Trwa ładowanie...
Zaloguj
Notowania
Przejdź na

II OSK 407/09 - Wyrok NSA z 2010-03-10

0
Podziel się:

Doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego w rozumieniu art. 51 ustawy z dnia 7 lipca 1994 - Prawo budowlane oznacza, że inwestor powinien odtworzyć zmienioną lub rozebraną część obiektu budowlanego z użyciem w miarę możliwosci tych samych lub takich samych materiałów przy zachowaniu gabarytów i wyglądu, jaki obiekt miał przed wykonaniem samowolnych robót budowlanych i z zagwarantowaniem możliwości użytkowania obiektu zgodnie z przeznaczeniem, jakie miał przed wykonaniem samowolnych robót.

Tezy

Doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego w rozumieniu art. 51 ustawy z dnia 7 lipca 1994 - Prawo budowlane oznacza, że inwestor powinien odtworzyć zmienioną lub rozebraną część obiektu budowlanego z użyciem w miarę możliwosci tych samych lub takich samych materiałów przy zachowaniu gabarytów i wyglądu, jaki obiekt miał przed wykonaniem samowolnych robót budowlanych i z zagwarantowaniem możliwości użytkowania obiektu zgodnie z przeznaczeniem, jakie miał przed wykonaniem samowolnych robót.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Anna Łuczaj /spr./ Sędzia NSA Paweł Miładowski Sędzia del. NSA Wiesław Morys Protokolant Mariusz Szufnara po rozpoznaniu w dniu 25 lutego 2010 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Z. A. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 października 2008 r. sygn. akt VII SA/Wa 1997/07 w sprawie ze skargi Z. A. na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] 2007 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 16 października 2008 r., sygn. akt VII SA/Wa 1997/07 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Z. A. na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] września 2007 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd podał, że zaskarżoną decyzją Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w związku z art. 127 § 3 k.p.a. - po ponownym rozpatrzeniu sprawy z wniosku Z. A. - utrzymał w mocy decyzję własną z dnia [...] sierpnia 2007 r., którą odmówił stwierdzenia nieważności decyzji Wielopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] kwietnia 2004 r. utrzymującej w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Kościanie z dnia [...] marca 2004 r. nakazującą Z. A. doprowadzenie wykonanych robót budowlanych związanych z wymianą okna wystawowego wraz z drzwiami wejściowymi w lokalu handlowym znajdującym się w zabytkowym budynku mieszkalnym położonym w Kościanie przy ul. [...] do stanu poprzedniego. Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego wskazał, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu prawomocnym wyrokiem z dnia 9 grudnia 2005 r., sygn. akt II SA/Po 498/04 oddalił skargę na powyższą decyzję Wielkopolskiego Inspektora Nadzoru
Budowlanego z dnia [...] kwietnia 2004 r. W tej sytuacji, po wydaniu przez sąd administracyjny wyroku oddalającego skargę na decyzję administracyjną, niedopuszczalne jest stwierdzenie nieważności tej decyzji przez organ administracji. Oddalenie przez sąd administracyjny skargi na decyzję objętą wnioskiem o stwierdzenie nieważności zamyka organowi drogę do stwierdzenia nieważności tej decyzji, gdyż przyczyny wadliwości mogły być zbadane przez sąd.

W skardze na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] września 2007 r. Z. A. wniosła o jej uchylenie, zarzucając naruszenie przepisów prawa administracyjnego oraz ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Skarżąca wskazała, że Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego nałożył na nią obowiązek doprowadzenia do stanu poprzedniego budynku mieszkalnego położonego w Kościanie przy ul. [...]. Skarżąca dokonała awaryjnej wymiany okna wystawowego z drzwiami wejściowymi do lokalu handlowego znajdującego się na parterze tego budynku, a będącego jej własnością. Wykonana wymiana okazała się konieczna, co potwierdziła opinia techniczna mgr inż. L. S., a decyzją z dnia [...] września 1998 r. Wojewódzki Konserwator Zabytków wydał zezwolenie nr [...] na wymianę okna wystawowego w elewacji frontowej budynku wraz z drzwiami wejściowymi do lokalu. Następnie decyzją z dnia [...] stycznia 2001 r. Wojewódzki Oddział Służby Ochrony Zabytków w Poznaniu zezwolił na legalizację wykonanej samowolnej
wymiany. Z uwagi na fakt, iż skarżąca jest współwłaścicielką nieruchomości, w której wymieniała okna wystawowe, dla każdej rzeczy wspólnej potrzebuje zgody drugiej współwłaścicielki, co z uwagi na postawę współwłaścicielki F. A. jest niemożliwe. Skarżąca podniosła, że nałożony przez organy nadzoru budowlanego obowiązek jest niewykonalny, bowiem stare spróchniałe okna rozpadły się w momencie demontażu i zostały wywiezione na wysypisko śmieci.

