Trwa ładowanie...
Zaloguj
Notowania
Przejdź na

FSK 80/04 - Wyrok NSA z 2004-05-19

0
Podziel się:

1. Zarzut oparty na podstawie art. 174 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270) skierowany być musi przeciwko wyrokowi sądu, a nie przeciwko decyzji organu podatkowego.
2. Artykuł 27 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. Nr 74, poz. 368 ze zm.) nie może stanowić samodzielnej podstawy skargi kasacyjnej, wymienionej w art. 174 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
3. Stawki wymienione w § 14 ust. 2 pkt 2 lit. b/ rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.) mają zastosowanie także w odniesieniu do kosztów sporządzenia odpowiedzi na skargę kasacyjną.

Tezy

  1. Zarzut oparty na podstawie art. 174 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270) skierowany być musi przeciwko wyrokowi sądu, a nie przeciwko decyzji organu podatkowego.
  1. Artykuł 27 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. Nr 74, poz. 368 ze zm.) nie może stanowić samodzielnej podstawy skargi kasacyjnej, wymienionej w art. 174 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
  1. Stawki wymienione w § 14 ust. 2 pkt 2 lit. b/ rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.) mają zastosowanie także w odniesieniu do kosztów sporządzenia odpowiedzi na skargę kasacyjną.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił na podstawie art. 184 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270/ skargę kasacyjną "M.-R." sp. z o.o. z siedzibą w R. od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego - Ośrodka Zamiejscowego w Katowicach z dnia 13 maja 2003 r. w sprawie ze skargi M.-R. sp. z o.o. na decyzję Izby Skarbowej w (...) z dnia 20 grudnia 2001 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług za miesiące od stycznia do sierpnia 1997 r., a także - zgodnie z art. 204 pkt 1 powyższej ustawy - zasądził od M.-R. sp. z o.o. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w (...) dwa tysiące siedemset złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 13 maja 2003 r. Naczelny Sąd Administracyjny - Ośrodek Zamiejscowy w Katowicach oddalił skargę spółki z ograniczoną odpowiedzialnością "M.-R." w R. na decyzję Izby Skarbowej w (...) z dnia 20 grudnia 2001 r., utrzymującą w mocy osiem decyzji Urzędu Skarbowego w R. z dnia 27 sierpnia 2001 r., którymi organ ten określił wysokość zobowiązania podatkowego Spółki w podatku od towarów i usług za miesiące od stycznia do sierpnia 1997 r.

Według ustaleń Naczelnego Sądu Administracyjnego przyczyną wydania decyzji określających zobowiązanie w podatku od towarów i usług był fakt, że w rejestrach zakupów VAT, dotyczących wymienionych wyżej miesięcy, spółka "M.-R." ujęła, a następnie uwzględniła w deklaracjach VAT-7 podatek naliczony, wynikający z faktur wystawionych przez Konsorcjum Ubezpieczeniowe R.R. z siedzibą w K. Faktury te stwierdzały zakup usługi opisanej jako "doradztwo handlowe i doradztwo i usługi marketingowe". Nie zostały jednak zaewidencjonowane w rejestrach sprzedaży ich wystawcy, nie zostały przez niego uwzględnione w deklaracjach VAT-7, nie odprowadzono wynikającego z nich podatku należnego, a wystawca nie posiadał ich kopii. Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że nieuznanie pomniejszenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur wystawionych przez Konsorcjum Ubezpieczeniowe nastąpiło na zasadzie par. 54 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 1995 r. w sprawie wykonania niektórych
przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 154 poz. 797 ze zm./. Zgodnie z tym przepisem w brzmieniu obowiązującym w 1997 r., jeżeli nabywca posiada fakturę niepotwierdzoną kopią u sprzedawcy, faktura ta nie stanowi podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego. Sąd uznał, że organy podatkowe, stosując cytowany wyżej przepis, trafnie wskazały, iż odwołuje się on do podstawowej zasady podatku od towarów i usług znajdującej normatywny wyraz w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./. Ten przepis przyznaje podatnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług. Prawo to jednak - zdaniem Sądu, wyrażonym w zaskarżonym wyroku - ma charakter warunkowy i jest uzależnione od tego, czy poprzedni podatnik, we wcześniejszej fazie produkcji lub redystrybucji, podatek ten uiścił. Podatek
nieuiszczony obciąża nabywcę, choćby nabywca był w dobrej wierze, co nie stoi na przeszkodzie dochodzeniu przez niego odszkodowania od zbywcy za poniesioną szkodę. W dalszej części uzasadnienia Sąd odwołał się do stanowiska Trybunału Konstytucyjnego, zawartego w orzeczeniu z dnia 16 czerwca 1998 r. /U 9/97 - OTK 1998 nr 4 poz. 51/, że nabywca ma prawo do potrącenia ze swego podatku jedynie kwoty zapłaconej przez sprzedawcę. Odnosząc powyższe uwagi do stanu faktycznego rozpatrywanej sprawy, Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że wystawca kwestionowanych faktur nie uiścił wynikającego z nich podatku należnego, co oznacza, że spółka "M.-R." nie może skorzystać z prawa do pomniejszenia podatku należnego o podatek naliczony wykazany w tych fakturach. W tej sytuacji wnioski dowodowe o przesłuchanie R.R., jak również o sięgnięcie do ustaleń dokonanych w prowadzonym przeciwko niemu postępowaniu karnym skarbowym, Sąd uznał za niemające znaczenia. Ich nieuwzględnienie przez organy podatkowe nie stanowiło -
zdaniem Sądu - naruszenia art. 121 i art. 122 Ordynacji podatkowej, gdyż nie miało wpływu na wynik sprawy. Sąd uznał ponadto, że również fakt "odzyskania" kopii kwestionowanych faktur w toku postępowania sądowego pozostaje bez znaczenia, gdyż ujęty w nich podatek należny nie został zadeklarowany i uiszczony przez wystawcę. Z tych przyczyn na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ Sąd oddalił skargę Spółki na decyzję Izby Skarbowej.

