Snowden dostał tymczasowy azyl. Podziękował Rosji i skrytykował Obamę

Były współpracownik służb wywiadowczych USA Edward Snowden (na zdj. w środku) otrzymał na rok azyl tymczasowy w Rosji i oficjalnie przekroczył granicę Federacji Rosyjskiej, opuszczając strefę tranzytową lotniska Szeremietiewo w Moskwie, gdzie przebywał od 23 czerwca.

Aktualizacja 18:44

Poinformował o tym związany z Kremlem adwokat Anatolij Kuczerena, który udzielał Snowdenowi pomocy prawnej podczas jego pobytu w moskiewskim porcie lotniczym. 42-letni Kuczerena jest członkiem Izby Społecznej, struktury konsultacyjnej przy prezydencie FR. Stoi też na czele Rady Społecznej przy MSW Rosji.

- _ Snowden opuścił lotnisko Szeremietiewo. Właśnie przekazano mu dokument zaświadczający, że otrzymał na rok azyl tymczasowy w Rosji _ - powiedział Kuczerena dziennikarzom zebranym w tym porcie lotniczym.

Adwokat zaprezentował kserokopię pierwszej strony dokumentu, który nazwał _ zaświadczeniem o prawie pobytu na terytorium Federacji Rosyjskiej _. Kuczerena zaznaczył, że dokument ten uprawnia byłego współpracownika Centralnej Agencji Wywiadowczej (CIA) i Agencji Bezpieczeństwa Narodowego (NSA) do podróżowania po całej Rosji, ubiegania się o pracę i wykupienia polisy ubezpieczenia medycznego.

Zacytowane przez agencję ITAR-TASS źródło w organach ścigania FR podkreśliło, że przyznany Snowdenowi dokument chroni go przed ewentualną deportacją do USA, jeśli te oficjalnie zwrócą się do Rosji z takim wnioskiem.

Z kolei _ źródło znające sytuację _, także przytoczone przez ITAR-TASS, zaznaczyło, że Snowden może się teraz starać o prawo do tymczasowego zamieszkania na terytorium FR na okres trzech lat, a następnie również o obywatelstwo Rosji.

Kuczerena przekazał, że były współpracownik amerykańskich służb wywiadowczych, którego władze Stanów Zjednoczonych oskarżają o ujawnienie tajnych danych dotyczących inwigilacji elektronicznej, będzie przebywał w bezpiecznym miejscu. - _ Jest to jeden z najbardziej poszukiwanych ludzi na świecie _ - podkreślił.

Prawnik dodał, że miejsce pobytu Snowdena nie zostanie ujawnione. - _ Domyślam się co to za miejsce, ale ze względów bezpieczeństwa nie mogę powiedzieć _ - oznajmił adwokat.

Informacje Kuczereny potwierdziły źródła zbliżone do służby granicznej Rosji, cytowane przez agencje ITAR-TASS i Interfax. - _ Organy kontroli granicznej otrzymały niezbędne dokumenty od Federalnej Służby Migracyjnej, na mocy których uzyskał on prawo do przebywania na terytorium FR _ - zakomunikował rozmówca rosyjskich agencji.

Według prokremlowskiego adwokata Snowden odjechał z lotniska zwykłą taksówką. Demaskatorski portal Wikileaks podał, że towarzyszyła mu jego prawniczka Sara Harrison.

Doradca prezydenta Rosji ds. polityki zagranicznej Jurij Uszakow wyraził nadzieję, że stosunki między Rosją a USA nie ucierpią z powodu - jak to określił - _ stosunkowo nieznaczącego _ przypadku Snowdena.

Oświadczył, że strona rosyjska nie otrzymała od USA żadnych sygnałów, by prezydent USA Barack Obama z powodu sytuacji wokół Snowdena zamierzał odwołać swoją wizytę w Rosji, planowaną na początek września. - _ Wiemy, jakie tło wokół sytuacji ze Snowdenem kształtowane jest w Ameryce, jednak żadnych sygnałów od władz amerykańskich nie otrzymaliśmy _ - oznajmił Uszakow.

Doradca Putina przypomniał, że rosyjski prezydent niejednokrotnie mówił, że Rosja nie ma nic wspólnego z przyjazdem Snowdena i wyrażał nadzieję, iż nie wpłynie to na charakter relacji między Moskwą i Waszyngtonem.

Na drugiej stronie o tym, co powiedział Snowden po wyjściu z lotniska

W pierwszej opublikowanej przez WikiLeaks wypowiedzi po opuszczeniu lotniska Szeremietiewo Snowden skrytykował administrację prezydenta Baracka Obamy za _ nieposzanowanie zasad prawa międzynarodowego i krajowego _. Wyraził zadowolenie, że ostatecznie sprawiedliwość zwyciężyła.

Snowden podziękował Rosji za zapewnienie mu azylu zgodnie z międzynarodowymi zobowiązaniami.

Za tymczasowy roczny azyl dla Snowdena podziękował też jego ojciec. Podziękował narodowi i prezydentowi Rosji Władimirowi Putinowi.

_ - Jestem bardzo wdzięczny Rosjanom i prezydentowi Władimirowi Putinowi _ - powiedział Lon Snowden w rosyjskiej telewizji. Ojciec Snowdena na razie nie starał się o rosyjską wizę - poinformowała w czwartek rosyjska ambasada w Waszyngtonie. Wczoraj 52-letni Snowden senior powiedział w wywiadzie dla kanału telewizyjnego Rossija 24, że ma zamiar pojechać do Rosji, aby zobaczyć się z synem.

W ubiegły piątek sekretarz prasowy Władimira Putina, Dmitrij Pieskow, podał, że rosyjskie i amerykańskie służby specjalne prowadzą rozmowy na temat Snowdena. Rzecznik zaznaczył, że Kreml nie angażuje się w ten dialog.

Pieskow dodał, że Putin zdecydowanie nie chce, aby spór wokół Snowdena zaszkodził relacjom Moskwy z Waszyngtonem. - _ Mam nadzieję, że tak będzie bez względu na to, jak rozwinie się sytuacja _ - zaznaczył wówczas rzecznik Kremla.

Wcześniej media w Rosji, powołując się na źródło w Departamencie Stanu USA, podały, że amerykański prezydent może odwołać wrześniową wizytę w Moskwie i Petersburgu, jeśli do tego czasu Snowden wciąż będzie przebywać na terytorium FR.

Na początku lipca Putin i Obama polecili dyrektorowi rosyjskiej Federalnej Służby Bezpieczeństwa (FSB) Aleksandrowi Bortnikowowi i szefowi amerykańskiego Federalnego Biura Śledczego (FBI) Robertowi Muellerowi, by byli w stałym kontakcie i uregulowali sprawę byłego współpracownika służb wywiadowczych USA.

Snowden przyleciał do Moskwy z Hongkongu. Jego paszport został unieważniony przez władze USA, które domagają się wydania informatyka i naciskają na poszczególne państwa, by nie pozwoliły mu na dalszą podróż.

30-letni Amerykanin ujawnił dokumenty, z których wynika, że amerykańska Agencja Bezpieczeństwa Narodowego (NSA) i inne służby specjalne monitorowały i gromadziły dane dotyczące rozmów telefonicznych i aktywności w internecie obywateli USA oraz cudzoziemców. Snowden oskarżył NSA o zbieranie tajnych danych z serwerów dziewięciu firm internetowych, m.in. Google, Facebook, Yahoo, YouTube, AOL.