W odpowiedzi na skargę Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał skargę za nieuzasadnioną.

Sąd podał, iż wyrokiem z dnia 14 lutego 2007 r., sygn. II OSK 316/06 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną Z. A. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 9 grudnia 2005 r., sygn. akt II Sa/Po 498/04. W uzasadnieniu tego wyroku Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że kontrolowana decyzja wydana została na podstawie art. 51 ust. 4 i 5 ustawy - Prawo budowlane i była konsekwencją niewykonania przez stronę obowiązków nałożonych na nią w decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Kościanie z dnia [...] października 2000 r. Wykonanie obowiązków nałożonych tą decyzją było warunkiem zalegalizowania wykonanego bez pozwolenia remontu budynku objętego ochroną konserwatora zabytków i wpisanego do rejestru zabytków ( art. 29 ust. 2 pkt 1 Prawa budowlanego). W razie niewykonania nałożonych obowiązków właściwy organ wydaje decyzję nakazującą zaniechanie dalszych robót budowlanych bądź rozbiórkę obiektu lub jego części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego -
art. 51 ust. 4 Prawa budowlanego. A zatem, w wyroku z dnia 14 lutego 2007 r. Naczelny Sąd Administracyjny przesądził, że decyzja Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Poznaniu z dnia [...] kwietnia 2004 r. w przedmiocie doprowadzenia obiektu do stanu poprzedniego na podstawie art. 51 ust. 4 ustawy - Prawo budowlane nie narusza prawa, a zastosowany przez organ przepis ani jego wykładnia nie były kwestionowane w skardze kasacyjnej. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził, że oddalenie skargi kasacyjnej na niezgodność decyzji z prawem zamyka organowi drogę do stwierdzenia nieważności tej decyzji ze względu na związanie organu oceną prawna zawartą w wyroku sądu w odniesieniu do poprzedniego rozstrzygnięcia sądu. Podnoszona przez Z. A. okoliczność, że skarga otrzymała akceptację Wojewódzkiego Oddziału Służby Ochrony Zabytków w Poznaniu / delegatury w Lesznie została wzięta pod uwagę przez organy nadzoru budowlanego i była podstawą wydania przez Powiatowego Inspektora Nadzoru
Budowlanego w Kościanie decyzji z dnia [...] kwietnia 2001 r. odmawiającej wydania nakazu rozbiórki okna wystawowego wraz z drzwiami wejściowymi.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniosła Z. A., reprezentowana przez radcę prawnego D. K.. Wyrok zaskarżono w całości, zarzucając:

  1. naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 134 i art. 135 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, poprzez niezastosowanie środków prawem przewidzianych w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do decyzji wydanych przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego i Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego;
  1. naruszenie przepisów prawa materialnego, mające wpływ na wynik sprawy, tj. art. 51 w związku z art. 29 ust. 2 pkt 1 Prawo budowlane w związku z art. 45 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, polegające na przyjęciu przez Sąd pierwszej instancji, iż decyzja nakazująca przywrócenie obiektu zabytkowego do stanu poprzedniego jest zgodna z prawem, podczas gdy z akt sprawy wynika, że taka decyzja jest niewykonalna, a zatem organ winien wydać decyzję o nałożeniu obowiązku wykonania określonych czynności lub robót budowlanych w celu doprowadzenia wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem, tj. zgodnie z ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, doprowadzenia zabytku do jak najlepszego stanu, co zgodnie z poczynionymi ustaleniami skarżąca uczyniła;
  1. naruszenie prawa materialnego przez wydawanie decyzji w niewłaściwym trybie, tj. wydanie decyzji przez organy nadzoru budowlanego, podczas gdy decyzje winny być wydawane przez Konserwatora Zabytków, ewentualnie w instancji odwoławczej przez Ministra Kultury.

