Trwa ładowanie...
Zaloguj
Notowania
Przejdź na

III SA 1326/03 - Wyrok WSA w Warszawie z 2004-08-06

0
Podziel się:

Unormowania prawne zawarte w art. 136, art. 137 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./, jak również w innych normach tej ustawy, odnoszących się do pełnomocnictwa, nie są kompletne, to przy wyjaśnieniu kwestii skuteczności udzielonego pełnomocnictwa należy posiłkowo stosować zasady wyrażone w Kodeksie cywilnym.

Tezy

Unormowania prawne zawarte w art. 136, art. 137 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./, jak również w innych normach tej ustawy, odnoszących się do pełnomocnictwa, nie są kompletne, to przy wyjaśnieniu kwestii skuteczności udzielonego pełnomocnictwa należy posiłkowo stosować zasady wyrażone w Kodeksie cywilnym.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Krystyna Chustecka, Sędzia NSA Jan Rudowski, Asesor sądowy WSA Ewa Radziszewska-Krupa (spr.), Protokolant Anna Zientara, po rozpoznaniu w dniu 6 sierpnia 2004 r. sprawy ze skargi M.Z. na postanowienie Izby Skarbowej w W. z dnia ... kwietnia 2003 r. Nr ... w przedmiocie niedopuszczalności zażalenia w sprawie o odmowie przywrócenia terminu do złożenia oświadczenia o wyborze zryczałtowanej formy opodatkowania przychodów 1. uchyla zaskarżone postanowienie; 2. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w W. na rzecz strony skarżącej kwotę w wysokości 10 zł (dziesięć) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego .

Uzasadnienie

Wnioskiem z dnia 23 stycznia 2003r. p. J.Z., działając w ramach pełnomocnictwa udzielonego mu przez M.Z., zamieszkałej w M. w USA, wystąpił do urzędu skarbowego o przywrócenie terminu do złożenia oświadczenia o wyborze zryczałtowanej formy opodatkowania przychodów z tytułu najmu lokalu.

Urząd Skarbowy W. postanowieniem z dnia ... stycznia 2003r., nr ..., odmówił przywrócenia terminu. W podstawie prawnej powołał art. 216, art. 162 i art. 163 § 1 i 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), zwanej dalej Ordynacją podatkową.

Izba Skarbowa w W. - w wyniku zażalenia, które nazwano odwołaniem, złożonego w imieniu M.Z. w dniu 13 lutego 2003r. przez J.Z. - postanowieniem z dnia ... kwietnia 2003r., nr ..., stwierdziła niedopuszczalność tego środka odwoławczego i pozostawiła go bez rozpatrzenia. W podstawie prawnej wskazano art. 228 § 1 pkt 1 w związku z art. 220 § 2 Ordynacji podatkowej.

Izba Skarbowa, uzasadniając swe rozstrzygnięcie wskazała, że pełnomocnictwo udzielone J.Z. przez M.Z. w dniu ... stycznia 2001r. obejmowało upoważnienie do "rozliczania podatków z Urzędem Skarbowym", nie zawierało zaś, upoważnienia do złożenia zażalenia na postanowienie urzędu skarbowego z dnia ... stycznia 2003r. W związku z tym organ odwoławczy wezwał w dniu 7 kwietnia 2003r. o uzupełnienie akt sprawy o stosowne pełnomocnictwo. Z przesłanego pełnomocnictwa wynikało, że zostało ono udzielone przez M.Z. w dniu 14 kwietnia 2003r. bratu - J.Z. i upoważniało do złożenia w Izbie Skarbowej w jej imieniu "zażalenia w sprawie odmowy przywrócenia terminu do złożenia oświadczenia o wyborze zryczałtowanej formy opodatkowania przychodów z tytułu najmu lokalu (...)". W ocenie Izby powyższe pełnomocnictwo nie obowiązywało w dniu złożenia zażalenia z dnia 13 marca 2003r., więc zasadne było pozostawienie zażalenia bez rozpatrzenia.

M.Z. w skardze wniesionej do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie w dniu 15 maja 2003r. wniosła o uchylenie powyższego postanowienia Izby Skarbowej "w oparciu o art. 57 i art. 58 Kpa oraz art. 48 § 1 pkt 3 Ustawy Ordynacji podatkowej oraz orzeczenie NSA 541/99".

