Tezy
przez pojęcie "cukier kwotowy", o którym mowa w art. 6 a ust. 2 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. O płatnościach bezpośrednich do gruntów rolnych i oddzielnej płatności z tytułu cukru (Dz. U. Nr 6 z 2004 r., poz. 40 z późn zm.) należy rozumieć również przyznaną i właściwie opłaconą dodatkową kwotę cukru, o której mowa w art. 7 rozporządzenia Rady (WE) nr 318/2006.
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Zdzisław Pietrasik (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Leszek Kleczkowski Asesor sądowy Urszula Wiśniewska Protokolant po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 02 października 2007 r. sprawy ze skargi W. O. na decyzję Dyrektora Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w T. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie przyznania płatności z tytułu cukru 1. uchyla zaskarżoną decyzję 2. określa, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana w całości 3. zasądza od Dyrektora Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w T. na rzecz W. O. kwotę 200 (dwieście) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania
Uzasadnienie
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] Dyrektor Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w T. po rozpatrzeniu odwołania W. O., od decyzji Kierownika Biura Powiatowego ARiMR w G.-D., w sprawie przyznania płatności bezpośrednich do gruntów rolnych na rok 2006 oraz przyznania płatności z tytułu cukru na rok 2006 r., utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji.
W uzasadnieniu decyzji organ powołał się na następujące ustalenia; w dniu 14 maja 2006 r. do Biura Powiatowego w G.-D. wpłynął "Wniosek o przyznanie płatności bezpośrednich do gruntów rolnych lub o przyznanie płatności z tytułu wsparcia działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania", a w dniu 29 czerwca 2006r. "Wniosek o przyznanie oddzielnej płatności z tytułu cukru na rok 2006", złożony przez W. O., do którego beneficjent dołączył kopię umowy kontraktacji nr [...] oraz kopię dodatkowej umowy kontraktacji nr [...] zawartej z producentem cukru Spółkę S. w W. Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego decyzją [...] z dnia [...] Kierownik Biura Powiatowego ARiMR w G.-D. przyznał wnioskodawcy płatność z tytułu cukru jednakże tylko do zadeklarowanej we wniosku ilości buraków wynikającej z pierwotnej umowy kontraktacji nie uwzględniając buraków zakontraktowanych w dodatkowej umowie kontraktacji.
W odwołaniu od tej decyzji producent podniósł, że płatność z tytułu cukru należy mu się również w stosunku do buraków dostarczonych w ramach dodatkowej umowy kontraktacji.
Rozpoznając sprawę w postępowaniu odwoławczym Dyrektor Oddziału Regionalnego ARiMR w T. podkreślił, że wnioskodawca oprócz umowy kontraktacji zawartej pomiędzy plantatorem i producentem cukru dotyczącej dostawy buraków cukrowych przedłożył również umowę dodatkowej kontraktacji buraków cukrowych. W związku z powyższym doszło do zawarcia tzw. umowy warunkowej uregulowanej w art. 89 Kodeksu cywilnego. Organ zauważył, że na dzień składania wniosku dodatkowa kwota cukru nie była jeszcze przyznana. Wyjaśnił, że skutki prawne ww. umowy obejmujące m.in. prawo do ubiegania się o dodatkową płatność z tytułu cukru powstały dopiero po ziszczeniu się warunku, o którym mowa w tejże umowie, tj. po przyznaniu przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w drodze decyzji dodatkowej kwoty produkcyjnej cukru, na podstawie art. 31 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych. Podkreślił, że dopiero po wydaniu powyższej decyzji producent powołując się na przedmiotową umowę
mógł skutecznie ubiegać się o przyznanie płatności cukrowej. Organ stwierdził, że ma on jednakże prawo ubiegać się już po otrzymaniu decyzji przyznającej dodatkową kwotę cukru o przyznanie dodatkowej płatności cukrowej wynikającej z niniejszej umowy dodatkowej w roku 2007, po potwierdzeniu przez producenta cukru okoliczności przyznania dodatkowej kwoty cukru oraz określeniu jaka jej część zostanie przeznaczona na realizację przedłożonej dodatkowej umowy kontraktacji.