W oparciu o powyższe zarzuty kasacyjne Z. A. wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej skarżąca wskazała, że w związku z faktem, iż jest współwłaścicielką nieruchomości, w której wymieniała okna wystawowe, dla każdej rzeczy wspólnej potrzebuje zgody drugiej współwłaścicielki, a ta z uwagi na podstawę współwłaścicielki F. A. jest niemożliwa. Z. A. podniosła, że nałożony przez organy nadzoru budowlanego obowiązek jest niewykonalny, gdyż stare spróchniałe okna rozpadły się w momencie demontażu i zostały wywiezione na wysypisko śmieci. Podkreśliła, że budynek, którego jest współwłaścicielem, decyzją Wojewódzkiego Konserwatora wpisany został do rejestru zabytków. Zgodnie z art. 45 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w przypadku, gdy bez wymaganego pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków lub w sposób odbiegający od zakresu i warunków określonych w pozwoleniu wykonano przy zabytku wpisanym do rejestru prace konserwatorskie, restauratorskie, roboty budowlane, badania konserwatorskie, architektoniczne lub podjęto inne działania, o
których mowa w art. 36 ust. 1 pkt 6 - 8 i 10 - 12, wojewódzki konserwator zabytków wydaje decyzję nakazującą przywrócenie zabytku do poprzedniego stanu lub uporządkowanie terenu, określając termin wykonania tych czynności, albo zobowiązującą do doprowadzenia zabytku do jak najlepszego stanu we wskazany sposób i w określonym terminie. Zdaniem skarżącej, Sąd miał możliwość - zgodnie z art. 135 p.p.s.a. - zwrócić się do organów administracji o usunięcie naruszenia prawa w wydanych decyzjach poprzez zmianę podstawy prawnej wydanej decyzji, względnie Sąd mógł zwrócić się do organów o wydanie opinii, dlaczego nakazują przywrócenie skarżącej stanu poprzedniego zabytkowego budynku, skoro mają wiedzę, że w trakcie wymiany okien uległy one zniszczeniu na skutek upływu czasu, a zatem wstawienie tych samych okien wystawowych jest niemożliwe. Tym bardziej, iż art. 51 ust. 2 Prawa budowlanego przewiduje możliwość zobowiązania do doprowadzenia robót do stanu zgodnego z prawem, tj. zgodnie z ustawą o ochronie zabytków i
opiece nad zabytkami, do stanu możliwie najlepszego. Nadto w ocenie skarżącej, Sąd winien zbadać z urzędu, czy decyzje wydawane były przez właściwe organy. Budynek jest wpisany na listę zabytków, a zatem Konserwator Zabytków, a nie Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego winien wydać decyzje w sprawie.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną F. A. i W. A. podnieśli, iż nie było żadnej awaryjnej wymiany okien i drzwi wystawowych, gdyż okna te były w dobrym stanie. Uczestnicy postępowania wskazali, że Z. A. nie jest właścicielką sklepu [...], gdyż sklep ten stanowi kawalerską własność F. A.. Z. A. nigdy nie uzyskała zgody na swoją samowolę budowlaną. Skarżąca usunięte okna porąbała na opał. Zdaniem F. A. i W. A. skarga kasacyjna jest niezasadna. Odtworzenie poprzednich okien jest możliwe, bowiem zachowała się dokumentacja.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: Zgodnie z art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej "p.p.s.a.", Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc pod rozwagę z urzędu jedynie nieważność postępowania. Naczelny Sąd Administracyjny kontroluje zgodność zaskarżonego orzeczenia z prawem materialnym i procesowym w granicach skargi kasacyjnej.

W niniejszej sprawie żadna z wymienionych w art. 183 § 2 p.p.s.a. przesłanek nieważności postępowania nie zaistniała, wobec czego Naczelny Sąd Administracyjny przeszedł do zbadania zarzutów kasacyjnych.

