Trwa ładowanie...
Zaloguj
Notowania
Przejdź na

II SAB/Bk 42/08 - Wyrok WSA w Białymstoku z 2008-10-21

0
Podziel się:

I. W przypadku wpłynięcia wniosku o udostępnienie informacji publicznej, podmiot określony w art. 4 ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. nr 112, poz. 1198 ze zm.) zobowiązany jest do podjęcia właściwych kroków związanych z jego załatwieniem, w odpowiedniej formie. Organ ma różne możliwości załatwienia sprawy, np. w formie udzielenia informacji (czynność materialno-techniczna), odmowy jej udzielenia (decyzja administracyjna), umorzenia postępowania czy też nadesłania informacji, np. o braku podstaw do udzielenia informacji publicznej, w sytuacji, gdy dana informacja nie mieści się w zakresie przedmiotowym ustawy.
II. Nieodniesienie się przez organ do żądania o udzielenie informacji publicznej świadczy o jego bezczynności w tym zakresie.

Tezy

I. W przypadku wpłynięcia wniosku o udostępnienie informacji publicznej, podmiot określony w art. 4 ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. nr 112, poz. 1198 ze zm.) zobowiązany jest do podjęcia właściwych kroków związanych z jego załatwieniem, w odpowiedniej formie. Organ ma różne możliwości załatwienia sprawy, np. w formie udzielenia informacji (czynność materialno-techniczna), odmowy jej udzielenia (decyzja administracyjna), umorzenia postępowania czy też nadesłania informacji, np. o braku podstaw do udzielenia informacji publicznej, w sytuacji, gdy dana informacja nie mieści się w zakresie przedmiotowym ustawy.

II. Nieodniesienie się przez organ do żądania o udzielenie informacji publicznej świadczy o jego bezczynności w tym zakresie.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Elżbieta Trykoszko (spr.), Sędziowie sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska,, sędzia NSA Anna Sobolewska-Nazarczyk, Protokolant Beata Rusiecka, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 21 października 2008 r. sprawy ze skargi A.K. na bezczynność Państwowego Przedsiębiorstwa Użyteczności Publicznej "P.P." Centrum Poczty Oddział Rejonowy w Ł. w przedmiocie udzielenia informacji publicznej 1. zobowiązuje Dyrektora Oddziału Rejonowego w Ł. Państwowego Przedsiębiorstwa Użyteczności Publicznej "P.P." do załatwienia w trybie przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej i w terminie 14 dni od daty zwrotu akt organowi, wniosku skarżącego A.K. z dnia [...] maja 2008 r. 2. zasądza od Państwowego Przedsiębiorstwa Użyteczności Publicznej "P.P" - Oddziału Rejonowego w Ł. na rzecz skarżącego A.K. kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wnioskiem z dnia [...] maja 2008 r. (data nadania [...] maja 2008 r.) A.K. zwrócił się do Dyrektora Oddziału Rejonowego w Ł. Państwowego Przedsiębiorstwa Użyteczności Publicznej "P.P." o udzielenie informacji publicznej dotyczącej: planu rzeczowo - finansowego funduszu socjalnego na 2008 rok; ilości osób, które w bieżącym roku otrzymały zapomogę z funduszu socjalnego, w jakiej kwocie, i z powodu jakiego zdarzenia losowego; aktualnego składu Komisji Socjalnej wraz z funkcją pełnioną na poczcie i odpowiednimi upoważnieniami od pracodawcy w związku z uczestnictwem i pełnieniem odpowiednich funkcji w Zakładowej Komisji Socjalnej. Prośba dotyczyła także doręczenia wnioskodawcy kserokopii protokołu z posiedzenia Komisji Socjalnej w sprawie rozpatrzenia wniosku skarżącego o przyznanie zapomogi na remont samochodu.