Powołując się na art. 101 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1271 ze zm./, pełnomocnik spółki "M.-R." wniósł skargę kasacyjną od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 maja 2003 r. Skargę tę oparł na podstawie naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, to jest na art. 174 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270/. Zdaniem autora skargi kasacyjnej, naruszono "art. 27 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym przez oddalenie skargi i utrzymanie w mocy decyzji Izby Skarbowej w (...) z dnia 20 grudnia 2001 r., wydanej z naruszeniem podstawowych zasad postępowania określonych w art. 121 i art. 122 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (...) oraz zasad postępowania dowodowego określonych w art.
187 par. 1 i art. 191 przywołanej ustawy, jak również przepisów art. 2 i 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (...), wyrażających wynikającą z zasady demokratycznego państwa prawnego zasadę legalizmu, zgodnie z którą wszystkie organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa". Skarga kasacyjna zawierała wniosek o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy od ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podano m.in., że "organy podatkowe oraz sąd administracyjny uznały za bez znaczenia złożony przez wnioskodawcę dowód w postaci oświadczenia R.R. na okoliczność istnienia przedmiotowych faktur w dacie ich wystawienia oraz fakt pozostawania spornego zagadnienia w przedmiocie postępowania karnego prowadzonego przeciwko jego osobie przez Sąd Rejonowy w (...)". Zarzucono również, że "nie skonfrontowano ustaleń dokonanych w postępowaniu karno-skarbowym prowadzonym przeciwko Panu R. z ustaleniami dokonanymi w postępowaniu podatkowym w niniejszej sprawie".

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Brak zarzutu naruszenia prawa materialnego oznacza, że autor skargi kasacyjnej nie kwestionuje zawartej w zaskarżonym wyroku wykładni art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./, wedle której wynikające z tego przepisu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego ma charakter warunkowy i jest uzależnione od tego, czy poprzedni podatnik we wcześniejszej fazie obrotu podatek ten uiścił.

Autor skargi kasacyjnej nie kwestionuje też ustalenia Sądu, że R.R., wystawca faktur, z których skarżąca Spółka odliczyła podatek naliczony, nie zaewidencjonował tych faktur, nie uwzględnił ich w deklaracjach VAT-7 ani nie odprowadził wynikającego z nich podatku należnego. Tym samym bezsporne jest, że warunek obniżenia kwoty podatku należnego nie został spełniony.

