Trwa ładowanie...
Zaloguj
Notowania
Przejdź na

II SA/Wa 1150/09 - Wyrok WSA w Warszawie z 2009-11-19

0
Podziel się:

Pytanie dotyczące tajnych porozumień służb wywiadu wojskowego bez względu na to, czy do tych porozumień doszło, czy też nie, zmierza do uzyskania informacji, bezpośrednio mających walor informacji niejawnych tworzących tajemnicę państwową, która musi stanowić powód odmowy udzielenia informacji publicznej na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Tezy

Pytanie dotyczące tajnych porozumień służb wywiadu wojskowego bez względu na to, czy do tych porozumień doszło, czy też nie, zmierza do uzyskania informacji, bezpośrednio mających walor informacji niejawnych tworzących tajemnicę państwową, która musi stanowić powód odmowy udzielenia informacji publicznej na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bronisław Szydło, Sędziowie WSA Joanna Kube, Eugeniusz Wasilewski (spr.), Protokolant Marek Kozłowski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 listopada 2009 r. sprawy ze skargi H. na decyzję Szefa Służby Wywiadu Wojskowego z dnia [...] maja 2009 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udzielenia informacji publicznej oddala skargę

Uzasadnienie

Pismem z dnia [...] marca 2009 r. H. wystąpiła, na podstawie art. 2 ust. 1 i art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 z późń. zm.), do Szefa Służby Wywiadu Wojskowego z wnioskiem o podanie pełnych nazw, zarówno w języku polskim jak i angielskim, wszystkich tajnych porozumień o współpracy pomiędzy służbami specjalnymi Stanów Zjednoczonych (w szczególności Central Intelligence Agency) a polskimi służbami specjalnymi. Fundacja wskazała, iż w szczególności przedmiotem jej zainteresowania są porozumienia odnoszące się do działań Służby Wywiadu Wojskowego i wnioskowała o podanie podstawy prawnej zawarcia tych porozumień (w odniesieniu do każdego z nich) oraz podanie daty ich zawarcia.

Decyzją Nr [...] z dnia [...] kwietnia 2009 r. Szef Służby Wywiadu Wojskowego na podstawie art. 5 ust. 1 oraz art. 16 ust. 1 i 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej w zw. z art. 10 i art. 107 Kodeksu postępowania administracyjnego odmówił udzielenia informacji dotyczącej porozumień o współpracy, mających charakter niejawny, zawartych pomiędzy służbami specjalnymi Stanów Zjednoczonych a polskimi służbami specjalnymi.

Organ uznał, iż ujawnienie wiadomości dotyczących ewentualnych porozumień łączących polskie służby specjalne ze służbami innego kraju, w tym w szczególności informacji odnoszących się do ich tytułu, daty zawarcia, a także przedmiotu tych porozumień, w sytuacji, gdy wniosek dotyczy porozumień objętych klauzulą niejawności, naruszałoby przepisy ustawy o ochronie informacji niejawnych.

We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy H. zarzuciła organowi, iż w decyzji nie określił, które z interesujących ją porozumień o współpracy między służbami specjalnymi stanowią tajemnicę państwową. W ocenie Fundacji jest to konieczne, jeśli ma nastąpić utajnienie informacji, gdyż nie wszystkie porozumienia wymienione w załączniku nr 1 do ustawy z dnia 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych stanowią tajemnicę państwową. Jeśli nawet porozumienia, których dotyczył wniosek stanowią tajemnicę państwową, to nie może się to wiązać z utajnieniem przez organ informacji o ich istnieniu (bądź ich braku) oraz podstawy prawnej ich zawierania.

Decyzją Nr [...] z dnia [...] maja 2009 r. Szef Służby Wywiadu Wojskowego utrzymał w mocy własną decyzję z dnia [...] kwietnia 2009 r. odmawiającą udzielenia żądanych informacji.