Zdaniem Dyrektora za uznaniem, że buraki cukrowe odpowiadające dodatkowej kwocie cukru nie mogą być objęte płatnością cukrową za rok 2006 przemawia również brzmienie art. 142 a rozporządzenia Komisji (WE) nr 1973/2004 z dnia 29 października 2004 r., zgodnie z którym w odniesieniu do oddzielnych płatności z tytułu cukru ustanowionego w art. 143ba rozporządzenia (WE) nr 1782/2003, stosuje się tylko pewne artykuły rozporządzenia (WE) 796/2004, mianowicie art. 5, 10, 18-22, 65-67, 70, 71a, 72 i 73. Art. 142 a rozporządzenia Komisji (WE) nr 1973/2004 nie wymienia natomiast art. 15 rozporządzenia (WE) nr 796/2004 dotyczącego zmiany wniosków, co według organu, należy rozumieć w ten sposób, że wnioski o płatność cukrową nie mogą być zmieniane. W związku z tym oraz z uwagi na to, że umowy dostawy buraków zawarte na rok gospodarczy 2006/2007 pomiędzy producentem rolnym a producentem cukru stanowią (w przypadku gdy producent rolny występuje po raz pierwszy o płatność cukrową) załącznik do wniosku o przyznanie płatności
cukrowej a więc jego integralną część, to w opinii Dyrektora Agencji, nie jest możliwe uzupełnienie tego wniosku poprzez przedłożenie, odpowiednio; zmienionej lub dodatkowej umowy dostawy buraków cukrowych.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy producent podniósł, że jego zdaniem płatność z tytułu cukru należy mu się również w stosunku do buraków cukrowych dostarczanych w ramach dodatkowej umowy kontraktacyjnej. W opinii skarżącego organy źle zinterpretowały zawarte w umowie stwierdzenie "dodatkowa kontraktacja buraków cukrowych". Według skarżącego oznacza ono jedynie to, że producent zawarł umowę na większą ilość buraków cukrowych. Dalej wyjaśnił, że producentowi cukru Spółka B. została przyznana dodatkowa kwota produkcji cukru na rok gospodarczy 2006/2007 i w związku z powyższym skarżący zawarł umowę kontraktacyjną na buraki cukrowe 2006/2007 w ilości 1371.43 tony. Na koniec podkreślił, że ponieważ wielkość zakontraktowanych buraków odpowiadała ilości nabytego limitu cukru kwotowego na rok 2006/2007, całość zakontraktowanego i rozliczonego przez niego surowca odbyła się w ramach cukru kwotowego.
W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując argumentację, na której oparł rozstrzygnięcie zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skargę należało uznać za zasadną.
Z dokonanych i nie budzących wątpliwości ustaleń stanu faktycznego sprawy wynika, że skarżący, będący producentem rolnym wystąpił o przyznanie płatności cukrowej, o której mowa w art. 6 a obowiązującej wówczas ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o płatnościach bezpośrednich do gruntów rolnych i oddzielnej płatności z tytułu cukru (Dz. U. Nr 6 z 2004 r., poz. 40 z późn. zm.) z tytułu dostawy buraków cukrowych w ilości 130,19 t. na podstawie umowy kontraktacyjnej z dnia [...] oraz w ilości 1371,43 na podstawie umowy kontraktacyjnej z dnia [...] Buraki w ilości 130,19 t. z umowy kontraktacyjnej z dnia [...] były przeznaczone na produkcję cukru kwotowego zaś buraki w ilości 1371,43 t. z umowy kontraktacyjnej z dnia [...] były przeznaczone na wyprodukowanie dodatkowej kwoty cukru, o co wystąpiła Spółka C. do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Przy tak ustalonym stanie faktycznym sprawy, istota zaistniałego między stronami sporu sprowadza się do rozstrzygnięcia, czy skarżącemu przysługiwała płatność cukrowa jedynie od buraków dostarczonych w ilości 130,19 t. przeznaczonych na produkcję cukru kwotowego (stanowisko organu), czy też płatność cukrowa przysługiwała również od buraków dostarczonych w ilości 1371,43 t., przeznaczonych na produkcję dodatkowej kwoty cukru (stanowisko skarżącego).
Jeśli chodzi o prawne uregulowania "płatności cukrowej", to ustawodawca polski w treści art. 6 a ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o płatnościach bezpośrednich do gruntów rolnych i oddzielnej płatności z tytułu cukru, określając niektóre przesłanki niezbędne do uzyskania dopłaty z tego tytułu, zawarł wprost odesłanie do uregulowań zawartych w art. 2 pkt 5 i art. 6 rozporządzenia Rady (WE) nr 318/2006 z dnia 20 lutego 2006 r. w sprawie wspólnej organizacji rynków w sektorze cukru (Dz. Un. UE L z dnia 28 lutego 2006 r.). Art. 2 pkt 5 rozporządzenia nr 318/2006 zawiera definicję pojęcia "cukier kwotowy", zaś w art. 6 rozporządzenia zawarta została szczegółowa regulacja dotycząca warunków, jakim winna odpowiadać umowa dostawy buraków cukrowych.
