1854

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA¹⁾

z dnia 10 sierpnia 2004 r.

w sprawie wykazu zakładów psychiatrycznych i zakładów leczenia odwykowego przeznaczonych do wykonywania środków zabezpieczających oraz składu, trybu powoływania i zadań komisji psychiatrycznej do spraw środków zabezpieczających

Na podstawie art. 201 § 4 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557, z późn. zm.²⁾) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa:

1) wykaz i pojemność zakładów psychiatrycznych przeznaczonych do wykonywania środków zabezpieczających związanych z umieszczeniem sprawcy w zamkniętym zakładzie psychiatrycznym, w odniesieniu do zakładów dysponujących warunkami:

a) podstawowego zabezpieczenia - stanowiący załącznik nr 1 do rozporządzenia,

b) wzmocnionego zabezpieczenia - stanowiący załącznik nr 2 do rozporządzenia,

c) maksymalnego zabezpieczenia - stanowiący załącznik nr 3 do rozporządzenia;

2) wykaz i pojemność zakładów leczenia odwykowego przeznaczonych do wykonywania środków zabezpieczających związanych z umieszczeniem w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego - stanowiący załącznik nr 4 do rozporządzenia;

3) wykaz i pojemność zakładów psychiatrycznych i zakładów leczenia odwykowego dla kobiet, przeznaczonych do wykonywania środków zabezpieczających w warunkach wzmocnionego zabezpieczenia, związanych z umieszczeniem sprawcy w zamkniętym zakładzie psychiatrycznym lub zakładzie leczenia odwykowego - stanowiący załącznik nr 5 do rozporządzenia;

4) skład, tryb powoływania i zadania komisji psychiatrycznej do spraw środków zabezpieczających;

5) regulamin organizacyjno-porządkowy wykonywania środków zabezpieczających.

§ 2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) zakładzie psychiatrycznym - należy przez to rozumieć także:

a) oddział psychiatryczny w szpitalu psychiatrycznym i szpitalu ogólnym,

b) klinikę państwowej uczelni medycznej lub innej państwowej uczelni, której podstawowe jednostki organizacyjne prowadzą działalność w dziedzinie nauk medycznych, lub zakładu opieki zdrowotnej jednostki badawczo-rozwojowej realizującej cele, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408, z późn. zm.³⁾),

c) regionalny ośrodek psychiatrii sądowej;

2) zakładzie leczenia odwykowego - należy przez to rozumieć także:

a) oddział odwykowy w ośrodku leczenia odwykowego,

b) oddział odwykowy w szpitalu psychiatrycznym.

§ 3. Zakłady psychiatryczne dysponujące warunkami podstawowego zabezpieczenia:

1) zapewniają stały nadzór nad sprawcami przebywającymi w zakładzie;

2) posiadają drzwi i okna wyposażone w urządzenia uniemożliwiające sprawcom samowolne opuszczenie zakładu.

§ 4. 1. Zakłady psychiatryczne dysponujące warunkami wzmocnionego zabezpieczenia spełniają wymagania określone w § 3, a ponadto:

1) są wyposażone w:

a) system telewizji wewnętrznej umożliwiający obserwację drzwi wejściowych, okien zewnętrznych, sal ogólnych, izolatek oraz korytarzy,

b) elektroniczny system sygnalizujący niekontrolowane otwarcie drzwi i okien;

2) mają możliwość wydzielenia od 10-łóżkowych do 20-łóżkowych pododdziałów;

3) mają bezpośredni dostęp do ogrodzonego terenu rekreacyjnego;

4) zatrudniają personel w liczbie co najmniej dwukrotnie większej niż pojemność zakładu.

2. Zakłady leczenia odwykowego spełniają wymagania przewidziane dla zakładów psychiatrycznych dysponujących warunkami wzmocnionego zabezpieczenia.

§ 5. Zakłady psychiatryczne dysponujące warunkami maksymalnego zabezpieczenia spełniają wymagania określone w § 3 i § 4 ust. 1, a ponadto:

1) dysponują systemem osobistych elektronicznych urządzeń alarmowych sygnalizujących zagrożenie, w które jest wyposażony personel;

2) są otoczone oświetlonym, nadzorowanym za pośrednictwem telewizji wewnętrznej, gładkim murem o wysokości co najmniej 5,5 metra lub dysponują innymi zabezpieczeniami o porównywalnej skuteczności, uniemożliwiającymi samowolne oddalenie się sprawcy;

3) zatrudniają personel w liczbie co najmniej dwu i półkrotnie większej niż pojemność zakładu, w tym personel sprawujący ochronę nad sprawcami czynów zabronionych w liczbie nie mniejszej niż jedna trzecia pojemności zakładu.

§ 6. 1. W skład komisji psychiatrycznej do spraw środków zabezpieczających, zwanej dalej „Komisją”, wchodzą przedstawiciele:

1) ministra właściwego do spraw zdrowia - 2 osoby;

2) Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie - 2 osoby;

3) Sekcji Psychiatrii Sądowej Polskiego Towarzystwa Psychologicznego - 1 osoba;

4) Regionalnych Ośrodków Psychiatrii Sądowej - 3 osoby;

5) szpitala psychiatrycznego, w którym wykonywany jest środek zabezpieczający, wskazanego przez Komisję Szpitalnictwa Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego - 1 osoba.

