Trwa ładowanie...
Zaloguj
Notowania
Przejdź na

II SA/Kr 1219/09 - Wyrok WSA w Krakowie z 2009-10-05

0
Podziel się:

7. Tezy: przepis art. 57 ust. 7 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane w brzmieniu nadanym ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane nie ma zastosowania do obiektów wybudowanych na podstawie pozwolenia na budowę wydanego przed 11 lipca 2003 r.

Tezy

  1. Tezy: przepis art. 57 ust. 7 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane w brzmieniu nadanym ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane nie ma zastosowania do obiektów wybudowanych na podstawie pozwolenia na budowę wydanego przed 11 lipca 2003 r.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Anna Szkodzińska (spr.) Sędziowie WSA Kazimierz Bandarzewski WSA Aldona Gąsecka-Duda Protokolant Maciej Żelazny po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 października 2009 r. sprawy ze skargi R.B. na postanowienie Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia 29 maja 2009 r. nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej z tytułu nielegalnego użytkowania I. uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie organu I instancji; II. orzeka, że zaskarżone postanowienie nie może być wykonywane; III. zasądza od Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. na rzecz skarżącego R.B. kwotę 456 zł (czterysta pięćdziesiąt sześć złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 9 marca 2009 r. (.....) na podstawie art. 57 ust. 7, art. 59 f ust. 1 i 2, art. 59 g oraz art. 80 ust. 2 pkt 1 i art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2006r., nr 156, poz. 1118 ze zm.) Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w G. nałożył na inwestora - R.B. - karę z tytułu nielegalnego użytkowania stacji tankowania gazem płynnym, położonej na działce nr [....] przy ul. [....] w G. , w wysokości [....] zł.

Na uzasadnienie rozstrzygnięcia Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego podał co następuje:

Stacja tankowania gazem płynnym [....] została wybudowana na podstawie decyzji Starosty G. o pozwoleniu na budowę z dnia 16 września 2002 r. (......). W decyzji nałożono na inwestora obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu. W trakcie przeprowadzonej kontroli obiektu w dniu [....] 2008 r. ustalono, że obiekt jest już użytkowany, jednak inwestor nie przedłożył decyzji o pozwoleniu na jego użytkowanie. W toku postępowania, na podstawie oświadczeń inwestora jak i z informacji uzyskanych w Starostwie Powiatowym w G. (pismo z dnia .... stycznia 2009r.) ustalono, że decyzja o pozwoleniu na użytkowanie w/w stacji nie została wydana.

Budowa obiektu została zakończona w 2003 r., a do użytkowania stacji przystąpił od dnia [....] 2004 r. syn inwestora A.B. A.B. był dzierżawcą obiektu, jednak po wyjeździe za granicę pozostawił jego użytkowanie inwestorowi.

Zgodnie z załącznikiem do ustawy Prawo budowlane stacje paliw należą do kategorii XX obiektów budowlanych, zaś przepis art. 55 pkt 1 w/w ustawy nakłada obowiązek uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie tego typu obiektów przed przystąpieniem do ich użytkowania.

Na podstawie art. 57 ust. 7 Prawa budowlanego, przy uwzględnieniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 stycznia 2007r. (sygn. akt P 19/06) na inwestora, który nie otrzymał decyzji o pozwoleniu na użytkowanie obiektu budowlanego należy nałożyć karę. W przedmiotowej sprawie nie ma znaczenia, że do użytkowania przystąpił syn inwestora będący dzierżawcą stacji, gdyż to na inwestorze spoczywa obowiązek zawiadomienia właściwego organu o zakończeniu budowy lub uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie obiektu.