W odpowiedzi na wniosek o udostępnienie informacji publicznej Dyrektor Oddziału Rejonowego w Ł. P.P.U.P. "P.P." wystosował pismo z dnia [...] maja 2008 r., w którym poinformował wnioskodawcę, iż Komisja Świadczeń Socjalnych jest autonomiczna w swojej pracy, zaś Dyrektor Centrum Poczty O.R.

w Ł. nie jest w tym przypadku stroną i nie ma żadnego wpływu na pracę komisji. W przedmiotowym piśmie Dyrektor nie odniósł się w żaden sposób do postawionych pytań i żądań wnioskodawcy w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, natomiast zawarł pouczenie, że na czynności (pracę) Komisji Świadczeń Socjalnych można składać odwołania i zażalenia do Centrum Zarządzania Kadrami w Ł.

Wobec powyższego A.K. pismem z dnia [...] czerwca 2008 r. (zatytułowanym skarga) zwrócił się do Centrum Zarządzania Kadrami Działu Rejonowego w Ł. o ponowne wyjaśnienie sprawy i ponaglenie pracownika o przesłanie odpowiedzi na postawione we wniosku pytania z zakresu informacji publicznej.

W odpowiedzi na powyższą skargę A.K. otrzymał informację, iż jest ona nieuzasadniona, gdyż na wszystkie wnioski złożone w Dziale Rejonowym Zarządzania Kadrami w Ł., wnioskodawca otrzymał odpowiedź.

W dniu [...] lipca 2008 r. A.K. złożył do tutejszego sądu administracyjnego skargę na bezczynność Dyrektora Oddziału Rejonowego w Ł. Państwowego Przedsiębiorstwa Użyteczności Publicznej "P.P." w przedmiocie udzielenia informacji publicznej, wskazując, iż oczekuje od organu udzielenia odpowiedzi na pytania wskazane we wniosku z dnia [...] maja 2008r.

W uzasadnieniu skargi podał, iż przedmiotowy wniosek do dnia złożenia skargi nie doczekał się właściwej reakcji organu, albowiem odpowiedź udzielona zarówno przez Dyrektora Oddziału Rejonowego "P.P." w Ł. jak też przez Centrum Zarządzania Kadrami Działu Rejonowego w Ł. nie odnosi się do przedmiotu wniosku. Wskazał, iż zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych wniesienie skargi na bezczynność w przedmiocie informacji publicznej nie musi być poprzedzone środkiem zaskarżenia na drodze administracyjnej, stąd pominął ten etap postępowania.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej odrzucenie, wskazując, iż skarżący nie wyczerpał trybu zaskarżenia w postępowaniu administracyjnym, na potwierdzenie czego powołał się na wyrok WSA w Białymstoku z dnia 12.02.2008 r., II SAB/Bk 52/07. Odnosząc się merytorycznie do zarzutów skargi organ podniósł, iż jest ona całkowicie niezasadna. W dalszej części wskazał, że do rozważenia pozostaje fakt, czy w sprawie mają zastosowanie przepisy Działu VII kpa "Wydawanie zaświadczeń". Organ pominął zupełnie kwestię uzyskania przez skarżącego informacji w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, odniósł się natomiast ogólnikowo do odmowy przyznania zapomogi z funduszu świadczeń socjalnych

i trybu zaskarżania tej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje:

Skarga na bezczynność podlegała uwzględnieniu. O jej zasadności świadczy bowiem fakt, iż wniosek skarżącego z dnia [...] maja 2008 r. nie został załatwiony.

W szczególności nie można uznać, by jego załatwienie stanowiło pismo z dnia [...] maja 2008 r. podpisane przez Dyrektora Oddziału Rejonowego w Ł. P.P.U.P. "P.P.", albowiem nie zawiera ono konkretnych (bezpośrednich) odpowiedzi na pytania znajdujące się we wniosku skarżącego, jak też nie wskazuje źródła, gdzie takie konkretne informacje mógłby uzyskać.

Na wstępie należy odnieść się do wniosku organu o odrzucenie skargi z uwagi na niewyczerpanie przez skarżącego przysługujących mu środków zaskarżenia na etapie postępowania administracyjnego, stąd w pierwszej kolejności, przed merytoryczną oceną zasadności skargi Sąd rozważył kwestię jej dopuszczalności.

