Tezy
Pozostawienie podania bez rozpoznania w trybie art. 64 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071 ze zm.) nie jest aktem ani czynnością, o jakich mowa w art. 3 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), stąd na pismo informujące o pozostawieniu podania bez rozpoznania nie przysługuje skarga do sądu administracyjnego.
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Roman Ciąglewicz Sędzia WSA Teresa Cisyk Sędziowie Sędzia WSA Elżbieta Naumowicz - spr. Protokolant Sekretarz sądowy Mariola Górska po rozpoznaniu w dniu 18 października 2007 r. sprawy ze skargi B. R. na pismo Dyrektora Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w O. z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie świadczenia rodzinnego postanawia: 1) odrzucić skargę, 2) zwrócić skarżącej B. R. kwotę 100 ( sto ) złotych uiszczoną tytułem wpisu.
Uzasadnienie
W dniu 23 marca 2007 r. B. R. złożyła w Regionalnym Ośrodku Polityki Społecznej w O. wniosek o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków rodzinnych do zasiłku rodzinnego na dzieci M., P. i D. Do wniosku dołączone zostały zaświadczenia szkolne, zaświadczenia Urzędu Skarbowego w K. o wysokości dochodów wnioskodawczyni oraz G. R., uzyskanych w roku podatkowym 2005, a nadto zaświadczenie o podatku od wynagrodzeń za rok kalendarzowy 2005 dotyczącego G. R. oraz jego tłumaczenie z języka niemieckiego, jak również oświadczenia wnioskodawczyni i G. R. o wysokości uzyskanych dochodów.
Pismem z dnia 12 kwietnia 2007 r. organ wezwał B. R. o uzupełnienie złożonego wniosku w terminie 14 dni, poprzez przedstawienie dokumentu potwierdzającego kwotę dochodu netto uzyskanego przez G. R., wskazując, iż w aktach sprawy widnieją dokumenty na nazwisko G. R., pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania zgodnie z art. 64 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071 ze zm.), zwanej dalej K.p.a. Następnie, pismem z dnia 8 maja 2007r., powołując się na przepis § 12 ust. 3 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. Nr 105, poz. 881) i art. 64 § 2 K.p.a., zawiadomił B. R. o pozostawieniu bez rozpoznania wniosku z dnia 23 marca 2007 r. z powodu braku jego uzupełnienia w zakresie wynikającym z wezwania.
Pismem z dnia 23 maja 2007 r., skierowanym do Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w O. i zatytułowanym "Wezwanie do usunięcia naruszenia prawa w trybie art. 52 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi", B. R., reprezentowana przez pełnomocnika - radcę prawnego M. H., wezwała organ do rozpoznania wniosku o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego, kwestionując zasadność wezwania o usunięcia braków i wskazując, że powołanie się na przepis art. 64 § 2 K.p.a. powinno służyć wyłącznie usunięciu braków formalnych i nie może zmierzać do merytorycznej oceny wniosku oraz jego załączników.
W odpowiedzi na powyższe pismo, Dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w O. w piśmie z dnia 30 maja 2007 r. uznał żądanie strony za bezzasadne. Wskazał, iż nie doszło do naruszenia prawa, gdyż w toku postępowania stwierdzono konieczność dokonania stosownych uzupełnień w celu prawidłowego ustalenia uprawnień strony. Podał, iż strona została pouczona o możliwości pozostawienia wniosku bez rozpoznania w przypadku niedokonania uzupełnienia w terminie wynikającym z § 12 ust. 3 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r., stanowiącego w sprawie przepis szczególny. Wyjaśnił też, że organ pozostawiając wniosek strony bez rozpoznania dokonał jedynie jego oceny formalnej, a nie merytorycznej.
B. R., nadal reprezentowana przez pełnomocnika - radcę prawnego M. H., wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu pismo zatytułowane "skarga na pozostawienie bez rozpoznania wniosku o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłków rodzinnych przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w O.". Podała, iż zaskarżonej czynności zarzuca błąd w ustaleniach faktycznych, naruszenie art. 23 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, naruszenie § 2 ust. 2 pkt 3, § 2 ust. 3 w zw. z § 15 ust. 7, § 12 ust. 3 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r., a nadto naruszenie art. 64 § 2, art. art. 7, 9, 11 oraz 75 K.p.a. i art. 73 rozporządzenia Rady EWG, wnosząc o jej uchylenie i zobowiązanie Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej do rozpoznania wniosku o ustalenie prawa do świadczenia rodzinnego i zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu przedstawił szeroką argumentację, że złożony wniosek był kompletny, a wezwanie organu nie
dotyczyło w istocie kwestii stanowiących brak formalny wniosku, o jakim mowa w art. 64 § 2 K.p.a.