Karę w myśl art. 59f ust. 1 Prawa budowlanego, stanowi iloczyn stawki opłaty (s), współczynnik kategorii obiektu budowlanego (k) i współczynnik wielkości obiektu budowlanego (w). Stawka opłaty (s) wynosi 500 zł, natomiast kategorie obiektu, współczynnik kategorii obiektu oraz współczynnik wielkości obiektu określa załącznik do ustawy Prawo budowlane, zgodnie z którym stacje paliw zaliczone zostały do kategorii XX. Współczynnik kategorii obiektu (k) dla tej kategorii wynosi 15, 00, zaś współczynnik wielkości obiektu (w) przy powierzchni 1.000 m kw. wynosi 1,0. Na tej podstawie inwestorowi wymierzono karę w wysokości [....] zł.

Na postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego R.B. wniósł zażalenie do [....] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego.

Kwestionowanemu rozstrzygnięciu zarzucił, że organ naruszył przepis art. 57 ust. 7 Prawa budowlanego (w zw. z art. 4 pkt. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane (Dz. U. z 2004r., nr 93, poz. 888))
przyjmując, że ma on zastosowanie do obiektów budowlanych oddanych do użytkowania przed wejściem w życie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. jak i w stosunku do których obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie wynikał z decyzji o pozwoleniu na budowę. Wadliwie też, zdaniem żalącego się, organ przyjął, że skarżący jest osobą, na którą może być nałożona kara pieniężna z tytułu nielegalnego użytkowania stacji tankowania gazem płynnym.

Wywiódł żalący, że do chwili wejścia w życie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. (31 maja 2004 r.) przepis art. 57 ust. 7 Prawa budowlanego nie przewidywał kary pieniężnej za przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego bez uzyskania pozwolenia na jego użytkowanie, a jedynie obowiązek kontroli takiego obiektu przez właściwy organ. Z przepisu art. 4 pkt 2 ustawy nowelizującej można wywnioskować, że znowelizowany przepis art. 57 ust. 7 Prawa budowlanego (wprowadzający kary pieniężne za przystąpienie do użytkowania obiektu bez pozwolenia na użytkowanie) ma zastosowanie tylko do obiektów budowlanych oddawanych do użytkowania po dniu wejścia w życie nowelizacji. Stanowi on bowiem, że przepis art. 57 ust 7 wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2005r. w stosunku do obiektów budowlanych, których budowa została zakończona przed dniem wejścia w życie ustawy (31 maja 2004r.). Tak więc art. 4 pkt 2 ustawy zmieniającej, a co za tym idzie art. 57 ust. 7 w nowym brzmieniu nie odnosi się do obiektów budowlanych oddanych do
użytkowania przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, ale jedynie do obiektów, których budowa została zakończona w tym czasie.

Umieszczenie przez ustawodawcę w ustawie nowelizującej zapisu, iż nowe brzmienie art. 57 ust 7 stosuje się do obiektów budowlanych oddanych do użytkowania przed dniem wejścia w życie nowelizacji pozostawałoby w sprzeczności z zasadą nie działania prawa wstecz, wynikającą z art. 7 Konstytucji.

Powyższe stanowisko potwierdza również przepis art. 2 ust. 4 ustawy zmieniającej, zgodnie z którym do spraw wszczętych, a nie zakończonych przed dniem wejścia w życie tej ustawy, do obliczania wysokości kar, o których mowa w art. 57 ust. 7 oraz art. 59f prawa budowlanego oraz opłaty legalizacyjnej stosuje się przepisy dotychczasowe.

Obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie stacji [....] wynikał z decyzji Starosty G. z dnia 16 września 2002 r. o pozwoleniu na budowę. Korespondowało to z przepisami prawa budowlanego, obowiązującymi w dacie wydania w/w decyzji, które nie przewidywały lex lege obowiązku uzyskiwania pozwoleń na użytkowanie. Przystąpienie zatem do użytkowania przedmiotowej stacji nastąpiło z naruszeniem obowiązku określonego w pozwoleniu na budowę, a nie "obowiązku wynikającego z przepisu prawa". W tym stanie rzeczy brak jest podstaw do nałożenia na skarżącego kary pieniężnej.