Odnosząc się do zarzutów i argumentów Fundacji organ stwierdził, że zmierza ona do wykazania możliwości ujawnienia wiadomości dotyczących, zarówno faktu zawarcia, jak i przedmiotu ewentualnych tajnych porozumień pomiędzy służbami specjalnymi Stanów Zjednoczonych a polskimi służbami specjalnymi poprzez ich udostępnienie w trybie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. Taka wykładnia, zarówno przepisów o ochronie informacji niejawnych, jak i ustawy o dostępie do informacji publicznej z uwagi na treść pkt 52/II wykazu rodzajów informacji, które mogą stanowić tajemnicę państwową oraz przepisu art. 2 pkt 1 ustawy o ochronie informacji niejawnych, jest nieuprawniona. Co do kwestii związanych z podaniem podstawy prawnej zawierania przez Służbę Wywiadu Wojskowego ewentualnych porozumień ze służbami specjalnymi innych państw, wskazano, iż wynika ona z art. 9 ust. 1 w zw. z ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego (Dz. U. Nr 104, poz. 709 z
późń. zm.), zwanej dalej ustawą o SKW oraz SWW, który stanowi, iż Szef SWW, w zakresie swojej właściwości, w celu realizacji zadań podległej sobie służby, może podejmować współpracę z właściwymi organami i służbami innych państw. Podjęcie takiej współpracy może nastąpić po uzyskaniu zgody Prezesa Rady Ministrów. Prezes Rady Ministrów przed wyrażeniem zgody zasięga opinii Ministra Obrony Narodowej.

W ocenie organu nie budzi wątpliwości fakt, iż informacja o samym fakcie zawarcia przez Służbę Wywiadu Wojskowego, właściwą w sprawach ochrony przed zagrożeniami zewnętrznymi dla obronności Państwa, bezpieczeństwa i zdolności bojowej Sił Zbrojnych RP oraz innych jednostek organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej (art. 2 ustawy o SKW oraz SWW), porozumień z zagranicznymi instytucjami, zwłaszcza służbami specjalnymi państw obcych, wyczerpuje przesłanki określone w art. 2 pkt 1 ustawy o ochronie informacji niejawnych w zw. z załącznikiem nr 1 do tej ustawy.

Ponadto wskazano, iż na Służbie Wywiadu Wojskowego spoczywa obowiązek, nałożony przepisem art. 39 ust. 1 ustawy o SKW oraz SWW, ochrony m. in. środków, form i metod realizacji zadań oraz zgromadzonych informacji. Podano również, że przepisy ustawy o ochronie informacji niejawnych stanowią lex specialis do ustawy o dostępie do informacji publicznej, a zatem w sytuacji, gdy informacja publiczna nie może zostać udzielona ze względu na dyspozycję normy zawartej w przepisie art. 5 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, właściwym trybem do starania się o uzyskanie do niej dostępu są przepisy ustawy o ochronie informacji niejawnych.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie H. zarzuciła wydanym decyzjom naruszenia art. 61 ust. 1 Konstytucji RP oraz art. 2 pkt 1 ustawy o ochronie informacji niejawnych poprzez niewłaściwą wykładnię pojęcia tajemnicy państwowej, a tym samym pozbawienie skarżącej możliwości realizacji konstytucyjnie zagwarantowanego prawa dostępu do informacji publicznej.

Wskazując na powyższe skarżąca wniosła o uchylenie decyzji Szefa Służby Wywiadu Wojskowego i zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skargi Fundacja podtrzymała twierdzenia i okoliczności podniesione we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy i wskazała, iż Szef Służby Wywiadu Wojskowego błędnie przyjął, że wszystkie informacje wymienione w załączniku nr 1 do ustawy o ochronie informacji niejawnych stanowią tajemnicę państwową. Do uznania określonej informacji za tajemnicę państwową, niezbędnym jest wystąpienie dwóch przesłanek, materialnej - wynikającej z poziomu zagrożenia dla dóbr wskazanych w art. 2 pkt 1 ustawy o ochronie informacji niejawnych oraz przesłanki formalnej tj. przedmiotu informacji mieszczącego się w zakresie spraw wymienionych w załączniku nr 1 do tej ustawy.