Skarga kasacyjna wniesiona w niniejszej sprawie nie zawiera usprawiedliwionych podstaw zaskarżenia, a to z poniższych względów. Zagadnienie dopuszczalności weryfikacji ostatecznych decyzji administracyjnych w drodze stwierdzenia nieważności decyzji przez organy administracji publicznej - po uprzedniej kontroli legalności decyzji przez Sąd - było niejednolicie interpretowane w doktrynie i w orzecznictwie sądowym. Wyrazem tego było wystąpienie przez Rzecznika Praw Obywatelskich o podjęcie przez skład siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego, na podstawie art. 15 § 1 pkt 2 w związku z art. 264 § 2 p.p.s.a., uchwały mającej na celu wyjaśnienie tej kwestii. W wyniku rozpoznania wniosku Naczelny Sąd Administracyjny podjął w dniu 7 grudnia 2009 r. następującą uchwałę: "Żądanie stwierdzenia nieważności decyzji, od której skargę oddalono prawomocnym wyrokiem sądu administracyjnego powinno zostać załatwione przez wydanie decyzji o odmowie wszczęcia postępowania (art. 157 § 3 k.p.a.) wówczas, gdy w rezultacie
wstępnego badania zawartości żądania organ administracji publicznej ustali wystąpienie - z uwagi na wydany uprzednio wyrok sądu - przeszkody przedmiotowej czyniącej jego rozpoznanie niedopuszczalnym. W pozostałych przypadkach organ administracji publicznej obowiązany jest rozpoznać żądanie co do istoty stosując art. 158 § 1 w związku z art. 156 § 1 k.p.a." (uchwała składu siedmiu sędziów NSA z dnia 7 grudnia 2009 r., sygn. akt I OPS 6/09 - LEX nr 530338). W uzasadnieniu powyższej uchwały Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, iż fakt utrzymania w mocy decyzji na skutek oddalenia na nią skargi przez sąd administracyjny zamyka organom administracji legitymowanym do uruchomienia nadzwyczajnego trybu postępowania administracyjnego możliwość pozbawienia jej mocy wiążącej, jednakże tylko "w takim zakresie, w jakim przyczyny tej wadliwości objęte są zakresem rozpoznania i orzekania sądu administracyjnego" (T. Woś (w:) T. Woś, H.Knysiak-Molczyk, M. Romańska: Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Komentarz, Warszawa 2009, s. 515). A zatem, w razie oddalenia skargi prawomocnym wyrokiem, ustalenie, czy żądanie strony stwierdzenia nieważności decyzji poddanej ocenie sądu powinno zostać załatwione przez organ administracji publicznej rozstrzygnięciem podjętym na podstawie art. 158 § 1 w związku z art. 156 § 1 k.p.a., czy też decyzją o odmowie wszczęcia postępowania (art. 157 § 3 k.p.a.), wymaga zbadania co było przedmiotem rozstrzygnięcia. Niezbędne jest więc stwierdzenie, czy oddalenie skargi nastąpiło w wyniku rozważenia przez sąd administracyjny także okoliczności odpowiadających wskazanym w żądaniu stwierdzenia nieważności decyzji przesłankom kwalifikującym do jej wzruszenia (art. 156 § 1 k.p.a.). Jeśli tak, to wydany wyrok zamknie organowi administracji drogę do uruchomienia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji, gdyż wniesione żądanie wkraczałoby w zakres oceny objętej powagą rzeczy osądzonej (materii prawnej, co do której wiążąco wypowiedział się sąd - zgodność z prawem
zakwestionowanej decyzji). Jednocześnie Naczelny Sąd Administracyjny zwrócił uwagę, że możliwa jest i taka sytuacja, w której występujący z żądaniem stwierdzenia nieważności decyzji wskaże okoliczności, które nie były objęte orzeczeniem sądu, np. fakt uprzedniego rozstrzygnięcia sprawy inną decyzją ostateczną albo zwróci uwagę na fakt oddalenia skargi z powodu braku legitymacji skarżącego. Uwarunkowany względami obiektywnymi brak wiedzy sądu o istotnych dla wyniku postępowania okolicznościach sprawy spowoduje, że poza zakresem kontroli sądowej objętej powagą rzeczy osądzonej znajdzie się to, na co powoła się wnoszący żądanie. W takim wypadku, prawomocny wyrok oddalający skargę na decyzję nie byłby przeszkodą dla przeprowadzenia postępowania w celu merytorycznego rozpoznania złożonego do organu administracji żądania. W tym stanie rzeczy wniesienie do organu administracji żądania stwierdzenia nieważności decyzji, od której skarga została wcześniej oddalona prawomocnym wyrokiem sądu administracyjnego, powoduje
konieczność wstępnego zbadania przez organ, czy nie zachodzi przedmiotowa przyczyna niedopuszczalności merytorycznego rozpoznania tego żądania. Dokonanie tego rodzaju ustalenia będzie z reguły wymagało zapoznania się z uzasadnieniem wyroku oddalającego skargę na zakwestionowaną decyzję ostateczną. Zaniechanie zaś przez stronę postępowania sądowoadministracyjnego wystąpienia z wnioskiem o sporządzenie uzasadnienia wyroku (art. 141 § 2 p.p.s.a.) będzie skutkować koniecznością ograniczenia się do analizy danych dostępnych organowi administracji publicznej oraz informacji przedstawionych przez wnoszącego żądanie. W niniejszej sprawie Z. A. złożyła wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 9 grudnia 2005 r., sygn. akt II SA/Po 498/04 i wniosła skargę kasacyjną od tego wyroku (sygn. akt II OSK 316/06 ). W tej sytuacji analiza tej sprawy może opierać się na danych wynikających z akt sprawy dotyczących postępowania administracyjnego, w którym zapadły decyzje