W świetle art. 57 ust. 7 Prawa budowlanego podstawą nałożenia kary pieniężnej jest przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego z naruszeniem prawa. W przedmiotowej sprawie organ I instancji ustalił, że do użytkowania stacji przystąpił syn skarżącego, który był dzierżawcą stacji. Brak jest więc podstaw do przyjęcia, że to skarżący przystąpił do użytkowania obiektu i że to na niego należy nałożyć karę pieniężną.

Żalący zarzucił też, że materiał dowodowy, z naruszeniem art. 7 i 77 kpa nie został zebrany w sposób prawidłowy i wyczerpujący. Organ I instancji ograniczył się tylko to poczynienia ustaleń czy strona użytkuje obiekt budowlany, pomijając okoliczność na jakich zasadach obiekt ten został oddany do użytkowania i kto przystąpił do jego użytkowania. To dzierżawca przystępujący do użytkowania obiektu - w niniejszej sprawie syn skarżącego - winien był dopełnić wszelkich formalności związanych z użytkowaniem stacji.

Według żalącego się organ I instancji nie wyjaśnił należycie podstawy prawnej rozstrzygnięcia; nie wskazał przepisów proceduralnych w oparciu o które wydał zaskarżone postanowienie. Niewłaściwie zostały podane źródła publikacji aktów prawnych wprowadzających zmiany do ustawy Prawo budowlane, nie wyjaśniono podstawy prawnej postanowienia, ograniczając się jedynie do przytoczenia treści niektórych przepisów prawa budowlanego, nadto nie wyjaśniono szczegółowo wyliczenia nałożonej na skarżącego kary pieniężnej.

Postanowieniem z dnia 26 maja 2009r. (....), na podstawie art. 138§1 pkt 1 w zw. z art.123 i 144 kpa oraz art. 80 ust. 2 pkt 2 w zw. z art.83 ust.2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2006 r. nr 156, poz. 1118 ze zm.) [....] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w K. utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.

Za bezzasadne uznał organ wywody żalącego co do tego, że przepis art. 57 ust. 7 Prawa budowlanego ma zastosowanie do obiektów budowlanych oddanych do użytkowania przed wejściem w życie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane. Z dyspozycji art. 4 pkt 2 ustawy zmieniającej wynika bowiem, iż w zakresie budynków, których budowa została zakończona przed dniem wejścia w życie ustawy, tj. 31 maja 2004 r., nowe brzmienie art. 57 ust. 7 Prawa budowlanego (przewidujące karę za nielegalne użytkowanie) zaczyna obowiązywać od 1 stycznia 2005 r. Ponieważ postępowanie w sprawie nielegalnego użytkowania stacji zostało wszczęte [....] 2009 r., tj. po dacie 1 stycznia 2005 r., zastosowanie w niniejszej sprawie będzie miało nowe brzmienie art. 57ust.7 w/w ustawy.

Wskazał, że organ I instancji prawidłowo ustalił podmiot zobowiązany do jej uiszczenia, a więc inwestora. Na poparcie tego stanowiska przytoczone zostało orzecznictwo sądów administracyjnych (wyrok WSA w Gliwicach z dnia 6 sierpnia 2007r., sygn. IISA/Gl 246/07; wyrok WSA w Białymstoku z dnia 9 czerwca 2006r., sygn. II SA/Bk 1022/05).

W ocenie MWINB w K. organ I instancji również prawidłowo ustalił wysokość kary nakładanej za nielegalne użytkowanie obiektu, wyczerpująco przedstawiając sposób jej wyliczenia w kwestionowanym postanowieniu, w należyty sposób zebrał materiał dowodowy w zakresie ustalenia przesłanek uzasadniających nałożenie kary..