W odpowiedzi na skargę Izba Skarbowa w W. wniosła o jej oddalenie, podtrzymując swoje stanowisko zawarte w zaskarżonym postanowieniu. Stwierdziła ponadto, że skarga nie zawiera skonkretyzowanych zarzutów, zaś wszelkie kwestie podatkowe w niniejszej sprawie należy rozpatrywać w oparciu o przepisy Ordynacji podatkowej, a nie Kodeksu postępowania administracyjnego. Wyjaśniła też, że wskazany w skardze przepis art. 48 § 1 pkt 3 nie ma zastosowania w niniejszej sprawie, albowiem dotyczy odroczenia innych terminów przewidzianych w przepisach prawa podatkowego. Zażalenie z dnia 13 lutego 2003r. na postanowienie urzędu skarbowego nie było rozpatrywane merytorycznie z uwagi na brak właściwego umocowania osoby wnoszącej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie, aczkolwiek z innych przesłanek, niż wskazane w jej lakonicznym uzasadnieniu. Sąd administracyjny - stosownie do art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270), powołanej dalej, jako p.p.s.a. - nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Przedmiotowa sprawa została rozpoznana przez Wojewódzki Sąd Administracyjny na podstawie art. 97 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1271 ze zm.). Przepis ten stanowi, że sprawy, w których skargi zostały wniesione do Naczelnego Sądu Administracyjnego przed dniem 1 stycznia 2004r. i postępowanie nie zostało zakończone, podlegają rozpoznaniu przez właściwe wojewódzkie sądy administracyjne na podstawie przepisów ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Sąd ponadto zauważa, że stosownie do art. 184 Konstytucji RP oraz art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) kontrola sądowa zaskarżonych decyzji, postanowień bądź innych aktów wymienionych w art. 3 § 2 p.p.s.a., sprawowana jest w oparciu o kryterium zgodności z prawem. W związku z tym, aby wyeliminować z obrotu prawnego akt
wydany przez organ administracyjny konieczne jest stwierdzenie, że doszło w nim do naruszenia, np. przepisu prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, bądź przepisu postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, albo naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego (art. 145 § 1 pkt. 1 lit. a-c p.p.s.a.). W sprawie mamy do czynienia z naruszeniem przepisów prawa materialnego.

Kwestia reprezentacji strony w postępowaniu podatkowym została w sposób ogólny unormowana przede wszystkim w art. 136 i art. 137 Ordynacji podatkowej. Z przepisów tych wynika, że strona - co do zasady - ma możność działania przez pełnomocnika, którym może być osoba fizyczna, mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone do protokołu. Pismo załączone do akt sprawy przez pełnomocnika Skarżącej spełnia powyższy warunek.

W doktrynie przyjmuje się dodatkowo, że pełnomocnik przystępując do działania powinien złożyć do akt oryginał bądź urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa. W sytuacji jednak, gdy czynności w postępowaniu podatkowym dokonała osoba, która twierdzi, że jest pełnomocnikiem, np. składając pismo zawierające wnioski dowodowe czy też odwołanie, organ podatkowy nie może uznać, iż są one bezskuteczne. Wnoszący powinien jedynie zostać wezwany do usunięcia tego braku przez złożenie pełnomocnictwa (por. B. Brzeziński, M. Kalinowski, M. Masternak, A. Olesińska Ordynacja podatkowa - komentarz, Toruń 2002 r., s. 477).