organów obu instancji w przedmiocie nakazania doprowadzenia obiektu do stanu poprzedniego jak i na danych wynikających z akt sądowoadministracyjnych, w tym danych zawartych w uzasadnieniu wyroku wydanego w sprawie o sygn. akt II SA/Po 498/04 i w uzasadnieniu wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego wydanego w sprawie o sygn. akt II OSK 316/06. W świetle tych danych podlegają analizie i ocenie informacje podane przez Z. A. w zakresie wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji Wielopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] kwietnia 2004 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu prawomocnym wyrokiem z dnia 9 grudnia 2005r., sygn. akt II SA/Po 498/04 oddalił skargę Z. A. na decyzję Wielkopolskiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] kwietnia 2004 r. Decyzją tą organ odwoławczy utrzymał w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Kościanie z dnia [...] marca 2004 r. nakazującą Z. A. doprowadzenie wykonanych robót budowlanych związanych z wymianą okna
wystawowego wraz z drzwiami wejściowymi w lokalu handlowym znajdującym się w zabytkowym budynku mieszkalnym położonym w Kościanie przy ul. [...] do stanu poprzedniego. Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 14 lutego 2007 r., sygn. akt II OSK 316/06, oddalił skargę kasacyjną Z. A.. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu - kontrolując legalność zaskarżonej przez Z. A. decyzji Wielopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] kwietnia 2004 r. dysponował aktami sprawy, w tym pismami zawierającymi zarzuty skarżącej. Także Naczelny Sąd Administracyjny - rozpoznając skargę kasacyjną od Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 9 grudnia 2005r., sygn. akt II SA/Po 498/04 - wydając wyrok z dnia 14 lutego 2007 r., sygn. akt II OSK 316/06, dysponował aktami sprawy, w tym pismami Z. A. zawierającymi zarzuty m.in. dotyczące niewykonalności nałożonego przez organy nadzoru budowlanego obowiązku przywrócenia budynku do stanu poprzedniego z uwagi na zniszczenie zużytej stolarki
okiennej. Zarzuty te są tożsame z zarzutami zgłoszonymi we wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji Wielopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] kwietnia 2004 r. A zatem, z danych, jakimi dysponowali Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego a następnie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wynika, iż Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oceniał zgodność z prawem decyzji Wielopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] kwietnia 2004 r. w przedmiocie przywrócenia przedmiotowego budynku do stanu poprzedniego, a nadto Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 14 lutego 2007 r., sygn. akt II OSK 316/06, wyraźnie zaznaczył, że przedmiot wyroku z dnia 9 grudnia 2005 r. stanowiła decyzja wydana na podstawie art. 51 ust. 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, będąca konsekwencją niewykonania przez Z. A. obowiązków nałożonych na stronę decyzją Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Kościanie z dnia [...] października 2000 r.
- Z. A. została zobowiązana do uzyskania zgody Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na wymianę drzwi i okna wystawowego w przedmiotowym budynku oraz przedstawienia zgody współwłaścicielki budynku F. A. na dokonanie tych czynności. Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, że wykonanie tych obowiązków było warunkiem zalegalizowania wykonanego bez wymaganego pozwolenia remontu budynku objętego ochroną konserwatora i wpisanego do rejestru zabytków. Zgodnie bowiem z przepisem art. 51 ust. 4 ustawy - Prawo budowlane (w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania decyzji zaskarżonej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu) w razie niewykonania nałożonych na stronę obowiązków służących doprowadzeniu wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem organ nadzoru budowlanego w drodze decyzji nakazuje zaniechanie dalszych robót bądź rozbiórkę obiektu albo jego części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego.