Organ odwoławczy stwierdził natomiast, iż organ I instancji uchybił obowiązkowi wskazania przepisów proceduralnych, w oparciu o które wydał zaskarżone postanowienie. Wyjaśnił jednak, że brak wskazania przepisów proceduralnych nie może stanowić samoistnej przesłanki do uchylenia postanowienia.

Na powyższe postanowienie R.B. złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, wnosząc o uchylenie zaskarżonego postanowienia oraz poprzedzającego go postanowienia Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w G.

Skarżący powtórzył zrzuty zażalenia.

Dodał, że data wszczęcia postępowania nie ma żadnego znaczenia, ponieważ ustawa nie wiąże z taką datą żadnych skutków prawnych. Skoro użytkowanie obiektu nastąpiło w dniu 1 stycznia 2004 r., to skutki tego zdarzenia należy oceniać według stanu prawnego, jaki obowiązywał w tej dacie.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko i wniósł o jej oddalenie. Dodał, że przedmiotowa stacja paliw podlegała obowiązkowi zgłoszenia na podstawie ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane (Dz.U. z 2003 r. nr 80, poz. 718), została bowiem zaliczona do kategorii XX obiektów. Inwestor nie wykorzystał szansy zgłoszenia do odbioru tegoż obiektu przed 1 stycznia 2005 r., a więc przed datą, w której, zgodnie z art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane , wszedł w życie przepis art. 57 ust. 7 w nowym brzmieniu w stosunku do obiektów zrealizowanych przed wejściem w życie tejże nowelizacji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zszył co następuje:

Kompetencje sądów administracyjnych określają przede wszystkim przepisy art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych, oraz art. 3 - 5, art. 134 i 135 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Z przepisów tych wynika, że sądowa kontrola działalności administracji publicznej sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, zadaniem więc sądu administracyjnego rozpoznającego skargę na akt administracyjny jest ocena zgodności z prawem tego aktu. Dokonując tej oceny sąd nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi, ani powołaną podstawą prawną. Granice sądowej kontroli ograniczają tylko granice sprawy i zakaz orzekania na niekorzyść skarżącego przy braku przesłanek do stwierdzenia nieważności aktu.

Uwaga powyższa sformułowana została dlatego, że rozstrzygnięcie Sądu w sprawie niniejszej, jakkolwiek skargę uwzględnia, to nie jest następstwem uznania za trafne poglądów w niej wyrażonych.

W pierwszej kolejności odrzucić należy zarzut, jakoby adresatem decyzji nie mógł być skarżący, który fizycznie obiektu nie użytkował i nie użytkuje. Skarżący był inwestorem i to on był zobowiązany do właściwego zakończenia procesu inwestycyjnego. To, że na podstawie umowy cywilnoprawnej "przekazał obiekt" w zależne posiadanie osobie trzeciej, która fizycznie do użytkowania przystąpiła, nie ma w sprawie żadnego znaczenia. W związki z tym dotyczący powyższych kwestii zarzut nienależytego wyjaśnienia sprawy także uznać należy za chybiony.

Zarówno skarżący, jak i organ, wykazując swe racje, skupili się na przepisach przejściowych ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane. Ustawą tą nadano nowe brzmienie przepisowi ust. 7 art. 57. Dla porównania warto przytoczyć treść tego przepisu w wersji sprzed i po nowelizacji:

- przed nowelizacją: "w przypadku stwierdzenia przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego lub jego części z naruszeniem przepisów art. 54 i 55 właściwy organ jest obowiązany do dokonania bezzwłocznej obowiązkowej kontroli tego obiektu";

- po nowelizacji: "w przypadku stwierdzenia przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego lub jego części z naruszeniem przepisów art. 54 i 55, właściwy organ wymierza karę z tytułu nielegalnego użytkowania obiektu budowlanego. Do kary tej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące kar, o których mowa w art. 59f ust. 1, z tym że stawka opłaty podlega dziesięciokrotnemu podwyższeniu."

