Tezy
Jeśli organ rozpoznający wniosek o przyznanie płatności bezpośrednich do gruntów rolnych w wyniku kontroli administracyjnej lub kontroli na miejscu stwierdza, że ustalona różnica między zadeklarowanym obszarem a wyznaczonym obszarem jest większa niż 30 % wyznaczonego obszaru, żadna pomoc w postaci płatności obszarowej lub uzupełniającej nie jest przyznawana za dany rok.
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska, Sędziowie sędzia NSA Anna Sobolewska-Nazarczyk (spr.),, asesor WSA Wojciech Stachurski, Protokolant Marta Anna Lawda, po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2006 r. sprawy ze skargi T. M. na decyzję Dyrektora P. Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Ł. z dnia [...] lipca 2005 r. Nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania płatności bezpośrednich do gruntów rolnych oddala skargę.
Uzasadnienie
Decyzją z dnia [...] maja 2005 roku Kierownik Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w G. odmówił panu T. M. przyznania płatności bezpośrednich do gruntów rolnych na rok 2004 z tytułu jednolitej płatności obszarowej oraz uzupełniającej płatności obszarowej. Jako podstawę prawną decyzji organ powołał art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 roku o płatnościach bezpośrednich do gruntów rolnych (Dz. U. z 2004 r. nr 6, poz. 40 ze zm.). Odmówienie płatności obszarowej i uzupełniającej nastąpiło z uwagi na zawyżenie w deklaracji powierzchni działek rolnych. Powierzchni bowiem zgłoszona we wniosku o przyznanie płatności bezpośrednich do gruntów rolnych przekraczała 33,62 % rzeczywistej powierzchni użytkowanej przez pana T. M.
Na powyższą decyzję wniósł odwołanie pan T. M.
Decyzję powyższą utrzymał w mocy Dyrektor Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Ł. decyzją z dnia [...] lipca 2005 roku. Organ wskazał, w uzasadnieniu decyzji, że pan T. M. składając wyjaśnienia przyznał, iż w roku 2004 nie był posiadaczem działki rolnej położonej na działkach ewidencyjnych nr [...] i nr [...]. Pomimo tego jednak we wniosku o przyznanie dopłat bezpośrednich zadeklarował powierzchnię większą w stosunku do uprawnionej. Mając powyższe na uwadze organ wskazał, iż zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) Nr 2199/2003 z 16 grudnia 2003 roku ustanawiającego środki przejściowe dla stosowania w odniesieniu do 2004 roku rozporządzenia Rady (WE) nr 1259/1999 w zakresie systemu Jednolitej Płatności Obszarowej dla Republiki Czeskiej, Estonii, Cypru, Łotwy, Litwy, Węgier, Malty, Polski, Słowenii i Słowacji, sankcje za podawanie nieprawdziwych danych powierzchniowych zostały określone na nieświadome i świadome oraz uzależnione od rozmiaru przekroczenia tej powierzchni.
Na podstawie § 5 tegoż rozporządzenia Dyrektor P. Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Ł. uznał, że zawyżenie powierzchni przez pana T. M. nastąpiło w sposób nieświadomy, a zatem jeżeli stwierdzona różnica między zadeklarowanym a rzeczywistym polem powierzchni wynosi więcej niż 30% wyznaczonego obszaru, żadna pomoc nie jest przyznawana za dany rok. W odniesieniu do uzupełniającej płatności obszarowej różnica ta wynosi więcej niż 20% określonej powierzchni. W świetle obowiązujących przepisów organ stwierdził, iż niedopuszczalne jest aby w przypadku stwierdzenia konfliktu kontroli krzyżowej (dwóch producentów rolnych złożyło wnioski na tą samą powierzchnię) nie zastosować odpowiednich sankcji w stosunku do powierzchni stwierdzonej w wyniku przeprowadzonych kontroli.
W skardze, wywiedzionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego
w B., pan T. M. podkreślił, iż różnica w deklarowanej powierzchni gospodarstwa nie wynikała z chęci wzbogacenia się, a powstała na skutek niewłaściwych dokumentów uzyskanych z urzędów. Powyższy błąd został popełniony - w ocenie skarżącego - nieświadomie, dlatego też restrykcje w postaci pozbawienia wszelkich dopłat bezpośrednich są krzywdzące. Na tej podstawie skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji.
W odpowiedzi na skargę, Dyrektor P. Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Ł. wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasową argumentację.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w B., zważył, co następuje:
Dokonując oceny legalności zaskarżonej decyzji zgodnie z art. 3 § 1 i § 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm.), w myśl którego sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki przewidziane w ustawie oraz orzekają w sprawach skarg na decyzją administracyjne - Sąd uznał skontrolowane rozstrzygnięcie za zgodne z prawem.
Aby uzyskać płatności bezpośrednie do gruntów rolnych, osoba wnioskująca o takie płatności, musi spełnić warunki wymienione w art. 2 ust 1 i 2 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o płatnościach bezpośrednich do gruntów rolnych (Dz. U. nr 6, poz. 40), a więc:
- być posiadaczem - producentem rolnym - gospodarstwa rolnego utrzymywanego w dobrej kulturze rolnej przy zachowaniu wymogów ochrony środowiska,
- uprawiać powierzchnię działek rolnych nie mniejszą niż 1 ha o odpowiedniej strukturze upraw.