2. Członków Komisji, w tym przewodniczącego, zastępcę przewodniczącego i sekretarza, powołuje na okres 5 lat minister właściwy do spraw zdrowia.

§ 7. Do zadań Komisji należy:

1) analiza dostępnej dokumentacji;

2) wydawanie opinii dla właściwych sądów lub innych uprawnionych instytucji w sprawie przyjmowania, wypisywania lub przenoszenia sprawców, wobec których orzeczono wykonywanie środka zabezpieczającego w zakładach psychiatrycznych i zakładach leczenia odwykowego;

3) wizytacja i ocena zakładów dysponujących warunkami podstawowego, wzmocnionego i maksymalnego zabezpieczenia, w których realizowany jest środek zabezpieczający.

§ 8.Komisja w opinii, o której mowa w § 7 pkt 2, wskazując miejsce wykonywania środka zabezpieczającego, uwzględnia:

1) rodzaj czynów zabronionych, których dopuścił się sprawca w przeszłości;

2) rodzaj, częstość i skutki zachowań agresywnych lub ucieczkowych w przeszłości;

3) aktualny stan zdrowia psychicznego i fizycznego oraz choroby współistniejące;

4) uzależnienie od alkoholu lub innego środka odurzającego;

5) związek pomiędzy zaburzeniami psychicznymi a zachowaniami niebezpiecznymi;

6) ogólną sprawność fizyczną;

7) szczególne wskazania do postępowania leczniczego, rehabilitacyjnego i resocjalizacyjnego;

8) przebieg i wyniki dotychczasowego leczenia, rehabilitacji i resocjalizacji.

§ 8a. W przypadku braku wolnych miejsc w zakładzie psychiatrycznym lub zakładzie leczenia odwykowego właściwym ze względu na obszar działania według miejsca zamieszkania sprawcy, Komisja może wskazać jako miejsce wykonywania środka zabezpieczającego inny zakład psychiatryczny lub zakład leczenia odwykowego dysponujący odpowiednimi warunkami zabezpieczenia.

§ 9. Kierownik zakładu psychiatrycznego lub zakładu leczenia odwykowego o przyjęciu sprawcy w celu wykonania środka zabezpieczającego zawiadamia właściwy sąd.

§ 10. 1. Sprawca skierowany do zakładu o podstawowym zabezpieczeniu jest umieszczany w oddziale psychiatrycznym ogólnym zgodnie z zasadą kierowania pacjentów do oddziałów obowiązującą w danym zakładzie.

2. Sprawca przebywający w zakładzie jest zobowiązany do przestrzegania regulaminu organizacyjno-porządkowego obowiązującego w danym zakładzie.

3. Regulamin organizacyjno-porządkowy dla zakładów dysponujących warunkami wzmocnionego i maksymalnego zabezpieczenia określa załącznik nr 6 do rozporządzenia.

4. W zakładach dysponujących warunkami podstawowego zabezpieczenia stosuje się przepisy regulaminu organizacyjno-porządkowego tego zakładu.

§ 11. 1. W ramach postępowania ze sprawcami, w celu zapewnienia prawidłowego postępowania leczniczego, terapeutycznego, rehabilitacyjnego i resocjalizacyjnego, możliwe jest przenoszenie sprawców w trakcie wykonywania środka zabezpieczającego do zakładu psychiatrycznego lub odwykowego dysponującego odpowiednimi zabezpieczeniami oraz odpowiednimi możliwościami leczniczymi, terapeutycznymi, rehabilitacyjnymi i resocjalizacyjnymi.

2. Pobyt sprawcy w zakładzie psychiatrycznym dysponującym warunkami wzmocnionego i maksymalnego zabezpieczenia nie powinien trwać dłużej, niż jest to konieczne dla zmniejszenia zagrożenia sprawcy dla otoczenia i jego skłonności do ucieczek.

§ 12. 1. Z wnioskiem o przeniesienie, o którym mowa w § 11 ust. 1, występuje do sądu kierownik zakładu, w którym sprawca przebywa. We wniosku należy podać powody uzasadniające konieczność przeniesienia sprawcy do innego zakładu i dołączyć:

1) orzeczenie sądu o zastosowaniu środka zabezpieczającego;

2) opinię biegłych psychiatrów i ewentualnie inne opinie.

2. O przeniesienie do innego zakładu zwracać się może do sądu sam sprawca lub jego przedstawiciel ustawowy. W takich przypadkach zakład, w którym sprawca przebywa, przesyła do sądu dokumentację, o której mowa w ust. 1, wraz z opinią kierownika tego zakładu.

§ 13. 1. W celu zapewnienia prawidłowego przenoszenia sprawców do innego zakładu wykonującego środek zabezpieczający sąd może zasięgnąć opinii Komisji.