Nietrudno dostrzec, że ustawą z 16 kwietnia 2004 r. dotychczasowy prawny instrument mający przeciwdziałać samowolnemu przystąpieniu do użytkowania obiektu zastąpiono instrumentem innym.

Generalnie przepisy omawianej ustawy wprowadzone zostały w życie z zachowaniem zasady bezpośredniości ( wg. art. 2 ust. 1 do nowe przepisy mają zastosowanie do spraw wszczętych, a nie zakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy). Jeden z nielicznych wyjątków dotyczy m.in. kar, o których mowa w art. 57 ust. 7; zgodnie z art. 2 ust. 4 ustawy w sprawach wszczętych a nie zakończonych ich wysokość oblicza się według przepisów dotychczasowych. W rozpatrywanej sprawie postępowanie administracyjne wszczęte zostało daleko po wejściu w życie ustawy z 16 kwietnia 2004 r., zatem opisany wyjątek w ogóle dotyczyć jej nie może.

Nie sposób też podzielić rozumowania skarżącego, wedle którego okolicznością relewantną w kwestii ustalenia kary na podstawie przepisu ust. 7 art. 57 (w nowym brzmieniu) miałaby być data "samowolnego" przystąpienia do użytkowania obiektu. Ani w cytowanym powyżej, ani w żadnym innym przepisie ustawa z 16 kwietnia 2004 r. do takiego zdarzenia nie nawiązuje i nie wiąże z nim żadnych skutków, a nawet prolongatę wejścia w życie ust. 7 art. 57 w nowym brzmieniu odnosi do kryterium daty zakończenia budowy. Zgodnie bowiem z art. 4 pkt 2 "art. 1 pkt 24 lit. b w zakresie art. 57 ust. 7, w stosunku do obiektów budowlanych, których budowa została zakończona przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2005 r." (a nie z dniem wejścia w życie ustawy tj. 31 maja 2004 r.). Pominąć tu należy, jako zbędne dla rozstrzygnięcia sprawy niniejszej, głębsze rozważania co do spójności obu wymienianych przepisów ustawy z 16 kwietnia 2004 r.: art. 2 ust. 4 i art. 4 pkt 2. W kontekście poczynionych
w odpowiedzi na skargę uwag co do "niewykorzystania przez skarżącego szansy" złożenia odpowiedniego wniosku przed 1 stycznia 2005 r. zauważyć jedynie można, że z literalnego brzmienia w/w przepisów wcale nie wynika wprost, aby złożenie takiego wniosku (dotyczącego obiektu zakończonego przed 31 maja 2004 r.) w odpowiednim czasie dawało skarżącemu gwarancję uniknięcia kary. Wszczęte wszak po 31 maja 2004 r. postępowanie nie musi zakończyć się przed 1 stycznia 2005 r., a po tej dacie organ nowym przepisem jest już związany. Nie wykluczając odmiennej wykładni, Sąd sygnalizuje jedynie, że znaczenie w/w przepisów nie jest tak oczywiste, jak założono w odpowiedzi na skargę.

Nie zmienia to oceny, że twierdzenie skarżącego, jakoby podwyższona kara mogła być ustalona tylko w takich wypadkach, w których przystąpienie do użytkowania obiektu nastąpiło po dacie wejścia w życie ustawy nowelizującej, można co najwyżej postrzegać jako postulat de lege ferenda, a nie jako wynik wykładni wyżej cytowanych przepisów.

Usprawiedliwiony jest jednak niepokój skarżącego wyrażający się w braku aprobaty dla stosowania przepisu art. 57 ust.7 w brzmieniu nadanym ustawą z 16 kwietnia 2004 r. w nawiązaniu do zdarzeń i stanów powstałych w nawet znacznie oddalonej przeszłości. Wbrew jednak poglądowi skarżącego samo to, że przepis ustawy narusza zasadę nie działania prawa wstecz, nie oznacza zakazu jego stosowania. Ocena zgodności z Konstytucją przepisu ustawy należy do Trybunału Konstytucyjnego, a nie do organu wydającego decyzję administracyjną. Jak dotychczas kontroli Trybunału poddany został przepis art. 57 ust. 7 w brzmieniu nadanym ustawą z 16 kwietnia 2004 r. (P 19/06, P 64/07, SK 3/08), nie były natomiast poddane tej kontroli przepisy przejściowe ustawy.