Zgodnie z treścią art. 52 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. nr 153, poz. 1270 ze zm.) skargę do sądu administracyjnego można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed właściwym organem administracji publicznej. Przez wyczerpanie środków zaskarżenia zgodnie

z § 2 art. 52 ww. ustawy należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje żaden środek zaskarżenia, taki jak zażalenie, odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, przewidziany w ustawie.

Przedmiotem rozpatrywanej skargi jest prawo do informacji publicznej na podstawie ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. nr 112, poz. 1198 ze zm.), zwanej dalej ustawą. Ustawa ta procedurę dostępu do informacji publicznej reguluje w sposób kompleksowy. Regulacja ta nie zawiera jednak przepisów, które dotyczyłyby bezczynności. Jednocześnie ustawa w bardzo wąskim zakresie odsyła do przepisów kodeksu postępowania administracyjnego stanowiąc, że jedynie w kwestii wydania decyzji stosuje się kpa - art. 16 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Oznacza to, że brak uregulowania

w zakresie bezczynności w samej ustawie o dostępie do informacji publicznej nie skutkuje swoistym automatyzmem w stosowaniu w takiej sytuacji przepisów procedury administracyjnej. Ustawa bowiem, tak jak wskazano powyżej, odsyła do kpa tylko w zakresie wydania decyzji, dlatego też nieuprawnionym byłoby twierdzenie, że warunkiem wniesienia skargi do sądu administracyjnego na bezczynność w zakresie nieudzielania informacji publicznej jest złożenie zażalenia do organu wyższego stopnia w trybie kpa (tak też WSA w Warszawie w wyroku

z dnia 24 marca 2006r., II SAB/Wa 1/06, Lex nr 197599). Także NSA w wyroku

z dnia 24 maja 2006 r. I OSK 601/05 (LEX Nr 236545), stwierdził jednoznacznie,

iż skarga na bezczynność organu w przedmiocie informacji publicznej nie musi być poprzedzona żadnym środkiem zaskarżenia na drodze administracyjnej.

Sąd administracyjny dokonał też kontroli pod kątem zakresu podmiotowego ustawy o dostępie do informacji publicznej, stwierdzając, iż skarżącemu przysługuje legitymacja do wniesienia skargi na bezczynność organu w przedmiocie nieudzielania informacji publicznej.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 w zw. z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r.

o dostępie do informacji publicznej, dostęp do informacji o sprawach publicznych (informacji publicznej) przysługuje każdemu na zasadach przewidzianych w tej ustawie (prawo do informacji publicznej). Wyjątkiem są przypadki wymienione

w przepisie art. 5 ustawy, w których dostęp jest ograniczony np. z uwagi na ochronę informacji niejawnych czy ochronę danych osobowych, jak też w innych sytuacjach przewidzianych w kolejnych ustępach tego przepisu.

Zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie sądów administracyjnych zarysował się pogląd, iż pojęcie "każdemu" oznacza zarówno osoby fizyczne, osoby prawne, jak i jednostki organizacyjne mniemające osobowości prawnej, np. organizacje społeczne, stąd zauważalna jest wykładnia rozszerzająca art. 2 omawianej ustawy

w stosunku do art. 61 Konstytucji. "Każdy" w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej oznacza, nie tylko tego, kto ma w uzyskaniu dostępu do określonej informacji interes prawny lub faktyczny. Takie rozwiązanie ograniczałoby bowiem dostęp do informacji publicznej. Intencją ustawodawcy było zatem wzmocnienie charakteru prawa do informacji publicznej jako prawa podmiotowego (vide: T.R. Aleksandrowicz, Komentarz do ustawy o dostępie do informacji publicznej, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2006, s. 124, a także wyrok WSA w Warszawie z 24.02.2004 r., II SAB 391/03, opubl. LEX Nr 169533).

Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są w szczególności podmioty określone w art. 4 ust. 1, o ile są w posiadaniu żądanych informacji (art. 4 ust. 3). Do podmiotów tych niewątpliwie należy Dyrektor Oddziału Rejonowego

w Ł. P.P.U.P. "P.P.", jako podmiot reprezentujący państwową osobę prawną (art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy).

Zasadą jest, że informacja nie zamieszczona w Biuletynie Informacji Publicznej udostępniana jest na wniosek (art. 10 ust. 1 ustawy). Zgodnie z ustawą

o dostępie do informacji publicznej w przypadku skierowania pisemnego wniosku

o udostępnienie informacji publicznej podmiot zobowiązany do jej udzielenia ma możliwość udzielenia informacji w drodze czynności materialno - technicznej,

w formie pisma (zawiadomienia, odpowiedzi), że wniosek nie znajduje podstawy

w przepisach prawa, żądanie nie dotyczy informacji publicznej, organ nie jest w jej posiadaniu (art. 4 ust. 3) lub obowiązuje inny tryb jej udostępnienia (art. 1 ust. 2); może również odmówić udostępnienia informacji lub umorzyć postępowanie administracyjne w formie decyzji administracyjnej (art. 16) lub też odmówić udostępnienia informacji przetworzonej, ze względu na niewykazanie, że jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego - w formie decyzji administracyjnej, po uprzednim wezwaniu do przedstawienia, że przetworzenie informacji jest szczególnie istotne dla interesu publicznego (art. 3 ust. 1 pkt 1).

W sprawie niniejszej A.K. zwrócił się do Dyrektora Oddziału Regionalnego w Ł. "P.P.", jako podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji publicznej, o podanie ściśle określonych we wniosku informacji na temat działania Komisji Świadczeń Socjalnych i zasad przyznawania zapomogi pracownikom poczty. Na postawione we wniosku pytania nie uzyskał jednak żadnych odpowiedzi, albowiem pismem z dnia [...] maja 2008 r. Dyrektor OR w Ł. "P.P." odniósł się tylko do kwestii odmowy udzielenia A.K. zapomogi na remont samochodu. Wniosek skarżącego o udzielenie informacji publicznej nie został zatem przez podmiot zobowiązany w żaden sposób załatwiony. Skarżący nie otrzymał żadnej informacji (odpowiedzi, zawiadomienia) - ani świadczącej, że wniosek nie ma podstawy w przepisach prawa, czy też nie dotyczy informacji publicznej lub, że organ nie jest w jej posiadaniu (art. 4 ust. 3), ewentualnie, że obowiązuje inny tryb jej udostępnienia (art. 1 ust. 2). Podmiot zobowiązany nie odmówił też w sposób formalny udostępnienia
informacji ani też nie umorzył postępowania administracyjnego w formie decyzji administracyjnej (art. 16). W postępowaniu przed Dyrektorem Oddziału Rejonowego w Ł. P.P.U.P. "P.P." nie zastosowano też procedury, w myśl, której organ odmawia udostępnienia informacji przetworzonej, w formie decyzji administracyjnej, z uwagi na niewykazanie przez wnioskodawcę, że jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego - po uprzednim wezwaniu do przedstawienia, że przetworzenie informacji jest szczególnie istotne dla interesu publicznego (art. 3 ust. 1 pkt 1).

Organ administracji publicznej nie ma obowiązku udostępniać informacji publicznej w formie i w sposób wskazany we wniosku jednak tylko i wyłącznie wówczas, gdy znajduje się ona w Biuletynie Informacji Publicznej. W przedmiotowej sprawie zaś, podmiot zobowiązany, ani nie wskazał wnioskodawcy źródła informacji, ani nie odesłał petenta do strony internetowej BIP, z której mógłby uzyskać stosowne informacje - o ile zostały tam zamieszczone.