Wnosząc skargę za pośrednictwem organu skarżąca uiściła jednocześnie na rachunek Sądu wpis od skargi w kwocie 100 zł.
W odpowiedzi na skargę Dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w O. wniósł o oddalenie w całości skargi na bezczynność organu w przedmiocie wniosku strony o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego oraz zasądzenie od skarżącego kosztów postępowania.
Na rozprawie przed Sądem pełnomocnik organu podtrzymał dotychczasową argumentację wskazując, iż żaden przepis prawa nie pozwalał organowi na przyjęcie, iż osoba G. R. jest tożsama z osobą G. R. Ponadto podniósł, że zastosowane w sprawie przepisy nie zostały dotychczas podważone przez Trybunał Konstytucyjny, a naruszenia przepisów wspólnotowych nie zostały w żaden sposób opisane i uzasadnione. Wniósł również o zasądzenie na rzecz organu kosztów postępowania.
Wojewódzki Sąd Administracyjny, zważył co następuje:
skargę należało odrzucić, jako niedopuszczalną. Podjęcie tego rodzaju proceduralnego rozstrzygnięcia w sprawie, które uniemożliwia Sądowi wypowiedzenie się co do kwestii merytorycznych podnoszonych w skardze, uzasadnione jest tym, że Sąd z urzędu bada w pierwszej kolejności dopuszczalność skargi, ustalając czy nie zachodzi jedna z przesłanek do jej odrzucenia, wymienionych enumeratywnie w art. 58 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej P.p.s.a. Przesłankami tymi są: niewłaściwość sądu (pkt 1), wniesienie po terminie (pkt 2), nieuzupełnienie braków formalnych (pkt 3), zawisłość sprawy (pkt 4), brak zdolności sądowej lub procesowej (pkt 5) oraz niedopuszczalność z innych przyczyn (pkt 6), która występuje m.in. w razie niewyczerpania środków zaskarżenia. Zgodnie z art. 52 § 1 P.p.s.a., skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie, chyba
że skargę wnosi prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich. Przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje żaden środek zaskarżenia, taki jak zażalenie, odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, przewidziany w ustawie (§ 2). Jeżeli ustawa nie przewiduje środków zaskarżenia w sprawie będącej przedmiotem skargi, skargę na akty lub czynności, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 i 4a, można wnieść po uprzednim wezwaniu na piśmie właściwego organu - w terminie czternastu dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o wydaniu aktu lub podjęciu innej czynności - do usunięcia naruszenia prawa (§ 3). W przypadku innych aktów, jeżeli ustawa nie przewiduje środków zaskarżenia w sprawie będącej przedmiotem skargi i nie stanowi inaczej, należy również przed wniesieniem skargi do sądu wezwać na piśmie właściwy organ do usunięcia naruszenia prawa (§ 4).
Z treści przytoczonych uregulowań wynika, iż warunkiem uruchomienia postępowania sądowoadministracyjnego jest wykorzystanie przez skarżącego określonych środków służących weryfikacji kwestionowanych aktów lub czynności. Poza tym zauważyć trzeba, iż unormowanie zawarte w art. 52 § 3 P.p.s.a. wskazuje wprost, że przepisy te należy odczytywać w kontekście regulacji objętych przepisem art. 3 § 2 P.p.s.a., wyznaczających zakres przedmiotowy postępowania sądowoadministracyjnego. Ostatnio wymieniony przepis wskazuje rodzaje aktów i czynności podlegających kognicji sądu administracyjnego, na które przysługuje skarga. Można wśród nich wyróżnić dwie zasadnicze grupy, z których pierwsza to grupa indywidualnych rozstrzygnięć organów administracji publicznej, podejmowanych w sformalizowanym postępowaniu administracyjnym jurysdykcyjnym, egzekucyjnym i zabezpieczającym, czyli decyzje i postanowienia, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 1-3 P.p.s.a. oraz bezczynność organów w tym zakresie, polegającą na niewydaniu decyzji lub
postanowienia w powyższych postępowaniach (art. 3 § 2 pkt 8). Drugą grupę stanowią natomiast wszystkie pozostałe akty lub czynności, określone w art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a. i interpretacje przepisów podatkowych (pkt 4a) oraz akty prawa miejscowego i inne akty organów jednostek samorządu terytorialnego, jak również akty nadzoru nad działalnością tych organów (art. 3 § 2 pkt 5-7), a nadto bezczynność organów w odniesieniu do aktów i czynności określonych w art. 3 § 2 pkt 4 i 4a P.p.s.a. Powyższe rozróżnienie ma w świetle art. 52 P.p.s.a. istotne znaczenie dla ustalenia, jaki środek powinien poprzedzać wniesienie skargi do sądu. Dla grupy pierwszej będą to środki zaskarżenia wymienione w art. 52 § 2 P.p.s.a., natomiast dla grupy drugiej - wezwanie właściwego organu do usunięcia naruszenia prawa, określone w art. 52 § 3 i 4 P.p.s.a.