W odpowiedzi na skargę pełnomocnik organu wniósł o jej oddalenie. Odnosząc się do podniesionych w skardze zarzutów wskazał, iż proces oceny, czy dane informacje wyczerpują zakres tak określonego elementu materialnego definicji tajemnicy państwowej następuje na etapie klasyfikowania informacji niejawnej, tj. przyznania określonej informacji jednej z klauzul tajności wskazanych w ustawie o ochronie informacji niejawnych art. 19 ust. 1 tej ustawy. Szef Służby Wywiadu Wojskowego odpowiada za sposób ochrony informacji niejawnych adekwatny do przyznanych tym informacjom klauzul tajności, które znajdują się w posiadaniu tego organu, w tym w szczególności za to, by takie informacje nie zostały w sposób nieuprawniony ujawnione i były udostępniane wyłącznie osobie uprawnionej do dostępu do informacji niejawnych. A zatem, jeżeli porozumieniom regulującym sposób lub formy współpracy, podejmowanej na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i Służbie Wywiadu Wojskowego
przez Szefa Służby Wywiadu Wojskowego z właściwymi organami i służbami innych państw zostały nadane określone klauzule tajności dotyczące całości takiego dokumentu, z uwagi na zawarte w tych dokumentach informacje, których ujawnienie spowoduje wyrządzenie istotnej szkody dobrom chronionym, przykładowo w obszarze bezpieczeństwa państwa lub jego obronności - to także części tych dokumentów, jak tytuł, oznaczenia stron umowy lub jej przedmiotu są objęte przepisami ustawy o ochronie informacji niejawnych. Tym samym podlegają zasadom ochrony, jak cały dokument. Treść przywołanego załącznika wskazuje również na to, iż ochroną zostały objęte także informacje dotyczące m. in. procedur związanych z przygotowaniem takich umów. W związku z tym również informacje dotyczące stanu zaawansowania ewentualnych negocjacji związanych z przygotowaniem umowy o charakterze niejawnym, a tym samym faktu istnienia lub braku takiej umowy, o której mowa wyżej, dotyczące konkretnej służby specjalnej, również, na podstawie wskazanych
wyżej przepisów, podlegać będą ochronie przed nieuprawnionym ujawnieniem.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 z późn. zm.), sądy administracyjne, sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż zaskarżona decyzja nie narusza prawa.

Sąd podziela argumentację organu, iż uwzględnienie wniosku H. nie było możliwe z uwagi na treść art. 5 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Zgodnie z tym przepisem, prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych. Powołany przepis stanowi expresis verbis, że przepisy ustawy o ochronie informacji niejawnych mają charakter lex specialis i są one stosowane na zasadzie pierwszeństwa.

W uzasadnieniu decyzji organ zasadnie wskazuje na wystąpienie podstaw do odmowy udzielenia informacji z uwagi na istnienie tajemnic ustawowo chronionych. Żądanie dotyczyło bowiem podania nazw i dat zawarcia tajnych porozumień, w szczególności odnoszących się do działań Służby Wywiadu Wojskowego. Jeżeli więc przedmiotem wniosku było żądanie udostępnienia informacji dotyczących tajnych porozumień, to bez względu na stopień ich utajnienia, ta postać informacji publicznej nie podlegała udostępnieniu na podstawie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. Trzeba bowiem podkreślić, że pytanie dotyczące tajnych porozumień służb wywiadu wojskowego bez względu na to, czy do tych porozumień doszło, czy też nie, zmierza do uzyskania informacji bezpośrednio mających walor informacji niejawnych tworzących tajemnicę państwową, która musi stanowić powód odmowy udzielenia informacji publicznej na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Odmawiając udzielenia informacji dotyczącej porozumień o współpracy służb specjalnych, mających charakter niejawny, organ nie naruszył konstytucyjnie zagwarantowanego prawa dostępu do informacji publicznej, czy też wskazanego w skardze przepisu art. 2 pkt 1 ustawy o ochronie informacji niejawnych.

Prawo do informacji o działalności organów władzy publicznej nie ma charakteru absolutnego i Konstytucja dopuszcza jego ograniczenie z uwagi na inne dobra chronione, jak ochrona porządku publicznego, czy bezpieczeństwa (art. 61 ust. 3 Konstytucji RP).

Przepis art. 2 ust. 1 ustawy o ochronie informacji niejawnych definiuje pojęcie tajemnicy państwowej, która w myśl ustawy podlega ochronie przed nieuprawnionym ujawnieniem i niezależnie od formy i sposobu jej wyrażenia w niniejszej sprawie nie został on naruszony.

Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) orzekł, jak w wyroku.

inne
orzecznictwo nsa
orzecznictwo
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
KOMENTARZE
(0)