Obawy skarżącego, choć raczej w kontekście naruszenia zasady nieretrospekcji (a nie nieretroakcji) Sąd rozpoznający sprawę niniejszą, zważywszy zwłaszcza na charakter i wysokość kary, o jakiej mowa w art. 57 ust. 7, podziela. Jednocześnie jednak Sąd stwierdza, że dla oceny zasadności skargi w rozpatrywanej sprawie rozstrzygnięcie wskazanego problemu nie jest konieczne.

Odpowiedniego rozwiązania należy poszukiwać bowiem w przepisach, które w ogóle do Prawa budowlanego wprowadziły instytucję zastąpioną następnie karą. Otóż znaczącą dla sprawy niniejszej nowelizację Prawa budowlanego wprowadziła ustawa z 27 marca 2003 r. o zmianie Prawa budowlanego. Przed wejściem w życie tej ustawy ani przepis art. 57, ani żaden inny nie regulowały trybu i sposobu "legalizowania" samowolnego przystąpienia do użytkowania wybudowanego obiektu. Czyn polegający na użytkowaniu obiektu bez uzyskania pozwolenia na użytkowanie lub bez dokonania odpowiedniego zgłoszenia był jedynie penalizowany jako wykroczenie( art. 93 pkt 7). Dopiero omawianą ustawą z 27 marca 2003 r. do art. 57 dodano ustępy 6 i 7, które - aż do wejścia w życie ustawy z 16 kwietnia 2004 r. - brzmiały następująco:

"6. Zawiadomienie lub wniosek, o których mowa w ust. 1, stanowią wezwanie właściwego organu do przeprowadzenia obowiązkowej kontroli, o której mowa w art. 59b ust. 1.

  1. W przypadku stwierdzenia przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego lub jego części z naruszeniem przepisów art. 54 i 55 właściwy organ jest obowiązany do dokonania bezzwłocznej obowiązkowej kontroli tego obiektu."

Tą samą ustawą do Prawa budowlanego wprowadzono w ogóle po raz pierwszy i uregulowano instytucje "obowiązkowej kontroli" i kary za istotne odstępstwo od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innego rażącego naruszenia warunków pozwolenia na budowę (art.54-59g), jako instrumenty działań nadzorczych organu budowlanego związanych z przystępowaniem do użytkowania obiektów budowlanych. Jednocześnie jednak przepisem przejściowym (art. 7 ust. 3) stosowanie tych nowych instytucji ograniczono do tych obiektów, w odniesieniu do których pozwolenie na budowę wydano po dacie wejścia w życie ustawy tj. po 11 lipca 2003 r. Taka regulacja znajdowała głębokie uzasadnienie przede wszystkim dlatego, że nie doprowadzała do desynchronizacji pomiędzy systemami prawnych i technicznych uwarunkowań, w których rozpoczęto i zakończono proces budowlany. W orzecznictwie sądów administracyjnych panuje zaś zgoda co do tego, że wyłączenie stosowania przepisów o obowiązkowej kontroli w stosunku do obiektów wzniesionych na podstawie
pozwolenia na budowę wydanego przed 11 lipca 2003 r. jest równoznaczne z wyłączeniem stosowania przepisów o karze za odstępstwo, będącej naturalną konsekwencją obowiązkowej kontroli (por. np. wyrok NSA z 28 listopada 2008 r. II OSK 923/07). Pogląd ten Sąd rozpoznający sprawę niniejszą w całości podziela.