W przedmiotowej sprawie pełnomocnictwo zostało załączone stosownie do wezwania Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 kwietnia 2004r. (k. 13 akt administracyjnych). O jego zakresie decydowała treść, z której niewątpliwie wynikało, że brat Skarżącej jest umocowany do złożenia w jej imieniu zażalenia w sprawie odmowy przywrócenia terminu do złożenia oświadczenia o wyborze zryczałtowanej formy opodatkowania przychodów z tytułu najmu lokalu. Było to zatem pełnomocnictwo szczególne, do dokonania konkretnej czynności procesowej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stoi na stanowisku, że w związku z tym, że unormowania prawne zawarte w treści powołanych wyżej przepisów Ordynacji podatkowej (art. 136, art. 137), jak również w innych normach tej ustawy, odnoszących się do pełnomocnictwa, nie są kompletne, to przy wyjaśnieniu kwestii skuteczności udzielonego pełnomocnictwa należy posiłkowo stosować zasady wyrażone w Kodeksie cywilnym. Podobny pogląd został wyrażony przez Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 18 czerwca 1999r., sygn. akt I SA 1535/98, LEX nr 48566, ale odnosił się do stosowania przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego (art. 32, art. 33).

W związku z tym Sąd stwierdza, że z dyspozycji przepisu art. 103 § 1 k.c. wynika, iż w przypadku, gdy pełnomocnik nie ma umocowania, bądź przekroczy jego zakres, ważność dokonanej czynności zależy od potwierdzenia jej przez osobę, w której imieniu pełnomocnik działał. Skoro w przedmiotowej sprawie zażalenie zostało złożone w terminie, a osoba, która je wnosiła dołączyła pełnomocnictwo w zakreślonym terminie, to błędny jest pogląd organu podatkowego drugiej instancji, że takiego pełnomocnictwa nie można uznać za skuteczne, tylko z tego powodu, że zostało ustanowione po wniesieniu odwołania. Z treści pełnomocnictwa wyraźnie wynika, jaki ma ono zakres i czego dotyczy. Uprawniony jest również wniosek, że stanowiło ono potwierdzenie umocowania brata Skarżącej do działania w jej imieniu, już od chwili, gdy wnoszono środek odwoławczy, omyłkowo określony przez pełnomocnika odwołaniem.

Podobne stanowisko zajmowały również składy orzekające Naczelnego Sądu Administracyjnego. W wyroku z dnia 21 września 2001r., sygn. akt I SA 335/00, LEX nr 55745, Sąd stanął na stanowisku, że nawet brak umocowania pełnomocnika nie przesądza o nieskuteczności czynności procesowej, gdyż zgodnie z przepisami prawa cywilnego (art. 103 § 1 k.c.) - istnieje możliwość potwierdzenia czynności przez mocodawcę, sanującą dokonaną czynność niewłaściwie umocowanego pełnomocnika.

W tym miejscu Sąd zwraca także uwagę, że w orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się, że skuteczność czynności procesowych dokonanych nawet przez osobę, która nie może być pełnomocnikiem procesowym, zależy od ich zatwierdzenia przez zainteresowaną stronę (por. uchwała SN z dnia 20 grudnia 1968r., III CZP 93/68, OSNCP 1969/7-8/129).

W przedmiotowej sprawie osoba składająca pełnomocnictwo, już po wniesieniu zażalenia spełniała przesłanki do bycia pełnomocnikiem w świetle art. 137 § 1 Ordynacji podatkowej. Skoro tak, to dopuszczalne i prawidłowe było uznanie, że przedłożone w trakcie toczącego się postępowania podatkowego pełnomocnictwo, które Strona ustanowiła już po wniesieniu środka zaskarżenia (zażalenia), potwierdzało prawo jego złożenia oraz sanowało czynność dokonaną przez osobę, która określała się mianem pełnomocnika (falsus prokurator). Izba Skarbowa działająca wbrew powyższym unormowaniom naruszyła prawo w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy.

W związku z tym Sąd doszedł do przekonania, że zasadne było uchylenie zaskarżonego postanowienia Izby Skarbowej w W. na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a. w związku z art. 132 p.p.s.a.

O zwrocie kosztów postępowania sądowego Sąd postanowił w oparciu o przepis art. 200 p.p.s.a.

W sentencji wyroku nie zostało zamieszczone rozstrzygnięcie, o którym mowa w art. 152 p.p.s.a., gdyż zaskarżone postanowienie Izby Skarbowej w W., w którym stwierdzono niedopuszczalność zażalenia oraz pozostawiono je bez rozpoznania, nie podlegało wykonaniu w drodze przymusu egzekucyjnego.

orzecznictwo nsa
orzecznictwo
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
KOMENTARZE
(0)