Przystępując do rozpoznania sprawy, należało na wstępie ustalić, jaki akt lub czynność została zaskarżona wniesioną skargą i jaki był jej charakter prawny. W świetle treści skargi B. R., sporządzonej przez fachowego pełnomocnika, była to czynność Dyrektora Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w O., oparta o podstawę proceduralną wynikającą z art. 64 § 2 K.p.a., który to przepis dotyczy pozostawienia przez organ administracji publicznej podania bez rozpoznania w sytuacji nieuzupełnienia podania w terminie. Rozważając prawny charakter pozostawienia podania bez rozpoznania, stwierdzić przyjdzie, że przepisy K.p.a. kwestii tej nie wyjaśniają. W doktrynie i orzecznictwie sądowym upowszechnione jest jednak stanowisko, że czynność procesowa polegająca na pozostawieniu podania bez rozpoznania nie ma określonej formy procesowej w postaci decyzji lub postanowienia, gdyż jest dokonaniem czynności nie wywołującej żadnych skutków zarówno materialnoprawnych, jak i procesowych. Oznacza ona stwierdzenie, iż podanie
zawiera wadę określoną w art. 64 § 2 K.p.a. i że z tego względu podanie to stało się bezskuteczne z mocy prawa (por. B.Adamiak [w:] B.Adamiak, J.Borkowski: "Polskie postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne", Wyd. Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2005, s. 179, J. Zimmermann w glosie do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 lutego 1992 r., sygn. akt IV SA 1377/91 - OSP 1993 z. 10 poz. 205, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 stycznia 1996 r., sygn. akt II SA 1473/94 - ONSA 1997 nr 3, poz. 114, glosa aprobująca E. Bojanowskiego - OSP 1997 z. 7-8 poz. 136 oraz uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2000 r., sygn. akt III ZP 11/00 - OSNAPU 2000 nr 19 poz. 702, OSP 2001 z. 1 poz. 12 z glosą aprobującą B. Adamiak).
Podzielając w pełni powyższy pogląd odnośnie prawnej formy pozostawienia podania bez rozpoznania, należało z kolei ustalić czy i jaki środek zaskarżenia przysługuje na czynność podjętą przez organ w trybie art. 64 § 2 K.p.a., wyrażoną w formie pisma - zgodnie z wynikającą z art. 14 K.p.a. zasadą pisemności postępowania.
Z uwagi na dość precyzyjnie sformułowaną treść skargi, jak również działania podejmowane przed jej wniesieniem do Sądu, a polegające na wezwaniu organu do usunięcia naruszenia prawa z ogólnym powołaniem się na przepis art. 52 P.p.s.a., należało przyjąć, iż strona skarżąca uznała, że do przedmiotu skargi odnosi się zakres unormowań z art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a., czyli że przedmiotem skargi jest czynność, inna niż określone w pkt 1-3 tego przepisu (decyzje i postanowienia), należąca do zakresu administracji publicznej, a dotycząca uprawnień i obowiązków wynikających z przepisów prawa. Stanowisko takie, w ocenie składu orzekającego w niniejszej sprawie, nie jest uprawnione. Pozostawienie podania bez rozpoznania w trybie art. 64 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071 ze zm.) nie jest aktem ani czynnością, o jakich mowa w art. 3 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr
153, poz. 1270 ze zm.), stąd na pismo informujące o pozostawieniu podania bez rozpoznania nie przysługuje skarga do sądu administracyjnego. Jak już wskazano wyżej, pozostawienie podania bez rozpoznania nie jest rozstrzygnięciem administracyjnym (aktem administracyjnym) i nie wywiera żadnych skutków. Czynność ta nie ustala zatem, ani nie stwierdza czy nie potwierdza, jakiegokolwiek uprawnienia albo obowiązku określonego przepisami prawa administracyjnego; nie odmawia też jego ustalenia, stwierdzenia bądź potwierdzenia. Zgodnie ze słusznym poglądem, wyrażanym w doktrynie, użyte przez ustawodawcę w przepisie art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a. sformułowanie "dotyczy" nie może być rozumiane jako dopuszczenie również pośredniego związku miedzy aktem lub czynnością a uprawnieniem lub obowiązkiem danego podmiotu, określonymi w przepisach prawnych (por. T. Woś [w:] T. Woś, H. Knysiak-Molczyk, M. Romańska: "Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz", Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2005, s.