Zdaniem Sądu omawiane wyłączenie dotyczy również sytuacji, w której przystąpiono bez wymaganego pozwolenia lub zgłoszenia do użytkowania obiektu wybudowanego na podstawie pozwolenia na budowę wydanego przed 11 lipca 2003 r. Konstrukcja normy zawartej w ust. 3 art. 7 ustawy z 27 marca 2003 r. pozwala na przyjęcie, że użyte w niej określenie "nie stosuje się przepisów o obowiązkowej kontroli budowy po zawiadomieniu o zakończeniu budowy lub złożeniu wniosku o pozwolenie na użytkowanie" służy identyfikacji nowej instytucji, a nie zawężeniu hipotezy samej normy do sytuacji, w których złożono wniosek lub dokonano zgłoszenia. Założenie odmienne prowadzić musiałoby do wniosku, że nowa regulacja o obowiązkowej kontroli i związanej z nią karze - w zakresie, w jakim miałaby dotyczyć obiektów co prawda wzniesionych na podstawie pozwolenia na budowę sprzed 11 lipca 2003 r., ale "nie zgłoszonych" do użytkowania - narusza zasadę zaufania do państwa wynikającą z art. 2 Konstytucji RP. Nie można bowiem ocenić jako zgodnego z
tą zasadą retrospektywnego stosowania nowo wprowadzonej i niezwykle dotkliwej sankcji do stanów, w których nie była ona nawet przewidywalna. Takiej retrospekcji, choć nie byłaby ona retroakcją właściwą, nie uzasadniałby na tyle " ważny interes publiczny, którego nie możnaby wyważyć interesem jednostki" (por. uzasadnienie Wyroku TK - P 43/07).

Przyjęte w wyniku wyżej przedstawionej, "prokonstytucyjnej" wykładni, znaczenie przepisu art. 7 ust. 3 ustawy z 27 marca 2003 r. pozostaje w zgodzie z przepisami Konstytucji RP i nie doprowadza do desynchronizacji, o jakiej była mowa wcześniej.

Jak wyżej już wskazano, ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 r. instytucję obowiązkowej kontroli w wypadku "samowolnego" przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego zastąpiono bezpośrednio wymierzaną karą w znacznie podwyższonej wysokości. Ta zmiana jednak nie mogła dotyczyć tych obiektów, które już wcześniej spod działania nowych instytucji Prawa budowlanego zostały wyłączone. Przepis art. 57 ust. 7 w brzmieniu nadanym ustawą z 16 kwietnia 2004 r. dotyczyć więc może tylko takich obiektów, które zostały wzniesione na podstawie pozwolenia na budowę wydanego po 11 lipca 2003 r., oczywiście z ewentualnymi modyfikacjami wynikającymi z przepisów przejściowych ustawy z 16 kwietnia 2004 r. Ustawą bowiem z dnia 16 kwietnia 2004 r. nie zmieniono przepisów przejściowych ustawy z dnia 11 lipca 2003 r.

Konkludując stwierdzić należy, że przepis art. 57 ust. 7 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane nie ma zastosowania do obiektów wybudowanych na podstawie pozwolenia na budowę wydanego przed 11 lipca 2003 r.

W razie "samowolnego" przystąpienia do użytkowania takiego obiektu organ nadzoru budowlanego może podjąć jedynie takie czynności, do jakich uprawniają go przepisy ustawy po uwzględnianiu wyłączenia wynikającego z przepisu art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r.

Odmienna, błędna ocena organów obu instancji doprowadziła do wydania decyzji z naruszeniem omówionych przepisów prawa materialnego, a naruszenie to oczywiście miało wpływ na wynik sprawy. Dlatego też decyzje te, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1a w związku z art. 135 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi należało uchylić.

O zakazie wykonywania zaskarżonej decyzji orzeczono na podstawie art. 152, a o kosztach postępowania na podstawie art. 200 w/w ustawy.

orzecznictwo nsa
orzecznictwo
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
KOMENTARZE
(0)