Tezy
Spory kompetencyjne między organami samorządu terytorialnego a organami administracji rządowej stosownie do art. 166 ust. 3 Konstytucji RP, rozstrzygają sądy administracyjne. Normę tę uzupełniają art. 4 i art. 15 par. 1 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270 ze zm./ wskazujące na właściwość Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawach rozstrzygania sporów kompetencyjnych.
Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej z wniosku (...) Komendanta Wojewódzkiego Policji w K. o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego w K. Powiat G. a (...) Komendantem Wojewódzkim Policji w K. w przedmiocie wskazania organu właściwego do wydania nakazu zabezpieczenia robót budowlanych postanawia: wskazać Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. Powiatu G. jako organ właściwy do rozpoznania żądania Renaty i Bogdana J. zawartego w piśmie z dnia 9 września 2004 r.
Uzasadnienie
(...) Komendant Wojewódzki Policji wniósł o rozstrzygnięcie negatywnego sporu kompetencyjnego z Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego w K. dotyczącego prowadzenia postępowania administracyjnego w sprawie wniosku Renaty i Bogdana J. o podjęcie działań mających na celu usunięcie niebezpieczeństwa powodowanego usytuowaniem obiektów budowlanych.
Z akt sprawy wynika, że pełnomocnik Renaty i Bogdana J. skierował do Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego Powiatu G. w K. podanie o wszczęcie postępowania administracyjnego w przedmiocie podjęcia działań mających na celu usunięcia zaistniałego niebezpieczeństwa. W uzasadnienie tego podania wskazano, że usytuowanie ogrodzenia i budynku tymczasowego na prowadzonej budowie zagraża bezpieczeństwu ludzi. Konkluzja podania w powołaniu na art. 81 pkt 1 lit. "c" i art. 69 pkt 1 w związku z art. 3 pkt 5 i art. 5 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane /Dz.U. 2003 nr 207 poz. 2016/ zawiera wniosek niezwłocznego zastosowanie niezbędnych środków zabezpieczających, zmierzających do usunięcia niebezpieczeństwa zagrażającego użytkownikom drogi jak i mieszkańcom sąsiednich posesji poprzez nakazanie inwestorowi dostosowanie terenu budowy jak i obiektów tymczasowych związanych z budową do zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym.
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w K. Powiatu G. postanowieniem z dnia 11 października 2004 r. na podstawie art. 65 par. 1 Kpa przekazał wniosek ten do Komendy Wojewódzkiej Policji Sekcja Ruchu Drogowego w K.
W uzasadnieniu swego stanowiska organ nadzoru budowlanego, podniósł powołując się na art. 83 ust. 1 prawa budowlanego, że uregulowanie to nie daje podstaw do dokonania oceny i podjęcia działań mających na celu usunięcie ewentualnych niebezpieczeństw zagrażających użytkownikom drogi przez ogrodzenie terenu budowy oraz obiektów tymczasowych związanych z budową i dostosowania ich do zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego, i dlatego właściwym w zakresie rozpoznania wniosku jest na podstawie art. 1ust. 2 pkt 2 ustawy o Policji /Dz.U. 2002 nr 7 poz. 58/ Komenda Wojewódzka Policji Sekcja Ruchu Drogowego.
(...) Komendant Wojewódzki Policji w K. nie podzielając stanowiska zawartego w tym postanowieniu zwrócił się o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego. Wnioskodawca podnosi, że jakkolwiek ochrona w bezpieczeństwie w ruchu drogowym należy do Policji to jednak nie jest ona organem uprawnionym do wydawania wiążących poleceń inwestorom prowadzącym budowę. Policjanci w toku wykonywanych czynności są zobowiązani do reagowania na wszelkie ujemne zjawiska związane z zabezpieczeniem ruchu na drogach, ale nie mogą wydawać poleceń w sprawach należących do kompetencji innych organów. W zawisłej sprawie właściwy jest Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w K., który zgodnie ze swymi kompetencjami wynikającymi między innymi z art. 81 i art. 89c prawa budowlanego powinien przeprowadzić postępowanie.
