Podstawowym prawem e-konsumenta jest możliwość odstąpienia od umowy bez podania przyczyny, wysyłając stosowane oświadczenie na piśmie do 10 dni od daty wysłania przez sprzedawcę towaru.
Nikt nie może żądać zapłaty za wycofanie się z umowy (odstępnego), takie żądanie jest bezprawne i nawet jeśli zostało zapisane w umowie (np. regulaminie sklepu), jest nieważne. Jeżeli jednak nie zostało inaczej ustalone ze sprzedawcą, nie można odstąpić od umowy w przypadku:
- - usługi rozpoczętej za zgodą e-klienta przed upływem 10 dni;
- - zakupu kaset video i audio, płyt CD (czyli wszystkich nagrań audiowizualnych), programów komputerowych, jeżeli otworzyłeś opakowanie;
- - produktu lub usługi, jeżeli została ona wykonana według indywidualnego zamówienia;
- - produktu, który ulega szybkiemu zepsuciu,
- - prenumeraty prasy;
- - usług w zakresie gier losowych i zakładów wzajemnych.
Jeżeli zakup internetowy związany jest z kredytem lub pożyczką udzieloną przez sprzedawcę, to odstąpienie od umowy (rezygnacja z zakupu) jest skuteczne także wobec umowy o udzielenie pożyczki lub kredytu.
3 miesiące, gdy brak informacji
Co bardzo istotne dla kupujących przez internet, o możliwości odstąpienia od umowy muszą oni zostać powiadomieni przez sprzedawcę. W przypadku, gdy takiej informacji nie otrzymali, prawo odstąpienia od umowy bez podania przyczyn przedłuża im się do trzech miesięcy.
Odstąpienie od umowy zawartej na odległość nie może nieść dla kupującego żadnych negatywnych konsekwencji. Sprzedawca nie ma więc prawa - na przykład - zastrzec w umowie, że w przypadku rezygnacji z zakupu z zachowaniem ustawowego terminu, kupujący musi zapłacić odstępne.
Sprzedawca ma 30 dni na dostawę
Ponadto jeżeli nie zostało inaczej uzgodnione ze sprzedawcą, powinien on wywiązać się z umowy najpóźniej w terminie trzydziestu dni po złożeniu zamówienia. Jeżeli jednak nie może on zapewnić, że przedmiot świadczenia jest dostępny, powinien o tym poinformować i zwrócić ewentualnie otrzymaną kwotę w terminie do 30 dni.
Wyjątki od reguły
Powyższe przepisy nie znajdują jednak zastosowania w przypadku inwestycji kapitałowych, ubezpieczeń, czynności bankowych, sprzedaży z licytacji, czyli tzw. aukcji internetowych, oraz nieruchomości z wyłączeniem najmu.
W ubezpieczeniach i usługach finansowych, także tych zawieranych na odległość konsument może odstąpić od umowy bez podania przyczyn, składając stosowne oświadczenie na piśmie, w terminie 14 dni od dnia jej zawarcia (lub od dnia potwierdzenia informacji), a w przypadku czynności ubezpieczeniowych w terminie 30 dni od dnia poinformowania go o zawarciu umowy.
Jak sprawdzić sprzedawcę?
Dla e-klientów najważniejsza jest wiarygodność sprzedawcy, jest ona dla nich tym cenniejsza, im większą ilością pozytywnych opinii o sklepie jest potwierdzona. Dokonując zakupów w sieci warto jest zwrócić szczególną uwagę na następujące elementy:
- Kim jest sprzedawca - na stronie sklepu zawsze powinna znaleźć się informacje odnośnie nazwy i siedziby przedsiębiorcy, formy prawnej przedsiębiorstwa oraz o organie, który zarejestrował jego firmę.
- Regulamin sklepu - powinien on, oprócz powyższych danych przedsiębiorcy, zawierać informacje na temat samego procesu dokonywania zakupów, warunków reklamacji i zwrotu towaru. Należy pamiętać, że złożenie zamówienia jest równoznaczne z akceptacją postanowień regulaminu. Dokładne poznanie jego warunków określa bowiem prawa i obowiązki e-klienta w danym sklepie.
- Ilość i charakter opinii o sklepie - oprócz komentarzy do transakcji umieszczonych na stronie sklepu, dobrze jest przejrzeć fora dyskusyjne i katalogi sklepów internetowych, zapoznać się z opiniami o sklepie w pasażach handlowych. Im więcej negatywnych opinii sklep otrzymał, tym bardziej należy zastanowić się nad ewentualnym zakupem u tego sprzedawcy.
- Międzynarodowy certyfikat wiarygodności dla sklepu internetowego - jeśli sklep posiada taki certyfikat, oznacza to, że podlega on stałej kontroli niezależnej instytucji (w przypadku Certyfikatu Euro Label nadzór taki sprawuje np. Komisja Europejska) , która bada, czy sklep nie łamie praw konsumenckich.
- Komunikacja ze sklepem - jeśli sprzedawca nie odpowiada na telefony lub e-maile, lepiej jest zrezygnować z dokonywania zakupów w sklepie. Jaką można mieć bowiem pewność, że należycie zadba o zamówiony towar?
- Towar powinien być dokładnie opisany i zawierać informacje o cenie, terminie realizacji zamówienia, dostępnych formach płatności oraz sposobach dostawy i ich kosztach. Widoczna powinna być również informacja o prawie odstąpienia od umowy w terminie 10 dni oraz miejscu i sposobie składania reklamacji. Warto też dowiedzieć się, jak towar zostanie opakowany na czas przesyłki, nieodpowiednie opakowanie może bowiem spowodować uszkodzenie towaru podczas transportu.
- Dostępność produktu - najlepiej, gdy produkt dostępny jest w ciągłej sprzedaży, a jego wysyłka może być zrealizowana ,,od zaraz". Im dłuższy termin oczekiwania na towar, tym większe prawdopodobieństwo, że sprzedawca może anulować transakcję lub zmienić warunki zakupu, np. cenę.
- Status realizacji zamówienia - coraz więcej sklepów udostępnia swoim klientom tę opcję. Dzięki niej na bieżąco można śledzić status zamówienia począwszy od przygotowania wysyłki, dokonania płatności, a na wysyłce kończąc.
- Stan przesyłki po dostawie - jeżeli korzysta się z usług kuriera, warto pamiętać, żeby w jego obecności sprawdzić stan towaru. Opcję tę udostępnia również Poczta Polska za dodatkową opłatą.
- Techniczny aspekt zakupów - warto jest zabezpieczyć swój komputer przed niepożądanymi działaniami osób trzecich, szczególnie jeśli dokonuje się płatności za pomocą Internetu.
| Najważniejsze przepisy chroniące e-klientów: |
| --- |
| * - Ustawa z 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz.U. nr 22, poz. 271 z późn. zm.). * - Ustawa z 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie kodeksu cywilnego (Dz.U. nr 141, poz. 1176 z późn. zm.). * - Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.). |