Powyższe oznacza, że zarówno Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu jak i Naczelny Sąd Administracyjny posiadały wiedzę o wpisaniu przedmiotowego budynku do rejestru zabytków i oceniły sprawę także w tym aspekcie.

Doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego w rozumieniu art. 51 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane oznacza, że inwestor powinien odtworzyć zmienioną lub rozebraną część obiektu budowlanego z użyciem w miarę możliwości tych samych lub takich samych materiałów przy zachowaniu gabarytów i wyglądu, jaki obiekt miał przed wykonaniem samowolnych robót budowlanych i z zagwarantowaniem możliwości użytkowania obiektu zgodnie z przeznaczeniem, jakie miał przed wykonaniem samowolnych robót. Tym samym celem decyzji nakazujących doprowadzenie do stanu poprzedniego obiektu budowlanego wpisanego do rejestru zabytków jest doprowadzenie do takiego stanu, aby obiekt ten odpowiadał wyglądowi, jaki stanowił podstawę jego wpisu do rejestru zabytków przy zachowaniu możliwości jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. Pamiętać należy, iż zabytek oznacza nieruchomość lub rzecz ruchomą, ich części lub zespoły, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź
zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową - art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2003 r. Nr 162, poz. 1568 ze zm.).

Konkludując, doprowadzenie do stanu poprzedniego obiektu budowlanego wpisanego do rejestru zabytków oznacza "odtworzenie" walorów zabytkowych tego obiektu z uwzględnieniem historycznej funkcji i wartości tego zabytku. A zatem, jeśli nie ma możliwości np. zamontowania tych samych drzwi i okien, to stolarka wykonana w celu doprowadzenia obiektu do stanu poprzedniego winna uwzględniać walory historyczne, w tym dotychczasowy wygląd i niezbędne do zastosowania materiały (np. określony rodzaj drewna) i technologie oraz charakterystyczne cechy obiektu zabytkowego. W tym zakresie kierunki odtworzenia stanu poprzedniego winna wyznaczać zachowana część obiektu zabytkowego i dokumentacja tego obiektu, w tym dokumentacja konserwatorska.

W takiej sytuacji ponowne podnoszenie tych samych zarzutów - tym razem we wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji, która podlegała kontroli Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, a wyrok tegoż Sądu był przedmiotem postępowania kasacyjnego - nie może doprowadzić do skutku zamierzonego przez skarżącą, tj. stwierdzenia nieważności decyzji Wielopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] kwietnia 2004 r. w oparciu o art. 156 § 1 k.p.a.

Należy zatem podzielić stanowisko Sądu pierwszej instancji, który uznał za zgodną z prawem decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego odmawiającą stwierdzenia nieważności decyzji Wielopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] kwietnia 2004 r.

W tym stanie rzeczy za chybiony także należy uznać zarzut wydania decyzji w niewłaściwym trybie oraz zarzut naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 134 i art. 135 p.p.s.a. Wprawdzie z mocy art. 135 p.p.s.a. Sąd stosuje przewidziane ustawą środki w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne dla końcowego jej załatwienia, lecz warunkiem zastosowania tego przepisu jest uwzględnienie skargi. A zatem, aby móc skorzystać z dyspozycji tego przepisu, tj. zastosować środki w stosunku do innych decyzji wydanych w innych postępowaniach prowadzonych w granicach danej sprawy, sąd administracyjny musiałby uwzględnić skargę na decyzję zaskarżoną do Sądu pierwszej instancji. Taka sytuacja nie miała miejsca w niniejszej sprawie. Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed
sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) oddalił skargę kasacyjną.

orzecznictwo nsa
orzecznictwo
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
KOMENTARZE
(0)