Uczestnicy postępowania nie zajęli stanowiska w sprawie.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
W zawisłej sprawie zaistniał negatywny spór kompetencyjny, bowiem zarówno (...) Komendant Wojewódzki Policji w K. jak i Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego Powiatu G. w K. uznają się za niewłaściwe do rozpoznania podania Bogdana i Renaty J.
Spory kompetencyjne między organami samorządu terytorialnego a organami administracji rządowej stosownie do art. 166 ust. 3 konstytucji rozstrzygają sądy administracyjne. Normę tę uzupełniają art. 4 i art. 15 par. 1 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270 ze zm./ wskazujące na właściwość Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawach rozstrzygania sporów kompetencyjnych.
Zgodzić należy się ze stanowiskiem wnioskodawcy, że podanie Renaty i Bogdana J. zawierające żądanie wszczęcia postępowania administracyjnego w przedmiocie podjęcia niezwłocznych działań mających na celu usunięcie zaistniałego niebezpieczeństwa nie zawiera żadnych elementów w zakresie przytaczanego stanu faktycznego, które dawałyby podstawę do przyjęcia, że postępowanie to winien przeprowadzić (...) Komendant Wojewódzkiej Policji w K. na zasadach przewidzianych w ustawie z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji.
Podanie to nie tylko zostało skierowanego do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego Powiatu G. w K. i w sposób wyraźny jako podstawę dla prowadzenia przez ten organ postępowania przywołuje art. 69 ust. 1 prawa budowlanego, to przede wszystkim zarówno w sformułowanym wniosku jak i w jego uzasadnieniu strona jednoznacznie podaje, że zagrożenie powodują obiekty budowlane niewłaściwie w ocenie strony usytuowane względem drogi. Podanie to wprawdzie żądając usunięcia niebezpieczeństwa eksponuje wystąpienie zagrożenia w ruchu drogowym lecz wyłącznie jako skutek powodowany przez niewłaściwe usytuowanie obiektów budowlanych: ogrodzenia i budynku. Oznacza to, że przedmiotem żądania strony zawartego w omawianym podaniu jest podjęcia stosownych działań przez organ administracji w odniesieniu do tych obiektów jako nie spełniających warunków prawem przewidzianym i przez to stwarzających zagrożenie w ruchu drogowym.
Stosownie do treści art. 84 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane kontrola przestrzegania i stosowania przepisów prawa budowlanego należy do organów nadzoru budowlanego. Organem właściwym w I instancji w tych sprawach, za wyjątkiem spraw określonych w art. 82 ust. 3 i 4 tej ustawy, a stosownie do art. 83 ust. 1 pkt 1 ustawy jest powiatowy inspektor nadzoru budowlanego. Trafnie w tych okolicznościach wnioskodawca wskazuje jako właściwy organ dla rozpoznania podania Renaty i Bogdana J. Powiatowego inspektora Nadzoru Budowlanego Powiatu G. w K.
Wprawdzie art. 69 ust. 2 prawa budowlanego dopuszcza, w razie konieczności niezwłocznego podjęcia działań mających na celu usunięcie niebezpieczeństwa dla ludzi i mienia dokonanie ich między innymi przez organy Policji, to z przepisu tego nie można wyprowadzać właściwości rzeczowej organów Policji w miejsce organów nadzoru budowlanego. Wynikającego z tego przepisu dla Policji uprawnienie dotyczy wyłącznie faktycznego działania incydentalnego, doraźnego. Przepis ten wyraźnie wskazuje, że po dokonanych czynnościach winny być o nich powiadomione właściwe organy, a więc organy nadzoru budowlanego z czego jednoznacznie wynika, że do nich będzie należeć przeprowadzenie stosownego do okoliczności postępowania administracyjnego.
Z przyczyn wymienionych na podstawie art. 4 i art. 15 par. 1 pkt 4 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono jak w sentencji.