60-61). Odnotować w tym miejscu należy również, iż w wyroku z dnia 3 września 1992 r. (sygn. akt III SA 1407/92, OSP 1994 z. 6 poz. 104) Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że pozostawienie sprawy bez rozpoznania nie następuje w formie decyzji administracyjnej, co ma ten skutek, że skarga na tę czynność organu administracyjnego nie jest dopuszczalna.
Dotychczas powiedziane przesądza o przyjęciu stwierdzenia, iż pozostawienie podania bez rozpoznania jest powstrzymaniem się przez organ administracji publicznej od merytorycznego rozpatrzenia sprawy; jest zatem nierozpatrzeniem sprawy w terminie, czyli bezczynnością organu w sytuacji, gdy podanie zmierzało do wszczęcia postępowania jurysdykcyjnego i uzyskania aktu rozstrzygającego o uprawnieniach strony. Z tego względu zasadność pozostawienia podania bez rozpoznania strona może kwestionować w drodze skargi na bezczynność organu. W uzasadnieniu powołanej uchwały z dnia 8 czerwca 2000 r. Sąd Najwyższy podkreślił, że pozostawienie podania bez rozpoznania, także na podstawie art. 64 § 2 K.p.a., nie zwalnia organu administracji publicznej z obowiązku załatwienia tego podania w sposób zgodny z zasadą praworządności. Wskazał również, iż w każdym wypadku, gdy organ pozostawia podanie bez rozpoznania, osobie, która zarzuca organowi administracji publicznej naruszenie prawa polegające na bezczynności organu wobec
zaniechania wszczęcia jurysdykcyjnego postępowania administracyjnego na podstawie wniesionego przez nią podania, przysługuje na ogólnych zasadach skarga na bezczynność organu z zachowaniem trybu określonego w art. 34 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. Nr 74, poz. 368 ze zm.), obecnie art. 52 P.p.s.a. (przyp. Sądu). Także w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego wielokrotnie wyrażano pogląd o możliwości skorzystania przez wnoszącego podanie, które pozostawiono bez rozpoznania, z przewidzianych prawem środków dla przeciwdziałania nieterminowemu załatwieniu sprawy w drodze skargi na bezczynność organu (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 stycznia 2003 r., sygn. akt II SAB 333/02, z dnia 12 grudnia 2001 r., sygn. akt II SAB 270/01, 17 stycznia 2001 r., sygn. akt II SAB 240/00 oraz z dnia 10 grudnia 2003 r., sygn. akt II SAB 4/03 - nie publ.). Takie samo stanowisko, co do możliwości zwalczania bezczynności organu w razie pozostawienia podania bez
rozpoznania w drodze zażalenia poprzedzającego skargę na bezczynność, prezentowane jest również w doktrynie (por. B. Adamiak, op. cit., s. 367). Środkiem, o jakim mowa, służącym stronie w przypadku bezczynności organu i przewidzianym przez ustawodawcę w przepisach proceduralnych, jest określone w art. 37 K.p.a. zażalenie do organu administracji publicznej wyższego stopnia na niezałatwienie sprawy w terminie określonym w art. 35 lub ustalonym w myśl art. 36 K.p.a. W wyniku rozpatrzenia zażalenia organ wyższego stopnia może stosować ściśle określone sformalizowane środki prawne, w tym również, uznając zażalenie za uzasadnione, wyznacza dodatkowy termin załatwienia sprawy. Tenże właśnie środek prawny strona, której podanie zostało pozostawione bez rozpoznania, zobowiązana jest wykorzystać przed wniesieniem skargi do sądu administracyjnego, by skutecznie wszcząć postępowanie sądowoadministracyjne. Zaznaczyć przy tym należy, że wniesienie zażalenia w trybie art. 37 K.p.a. nie jest ograniczone jakimkolwiek
terminem.
Na gruncie rozpoznawanej sprawy bezspornym jest, że skarżąca złożyła wniosek o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego w trybie przepisów ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. Nr 228, poz. 2255 ze zm.), wyniku czego organ administracji publicznej, jakim był Dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w O., działający z upoważnienia Marszałka Województwa [...], pozostawił ten wniosek bez rozpoznania. Organ powstrzymał się zatem od rozpatrzenia złożonego wniosku i od załatwienia sprawy w drodze aktu administracyjnego (decyzji lub postanowienia), jaki powinien zostać wydany w świetle przepisów art. 21 ust. 1 oraz art. 31 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Powołane przepisy stanowią o rozstrzyganiu spraw w drodze decyzji przez organy właściwe w sprawach świadczeń rodzinnych, należących do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej, wymieniając samorząd województwa jako podmiot realizujący te świadczenia w związku z koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego.
