Więzienia w Polsce. Nadal jest w nich ciasno, ale sytuacja się poprawia

Nadal można mówić o _ wysokim zaludnieniu _ polskich zakładów karnych, jednak sytuacja w więziennictwie poprawia się - wynika ze sprawozdania przedstawionego przez wiceministra sprawiedliwości na posiedzeniu sejmowej komisji sprawiedliwości i praw człowieka.

_ - Sytuacja w więziennictwie ulega z roku na rok zdecydowanej poprawie, zarówno jeżeli chodzi zaludnienie, o warunki pobytu skazanych, jak również o szereg innych aspektów związanych z odbywaniem kar oraz pozbawieniem wolności związanym z tymczasowym aresztowaniem _ - powiedział wiceminister Wojciech Węgrzyn, przedstawiając posłom informację o aktualnej sytuacji w Służbie Więziennej.

Wiceminister przytoczył dane, z których wynika, że populacja osadzonych przebywających w jednostkach penitencjarnych na koniec maja 2014 r. wynosiła ponad 79 tys. osób, w tym 6 802 osoby to tymczasowo aresztowani. Według stanu z marca SW zatrudniała ponad 27,5 tys. funkcjonariuszy, 1,6 tys. pracowników cywilnych oraz 220 pracowników pedagogicznych.

Stosunek liczby osadzonych przypadających na jednego pracownika więziennictwa wynosi w Polsce według informacji MS 1:2,76. W Niemczech i Francji proporcja ta wynosi ok. 1:2; na Ukrainie 1:3,05.

_ - Te dane wskazują, że nie ma problemu przeludnienia, ale możemy mówić o wysokim zaludnieniu zakładów karnych i aresztów śledczych. Norma przypadająca na jednego skazanego w Polsce wynikająca z Kodeksu karnego wykonawczego to 3 m kw. Staramy się w ramach warunków lokalowych te 3 m kw. zapewnić i nie zmniejszać tego współczynnika. Niestety daleko nam jeszcze do tych norm, które są w Niemczech i we Francji _ - powiedział Węgrzyn.

Z danych porównawczych zawartych w sprawozdaniu z funkcjonowania SW wynika, że w państwach Europy Zachodniej norma powierzchni przypadającej na jednego odbywającego karę pozbawienia wolności wynosi nawet kilkanaście m kw.; w krajach takich jak Rumunia i Ukraina zalecenia mówią o 4 m kw.

W polskich zakładach karnych i aresztach śledczych wykorzystanych jest obecnie ok. 91,7 proc. ogólnej liczby wolnych miejsc. - _ To pokazuje, ze sytuacja się poprawia - jeszcze dwa, trzy lata temu przekraczaliśmy sto procent zaludnienia _ - zaznaczył Węgrzyn.

Pozapłacowe wydatki budżetowe więziennictwa zostały zaplanowane na 2014 na ponad 568,5 mln złotych. _ - To o ok. 28 mln zł więcej, niż wynosiło wykonanie planu wydatków w ubiegłym roku. Tegoroczny poziom finansowania więziennictwa należy uznać za adekwatny _ - powiedział wiceminister sprawiedliwości.

Dyrektor generalny Służby Więziennej gen. Jacek Włodarski zwrócił uwagę, że w 2014 roku zmniejszyła się liczba osadzonych, a do dyspozycji służb penitencjarnych jest więcej pieniędzy. Dodał, że środki zostaną przeznaczone na remonty i poprawę warunków osadzonych - w planach SW są zmiany w zakładach karnych polegające m.in. na zabudowie tzw. kącików sanitarnych i zwiększenia częstotliwości brania kąpieli przez więźniów - z jednego do dwóch razy tygodniowo.

Zastępca dyrektora generalnego SW płk Jarosław Kardaś zauważył, że jednym z głównych problemów więziennictwa jest fakt, że większość zakładów karnych mieści się w bardzo starych, często wręcz zabytkowych budynkach. _ - To jest zawstydzająca sytuacja, że w Polsce jest najniższy w Europie współczynnik powierzchni przypadającej na jednego osadzonego, dlatego od pewnego czasu pracujemy nad projektem, który może przyczynić się do poprawy tej sytuacji _ - powiedział.

Kardaś wskazał na przykład rozwiązań przyjętych Hiszpanii. _ - W 1992 r. Hiszpania rozpoczęła wdrażanie programu polegający na tym, że sprzedawano tereny zajmowane w centrach miast wcześniej przez więzienia i rozpoczęto budowę nowych więzień poza miastami. Paradoksalnie projekt przyniósł bardzo duże oszczędności - nowe jednostki są większe i lepiej zabezpieczone _ - argumentował Kardaś.

Zaznaczył, że wdrożenie podobnego rozwiązania w Polsce umożliwiłoby w przyszłości zwiększenie powierzchni przypadającej na jednego skazanego do co najmniej 5 m kw.