Treść uzasadnienia skargi kasacyjnej zdaje się wskazywać, że jej autor zmierza do podważenia ustalonego przez Sąd faktu, iż faktury będące podstawą odliczenia nie zostały potwierdzone kopią u sprzedawcy. Tak rozumiany zarzut jednak nie może doprowadzić do skutku zamierzonego przez stronę skarżącą. Nie wdając się w rozważania, czy w sytuacji gdy R.R. nie zapłacił podatku, "odnalezienie" kopii faktury mogłoby uzasadniać prawo Spółki do odliczenia podatku naliczonego /co budzi wątpliwości w świetle uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 czerwca 1998 r. U 9/97, który stwierdził, że par. 54 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 grudnia 1997 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym - Dz.U. nr 156 poz. 1024 ze zm., nie reguluje istotnych elementów stosunku podatkowego, lecz określa jedynie sposób urzeczywistnienia zasady ustawowej/, przede wszystkim należy zauważyć, że podważenie stanu faktycznego przyjętego przez Sąd
wymaga przedstawienia w skardze kasacyjnej przepisów postępowania sądowego, które - zdaniem wnoszącego tę skargę - zostały naruszone.

Przepisami obligującymi Sąd w 2003 r. do prawidłowego ustalenia stanu faktycznego były m.in. art. 191 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./ w związku z art. 59 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ oraz art. 328 par. 2 Kpc w związku z art. 59 powołanej wyżej ustawy o NSA. Tymczasem w skardze kasacyjnej nie zarzucono Sądowi naruszenia żadnego z tych przepisów. Wymieniono wprawdzie niektóre przepisy Ordynacji podatkowej, w tym m.in. art. 191, jednakże zarzut ich naruszenia postawiono organom podatkowym, a nie Sądowi. Należy w związku z tym przypomnieć, że zarzut oparty na podstawie określonej w art. 174 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270/, zwanej dalej Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, musi być skierowany przeciwko wyrokowi Sądu, a nie przeciwko decyzji organu podatkowego. Skoro zawarte w skardze
kasacyjnej zarzuty naruszenia art. 121, art. 122, art. 187 par. 1 i art. 191 Ordynacji podatkowej odnosiły się wyłącznie do postępowania administracyjnego, ich badanie wykraczało poza zakres kognicji Naczelnego Sądu Administracyjnego wyznaczony przez art. 183 par. 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Jeśli chodzi o powołane w skardze kasacyjnej art. 2 i art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, to w świetle treści tej skargi nie stanowiły one zarzutu naruszenia prawa materialnego, lecz służyły jej autorowi wyłącznie do wzmocnienia argumentacji o rzekomym naruszeniu przez organy podatkowe zasady legalizmu w toku czynności procesowych.

Jedynym przepisem, którego naruszenie zarzucono Sądowi /a nie organowi podatkowemu/, był art. 27 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym. Niezależnie od faktu, że w skardze kasacyjnej nie podano, o który z dwóch ustępów tego przepisu chodzi, należy zauważyć, że przepis ten nie może stanowić samodzielnej podstawy skargi kasacyjnej, wymienionej w art. 174 pkt 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Oddalenie albo odrzucenie skargi przez sąd pierwszej instancji jest jedynie konsekwencją zastosowania przez ten Sąd innych przepisów postępowania sądowego. Niewskazanie w skardze kasacyjnej żadnego z tych innych przepisów uniemożliwia Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu zbadanie, czy przy wydawaniu zaskarżonego wyroku naruszono przepisy postępowania przed sądami administracyjnymi.

Wobec braku usprawiedliwionych podstaw skargi kasacyjnej Naczelny Sąd Administracyjny oddalił ją na podstawie art. 184 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekając o zwrocie kosztów postępowania kasacyjnego zgodnie z art. 204 pkt 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi

Wysokość kosztów postępowania kasacyjnego wyznaczono na podstawie par. 14 ust. 2 pkt 2 lit. "b" w związku z par. 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu /Dz.U. nr 163 poz. 1349 ze zm./. Jakkolwiek par. 14 ust. 2 pkt 2 lit. "b" tego rozporządzenia dotyczy sporządzenia i wniesienia skargi kasacyjnej albo sporządzenia opinii o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej, to - zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego - zasada zwrotu niezbędnych kosztów postępowania kasacyjnego, zawarta w art. 204 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, dotyczy obu stron tego postępowania. Stawki wymienione we wspomnianym par. 14 ust. 2 pkt 2 lit. "b" mają więc zastosowanie także w odniesieniu do kosztów sporządzenia odpowiedzi na skargę kasacyjną.

Uwzględniając wszystkie przytoczone wyżej okoliczności, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji.

orzecznictwo nsa
orzecznictwo
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
KOMENTARZE
(0)