Reasumując, niepodjęcie przez podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej w trybie przepisów ustawy z dnia z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r., Nr 112, poz. 1198 ze zm.) żadnych czynności w kierunku załatwienia wniosku A.K. z dnia [...].05.2008 r., skutkowało, że skarga na bezczynność Dyrektora Oddziału Rejonowego "P.P." w Ł. była uzasadniona. W przypadku bowiem wpłynięcia wniosku o udostępnienie informacji publicznej podmiot określony w art. 4 ww. ustawy zobowiązany jest do podjęcia właściwych kroków związanych z jego załatwieniem w odpowiedniej formie. Organ - jak wspomniano powyżej - ma różne możliwości załatwienia sprawy, np. w formie udzielenia informacji (czynność materialno-techniczna), odmowy jej udzielenia (decyzja administracyjna), umorzenia postępowania czy też nadesłania informacji, np. o braku podstaw do udzielenia informacji publicznej, w sytuacji, gdy dana informacja nie mieści się w zakresie przedmiotowym ustawy. Nieodniesienie się przez
organ do żądania o udzielenie informacji publicznej świadczy o jego bezczynności w tym zakresie. Podobne stanowisko zajął NSA w wyroku z dnia 24 maja 2006 r. I OSK 601/05 (LEX Nr 236545), stwierdzając, że "niepodjęcie przez podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej w art. 13 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej w terminie, stosownych czynności, tj. nieudostępnienie informacji, ani niewydajnie decyzji o odmowie jej udzielenia oznacza, że pozostaje on w bezczynności".

Sąd pragnie zwrócić też uwagę, że zawarte w odpowiedzi na skargę stanowisko organu jest niezasadne i odbiega zasadniczo od meritum sprawy. Przedmiotowa sprawa dotyczy bowiem udzielenia informacji publicznej w trybie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej - jak wskazywał na to wnioskodawca w pismach kierowanych do organu. Nie mają tu zastosowania przepisy działu VII kpa, albowiem w sprawie nie chodzi o wydanie zaświadczenia, lecz o udzielenie informacji publicznej, stąd też powołane przez organ orzecznictwo nie jest adekwatne w niniejszej sprawie. Istota problemu, już w postępowaniu przed organem, sprowadzała się do rozpoznania żądania o udzielenie informacji publicznej, a nie wniosku o zapomogę z funduszu świadczeń socjalnych.

Wobec stwierdzonej bezczynności Sąd uwzględnił skargę (art. 149 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi) i zobowiązał podmiot zobowiązany do załatwienia wniosku o udzielenie informacji publicznej w trybie omawianej ustawy, nie przesądzając jednak sposobu załatwienia sprawy, albowiem leży to w kompetencji organu I instancji. Sąd administracyjny uprawniony jest natomiast do kontroli wydawanych przez organy administracji publicznej rozstrzygnięć pod względem ich zgodności z prawem materialnym i procesowym (podobnie wyrok NSA w Warszawie z dnia 20.06.2002 r., II SAB 113/02, LEX Nr 78061).

Na skutek niniejszego wyroku Dyrektor Oddziału Rejonowego "P.P." w Ł. winien ponownie rozpoznać wniosek skarżącego z dnia [...] maja 2008 r. i ustosunkować się do niego w odpowiedniej formie, mając na uwadze art. 14 ustawy o dostępie do informacji publicznej, przy rozważeniu ograniczeń w prawie do informacji publicznej przewidzianych w art. 5 ust. 1 (oraz ewentualnie ograniczeń wynikających z ochrony prywatności w ramach tajemnicy przedsiębiorstwa - vide wyrok WSA w Opolu z dnia 15 listopada 2005 r. w sprawie sygn. akt II SAB/Op 7/05, nie publ.) oraz z uwzględnieniem art. 3 ust. 1 tej ustawy (informacja przetworzona

i prosta).

O zwrocie kosztów postępowania sądowego od organu na rzecz skarżącego orzeczono na podstawie art. 200 w zw. z art. 210 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

inne
orzecznictwo nsa
orzecznictwo
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
KOMENTARZE
(0)