2. Przed orzeczeniem o przeniesieniu sprawcy do innego zakładu sąd przesyła Komisji dokumentację, o której mowa w § 12.

3. Komisja po otrzymaniu dokumentacji, o której mowa w § 12, niezwłocznie, najpóźniej w terminie miesiąca, przesyła sądowi propozycję miejsca dalszego wykonywania środka zabezpieczającego wraz z jej uzasadnieniem.

§ 14. Przeniesienie sprawcy pomiędzy zakładami wykonującymi środek zabezpieczający realizuje Policja, korzystając w uzasadnionych przypadkach z pomocy fachowego personelu medycznego zakładu, w którym sprawca przebywał.

§ 15. Zakłady psychiatryczne i zakłady leczenia odwykowego wykonujące środki zabezpieczające dostosują warunki wykonywania tych środków do przepisów niniejszego rozporządzenia w okresie do dnia 31 grudnia 2004 r.

§ 16. Traci moc rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 lutego 2001 r. w sprawie wykazu zakładów psychiatrycznych i zakładów leczenia odwykowego przeznaczonych do wykonywania środków zabezpieczających, ich pojemności, zasad kierowania do nich oraz postępowania ze sprawcami w nich umieszczonymi, a także warunków zabezpieczenia tych zakładów (Dz. U. Nr 26, poz. 297 oraz z 2003 r. Nr 90, poz. 852).

§ 17. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Minister Zdrowia: M. Balicki

Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 10 sierpnia 2004 r. (poz. 1854)

Załącznik nr 1

WYKAZ ZAKŁADÓW PSYCHIATRYCZNYCH PRZEZNACZONYCH DO WYKONYWANIA ŚRODKÓW, ZABEZPIECZAJĄCYCH W WARUNKACH PODSTAWOWEGO ZABEZPIECZENIA I ICH POJEMNOŚĆ

Załącznik nr 2

WYKAZ ZAKŁADÓW PSYCHIATRYCZNYCH PRZEZNACZONYCH DO WYKONYWANIA ŚRODKÓW ZABEZPIECZAJĄCYCH W WARUNKACH WZMOCNIONEGO ZABEZPIECZENIA I ICH POJEMNOŚĆ

Załącznik nr 3

WYKAZ ZAKŁADÓW PSYCHIATRYCZNYCH PRZEZNACZONYCH DO WYKONYWANIA ŚRODKÓW ZABEZPIECZAJĄCYCH W WARUNKACH MAKSYMALNEGO ZABEZPIECZENIA I ICH POJEMNOŚĆ

Załącznik nr 4

WYKAZ ZAKŁADÓW LECZENIA ODWYKOWEGO PRZEZNACZONYCH DO WYKONYWANIA ŚRODKÓW ZABEZPIECZAJĄCYCH W WARUNKACH WZMOCNIONEGO ZABEZPIECZENIA I ICH POJEMNOŚĆ

Załącznik nr 5

WYKAZ ZAKŁADÓW PSYCHIATRYCZNYCH I ZAKŁADÓW LECZENIA ODWYKOWEGO DLA KOBIET, PRZEZNACZONYCH DO WYKONYWANIA ŚRODKÓW ZABEZPIECZAJĄCYCH W WARUNKACH WZMOCNIONEGO ZABEZPIECZENIA I ICH POJEMNOŚĆ

Załącznik nr 6

REGULAMIN ORGANIZACYJNO-PORZĄDKOWY WYKONYWANIA ŚRODKÓW ZABEZPIECZAJĄCYCH

¹⁾ Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej - zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. Nr 134, poz. 1439).

²⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1997 r. Nr 160, poz. 1083, z 1999 r. Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 60, poz. 701 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 98, poz. 1071 i Nr 111, poz. 1194, z 2002 r. Nr 74, poz. 676 i Nr 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 111, poz. 1061, Nr 142, poz. 1380 i Nr 179, poz. 1750 oraz z 2004 r. Nr 93, poz. 889.

³⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1992 r. Nr 63, poz. 315, z 1994 r. Nr 121, poz. 591, z 1995 r. Nr 138, poz. 682, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, z 1997 r. Nr 104, poz. 661, Nr 121, poz. 769 i Nr 158, poz. 1041, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, Nr 117, poz. 756 i Nr 162, poz. 1115, z 1999 r. Nr 28, poz. 255 i 256 i Nr 84, poz. 935, z 2000 r. Nr 3, poz. 28, Nr 12, poz. 136, Nr 43, poz. 489, Nr 84, poz. 948, Nr 114, poz. 1193 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 5, poz. 45, Nr 88, poz. 961, Nr 100, poz. 1083, Nr 111, poz. 1193, Nr 113, poz. 1207, Nr 126, poz. 1382-1384 i Nr 128, poz. 1407, z 2002 r. Nr 113, poz. 984 oraz z 2003 r. Nr 45, poz. 391, Nr 124, poz. 1151 i 1152, Nr 171, poz. 1663, Nr 213, poz. 2081 i Nr 223, poz. 2215.