Mając zatem na uwadze powyższe uregulowania, należy stwierdzić, że oprócz innych warunków dopłata cukrowa przysługuje producentowi rolnemu za dostarczone buraki cukrowe, przeznaczone do wyprodukowania cukru kwotowego. Z definicji zawartej w art. 2 ust. 5 cyt. rozporządzenia Rady (WE) nr 318/2006 wynika, że pojecie "cukru kwotowego" oznacza każdą wielkość produkcji cukru przypisaną do danego roku gospodarczego w ramach kwoty danego przedsiębiorstwa. Podstawowe kwoty produkcyjne cukru (kwoty cukrowe) dla poszczególnych producentów cukru przydzielają Państwa Członkowskie, na terytorium których przedsiębiorstwa te prowadzą działalność produkcyjną (art. 7 rozporządzenia Rady). Jednocześnie w art. 8 rozporządzenia Rady zawarto szczegółową regulację, w ramach której przedsiębiorstwo cukrownicze może ubiegać się o przydział dodatkowej kwoty cukru. W sytuacji zatem, gdy zostaną spełnione wszystkie przesłanki określone w art. 8 rozporządzenia Rady i producentowi cukru zostanie przyznana dodatkowa kwota cukru, to
łączna wielkość produkcji cukru dla danego producenta cukru w danym roku będzie sumą kwoty produkcyjnej cukru, o której mowa w art. 7 pkt 1 rozporządzenia Rady i przyznanej dodatkowej kwoty cukru, o której mowa w art. 7 pkt 2, po dodatkowym spełnieniu warunku z art. 7 pkt 4 cyt. rozporządzenia Rady (WE) nr 318/2006.
Taki pogląd w ocenie Sądu znajduje uzasadnienie w definicji "cukru kwotowego" zawartej w art. 2 pkt 5 rozporządzenia Rady, gdzie nie mówi się o kwotach produkcyjnych cukru przyznanych przedsiębiorstwu cukrowniczemu w trybie art. 7 rozporządzenia Rady, lecz o każdej wielkości produkcji cukru przypisanej w roku gospodarczym do danego przedsiębiorstwa.
Powyższe uzasadnia postawienie tezy, że przez pojęcie "cukier kwotowy", o którym mowa w art. 6 a ust. 2 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. O płatnościach bezpośrednich do gruntów rolnych i oddzielnej płatności z tytułu cukru (Dz. U. Nr 6 z 2004 r., poz. 40 z późn zm.) należy rozumieć również przyznaną i właściwie opłaconą dodatkową kwotę cukru, o której mowa w art. 7 rozporządzenia Rady (WE) nr 318/2006.
Gdyby zatem w okolicznościach sprawy będącej przedmiotem rozpoznania przedsiębiorstwo cukrownicze, tj. Spółka C. w okresie przed wydaniem decyzji w sprawie płatności cukrowej uzyskała decyzję o przydziale dodatkowej kwoty cukrowej i dokonała właściwej opłaty związanej z tym przydziałem to, zdaniem Sądu, wniosek skarżącego o płatność cukrową z tytułu dostarczonych buraków w ilości 1371,43 t. byłby uzasadniony i to bez potrzeby zmiany, czy uzupełnienia tegoż wniosku.
Orzekające w sprawie organy z naruszeniem art. 7 i 77 § 1 kpa, nie przeprowadziły w tym zakresie żadnego postępowania dowodowego, zakładając że przedsiębiorstwo cukrownicze nie uzyskało dodatkowej kwoty cukru, a w konsekwencji umowa kontraktacyjna na dostawę 1371,43 t. buraków cukrowych była tylko i wyłącznie umową warunkową. Wprawdzie Sąd administracyjny nie prowadzi postępowania dowodowego, lecz z treści załączonego do skargi pisma Spółki C. wynika, iż przed wydaniem decyzji przez organ I instancji przedsiębiorstwo to uzyskało decyzję w przedmiocie dodatkowej kwoty cukru.
Nie przesądzając przeto w niczym ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy, organ przy ponownym jej rozpoznaniu winien przeprowadzić postępowanie wyjaśniające na okoliczność, czy do momentu wydania decyzji ostatecznej Spółka C. uzyskała decyzję w przedmiocie dodatkowej kwoty cukru oraz czy ewentualne zwiększenie kwoty produkcyjnej cukru zostało właściwie opłacone.
Dopiero definitywne wyjaśnienie tych okoliczności uzasadnia wydanie decyzji bądź o przyznaniu, bądź o odmowie przyznania przedmiotowej płatności cukrowej . Mając powyższe na uwadze Sąd uznając, że zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem art. 7 i 77 § 1 kpa, przy czym stopień tego naruszenia był tego rodzaju, że mógł mieć wpływ na wynik sprawy, na mocy art. 145 § 1 pkt 1 lit. c oraz art. 152 i art. 200 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) orzekł, jak w wyroku.
Już tylko na marginesie rozstrzygnięcia należało stwierdzić, iż wyrok z dnia 21 sierpnia 2007 r. w sprawie sygn. I SA/Bd 441/07, na który na rozprawie powołał się pełnomocnik organu, nie mógł mieć wpływu na rozstrzygnięcie sprawy, albowiem rozstrzygnięcie to zapadło na tle nieco innego stanu faktycznego, gdyż nie występował tam problem przyznania dodatkowej kwoty cukru przed wydaniem decyzji ostatecznej w przedmiocie płatności cukrowej.
L. Kleczkowski Z. Pietrasik U. Wiśniewska