W myśl art. 3 tej ustawy płatności te obejmują jednolitą płatność obszarową
i płatności uzupełniające do powierzchni określonych upraw. Wysokość zaś płatności w danym roku kalendarzowym ustala się jako iloczyn deklarowanej przez producenta rolnego powierzchni gruntów rolnych i stawek płatności na 1 ha gruntu rolnego.
Skarżący pan T. M. spełnił powyższe warunki. Jednakże
w jego wniosku wykryto pewne nieścisłości, w odniesieniu do działek rolnych oznaczonych numerami ewidencyjnymi nr [...] i nr [...], położonych w gminie R., dotyczące przekroczenia powierzchni uprawnionej do dopłat. Na przedmiotowe działki rolne wniosek złożyło dwóch producentów rolnych. Na okoliczność ustalenia stanu posiadania spornych działek Kierownik Biura Powiatowego w G. przeprowadził rozprawę administracyjną, w trakcie której skarżący wyjaśnił, iż nie użytkował w roku 2004 przedmiotowych działek, a wniosek o przyznanie płatności został wypełniony w oparciu o nieaktualne wypisy z ewidencji gruntów.
Podkreślić należy, że ani Sąd, ani też organy nie kwestionują okoliczności, że skarżący powyższą omyłkę w powierzchni gruntów rolnych, na które mogą być przyznane płatności bezpośrednie, uczynił nieświadomie. Niemniej jednak rozporządzenia Komisji (WE) kwestie te regulują jednoznacznie i organy wydające decyzje w tym przedmiocie mają obowiązek się do nich stosować.
Celem ustawy o płatnościach bezpośrednich do gruntów rolnych jest finansowe wspieranie producentów rolnych czyli osób (organizacji), które faktycznie uprawiają grunty rolne, nawet gdy nie są ich właścicielami. Dopłaty bowiem nie są przewidziane dla właścicieli, którzy dysponując jedynie tytułem własności nie zajmują się produkcją rolną. Skarżący zaś nie był użytkownikiem przedmiotowych działek (w 2004 r. tj. nie uprawiał ich) dlatego dopłaty nie przysługiwały. Nie doszło zatem do naruszenia art. 2 ust 1 w/w ustawy, a organy także zastosowały (wbrew twierdzeniom skarżącego) właściwą interpretację przepisów rozporządzeń Komisji (WE).
Słusznie zatem organy uznały, iż zgodnie z art. 8 ust. 3 Rozporządzenia komisji (WE) nr 2419/2001 z dnia 11 grudnia 2001 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli niektórych wspólnotowych systemów pomocy ustanowionych Rozporządzeniem Rady (EWG) nr 3508/92 (Dz.U.UE L z dnia 12 grudnia 2001 r., nr 327) w przypadku gdy właściwe władze poinformowały już rolnika o nieprawidłowościach we wniosku o pomoc lub w przypadku gdy powiadomiły go o zamiarze przeprowadzenia kontroli na miejscu, oraz gdy kontrola na miejscu ujawniła nieprawidłowości, uzupełnienia i zmiany, nie są dozwolone w odniesieniu do działek rolnych, których dotyczą nieprawidłowości. Na tej też podstawie organ trafnie wskazał, iż skarżący mógł takich zmian we wniosku dokonać przed wykryciem tych nieścisłości.
Konsekwencją takich ustaleń była konieczność zastosowania przez organ art. 5 ust. 1 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 2199/2003 z dnia 16 grudnia 2003 roku ustanawiającego środki przejściowe dla stosowania w odniesieniu do 2004 r. rozporządzenia Rady (WE) nr 1259/1999 w zakresie systemu Jednolitej Płatności Obszarowej dla Republiki Czeskiej, Estonii, Cypru, Łotwy, Litwy, Węgier, Malty, Polski, Słowenii i Słowacji (Dz.U.UE L z dnia 17 grudnia 2003 r., nr 328), w którym wskazano, że jeśli w wyniku kontroli administracyjnej lub kontroli na miejscu stwierdza się, że ustalona różnica między zadeklarowanym obszarem
a wyznaczonym obszarem jest większa niż 3 %, ale nie większa niż 30 % wyznaczonego obszaru, kwota, jaka ma zostać przyznana na podstawie systemu Jednolitej Płatności Obszarowej jest zmniejszona za dany rok o dwukrotność kwoty ustalonych funduszy dla tej różnicy. Jeśli różnica jest większa niż 30 % wyznaczonego obszaru, żadna pomoc nie jest przyznawana za dany rok.
Biorąc pod uwagą powyższe Sąd nie dopatrzył się naruszenia przepisów dotyczących przyznawania płatności bezpośrednich do gruntów rolnych. Skarżący, poza stwierdzeniem iż jest niewinny, nie wykazał w czym przejawiało się owo naruszenie przepisów prawa przy wydaniu decyzji o odmowie przyznania płatności. Mając na względzie powyższe, orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30.08.2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).