumentację zawartą w skardze, iż z literalnego brzmienia art.16 ust.7 ustawy nie wynika, że 6 - cio miesięczny termin do uzyskania pozwolenia na budowę rozpoczyna bieg od daty zbycia nabytego w spadku lokalu. Warunek ten należy rozumieć dosłownie "nie później niż", a zatem nie ulega wątpliwości, że został spełniony przez Skarżącą.
Przedstawiona przez Skarżącą interpretacja tego przepisu, że ustawodawca określając 6-miesięczny nieprzekraczalny termin na wydatkowanie uzyskanych z tytułu zbycia lokalu na określony, wskazany w ustawie cel, dał tym samym organom podatkowym prawo do weryfikacji podejmowanych decyzji o umorzeniu postępowania podatkowego w stosunku do tych podatników, którzy uzyskane środki przeznaczyli na inne cele - konsumpcję, a więc cele nie związane ze zmianą warunków mieszkaniowych oraz, że określając 6-miesięczny termin wyraził tym samym wolę niezwłocznego wydatkowania kwot uzyskanych ze zbycia lokalu na inwestycję budowlaną nie budzi zastrzeżeń.
Z treści art. 16 wynika też, że spełnienie określonych w tym przepisie wymogów do jego zastosowania, ustala się począwszy od daty powstania obowiązku podatkowego.
Stwierdzając, że zaskarżona decyzja została podjęta z naruszeniem przepisów prawa materialnego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, Sąd na podstawie art. 145 §1 pkt 1 lit. a, art. 152 w zw . z art. 200 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. Nr 153,poz. 1270) orzekł jak w sentencji.