Nadto zawierają odesłanie do przepisów K.p.a. w sprawach tą ustawą nieuregulowanych. Złożony przez skarżącą wniosek powinien zatem wszcząć postępowanie administracyjne, do czego jednak nie doszło wobec czynności pozostawienia wniosku bez rozpoznania. Z tego względu należało uznać, że skarżącej, która w istocie domagała się merytorycznego rozstrzygnięcia złożonego wniosku, na co bezpośrednio wskazuje treść żądania zawartego w skardze, przysługiwał - wobec braku podjęcia takiego rozstrzygnięcia przez organ - środek zaskarżenia w postaci zażalenia do organu wyższego stopnia, jakim zgodnie z art. 2a ust. 2 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 856 ze zm.), w stosunku do organów jednostek samorządu województwa jest samorządowe kolegium odwoławcze mające siedzibę w mieście będącym siedzibą władz samorządu województwa.
W konkluzji należało stwierdzić, że skarżąca przed wniesieniem skargi do Sądu nie wyczerpała koniecznego trybu, gdyż w trybie art. 52 § 3 P.p.s.a. i zachowując wprawdzie terminy określone w tym przepisie wezwała organ do usunięcia naruszenia prawa, zamiast wykorzystać przewidziany prawem środek zwalczania bezczynności organu poprzez wniesienie zażalenia do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O., będącego organem wyższego stopnia w stosunku do Marszałka Województwa [...]. Jak wykazano, pozostawienie podania bez rozpoznania nie jest czynnością, o której mowa w art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a., stąd wniesienie skargi do sądu administracyjnego na tę czynność nie może zostać poprzedzone wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa na zasadzie art. 52 § 3 P.p.s.a. W związku z ogólnym wskazywaniem przez skarżącą jako podstawy prawnej wezwania do usunięcia naruszenia prawa przepisu art. 52 P.p.s.a., końcowo tylko zauważyć należy, że w sprawie nie może być mowy o zastosowaniu § 4 tego przepisu, gdyż dotyczy on aktów innych niż
określone w art. 52 § 2 i 3 P.p.s.a., podczas gdy pozostawienie podania bez rozpoznania nie następuje w drodze aktu administracyjnego. Poza tym unormowanie zawarte w art. 52 § 4 P.p.s.a. ma zastosowanie do skarg w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych, do jakich nawiązuje przepis art. 3 § 3 P.p.s.a., przewidują sądową kontrolę aktów i działań zarówno organów administracji publicznej, jak i innych podmiotów spoza kręgu tych organów
Wniesienie skargi bez wyczerpania przysługującego środka zaskarżenia skutkuje, w myśl art. 58 § 1 pkt 6 P.p.s.a., odrzuceniem skargi, stąd orzeczono, jak w punkcie pierwszym sentencji.
Na zasadzie art. 232 § 1 pkt 1 P.p.s.a. w punkcie drugim orzeczono o zwrocie skarżącej całego uiszczonego wpisu od skargi, który został zresztą uiszczony nienależnie, gdyż zgodnie z art. 239 pkt 1 lit. a P.p.s.a. w sprawach z zakresu pomocy i opieki społecznej, a do takich spraw kwalifikowała się niniejsza skarga, strony nie mają obowiązku uiszczania kosztów sądowych.
Odnośnie zgłoszonego w odpowiedzi na skargę wniosku w przedmiocie kosztów, należy wskazać, iż niosek ten nie znajduje uzasadnienia prawnego. Przepisy P.p.s.a. określają szczegółowo, na której ze stron ciąży obowiązek zwrotu kosztów postępowania w zależności od wyniku sprawy. Na zasadzie art. 200 i art. 201 § 1 P.p.s.a. zwrot kosztów przysługuje na rzecz skarżącego w razie uwzględnienia skargi przez sąd pierwszej instancji, a także w razie umorzenia postępowania z przyczyny określonej w art. 54 § 3 P.p.s.a. Żaden z przepisów P.p.s.a. nie stanowi natomiast podstawy do zasądzenia na rzecz strony przeciwnej - organu administracji publicznej - zwrotu kosztów postępowania w sytuacji oddalenia skargi przez sąd pierwszej instancji, umorzenia postępowania wskutek cofnięcia skargi lub też odrzucenia skargi, jak miało to miejsce w rozpoznawanej sprawie.