Tezy
Obowiązek wskazania przesłanek wstrzymania wykonania zaskarżonego aktu lub czynności, określonych w art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm), spoczywa na wnioskodawcy, a nie sądzie.Sąd jedynie ocenia, czy w istocie wskazana przez stronę szkoda ma znaczny rozmiar lub istnieje niezbezpieczeństwo spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. W tym celu skarżący winien tak określić ewentualną szkodę lub w taki sposób wskazać skutki, które nastąpiłyby w związku z wykonaniem decyzji, by sąd mógł stwierdzić w oparciu o konkretene dane i na podstawie akt sprawy, że wielkość szkody jest znaczna, a skutki trudne do odwrócenia.
Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jan Kacprzak po rozpoznaniu w dniu 23 września 2010 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia M. J. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 czerwca 2010 r., sygn. akt I SA/Wa 995/10 o odmowie wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji w sprawie ze skargi M. J. na decyzję Ministra Infrastruktury z dnia [...] marca 2010 r. nr [...] w przedmiocie zezwolenia na niezwłoczne zajęcie nieruchomości postanawia: oddalić zażalenie.
Uzasadnienie
M. J. po złożeniu skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na decyzję Ministra Infrastruktury z dnia [...] marca 2010 r. nr [...] w przedmiocie zezwolenia na niezwłoczne zajęcie nieruchomości, wniósł o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji. Uzasadniając przedmiotowe żądanie skarżący podniósł, że naruszane są jego prawa konstytucyjne.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 16 czerwca 2010 r. sygn. akt I SA/Wa 995/10 odmówił wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji. Rozpoznając przedmiotowy wniosek Sąd nie stwierdził, aby okoliczności sprawy dawały podstawę do ustalenia, że uzasadnione jest wstrzymanie wykonania decyzji Ministra Infrastruktury z dnia [...] marca 2010 r. utrzymującej w mocy decyzję Wojewody Mazowieckiego z dnia [...] marca 2009 r. nr [...] zezwalającej na niezwłoczne zajęcie nieruchomości położonej w dzielnicy [...], obręb [...], oznaczonej w wypisie z rejestru gruntów jako działka ew. nr [...] o pow. [...] ha. W ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie skarżący nie przedstawił jakichkolwiek argumentów, które przemawiałyby za istnieniem okoliczności uzasadniających wstrzymanie wykonania zaskarżonego aktu. W złożonym wniosku skarżący ograniczył się jedynie do stwierdzenia, że wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji motywuje tym, że "notorycznie naruszane są jego prawa konstytucyjne". Zdaniem
Sądu, podniesiony przez skarżącego argument nie stanowi okoliczności określonej w art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270).
Na powyższe postanowienie M. J. złożył zażalenie, wnioskując o jego zmianę. W uzasadnieniu zażalenia skarżący podniósł, że nie zapłacono odszkodowania za wywłaszczenia z lat 1979 - 1982 pod linie wysokiego napięcia.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. - zwaną dalej p.p.s.a.) sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Dotyczy to także aktów wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach tej samej sprawy.
Instytucja wstrzymania wykonania określonego aktu lub czynności, jest postrzegana jako tymczasowa ochrona osoby, która wniosek taki składa przed ewentualnymi skutkami kontrolowanego przed sądem aktu lub czynności. Objęcie skarżącego tzw. ochroną tymczasową nie jest działaniem podejmowanym przez sąd z urzędu. Nie jest również działaniem obligatoryjnym podejmowanym przez sąd po złożeniu wniosku w tym przedmiocie. Uwzględnienie wniosku i wstrzymanie wykonania aktu lub czynności organu administracji publicznej jest uzależnione od działań podjętych przez podmiot domagający się przyznania mu tego rodzaju ochrony.
Aby zatem możliwe było zastosowanie tej instytucji prawnej, w pierwszej kolejności strona jest zobowiązana wskazać na niebezpieczeństwo wystąpienia szkody i wykazać, że szkoda która powstanie na skutek wykonania decyzji, będzie znaczna, a skutki jakie wywoła wykonanie decyzji trudne do odwrócenia. Oznacza to, że obowiązek wskazania przesłanek wstrzymania wykonania zaskarżonego aktu lub czynności, określonych w art. 61 § 3 p.p.s.a., spoczywa na wnioskodawcy, a nie na sądzie. Sąd jedynie ocenia, czy w istocie wskazana przez stronę szkoda ma znaczny rozmiar lub istnieje niebezpieczeństwo spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. W tym celu skarżący winien tak określić ewentualną szkodę lub w taki sposób wskazać skutki, które nastąpiłyby w związku z wykonaniem decyzji, by sąd mógł stwierdzić w oparciu o konkretne dane i na podstawie akt sprawy, że wielkość szkody jest znaczna, a skutki trudne do odwrócenia.
Należy stwierdzić, że M. J. nie wykazał, iż wykonanie zaskarżonej decyzji spowoduje niebezpieczeństwo wyrządzenia w czasie trwania postępowania sądowoadministracyjnego znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Skarżący podniósł, że nie zapłacono odszkodowania za wywłaszczenia sprzed 30 lat pod linie wysokiego napięcia. Te argumenty wskazywane przez skarżącego nie odnoszą się do skutków, jakie może pociągnąć za sobą wykonanie zaskarżonej decyzji.
Ponadto zauważyć trzeba, że zaskarżona decyzja wydana została w oparciu o art. 17 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 721 ze zm.), który w ust. 3 stanowi, iż decyzja o ustaleniu lokalizacji drogi, której nadano rygor natychmiastowej wykonalności, uprawnia do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, zobowiązuje do niezwłocznego wydania nieruchomości, opróżnienia lokali i innych pomieszczeń oraz uprawnia do faktycznego objęcia nieruchomości w posiadanie przez właściwego zarządcę drogi. Wprawdzie ograniczona zostaje możliwość dysponowania nieruchomością, jednakże jej zajęcie następuje za odpowiednim odszkodowaniem, co wynika z art. 12 ust. 4 i art. 18 tejże ustawy. Ponadto podkreślenia wymaga, iż zaskarżona decyzja uzyskała rygor natychmiastowej wykonalności z uwagi na szczególny charakter i ważny interes społeczny i gospodarczy, dotyczy ona bowiem procesu inwestycyjnego budowy drogi
ekspresowej w korytarzu zarezerwowanym pod autostradę [...] wraz z przebudową infrastruktury technicznej. Zatem jej wstrzymanie byłoby istotnym zaburzeniem tegoż procesu i jednocześnie naruszałoby w sposób rażący interes społeczny, który stał się podstawą wydania orzeczenia. Stanowi to dodatkową przesłankę dla stwierdzenia, że powołane przez skarżącego okoliczności nie mogą stanowić podstawy do wstrzymania wykonania decyzji. Ponadto wszelkie wynikłe z wykonania decyzji szkody podlegają uwzględnieniu w trybie art. 18 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych.
Takie stanowisko zostało wyrażone również w postanowieniach Naczelnego Sąd Administracyjnego z dnia: 17 listopada 2009 r. sygn. akt I OZ 1056/09, 19 sierpnia
2009 r. sygn. akt I OZ 863/09, 15 września 2009 r. sygn. akt I OZ 844/09, 10 września 2007 r., sygn. akt I OZ 659/07, 30 marca 2007 r., sygn. akt I OZ 202/07 (niepubl.).
Wobec stwierdzenia, że zaskarżone postanowienie nie narusza prawa Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 § 2 p.p.s.a., orzekł o oddaleniu zażalenia.